נוסח סקווירא טשערנאבל

[יהיה כן]

אויב איינער דא האט אזוינס, (געדרוקט אדער טעקסט) און האט די מעגליכקייט עס צו שיקן קיין וומבס״ג זאל זיך ביטע פארשטענדיגן מיט מיר אין אישית
שכוח פון פארנויס

[dovidal]

[quote="יהיה כן"]אויב איינער דא האט אזוינס, (געדרוקט אדער טעקסט) און האט די מעגליכקייט עס צו שיקן קיין וומבס״ג זאל זיך ביטע פארשטענדיגן מיט מיר אין אישית
שכוח פון פארנויס[/q
מיך זנטאג דערמאנט

[יהיה כן]

כזאל דיך דערמאנען זונטאג?
אקעי אי״ה

[יהיה כן]

כזעה קיינער רופט זיך נישט אן
אקעי, איז ערגעץ באשריבן געדרוקט מנהגי ונוסחאות התפלה פון סקווירא?

[ראש הקהל]

סקווירא האט אן אייגענע מכון פאר דעים, כמדומה לי בשם מכון שפתי תהלה, וואס דרוקען אלע זאכן
ווי למשל סידורים, תהלים, הגש"פ, פרקי אבות, אלעס מיט זייער אייגענע מנהגים ונסחאות ותורת לבית בית טשערנאביל
און ס'איז צו באקומען איבעראל.

אגב פארשטיי איך אינגאנצען נישט דער מושג מנהגי ונסחי סקווירא, וואס איז סקווירא געוועהן בימים ההם?
זיי וואלט געדארפט שרייבען טשערנאביל, ווייל אלעס איז טשערנאביל, סקווירא האט גארנישט מוסיף געוועהן?

[שטיקל גבאי]

סקווירא האט אן אייגענע מכון פאר דעים, כמדומה לי בשם מכון שפתי תהלה, וואס דרוקען אלע זאכן
ווי למשל סידורים, תהלים, הגש"פ, פרקי אבות, אלעס מיט זייער אייגענע מנהגים ונסחאות ותורת לבית בית טשערנאביל
און ס'איז צו באקומען איבעראל.

אגב פארשטיי איך אינגאנצען נישט דער מושג מנהגי ונסחי סקווירא, וואס איז סקווירא געוועהן בימים ההם?
זיי וואלט געדארפט שרייבען טשערנאביל, ווייל אלעס איז טשערנאביל, סקווירא האט גארנישט מוסיף געוועהן?

פרעגסט אדער דו זאגסט???

[יהיה כן]

הער ראש הקהל
כ'פארשטיי נישט וואס דו מיינסט איבעראל?, אבער אויב העסט מיר געבן זייער בליץ פאסט אדרעסע העליך דיר זייער דאנקבאר זיין (כ'דארף טאקע טשערנאבלע נוסח, והוא הדין לרחמיסטריווקא וטריסק וטאלנע וכו')

(דער גבאי מיטן ראש הקהל, קענען ווייטער זיך טענה'ן, איך האב נאר אריינגעהאקט, סארי)

[ראש הקהל]

איך פרעג

הנומבער אינו תחת ידי כעת, איך וועל עס בלי נדר אהער שטעלן ווען כ'גיי עס האבן

[יהיה כן]

שכוח דיר הער ראה"ק

[שטיקל גבאי]

די נומבער פון מכון שפתי תהלה איז 845-362-4890

סאיז נישט אלעס טשערנאבלער מנהגים, למשל סקווירא רבי ז"ל האט גענומען בעלזא מנהגים אויך ווייל ער איז געווען אן איידעם אין בעלזא, אא"וו.

[פרעגער]

סקווירא האט אן אייגענע מכון פאר דעים, כמדומה לי בשם מכון שפתי תהלה, וואס דרוקען אלע זאכן
ווי למשל סידורים, תהלים, הגש"פ, פרקי אבות, אלעס מיט זייער אייגענע מנהגים ונסחאות ותורת לבית בית טשערנאביל
און ס'איז צו באקומען איבעראל.

אגב פארשטיי איך אינגאנצען נישט דער מושג מנהגי ונסחי סקווירא, וואס איז סקווירא געוועהן בימים ההם?
זיי וואלט געדארפט שרייבען טשערנאביל, ווייל אלעס איז טשערנאביל, סקווירא האט גארנישט מוסיף געוועהן?

לאמיר אביסעלע צוטירן דיינע אומפארשטענדענישן, און דערנאך דיר געבן 'אביסל' צו פארשטין.
1) מיי קוועשטשא"ן איז, אויב דו האלטסט בכלל ביים פארשטיין, אויב יא, וואלסטו שוין יעצט פארשטאנען כאטש אביסל..... און נישט 'אינגאנצען נישט'!
2) וואס איז סקווירא געווען בימים ההם?
3) אלעס איז טשערנאביל.
4) סקווירא האט גארנישט מוסיף געווען.

על ראשון ראשון
1) א מענטש דארף נישט אלעס פארשטיין.
2) סקווירא בימים ההם - איז געווען נישט בלויז א קליין הייפעלע אידן אין א פארשטיפטן דָארף, סקווירא איז געווען א חסידות מיט גרויסע רבי'ס (וואס איז אפילו שפעטער צוטיילט געווארען צווישן עטליכע א שטייגער ווי סקווירא, ב"פ און פלעטבוש), מיט שטיבלעך צושפרייט איבער גאנץ אוקראיינא און אפילו אינעם (דעמאלטסדיגן) ווייטן בעסערביא, און גאר אסאך חסידים, צווישן זיי פיל גאר געהויבענע חסידים ואנשי מעשה.
3) אלעס איז טשערנאביל - וואס הייסט טשערנאביל - טשערנאביל האט דען יא מנהגים? נאר וואס דען אין עבודת השם איז אלעס טשערנאביל, אבער אין נוסח ומנהג האט יעדער געטוהן דאס זייניגע, און יעדער האט מוסיף געווען לפי שורש נשמתו וכו' און כפי הסביבה.
4) סקווירא האט 'גארנישט מוסיף געווען' - מוסיף געווען אויף וועמען? און ווען האבן זיי נישט מוסיף געווען?

יש הרבה להאריך בדברי אלה, ואכ"מ.

[בן בוזי]

נישטא קיין סקווירא מנהגים אין דעם מ'האט געזאגט וואס שטייט אין לקוטי צבי. און צוגעזינגען אביסל בעלזא און רוסישע ניגונים.

[ראש הקהל]

הרב פרעגער
איר זענט טאקע בעסער צו פרעגן ווי ענטפערן

איך זיך צופארשטיין
ווי גרויס סקווירא איז געוועהן און דער אלטע היים און רוסלאנד קען מען זיך דינגען,
כידוע איז סיי דער רוזינער קלויז און סיי די ליבאוויטש'ער קלויז און דער שטאט סקווירא
געוועהן גרעסער פון די סקווירא חסידות ס'האט טאקע אויסגעקוקט ווי סקויירא ב"פ און ב"פ און סקווירא פלעטבוש און פלעטבוש
בן בוזי איז גערעכט אז און נוסח האבען זיי גארנישט מחדש און מוסיף געוועהן נאר גענוצט זייער סידור של"ה כידוע
די איינציגסטע מנהגים וואס מ'האט אריינגעברענגט פון בעלזא, איז דעס וואס רעבעצין טראני האט געהייסען איר מאן,
און ווי סקויירא רבי אליינס זאגט אסאך מאל, אז מ'האט גארנישט געטאטשט פון טשערנאביל, נאר דארט ווי טשערנאביל האט גארנישט געהאט
ספעציפיש, האט מען גענוצט בעלזא, אבער נישט און נוסח

קענסט מיר אפשר טרעפען איין סקוירא חסיד און שיכון סקווירא צו בכלל, וואס זיין זיידע קומט פון סקווירא און רוסלאנד??

[פרעגער]

הרב פרעגער
איר זענט טאקע בעסער צו פרעגן ווי ענטפערן

איך זיך צופארשטיין
ווי גרויס סקווירא איז געוועהן און דער אלטע היים און רוסלאנד קען מען זיך דינגען,
כידוע איז סיי דער רוזינער קלויז און סיי די ליבאוויטש'ער קלויז און דער שטאט סקווירא
געוועהן גרעסער פון די סקווירא חסידות ס'האט טאקע אויסגעקוקט ווי סקויירא ב"פ און ב"פ און סקווירא פלעטבוש און פלעטבוש
בן בוזי איז גערעכט אז און נוסח האבען זיי גארנישט מחדש און מוסיף געוועהן נאר גענוצט זייער סידור של"ה כידוע
די איינציגסטע מנהגים וואס מ'האט אריינגעברענגט פון בעלזא, איז דעס וואס רעבעצין טראני האט געהייסען איר מאן,
און ווי סקויירא רבי אליינס זאגט אסאך מאל, אז מ'האט גארנישט געטאטשט פון טשערנאביל, נאר דארט ווי טשערנאביל האט גארנישט געהאט
ספעציפיש, האט מען גענוצט בעלזא, אבער נישט און נוסח

קענסט מיר אפשר טרעפען איין סקוירא חסיד און שיכון סקווירא צו בכלל, וואס זיין זיידע קומט פון סקווירא און רוסלאנד??

לאמיר זיך נישט דינגען אויף אייערע שטותים והבלים (סאר"י פא"ר מי"י עקספרעשא"ן), ווייל איהר שרייבט ווי א אינו יודע....
און בן בוזי שרייבט אויך נישט ריכטיג, ווייל אין סקווירא האט מען געזאגט בעיקר פון ליקטי צבי, און בעיקר נוסחאות און תפילות פון סידור עמדין, און בעיקר תפילות החיד"א, און געדאווענט בעיקר בנוסח סידור של"ה (וואס שטימט נישט פונקטליך ווייל דאס איז ארגינעל געווען בנוסח אשכנז), און פילע תפילות דווקא נישט געזאגט. און ווען מ'נעמט צוזאמען די אלע עיקרים אין איין ליקוט - ווערט דאס פאר-רופן 'נוסח ומנהגי סקווירא', (און אפילו אויב דארט ווערט געברענגט זאכן וואס 'רעביצין טראני האט געהייסען איר מאן' - כפי דבריך).

[פרעגער]

הרב פרעגער
ווי גרויס סקווירא איז געוועהן און דער אלטע היים און רוסלאנד קען מען זיך דינגען, כידוע איז סיי דער רוזינער קלויז און סיי די ליבאוויטש'ער קלויז און דער שטאט סקווירא, געוועהן גרעסער פון די סקווירא חסידות

פון וואנעט ווייסטו ווי גרויס זייערע קלויזן זענען געווען?
ולפי דבריך איז לדוגמא דער מונקאטשער רב זצ"ל נישט געווען אזוי גרויס, ווייל פראצענטועל וויפיל אידן עס האבן געוואוינט אין מונקאטש, האבן געדאווענט ביי איהם אין מונקאטש ווייניגער אידן ווי סקווירא חסידים אין סקווירא ביי זייער רבי'ן.

קענסט מיר אפשר טרעפען איין סקוירא חסיד און שיכון סקווירא צו בכלל, וואס זיין זיידע קומט פון סקווירא און רוסלאנד??

לפי דבריך האבן אין אוקראיינא געוואוינט זייער א קליינע צאהל אידן, ווייל וויפיל אידן קענסטו בכלל פון רוסלאנד??

מאך אביסל ריסערט"ש איבער טשערנאבילער קלויזן אין אוקראיינא, און קוק וויפיל סקווירא שטיבלעך זענען געווען אין די שטעט (אז דו ווילסט דוקא קען איך דיר געבן א רשימה פון וויפיל מען האט צוזאמען געקליבן פשוט פון אביסעל פארשריבענע היסטאריע און מעות קדימה, און ס'איז ברור אז פון פילע ווייסט מען ניטאמאל צו זאגן).

[והוא פלאי]

אזויווי היינט באלאנגען רוב סקווירא שטיבליך נישט צום עיקר סקווירא שהוא סקווירא ב"פ, נאר קיין היל-קרעסט סקווער,
אזוי פארצייטענס האבן רוב סקווירא שטיבליך נישט באלאנגט צו ר' דוד'ל, (דער קעשינובער, ווי די אוקריינער רופן אים, שנסע הרבה לשם)

[פרעגער]

אזויווי היינט באלאנגען רוב סקווירא שטיבליך נישט צום עיקר סקווירא שהוא סקווירא ב"פ, נאר קיין היל-קרעסט סקווער,
אזוי פארצייטענס האבן רוב סקווירא שטיבליך נישט באלאנגט צו ר' דוד'ל, (דער קעשינובער, ווי די אוקריינער רופן אים, שנסע הרבה לשם)

די נקודה איז נישט 'עיקר' צו 'טפל', די נקודה איז צו זיי זענען 'בכלל געווען'.
און דער קלויז אין קעשינוב האט נישט געהער צום סקווירא רבי'ן זצ"ל, נאר צו זיין עלטערער ברודער ר' איציק'ל.

קומט אויס, אז דער סקווירא רבי זאל זיך זוכן א נייער נאמען, ווייל סקווירא האט געהער צו רוזין און ליובאוויטש, סקווירא שטיבלעך האט געהער צו ר' משה דן פון סקווירא, קעשינובער קלויז פאר ר' איציק'ל, און די חסידים היינט קומען נישט פון רוסלאנד - און נאר דאן וועט ער האבן די רעכט צו האבן אייגענע נוסחאות און מנהגים און קענען שרייבן 'נוסח ומנהגי ???????'
(איך טראכט צו די מנהגים פונעם בעל 'חצר הצדיק' זענען די ריכטיגע סקווירא/טשערנאביל מנהגים - ווייל ער איז אן אייניקל פון ר' משה דן - דער עיקר סקווירא רבי, און ער האט גארנישט צוגעלייגט אדער משנה געווען קיין מנהגים).

[בן בוזי]

כמדומה אז במקומן הנכון זענען די אלע זאכן שוין געווארן אויסגעשמועסט.

[בן בוזי]

מ'וועט מוזן ווארטן אויף הרב רבבה וואס זאל עפענען אן אשכול ווי דער טעמע וועט זיין צו ווען די אייניקלעך פון א רבי'ן זענען משנה די מנהגים לויט זייערע אייגענע נאטורן צו דאס נעמט אוועק זייער שטעלע אלס ממשיך פון דער דינאסטיע.

[פרעגער]

מ'וועט מוזן ווארטן אויף הרב רבבה וואס זאל עפענען אן אשכול ווי דער טעמע וועט זיין צו ווען די אייניקלעך פון א רבי'ן זענען משנה די מנהגים לויט זייערע אייגענע נאטורן צו דאס נעמט אוועק זייער שטעלע אלס ממשיך פון דער דינאסטיע.

[יגעתי ומצאתי]

איך וויל נאך אריינכאפן צו שרייבן אינעם צוקופנטיגן נישט געפונענעם אשכול.

אינטערעסאנט נאר צו זעהן אז וואס מען טאר נישט שרייבן שרייבט מען קליין, געוואלדיג...

[בן בוזי]

און נאך אן אשכול, צו ווען א רבי מאכט אן עקסטענשאן אדער א ריקאנסטראקשען פון א חסידות ד.ה. ער קאנווערט אידן וועלכע האבן פון פריער נישט באלאנגט צו דעם שלשלת, צו ער האט די רעכטן אנצוגיין מיט די זעלבע נאמען ווי זיינע פארגייער. אדער דארף מען זאגן נוסח סטאלין: כאפטס איהם אהן און ווארפט איהם ארויס ער איז נישט פון אונזערע, ער פאשעט און פרעמדע פעלדער!

ואגב וועל איך צו לייגן א גוט ווארט, א געוואוסער חסיד האט כדרכם של חסידים פראבירט מקרב צו זיין א פרעמדער איד צו זיין חסידות אבער זיין רבי מגדולי האדמורים האט נישט מיטגעשפילט זאגנדיג: "אמאל בין איך געווען אין אימפארט, היינטיגע צייטן פארנעם איך זיך מיט עקספארט" ודפח"ח

[רבבה]

בעזהשי''ת
איך וועל נישט ענטפערען אויף דיא ארגומענטען אין סתם דברי ה..ל . נאר געבען אביסעל היסטאריא . פאר דיא וואס זענען אינטרעסירט
ר' מאטעלע טשערנאבלער אדער וויא עהר ווערט אנגעריפען אין טשערנאביל-רוזין דער טשערנאבלער מגיד .האט געהאט 8 זין . מיט באזונדערע
תכונת הנפש באזונדערע נאטורען . דער ממלא מקום איז געווען דער בכור ר' אהרן וואס עהר האט זיך געפירט וויא זיין טאטע . אבער זיינע קינדער האבען כמעט גארנישט געהאט ווייל דיא ברידער האבען געקעניגט . דער טריסקער מגיד איז אוועק אין איין אנדערע געגענט --וואלין-- אין געפירט
זיין מלכות אויף איין געהויבענער אופן . אזוי אויך דער טאלנער מגיד אין ר' יעקב יצחק מעקאראווער זייא האבען געפירט מלכות'ן בדומה לרוזין
אין האבען געהאט טויזענטער חסידים ממש .דער טשערקאסער האט זעך געצויגען פין האראנסטייפעל קיין טשערקאס אין איין אנדערע געגענט
וויא ס'איז געווען אביסעל חבדסקע'ר חסידים .ר' איציקעל סקווערער וואס איז קודם געווען איין איידעם אין ראדוויל אין נאכדעם אין רוזין . איז אריין
געקומען אין דיא ריזינער טערעטארי' אין איז געווען איין גרויסער חכם ומושלם האט קאמביינט טשערנאביל מיט רוזין . אין עהר איז געווען אייגען ארטיג .עהר האט געהאט דיא טשערנאבלער פרומקייט אין רוזינער חכמה ומלכות . עהר איז געווען איין שארפער אין א חכם . זיינע קינדער האבען
אויך געהאט באזונדערע נאטורען דער בכור ראי''ה איז געווען מער מלכות .אבער זיין זוהן דער מאחניווקער איז שוין פרימער אין הייליג . אזוי אויך
ר' דודע'ל וואס האט געוואינט לאחר פטירת אביו אין חמעלניק אבער אזוי וויא זיין עלטערער ברידער ראי''ה איז נפטר געווארען האט עהר געבויט
א נייא קלויז אין דיא חלק פין דיא נייע שטאט סקווער . אין ר' יוסף מייערע'ל האט זיך אוועק געצויגען קיין מאחניווקא לעבען בארדיטשאוו . אין
עהר איז געווען א גרויסער חסיד פין זיין פעטער ר' דוידע'ל .
אין סקווער איז געווען א סאדיגערער קלויז אבער נישט קיין ליובאוויטשער . ר' דויד'ל סקווערער האט מען נישט גערופען קעשענעווער נאר זיין
זין ר' איציקעל וואס האט דארט געוואינט .סייא ר' דוידע'ל אין סייא ר' יוסף מייערע'ל פין מאחניווקא זענען געווען זייער חשוב אין אנערקענט אין
בעלז אין ס'איז דא מאמרים פין מרן מהר''י ובנו המהרי''ד ונכדו מהר''א וועגען זייער גרויסקייט . דער פריערדיקער סקווערער רבי מרן מהרי''י
האט שוין געהאט שטריכען פין אוסטראה פין זיין מאמע מלכותדיק אין שארפקייט כידוע . ממילא עהר האט געהאט שארפקייט פין זיינע צווייא זיידעס
ע''כ אויף ביז דערווייל . איך האב דאס געשריבען פאר דיא וואס זענען אינטרעסירט נישט פאר טענות ומענות

[פרעגער]

און נאך אן אשכול, צו ווען א רבי מאכט אן עקסטענשאן אדער א ריקאנסטראקשען פון א חסידות ד.ה. ער קאנווערט אידן וועלכע האבן פון פריער נישט באלאנגט צו דעם שלשלת, צו ער האט די רעכטן אנצוגיין מיט די זעלבע נאמען ווי זיינע פארגייער.

די שאלה איז צו די חסידות עקזיסטירט בכלל, ווייל זיי קומען דאך פון אנדערע מדינות א שטייגער ווי פון אונגארן קיין רוסלאנד.

[רבבה]

אזויווי היינט באלאנגען רוב סקווירא שטיבליך נישט צום עיקר סקווירא שהוא סקווירא ב"פ, נאר קיין היל-קרעסט סקווער,
אזוי פארצייטענס האבן רוב סקווירא שטיבליך נישט באלאנגט צו ר' דוד'ל, (דער קעשינובער, ווי די אוקריינער רופן אים, שנסע הרבה לשם)

לויט וויא סיא זעהט אויס ליינסטו נישט דיינע אייגענע שרייבעכצער .תגובות בלע''ז .ווייל אויב יא וואלסטו זיך געשעמעט מיט זייא . לויט וואס פארא
שטותים דיא שרייבסט .