כבה נר המערבי: בד"ה מרן הגאון ר' ירחמיאל גרשון אדלשטיין זצ"ל - ר"י פוניבז- י’ סיון תשפ”ג

[יצחק אייזיק]

נאך די אויסברוך פון די מחלוקת, האט דער גרויסע נפטר מחליט געווען זיך אפצוזאגן פון די אלטע בית המדרש און ער איז אריין אין אן אנדערן ביהמ"ד וואס רופט זיך 'אהל קדושים'. דעריבער זעט מען נישט די היסטארישע ארון הקודש אין די ערשטע בילדער, ווייל דאס איז נישט יענער בית המדרש.

הרב א. דויטש איז אין די אנדערע ישיבה, פון הרב שמואל מרקוביץ.

ס'איז געווען אזא פשרה, אינדערוואכן האט הרב מרקוביץ געהאט די גרויסע שול, און שבת האט מען זיך געטוישט

[לאנגער שטעקן]

ברוך דיין האמת.
דער פונוביזער מגיד שיעור בהאי הידועה פאר קרוב צו א-כ-צ-י-ג יאר
רבי גרשון מיט פונוביז איז געווען אלע יארען איינס.
ער מיטן ברודער רבי יעקב זענען געווען פון די ערשטע זעקס תלמידים.
זיך געפירט כל ימיו ממש ביז לעצטנס ווי א פשוטע מגיד שיעור.
בשנים קדמוניות נישט געווען פארמישט בעניני הכלל.
רבי גרשון’ס לעצטע דאגה: געמאכט אן עירוב תבשילין ערב שבועות אבער געווארן אפגעפירט אין שפיטאל יענע אויפדערנאכט. געווען שטארק נישט רואיג אלס חשש ברכה לבטלה האט מען אים געברענגט שבועות נאכמיטאג צו זיין שפיטאל בעט א טאפ וואס ער האט מיט זיינע לעצטע כוחות אויסגעמישט ונחה דעתו!
איבערגעלאזט א שיין דור ובמיוחד זיין חשובער איידעם דער בארימטער תורה ריז רבי איתמר גרבוז

ביי די 20??

[אלטרא]

איז ער אבער קאנדידאט צו ווערן דער מנהיג און מרן?

איך רעד פון ראש ישיבת פונוביז

אלס מנהיג רעדט מען פון הגר"ד לאנדו

בצל היתמות לאחר הסתלקות של מרן הגרי"ג אדלשטיין - מסתמן כי הנהגה משותפת תצא לדרך, בראשות מרן ראש הישיבה מרן הגר"ד לנדו ומרן ראש הישיבה הגרמ"ה הירש

[לאנגער שטעקן]

עס איז טאקע א ווייטאג צו זען די אופן ווי אזוי די גדול הדור ווערט ארוםגענומען דורך פרייע חברה.
אבער, איך וויל נישט דערמאנען די נאמען פון די גדול הדור וואס איז לעצטענס אוועק און ביי זיין לויה איז די מטה געשטיפט געווארן, און די נפטר איז כמעט אראפגעפלויגן.
בלייבט מען מיט א שאלה וועלכע איז מער בכבוד'יג?

אן סדר איז זיכער נישט קיין אפציע, אבער איך בין זיכער מען קען עס טון מיט היימישע עסקנים מען דארף נישט קיין פרייע פאר דעם.

כמעט נישט פארהאן אזא מציאות ביי אזא גרויסע לויה בפרט ווען ס'נישטא קיין קהילה אונטער דעם.

ביי די לויה פון סקולענער רבי איז אויך נישט מעגליך געווען אן די מחנות פאליציאנטן ארום די מטה

אינו דומה אמעריקאנע צו ארץ ישראלדיגע וואס וויסן נישט וואס כבוד המת (און כבוד התורה )מיינט

[יצחק אייזיק]

איז ער אבער קאנדידאט צו ווערן דער מנהיג און מרן?

איך רעד פון ראש ישיבת פונוביז

אלס מנהיג רעדט מען פון הגר"ד לאנדו

בצל היתמות לאחר הסתלקות של מרן הגרי"ג אדלשטיין - מסתמן כי הנהגה משותפת תצא לדרך, בראשות מרן ראש הישיבה מרן הגר"ד לנדו ומרן ראש הישיבה הגרמ"ה הירש

אויב הנהגה משותפת וואלט איך געזאגט הגר"ד לנדו מיט פוברסקי אדער אזרחי. ס'איז אינטערעסאנט אז אלעס גייט אוועק פון פונוביז צו סלאבאדקע.

[אלטרא]

איז ער אבער קאנדידאט צו ווערן דער מנהיג און מרן?

איך רעד פון ראש ישיבת פונוביז

אלס מנהיג רעדט מען פון הגר"ד לאנדו

בצל היתמות לאחר הסתלקות של מרן הגרי"ג אדלשטיין - מסתמן כי הנהגה משותפת תצא לדרך, בראשות מרן ראש הישיבה מרן הגר"ד לנדו ומרן ראש הישיבה הגרמ"ה הירש

אויב הנהגה משותפת וואלט איך געזאגט הגר"ד לנדו מיט פוברסקי אדער אזרחי. ס'איז אינטערעסאנט אז אלעס גייט אוועק פון פונוביז צו סלאבאדקע.

וואס איך האב געברענגט איז פון JDN. יעצט זעה איך אז ר' מוטקה בלוי פון דגל האט געזאגט פאר צוויי זשורנאליסטן אז הגר"ד לנדו וועט איבערנעמען ווייסעך נישט ווער איז גערעכט

[יצחק אייזיק]

וואס איך האב געברענגט איז פון JDN. יעצט זעה איך אז ר' מוטקה בלוי פון דגל האט געזאגט פאר צוויי זשורנאליסטן אז הגר"ד לנדו וועט איבערנעמען ווייסעך נישט ווער איז גערעכט

ס'איז שטארק מסתבר אז הגר"ד לנדו וויל עס נישט אננעמען נאר צוזאמען מיט ידיד נפשו הגרמ"ה הירש

[Amazing]

וואס איך האב געברענגט איז פון JDN. יעצט זעה איך אז ר' מוטקה בלוי פון דגל האט געזאגט פאר צוויי זשורנאליסטן אז הגר"ד לנדו וועט איבערנעמען ווייסעך נישט ווער איז גערעכט

ס'איז שטארק מסתבר אז הגר"ד לנדו וויל עס נישט אננעמען נאר צוזאמען מיט ידיד נפשו הגרמ"ה הירש

עס איז נישט קיין הכתרה עס איז פשוט וועם מען פרעגט די שאלות

[רבן גמליאל]

איז ער אבער קאנדידאט צו ווערן דער מנהיג און מרן?

איך רעד פון ראש ישיבת פונוביז

אלס מנהיג רעדט מען פון הגר"ד לאנדו

בצל היתמות לאחר הסתלקות של מרן הגרי"ג אדלשטיין - מסתמן כי הנהגה משותפת תצא לדרך, בראשות מרן ראש הישיבה מרן הגר"ד לנדו ומרן ראש הישיבה הגרמ"ה הירש

אויב הנהגה משותפת וואלט איך געזאגט הגר"ד לנדו מיט פוברסקי אדער אזרחי. ס'איז אינטערעסאנט אז אלעס גייט אוועק פון פונוביז צו סלאבאדקע.

אזרחי איז נישט קיין ספרדישער?

[חוח בין השושנים]

אזרחי איז נישט קיין ספרדישער?

ניין.

[מרגלא בפומיה]

אחיו רבי יעקב זצ"ל התבטא פעם על כח הברכה של מרן רבי גרשון : "אם היו יודעים מהו כח
הברכה של אחי רבי גרשון היו עומדים אנשים בתור עד הרחוב כדי לזכות בברכתו...".
פעם אחרת אמר לבחור מישיבת פוניבז' שבא לבקש ממנו ברכה לשידוך: "מדוע אתה בא אלי?
הרי יש לך בישיבה את אחי רבי גרשון", והוסיף: "אם העולם היה יודע קצת מהצדקות שלו היו תורים שלא נגמרים בכל רחוב ראב"ד...".

פעם אחת פרצה שריפה בבית אחד הנכדים, ואמרו לו שאפשר להוציא הרבה כסף מהביטוח.
מרן זצ"ל גער בו: "מה זה תאוות הממון הזאת! היום חושבים שהכל מותר! אם על פי
שולחן ערוך 'חושן משפט' הם לא חייבים לשלם לך אז אסור לך לקחת מהם כסף סתם כך,
היום בכל מקום שאפשר לקבל כסף לוקחים כסף, ובכלל לא מבררים מה מותר ומה אסור על פי הלכה".

אחד מתלמידיו הגיע עם בנו חתן בר המצוה לקבל את ברכת מרן זצ"ל. בדרך כלל נוהג
מרן רבי גרשון לתת ספר מתנה. מרן שאל את אחד מבני הבית אם הספר על בבא קמא נמצא, והשיבו לו שאין כרגע בבית. אמר מרן לחתן בר המצוה: "תבוא בעוד כמה ימים לקחת ספר ואל תתבייש...". כשהגיע החתן למרן לאחר כמה ימים היה מונח לפניו ספר 'הוד צבי' של אביו רבי צבי יהודה. אחד הנוכחים העיר שאפשר לתת את הספר הזה במתנה כי ממנו יש הרבה. מרן חכך לרגע בדעתו, ואמר: "הרי כשהגיע אלי דברנו על ספר, ואז היה בדעתי על הספר של בבא קמא, ויש בזה חשש של נטייה ממידת האמת לתת לו עכשיו ספר אחר".

[מרגלא בפומיה]

במשך למעלה משישים שנה התנזר מרן זצ"ל לחלוטין מהדלקת האור בביתו בערבים
ובלילות. זאת מפני שלפני שנים רבות הדליק בשוגג את אור החשמל בחדר השירותים בליל
שבת קודש, ומאז גזר על עצמו לא להדליק יותר לעולם את האור בלילות של משך כל ימות
השנה !!

לפני שנים אחדות, כאשר אחד מגדולי מתנגדיו של מרן, שפעל נגדו רבות בעקיפין
ובמישרין נקלע לחובות אדירים, על סך מיליוני שקלים, ונודע הדבר למרן רבי גרשון מחל על
עלבונו בצורה פלאית ובכל מרצו נרתם לסייע לו ולהשיג עבורו את הסכומים האדירים. גם כינס במעונו כמה אסיפות חירום עבורו. כשתמהו בפניו מה זה ועל מה זה? השיב: "יהודי נקלע לחובות צריך לעזור לו, מה אני קשור כאן בתמונה".

[תוך תוכו]

ברוך דיין האמת.
דער פונוביזער מגיד שיעור בהאי הידועה פאר קרוב צו א-כ-צ-י-ג יאר
רבי גרשון מיט פונוביז איז געווען אלע יארען איינס.
ער מיטן ברודער רבי יעקב זענען געווען פון די ערשטע זעקס תלמידים.
זיך געפירט כל ימיו ממש ביז לעצטנס ווי א פשוטע מגיד שיעור.
בשנים קדמוניות נישט געווען פארמישט בעניני הכלל.
רבי גרשון’ס לעצטע דאגה: געמאכט אן עירוב תבשילין ערב שבועות אבער געווארן אפגעפירט אין שפיטאל יענע אויפדערנאכט. געווען שטארק נישט רואיג אלס חשש ברכה לבטלה האט מען אים געברענגט שבועות נאכמיטאג צו זיין שפיטאל בעט א טאפ וואס ער האט מיט זיינע לעצטע כוחות אויסגעמישט ונחה דעתו!
איבערגעלאזט א שיין דור ובמיוחד זיין חשובער איידעם דער בארימטער תורה ריז רבי איתמר גרבוז

ביי די 20??

יא! פון די 23 יאר זאגט ער שיעורים אין די ישיבה ע"פ התמנות הגר"ש כהנמאן ז"ל. די ישיבה האט זיך געעפינט תש"ד און ער'ז געווכן פון די ערשטע 6 תלמידים, 2 יאר שפעטער תש"ו האט ער שוין פארגעזאגט שיעורים פאר די יונגערע תלמידים. א יאר דעארמאך חתנוה געהאט. און געשטאנען ביי זיין פאסטן עד זיבולא בתרייתא. זי"ע.

[צפת דאמעריקא]

האדמו"ר ממודז'יץ שליט"א א תלמיד פונעם ראש ישיבה זצ"ל ביים לוי'

FxYtrgzaEAAdvUR.jpg (105.73 KiB) געזען 694 מאל

[צפת דאמעריקא]

הספד בישיבת גבוה לעיקוואד

FxZ0InYXgAAn23K.jpg (142.22 KiB) געזען 687 מאל

[יונה פויגל]

ס'איז טאקע ווייטאגליך, אבער ביי א לויה וואס קומט פאר פון איין מינוט צום צווייטן איז עס נישט אייביג מעגליך. ביי חסידים קען מען זיך בעסער אנגרייטן צו א לויה פון פריער, ווייל די עסקנים פון די קהילה רעכענען עס אויס, ביי די ליטאים איז נישטא קיין קהילה, בפרט אז מ'רעדט פון דעם סאמע גרעסטן מנהיג בזמננו איז נישט שייך צו זיין צוגעגרייט מיט סדרנים און א פונקטליכע פלאן איבערצונעמען די פאליציי, אויף אזוי ווייט, אז די פאליציי זאל אויף איין מינוט אויפגעבען די אחריות פון די לויה צו עטליכע עסקנים, ודו"ק.

זייער קלאר געשריבן
דאס איז די פשוטע מציאות

די ליטאים האבן נישט דורכן יאר קיין מעמדים וכדומה אזוי ווי אלע גרויסע חסידות'ן
און זיי האבן באמת נישט די man power און פלענער פאר אזא ריזן מעמד.

און בכלל איז זייער שווער אז די משטרה זאל טראסטן איינעם און אויפגעבן.
טאקע ביי חסידות'ן מישט זיך די משטרה סאך ווייניגער אריין.
ווייל זיי האבן זייער טראסט, אז זיי מאכן א גאנצן יאר ריזיגע מעמדים און ס'גייט דורך כשורה.
משא"כ ביי די ליטאים.

ביי די לוי' פון הגאון ר' שמואל אויערבאך זצ"ל (וואס בעיני ראיתי א נומבער פון מענטשן וואס מ'טרעפט נישט, דאכט זיך לויט די השערות פון די פאליציי איז געווען 250,000 מענטשן קען אבער זיין אז איך מאך א טעות, און ס'געווען ווייניגער, אבער אפי' אזוי ווען ביי די היינטיגע לוי' שאצן זיי אויף 200,000) אויף פון די ליטאים, איז נישט געווען קיין שום פאליציי ארום די מיטה

אז מ'וויל קען מען עס מאכן ארבעטן
ס'קען זיין אז מ'דארף נישט וועלן, אבער אז מ'וויל קען מען

[צפת דאמעריקא]

ראש הישיבה הגר"ש מרקוביץ

FxY0F5IWIAcnRYb.jpg (94.74 KiB) געזען 674 מאל

[צפת דאמעריקא]

האדמו"ר מנדבורנה

אדמורים-הלויית-הגריג-אדלשטיין-איציק-ו-16.jpg (100.98 KiB) געזען 670 מאל

[רוב כוס]

whatsapp-image-2023-05-31-at-080513.jpeg (80.52 KiB) געזען 632 מאל

[גיזוגט]

ס'איז טאקע ווייטאגליך, אבער ביי א לויה וואס קומט פאר פון איין מינוט צום צווייטן איז עס נישט אייביג מעגליך. ביי חסידים קען מען זיך בעסער אנגרייטן צו א לויה פון פריער, ווייל די עסקנים פון די קהילה רעכענען עס אויס, ביי די ליטאים איז נישטא קיין קהילה, בפרט אז מ'רעדט פון דעם סאמע גרעסטן מנהיג בזמננו איז נישט שייך צו זיין צוגעגרייט מיט סדרנים און א פונקטליכע פלאן איבערצונעמען די פאליציי, אויף אזוי ווייט, אז די פאליציי זאל אויף איין מינוט אויפגעבען די אחריות פון די לויה צו עטליכע עסקנים, ודו"ק.

זייער קלאר געשריבן
דאס איז די פשוטע מציאות

די ליטאים האבן נישט דורכן יאר קיין מעמדים וכדומה אזוי ווי אלע גרויסע חסידות'ן
און זיי האבן באמת נישט די man power און פלענער פאר אזא ריזן מעמד.

און בכלל איז זייער שווער אז די משטרה זאל טראסטן איינעם און אויפגעבן.
טאקע ביי חסידות'ן מישט זיך די משטרה סאך ווייניגער אריין.
ווייל זיי האבן זייער טראסט, אז זיי מאכן א גאנצן יאר ריזיגע מעמדים און ס'גייט דורך כשורה.
משא"כ ביי די ליטאים.

ביי די לוי' פון הגאון ר' שמואל אויערבאך זצ"ל (וואס בעיני ראיתי א נומבער פון מענטשן וואס מ'טרעפט נישט, דאכט זיך לויט די השערות פון די פאליציי איז געווען 250,000 מענטשן קען אבער זיין אז איך מאך א טעות, און ס'געווען ווייניגער, אבער אפי' אזוי ווען ביי די היינטיגע לוי' שאצן זיי אויף 200,000) אויף פון די ליטאים, איז נישט געווען קיין שום פאליציי ארום די מיטה

אז מ'וויל קען מען עס מאכן ארבעטן
ס'קען זיין אז מ'דארף נישט וועלן, אבער אז מ'וויל קען מען

ביי די לוויה פון חכם שלום הכהן, וואס איז פארגעקומען אין ירושלים פאר א האלבע יאהר צוריק,
איז נישט געווען קיין שום פאליציי ביי די גאנצע לווי'
זיין לווי' איז נישט געווען ווייניגער מענטשן פון נעכטן.

[תוך תוכו]

ברוך דיין האמת.
דער פונוביזער מגיד שיעור בהאי הידועה פאר קרוב צו א-כ-צ-י-ג יאר
רבי גרשון מיט פונוביז איז געווען אלע יארען איינס.
ער מיטן ברודער רבי יעקב זענען געווען פון די ערשטע זעקס תלמידים.
זיך געפירט כל ימיו ממש ביז לעצטנס ווי א פשוטע מגיד שיעור.
בשנים קדמוניות נישט געווען פארמישט בעניני הכלל.
רבי גרשון’ס לעצטע דאגה: געמאכט אן עירוב תבשילין ערב שבועות אבער געווארן אפגעפירט אין שפיטאל יענע אויפדערנאכט. געווען שטארק נישט רואיג אלס חשש ברכה לבטלה האט מען אים געברענגט שבועות נאכמיטאג צו זיין שפיטאל בעט א טאפ וואס ער האט מיט זיינע לעצטע כוחות אויסגעמישט ונחה דעתו!
איבערגעלאזט א שיין דור ובמיוחד זיין חשובער איידעם דער בארימטער תורה ריז רבי איתמר גרבוז

ביי די 20??

יא! פון די 23 יאר זאגט ער שיעורים אין די ישיבה ע"פ התמנות הגר"ש כהנמאן ז"ל. די ישיבה האט זיך געעפינט תש"ד און ער'ז געווכן פון די ערשטע 6 תלמידים, 2 יאר שפעטער תש"ו האט ער שוין פארגעזאגט שיעורים פאר די יונגערע תלמידים. א יאר דעארמאך חתנוה געהאט. און געשטאנען ביי זיין פאסטן עד זיבולא בתרייתא. זי"ע.

תש"ה זייענדיג 21 איז ער שוין געווען דער בעל תוקע ביים הייליגן חזון איש זי"ע, און דער חזו"א איז געווען בעל מקריא. און זייענדיג נאך א בחור איז ער נישט געגאנגן מיט א קיטל. און פון תש"ו איז ער געווען בעל תוקע אין ישיבת פוניביז'.

[פנימחדשות]

מ'קען בכלל נישט מדמה זיין לויות אין ירושלים, ווי ס'איז דא ברייטע גאסען, צו לויות אין ב"ב ווי די גאסען זענען שמאל.

[זילבערווערק]

מ'קען בכלל נישט מדמה זיין לויות אין ירושלים, ווי ס'איז דא ברייטע גאסען, צו לויות אין ב"ב ווי די גאסען זענען שמאל.

ביי ר' שמואל אויערבאכ'ס לויה אין שערי חסד איז נישט געווען קיין ברייטע גאסן...

שפעטער אויפן וועג קיין הר המנוחות איז טאקע יא געווען

[קיינמאל]

מ'קען בכלל נישט מדמה זיין לויות אין ירושלים, ווי ס'איז דא ברייטע גאסען, צו לויות אין ב"ב ווי די גאסען זענען שמאל.

ביי ר' שמואל אויערבאכ'ס לויה אין שערי חסד איז נישט געווען קיין ברייטע גאסן...

שפעטער אויפן וועג קיין הר המנוחות איז טאקע יא געווען

וואס גלייכסטו צו די צוויי
ביי הרב אויערבאך לוי איז נישט געווען א פערטל אזויפיל מענטשן

[פנימחדשות]

די עולם וואס איז געווען ביי ר' שמואל'ס לויה איז, דאכט זיך, נישט קיין דמיון צום יעצטיגע לויה (איך בין דארט געווען).

(בעצם האלט איך ביסט גערעכט, אז מ'וואלט געקענט האבען פרומע הצלה/זק"א וואלאנטירען ארום די מיטה, כעין וואס איז געווען ביי הגר"ש'ס לויה, אבער א דמיון איז עס נישט).

----------
מ'האקט די זעלבע