קאסא גראנדע (גרויסע הויז) חורבה נאציאנאלע מאונומענט -
Casa Grande Ruins National Monument
ווייטער און די באשרייבונגען איבער מיינע באזוכן אין פלעצער ארום דער היימישער ישוב אין קאסא גראנדע (זאל איך ענדישער עפענען א נייע אשכול "אטראקציעס ארום קאסא גראנדע אריזאנע" ?) זעמיר דער וואך געגאנגען צום נאציאנאלע מאונומענט נאך וואס דער שטאט ווערט גערופן "קאסא גראנדע", די "קאסא גראנדע ראוינס", וואס געפינט זיך ארום 15 מינוט צו פארן פון די היימישע געגנט אין א שטעטל קאלידזש.
קודם דער היסטאריע פונעם פלאץ:
אין דער געגנט ווי עס איז היינט סאוזערן אריזאנע האבן פאר הונדערטער יארן געוואוינט שבטים פון די מענטשן וואס זענען היינט באוואוסט אלץ נעטיוו אמעריקאנער (אדער אינדיענס), אין דער געגנט פון דער וועלי האבן געוואוינט א שבט וואס ווערט היינט אנגערופן דער האהאקעם (hohokam), זיי זענען באוואוסט אלץ דער שבט וואס האט באוואוינט דער סאוזערן געגנט פון אריזאנע, דורך זיך אויסלערנען וויאזוי צו פלאנצן אינעם מדבר, ניצענדיג דער גילא (הילא) ריווער צו מאכן יאורים יאורים, און דערמיט פלאנצן קאטאן (מיט וואס זיי האבן געטרעיד פאר אנדערע עסן) און אזוי אויך כל מיני וועדזשטעבעלס וואס וואקסן היינט לרחצה אין אריזאנע, אזוי אויך האבן זיי זיך אויסגעלערנט וויאזוי אראפצונעמען די פרוכט וואס וואקסט גאנץ אויבן פונעם קעקטוס געוויקס, און דאס עסן און ניצן צו פארבן פאדעם מיט וואס זזיי האבן געמאכט קליידער און טעפיכער.
ערגעץ ווי ארום א טויזענט יאר צוריק האבן זיי אנגעהויבן בויען דער פלאץ וואס ווערט היינט אנגערופן קאסא גראנדע ראוינס, דאס איז געווען א שטאט מיט הייזער, גאסן, מארקעטס, און אפילו א שפיל פלאץ (קאורט יארד), ווען אינמיטן איז געשטאנען א גרויסע (לויט זייערע השגות) הויז ווי א גרויס חלק פון דער איינוואוינער האבן געוואוינט, ארכיאלאגן שאצן אז אין די גוטע צייטן האבן געוואוינט דארט קרוב צו 1000 איינוואוינער, אבער ווי עס קוקט אויס איז דער פלאץ נישט געווען אין באנוץ פאר מער ווי הונדערט אדער צוויי הונדערט יאר, ווען צוליב א נאך דערווייל אומבאוואוסטע סיבה האבן זיך די איינוואוינער אויפגעהויבן און אוועקגעגאנגען פון דארט, עס איז נישט קלאר פונקטליך צו ווי זיי זענען געגאנגען אבער רוב היסטאריע עקספערטן האלטן אז זיי האבן זיך געריקט מער סאוט צו ווי עס איז היינט דער געגנט פון פימא (טוסאן).
ערגעץ ווי אין דער 1600'ער יארן איז א ספאנישע גלח אריבער אין דער געגנט (ווען דער ספאנישע האבן פרובירט איבערצונעמען דער גאנצע געגנט וואס איז היינט סאוזערן יונייטעד סטעיטס) און ווען ער איז אנגעקומען צו דעם הויז (וואס איז נאך דאן געשטאנען 4 שטאק הויעך און איז א חידוש נישט נאר פאר דער געגנט זייענדיג פון דער גרעסטער סטראקטשורס געבויעט צו ווערן אין נעטיוו אמעריקע) האט ער עס אנגערופן "קאסא גראנדע" (גרויסע הויז), אזוי אויך וועט דער פלאץ דערמאנט דורך שפעטערדיגע רייזענדע אין דער געגנט וואס האבן עס געניצט אלץ א סימן ווי צו גיין
אין יאר 1892 האט פרעזידענט העריסאן אנערקענט דעם פלאץ אלץ דער ערשטע קולטורישע פרעזערוו אין אמעריקע נאך וואס מענטשן האבן אנגעהויבן אהיימצונעמען שטיקער פונעם פלאץ און צוברעכן ווענט וכדומה, כדי עס צו באהיטן מיט פעדעראלע געלטער.
אין 1906 איז דער פלאץ געווארן אנערקענט אלץ דער ערשטע ארכיאלאגישע סייט אין אמעריקע, וואס האט עס דערנאך אריינגערוקט אין די נאציאנאלע מאנומענטן סטאטוס ווערנדיג געפירט דורך דער "נעשינאל פארק סערוויס".
היינט אויפן פלאץ:
דער פלאץ היינט פארמאגט א קליינע מוזיאום וואס ווייזט אלץ ארום די נעטיוו אמעריקענס וואס האבן געוואוינט אויפן פלאץ, אלע זייערע ערפינדונגן און וויאזוי זיי האבן געבויעט און נאך, אזוי אויך איז דא דארט א ווידאו פון ארום א האלבע שעה איבער דער גאנצע היסטאריע פונעם פלאץ (פארשטייט זיך מיט אסאך שטותים דערין וואס דער נעטיוו אמעריקענס גלייבן - גיימיר נישט יעצט אריינגיין אין דער אויסגעהאלטנקייט פון דאס זעהן).
דער ראוינס אליין איז נישט עפעס מורא'דיג אינטרעסאנט, מען קען נישט אריינגיין אינערווייניג, אבער יא ארומגיין דער גאנצע פלאץ, אויב איינער איז אינטרעסירט אין היסטאריע פון אמעריקא קען עס זיין אינטרעסאנט, און איך וואלט רעקאמענדירט אז מען זאל דארטן מיטגיין מיט א טור וואס נעמט ארום א דריי פערטל שעה (דאכזיך מיר אז ס'איז דא יעדע שעה, אבער עס קען זיין אז נישט א גאנץ יאר) ווי זיי זענען מסביר גאר אסאך אינטרעסאנטע זאכן פונעם פלאץ, ווי גאנצעטע אסטראנאמיע מיט וואס דער בנין איז געבויעט (פרעג מיר נישט וואס ווייל איך פארשטיי נישט דערצו) צו וויסן דער צייט אינעם יאר און צייט אין טאג.
איך וואלט נישט געזאגט אז דאס איז א אינטרעסאנטע פלאץ צו גיין באזוכן ווען מען קומט אויף וואקאציע, אבער עס קען אמאל זיין אינטרעסאנט פאר איינער וואס איז שטארק אריינגעטוהן אין די היסטאריע פון דער געגנט, אדער פאר מענטשן וואס פרובירן צו באזוכן אלע נאציאנאלע פארקס (מאכט זיכער צו באקומען אייער סטעמפ אינעם פאספארט!), אזוי אויך איז אין אלגעמיין נישט דא וואס צו טוהן דארט פאר קינדער, אבער מען קען דארט יא זיצן אין עסן אויף פיקניק טישעלעך מיט אריינגעבויעטע גרילס, און נאך.
פאלגענד זענען געציילטע בילדער
(אויב איינער דארף מער בילדער קען מען בעטן היות איך וועל עס דארפן אביסל עדיטן צו ארויסנעמען מענטשן וואס מען זעהט).
דער בנין פון איין זייט.
דער דאך איז געבויעט געווארן יארן צוריק צו פראטעקטן פון די זון און רעגן
(די מענטשן זענען אלץ מענער).
דער אלטער סיין אינדרויסן.
שטיקלעך פון חורבות, דער בנין אין בעק איז דער מוזיאום און ענטרענס.
