יתכן אז א חלק פון מיין תגובה כבר הקדימו אחרים. אבער איך וויל מגיב זיין צו די פרושן ק"ק וואס פארט ארום מיט א פאמפלעט פון מורשה קעגן דעם פשוטו של מקרא.
דער פאמפלעט האט 3 הויפט טענות. א) ער וויל אוועקגיין פון רש"י. ב) ער ברענגט פשטים נישט פון חז"ל. ג) ער זאגט אסאך מאל מיסלידינג אדער פארפירענדע פשטים.
אבער די טענות Don't stack up
א) דער פש"מ איז געבויעט געווארן פון די חיבור רש"י כפשוטו, ולא עוד, דער חיבור שטייט זייט ביי זייט פון רש"י כפשוטו. און א סך מאל לאזט ער אויס מפרש צו זיין די פשוטי המקרא ווייל ער פארלאזט זיך מיט די רש"י כפשוטו אינדערזייט. דאס מיינט זיי ארבעטן אינאיינעם.
ב) דער ציל פון פש"מ איז צו מאכן עברי טייטש פונעם פסוק. פונקט אזוי ווי וידבר ה' - דער אייבערשטער האט גערעדט. אל משה - צו משה. ער איז דא פאר עברי טייטש. אבער דאס צו טאן פאדערט זיך אסאך מאל מער ווי די עברי טייטש, ווייל פון די פסוק פארשטייט מען נישט וואס דאס מיינט, סא דאמאלט ריפערט ער צו ראשונים, מדרשי חז"ל, אדער רש"י. ער וואלט טאקע געקענט מאכן מער דגוש זיכער צו מאכן אז ער שרייבט אלץ א מקור, אבער ווען ער שרייבט נישט קיין מקור קען מען דאס גרינג טרעפן אין מפרשים אויפן פלאץ, אזוי ווי איך טרעף שפעטער.
ג) דאס איז באמת א חלק פון טענה ב'. לאמיר נאכקוקן צוויי ביישפילן פון דעם פאמפלעט ווי ער ברענגט נאך שטיקלעך פונעם פש"מ היתכן ער שרייבט אזעלכע פארפירענע שרעקליכע טייטשן.
ביישפיל איינס איז: "ורוח אלקים מרחפת על פני המים". וואס מיינט דאס ורוח אלקים? זאגט רש"י זה הכסא הכבוד. אבער דער פש"מ טייטשט דאס אז דער אייבערשטער האט באשאפן דעמאלט דעם רוח און אויך זאגט ער אז עס קען מיינען עפעס העכערע זאכן (צב"ש דאס וואס רש"י זאגט כסא הכבוד)
שרייט דער פאמפלעט, געוואלד, ער וויל אוועק גיין פון רש"י. אבער איך זע דאס נישט צוליב צוויי סיבות: 1) רש"י'ס פשט שטייט אונטן. און 2) דער ציל פונעם פש"מ איז צו שרייבן די בעסטע פשוט'סטע טייטש, אזאך וואס רש"י זיכט נישט אלץ. וואס טייטשט רוח, כסא הכבוד? אדער ווינט? יעצט, וואס מיינט דאס ווינט? לויט רש"י מיינט דאס כסא הכבוד און לויט אנדערע ראשונים עפעס אנדערש. דאס וואס דער פש"מ ברענגט אראפ אלס פשוט'ע ווינט שטייט אויך ענליך אין ספורני: "מניעי הגלגל שנקראו רוח, כאמרו עושה מלאכיו רוחות וכו' הניעו אז את האויר החשוך על פני המים וכו'".
ביישפיל צוויי איז: "ויזד יעקב", זאגט רש" אז ער האט געקאכט פאר די אבלים, ועשה יעקב אבינו תבשיל של עדשים לנחם יצחק אביו. קומט דער פש"מ און טייטשט אז יעקב האט געקאכט דעם שפייז פונעם טאג. געוואלד, ער וויל אוועקגיין פון רש"י. אבער איך זע דאס נישט צוליב צוויי סיבות: 1) רש"י'ס פשט שטייט אונטן. און 2) דער ציל פונעם פש"מ איז צו שרייבן די בעסטע פשוט'סטע טייטש, וואס טייטשט ויזד יעקב? ער האט געקאכט א געקעכטס פארן טאג. יעצט איז די שאלה פארוואס? סא רש"י ברענגט נאך, אז יעקב אבינו תבשיל של עדשים לנחם יצחק אביו. דאס וואס דער פש"מ ברענגט אראפ אלס געקאכט דעם שפייז פונעם טאג, קען מען טרעפן פון אנדערע. למשל דער אוה"ח, שרייבט אז עס מיינט גאר עפעס אנדערש: "אולי כי לצד שראה שוהעילה לגימתו של עשו ליצחק לקח גם הוא דרך לבשל תבשילין, לקרב לב אביו אליו כעשו".
סא עס איז נישט פארפירעריש צו שרייבן דעם פשוט'ן טייטש.
איך ווייס אז געוויסע וועלן זאגן אז רוב מפרשים קומען זאגן דרוש און נישט פשט, און פש"מ טענה'ט אז ער קומט זאגן פשט. אויף דעם איז וויכטיג צו געדענקן אז דער ארבעט פון פש"מ איז צו זאגן עברי טייטש. דאס איז וואס ער זוכט צו טאן א גאנצע צייט.
און אויף די אנדערע טענה אז רש"י קומט גאר זאגן עברי טייטש, סא פארוואס דארפן מיר דעם פש"מ? אפאר סיבות, רש"י ערקלערט נישט יעדן פסוק, און אויך דארפן מיר א פירוש אויף רש"י, ווייל נישט אלץ פארשטייען מיר די רייד פון רש"י און פארדעם איז רש"י כפשוטו ארויסגעקומען. און צום לעצט, לויט די טענה טאר נישט קיין שום עברי טייטש ארויסקומען, אויך נישט מקרא מלא, און אויך נישט אונקלוס.