יוסף שרייבער האט געשריבן:לאמיך אנכאפען א משל, חברינו הרב בן בוזי האט דא
viewtopic.php?p=544483#p544483 געעפענט א אשכול פון אינטרעסאנטע היסטארישע ידיעות אין אמאליגע צייטונגען, עס איז אזוי אויסגעקומען אז איינע פון די ערשטע ידיעות איז איבער א מוהלשאפט פונעם מנחת אלעזר אין ראדומסק, איז געקומען רב והוא פלאי און געשריבען אז דער קינד איז אוועק יונג און עס איז משמע פון זיינע ווערטער אז דאס איז געשעהן מכוח א קפידא פונעם מנחת אלעזר (גראדע דעם חלק איז נייעס פאר מיר, איך האב געמיינט אז דאס קינד איז אוועק ביים קריג) יעצט זענען געווען ניקים סיי ברבים און סיי און אישית וואס האבען געפרעגט וואס די מעשה דארט איז געווען, פארוואס אין דער וועלט זאל מען נישט קענען שרייבען היסטוריה בדרך כבוד? וועט די כבוד פונעם מנחת אלעזר פארמינערט ווערען כהוא זה? איז דא איין איינציגער וואס דרייט זיך דא וואס ווייסט נישט אז דער מנחת אלער איז געווען א שארפע מענטש? צו לחילופין אויב בין איך ווען א ראדומסקער חסיד וואלט איך געווען באליידיגט? דאס און דאס איז געווען די מעשה און שוין.
איך האב גענטפערט באישית פאר טייל,
אני הצעיר והדל האלט, אז די באטרעפענדע זענען גרעסער ווי סיי וועלכע קריטיק,
איך האב די פרשה געהערט פון יודען משני הצדדים וואס האבן עס מיטגעלעבט, (מונקאטש, ראדאמאסק), און ביידע האבען געהאט אנדערע ווערסיעס פון די מעשה, אבער ביידע האבען געהאלטן אז כבוד ה' הסתר דבר, און ביידע האבען גערעט פון ביידע צדדים מיט דרך ארץ.
איך האב אבער געהאלטן אז היות דא זענען דא אזעלכע וואס פארשטייען נישט דעם צענזור, אדער פארשטייען נישט כבוד צדיקים וועט ארויסקומען חלילה אן אומ-כבוד פאר איינע פון די צדיקים, האב איך נישט געשריבן בפירוש.
איך גיי שרייבן, אבער איך בין מגלה דעת, אז כבוד הצדיקים יקר בעיני, און נישט אלס איז כפי ראות אונזערע קליינע קעפעליך.
דער לעצטער ראדאמסקער רבי, האט געהאט אן איין און איינציג קינד א טאכטער, זי האט חתונה געהאט מיט א נאנטע קרוב (ר' משה'לע, דער ראש ישיבה) מגזע ראדאמסק דעם קרימלובער רבי'ןס זוהן, זיי האבן לא עלינו נישט געהאט קיין קינדער, און ווי פארשטענדליך איז דער גאנצע הויף געווען מורא'דיג באזארגט
דער איידעם צו דער רבי צו ביידע האבן זיך געטראפן מיטן מנחת אלעזר אויף קור, און דער מנח"א האט דאך פארשטאנען דעם טעם, און ער האט אנגעווינטשען א קינד, (ולפי גירסת מונקאטש האט ער זיך אויסגענומען סנדק און מוהלשאפט)
דאס קינד איז געבוירען, און דער מנחת אלעזר איז געקומען צו פארן, מיט גרויס שמחה אז בית צדיקים יעמוד, מען האט אים אבער נאר געגעבען מוהלשאפט, ער האט געמאנט ביידע (כנראה אז ער האט פארשטאנען אז דאס איז לצורך אריכת ימים פונעם קינד), און מען האט עס אים נישט געגעבען, ער האט זיך שארף אויסגעדריקט (לפי גי' מונקאטש, מחמת כאב שראה את הנולד, לפי גי' ראדאמסק, משום שהי' סבור שהוא מופת שלו, והקפיד), בכל אופן דאס קינד איז אוועק נאך אפאר חדשים לדאבון לב כל החסידים והמשפחה (לפי גי' מונקאטש הי' מחמת שלא מילאו ההבטחה, לפי גי' ראדאמסק מחמת ההקפדה, או מחמת שארפע ווערטער שאמר המנח"א),
בכל אופן הרבי מראדמסק הפסיק אז ליקח קוויטליך, ולקח רק בתור גזבר הישיבה, וכו'
כתבתי בקוצר ממש, וכמדומה שאין להאריך יותר
ועכשיו ירא הקהל וישפוט, בלי תגובה, כל אחד אצלו, אם מחמת פחד לא כתבתי, או מחמת שאין מן הראוי להאריך בפרשיות כאלו, ודו"ק
און אויב די גבאים ממונים ווילען עס מעקען, וועל איך נישט ברוגז זיין
למה זה תשאל לשמי...
