פליישמאנס ניו יארק

[בן בוזי]

נישט קיין חילוק פון דעמאלטס ביז היינט, קאן זיין אפשר אין פנימיות יא.

א בילד פונעם שוהל פאר פילע יאהרן צוריק

[אייער_קיכל]

א בילד פון א אלטע האטעל אין פליישמאננס נ.י.

אויב איך מאך נישט קיין טעות איז דאס די היינטיגע עס-זאל בנין פונעם סאטמארע קעמפ מחנה ויואל משה

(ווי איז די בארג?)

[מיללער]

א בוך געדרוקט בשנת תרנ"ז - 1897 באשרייבט דאס שטעטל פליישמאנס:
https://archive.org/stream/catskills00f ... 2/mode/2up

[משה צימערינג]

איך קען נישט גלייבן אז קיינער האט נאך גארנישט געשריבן וועגן ספינקא
א שיינע חסידישער געשמאקער ווינקל אין פליישמאנס

[FedEx]

אן אדווערטייזמענט פון א האטעל אין פליישמאנס ערגעץ אין די תש"מ יארן

[רויט]

וועלכע בתי מדרשים זענען דארט פארהאנען?
וואו זענען זיי?
אנדערע אידישע אינסטעטוציעס?
כשרע געשעפטען?

[געב_מיר_כח]

וועלכע בתי מדרשים זענען דארט פארהאנען?
וואו זענען זיי?
אנדערע אידישע אינסטעטוציעס?
כשרע געשעפטען?

בתי מדרשים:
ספינקא
מענלאוויטש האטעל
סאטמאר ישיבה

כשרע געשעפטען
נישט דא

[ראפאט קראמפלי]

כשרע געשעפטען
נישט דא

פלעגט דאך זיין א גראסערי אויף מעי"ן סטריט, שוין פארמאכט?

[ניס קראכער]

כשרע געשעפטען
נישט דא

עס פלעגט דארט זיין ביז עטליכע יאר צוריק א שטיקל גראסערי
אבער ס'האט זיך צוגעמאכט

[געב_מיר_כח]

כשרע געשעפטען
נישט דא

עס פלעגט דארט זיין ביז עטליכע יאר צוריק א שטיקל גראסערי
אבער ס'האט זיך צוגעמאכט

פלעגט זיין א גויאישע וואס האט געהאט אביסל כשר'ס
אבער דאס איז שוין אויך נישט דא

[ניס קראכער]

כשרע געשעפטען
נישט דא

עס פלעגט דארט זיין ביז עטליכע יאר צוריק א שטיקל גראסערי
אבער ס'האט זיך צוגעמאכט

פלעגט זיין א גויאישע וואס האט געהאט אביסל כשר'ס
אבער דאס איז שוין אויך נישט דא

ניין ס'פלעגט זיין דארט א יודישע קלייד אויך במשכ'ן זומער

[אייער_קיכל]

כשרע געשעפטען
נישט דא

עס פלעגט דארט זיין ביז עטליכע יאר צוריק א שטיקל גראסערי
אבער ס'האט זיך צוגעמאכט

פלעגט זיין א גויאישע וואס האט געהאט אביסל כשר'ס
אבער דאס איז שוין אויך נישט דא

וואס? די סופערמארעט אויף מעין סט. האט אפגעשפארט??

[שמו]

אינטרעסאנט, אז קיינער שרייבט נישט דאס גרינדונג,

אמאל האט קיין איד און קיין הונט נישט געטארט אריין וואנדערן אין פליישמאנ'ס,

איינמאל איז א איד אנגעקומען אהין, און מ'האט אים נישט אריין געלאזט, דעריבער האט ער אלץ נקמה אקט, מחליט געווען אפצוקויפן דעם גאנצן שטעטל און דאס מאכן אידיש

וכך הוה (דער איד האט געהייסן פליישמאנ'ס)

כך שמעתי, אויב איינער האט מער פרטים, אדרבה ביטע מעלדן.

[פארבינדן]

דענקען מיר ווי ביי די גאז סטאנציע לויפט עס נאך מיט די נומערן אוואו אין די אלטע צייטן, נישטא קיין דיזשיטעל סקרין צו זען די ציפערען

[שמואל בארג]

אינטרעסאנט, אז קיינער שרייבט נישט דאס גרינדונג,

אמאל האט קיין איד און קיין הונט נישט געטארט אריין וואנדערן אין פליישמאנ'ס,

איינמאל איז א איד אנגעקומען אהין, און מ'האט אים נישט אריין געלאזט, דעריבער האט ער אלץ נקמה אקט, מחליט געווען אפצוקויפן דעם גאנצן שטעטל און דאס מאכן אידיש

וכך הוה (דער איד האט געהייסן פליישמאנ'ס)

כך שמעתי, אויב איינער האט מער פרטים, אדרבה ביטע מעלדן.

מונח בזכרוני איז ס'נישט ממש געווען אן איסור כניסה פאר אידן, נאר די האטעלן האבן געשריבן אז עס איז נישט ערלויבט אריינצוברענגן הינט און - להבדיל - אידן.

[שמואל בארג]

און פון די גלייכגילטיגקייט וואס די איינוואוינער האבן ווען די בערן דרייען זיך ביינאכט רעדט קיינער נישט?

[farshlufen]

אינטרעסאנט, אז קיינער שרייבט נישט דאס גרינדונג,

אמאל האט קיין איד און קיין הונט נישט געטארט אריין וואנדערן אין פליישמאנ'ס,

איינמאל איז א איד אנגעקומען אהין, און מ'האט אים נישט אריין געלאזט, דעריבער האט ער אלץ נקמה אקט, מחליט געווען אפצוקויפן דעם גאנצן שטעטל און דאס מאכן אידיש

וכך הוה (דער איד האט געהייסן פליישמאנ'ס)

כך שמעתי, אויב איינער האט מער פרטים, אדרבה ביטע מעלדן.

ביטע נוצט די פעידזש אפ קנעפל. א דאנק

[שמו]

פלעין פארזעהן די פאר שורות, (כנראה געליינט אין יאגעניש).

[שמו]

און פון די גלייכגילטיגקייט וואס די איינוואוינער האבן ווען די בערן דרייען זיך ביינאכט רעדט קיינער נישט?

דערמאנט מיר ווען איך בין דארט געווען מיט 12 יאר צוריק, און זיך געטראפן מיט אפאר בערן, און נישט געוויסט ווי זיך אהין צו טון פאר פחד, און שפעטער געוואר געווארן אז זיי זענען קבועים דארט.

[אייער_קיכל]

איינער ווייסט צו מ'האט שוין צוריקגעבויעט דעם פיסגייער בריקל העכערן לעיק אקעגן איבער אפנהיימערס האטעל?

[חושב מחשבות...]

יא א הערליכע נייע בריק!
[2 וואכן צוריק דארט געווען]

[חושב מחשבות...]

דענקען מיר ווי ביי די גאז סטאנציע לויפט עס נאך מיט די נומערן אוואו אין די אלטע צייטן, נישטא קיין דיזשיטעל סקרין צו זען די ציפערען

דער גוי ביים גאז סטאנציע זאגט מיר אז די ביסט נעבעך צוגעוואוינט צו די היינטיגע נייע מאשינען, אבער דאס איז די ריכטיגע ס'ארבעט סאך בעסער

[איך האב געקויפט א לאטערי דארט - האפענדיג אז ווער ווייסט אפשר דא וועט מיין הצלחה אויפשיינען..]

[אייער_קיכל]

יא א הערליכע נייע בריק!
[2 וואכן צוריק דארט געווען]

ייש"כ, נישט געכאפט קיין בילד?...

[וועלוועל קליינער]

איך געדענק פליישמאן'ס פאר איבער צוואנציג יאר צוריק, בשנת תשנ"ה' נ"ו נ"ז ווען איך האב געלערנט דארט אלס בחור, איז דארט געווען כמעט אלע רבנים אויף אפרוה, איך וועל אויסרעכענען, כ"ק אדמו"ר מראחמסטריווקא ארה"ב שליט"א, כ"ק הראב"ד סאטמאר (דעמאלטס הגהצ דומ"ץ סאטמאר וומב"ג) שליט"א, הרה"צ מקיוויאשד זצ"ל, הרה"צ מדעעש ב.פ. זצ"ל, הרה"צ ממעדיער זצ"ל אגב ער האט געהאט א אייגן ביהמ"ד דארט, מיט א צענטער פון מנינים שחרית מנחה מעריב. הרה"צ אב"ד נייטרא וומב"ג שליט"א, די ברודער'ס הרבנים הגוה"צ רבי שמואל חיים ראובן וואגשאהל זצ"ל ואחיו הרה"צ רבי יחזקא'ל שליט"א, הרה"צ מטשענסקאוויטץ זצ"ל, להבלחט"א הרה"צ מוואדסלאב שליט"א כ"ק אדמו"ר מתולדות אהרן (דעמאלטס האט ער נאך געוואוינט אין מאנסי, זייענדיג אב"ד תולדות אהרן מאנסי) שליט"א כ"ק אדמו"ר מווערדיין שליט"א און נאך.
אפגערעדט פון די קליינע רבנים, ווי הגרז"ל פיליפ שליט"א, הגרח"ד כ"ץ שליט"א, הגרא"ל ט"ב זצ"ל (שפעטער אלס דומ"ץ דקהל ויואל משה), הרה"ג אב"ד יעמערונג שליט"א, הרה"צ אב"ד פאפא ב"פ שליט"א, און נאך, דער אויבן-אן פלעגט זיין געפאקט פון רבנים.

[וועלוועל קליינער]

ביי די ערשטע תקופה האט ר' יוסף וואלדמאן הי"ו פון קרית יואל געהאט דארט א האטעל, און דאס געפירט עטליכע יאר.
יענע יארן האט הגה"צ מיאווזשנא שליט"א געהאט א ישיבה, וואס האט זיך גערופן "ישיבת תורת משה ד'פריימאן" ער פלעגט אהין פארן יעדעס יאר אין די זומער חדשים.
שפעטער האט זיך דאס אויפגעלעזט, אין די סאטמאר ישיבה האט דאס איבערגענומען.
דער ספינקא רבי שליט"א (רבי אבוש) פלעגט דארט זיין יעדעס יאר. אבער יעדן שב"ק פלעגט ער אריינפארן צו זיין טאטן הרה"ק זצ"ל, נאך די פטירה פון זיין טאטן זצ"ל האט ער געעפענט דאס ביהמ"ד אויף שבתים. וואו דאס איז געווארן א פינת יקרת אין די גאנצע געגענט.