התכלת והחלזון מהו

דיונים ועיונים בדבר ה' זו הלכה

די אחראים: אחראי,גבאי ביהמד

מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

אויב מ'קען טראכטען גראד, פארוואס טראכטען קרום?
למעשה איז דא נאך א חידוש לעצטענץ, ווען מען לייגט די פורפורא געפארבט פערפול אין הייס וואסער אדער הייסע פארע, ווערט עס בלוי אפילו שפעטער נאכען פארבען. און למעשה כדי די פעדעמער פון ציצית זאל זיך האלטען מיט די שזירה פון כפול שמונה, פלעגט מען דאס אלעמאל לייגען און הייס וואסער אזוי האלט זיך די שזירה פון די פעדמער, אז נישט עפענט זיך דאס אויף, ממילא האט דאס געמוזט ווערן בלוי אפילו ווען מ'וואלט ווען געפארבט מיט פערפול, ממילא איז נישט מעגלעך צו מאכען violet פתילי ציצית פון די מיורעקס נאר בלוי.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

מהגוני האט געשריבן:לשון תנ"ך און לשון חז"ל זענען אנדערש. חז"ל זענען מושפע פון די גריכישע שפראך וואס האט גענוצט א כלליתדיגע אויסדריק "פורפורא" אויף אלע קאלירען פונעם מיורעקס משפחה.

אפשר איז אין לשון חז"ל אויך מושפע געווארן די ווארט חלזון עס זאל מיינען א סנעיל?
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

אזא באקאנטע זאך ווי א סנעיל טוישט זיך נישט אזוי שנעל אין ברייטפארצווייגטע סעמיטישע שפראכען. אין אראמיש און אראביש מיינט חלזון א סנעיל, און ס'האט שוין געמיינט א סנעיל אין די שפראכען שוין בתקופת חז"ל. לשון קודש האט אדאפטירט אסאך ווערטער פון אראמיש (חז"ל זענען פיל מיט אראמישע ווערטער אין לשון קודש'ע פארמאט), ממילא איז זייער מסתבר דאס חלזון מיינט א סנעיל. למעשה חז"ל אליינס רעדן פון די חלזון וואס נרתיקו גדל עמו, אין דאס איז ממש די מציאות פון די שעל פון די חלזון וואס וואקסט צוזאעמען ווען ער ווערט גרעסער.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

און פורפורא איז געווען ווייניגער באקאנט?

מען רעדט דאך בתקופת חז"ל.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

מצפים לישועה האט געשריבן:אפשר מיט די יארן איז די רויטע חלק אראפ און געבליבן נאר די בלוי, מען דארף זאגן תירוצים כדי מען זאל נישט דארפן זאגן תירוצים אין די גמרא, ווייל תירוצים זענען דוחקים און דוחקים זענען פירכות

מהגוני זאגט דאך אויך אזוי

מהגוני האט געשריבן:ווען מען לייגט די פורפורא געפארבט פערפול אין הייס וואסער אדער הייסע פארע, ווערט עס בלוי אפילו שפעטער נאכען פארבען
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

דממה דקה האט געשריבן:
מצפים לישועה האט געשריבן:אפשר מיט די יארן איז די רויטע חלק אראפ און געבליבן נאר די בלוי, מען דארף זאגן תירוצים כדי מען זאל נישט דארפן זאגן תירוצים אין די גמרא, ווייל תירוצים זענען דוחקים און דוחקים זענען פירכות

מהגוני זאגט דאך אויך אזוי

מהגוני האט געשריבן:ווען מען לייגט די פורפורא געפארבט פערפול אין הייס וואסער אדער הייסע פארע, ווערט עס בלוי אפילו שפעטער נאכען פארבען


דווקא אין הייס וואסער אדער דיירעקט אין הייסע פארע פון א קאכעדיגע טאפ פאר א שטיק צייט. ס'איז נישט מסתבר אז אין די טריקענע מדבר יהודה האט זיך די קאליר געטוישט פון די לופט. און אויב האט מען דאס געטוישט בכוונה זעהט מען דאך דאס מ'פלעגט פארבען בלוי פון די מיורעקס. למעשה איז דא פארשידינע אופנים וויאזוי פטור צו ווערן פון די ברומו, נישט נאר די זון. אבער סתם פון עלטער טוישט זיך נישט די קאליר ספעציעל ווען עס געפינט זיך אין א טריקענע מערה פאר 2000 יאר.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

מהגוני האט געשריבן:
דממה דקה האט געשריבן:
מצפים לישועה האט געשריבן:אפשר מיט די יארן איז די רויטע חלק אראפ און געבליבן נאר די בלוי, מען דארף זאגן תירוצים כדי מען זאל נישט דארפן זאגן תירוצים אין די גמרא, ווייל תירוצים זענען דוחקים און דוחקים זענען פירכות

מהגוני זאגט דאך אויך אזוי

מהגוני האט געשריבן:ווען מען לייגט די פורפורא געפארבט פערפול אין הייס וואסער אדער הייסע פארע, ווערט עס בלוי אפילו שפעטער נאכען פארבען


דווקא אין הייס וואסער אדער דיירעקט אין הייסע פארע פון א קאכעדיגע טאפ פאר א שטיק צייט. ס'איז נישט מסתבר אז אין די טריקענע מדבר יהודה האט זיך די קאליר געטוישט פון די לופט. און אויב האט מען דאס געטוישט בכוונה זעהט מען דאך דאס מ'פלעגט פארבען בלוי פון די מיורעקס. למעשה איז דא פארשידינע אופנים וויאזוי פטור צו ווערן פון די ברומו, נישט נאר די זון. אבער סתם פון עלטער טוישט זיך נישט די קאליר ספעציעל ווען עס געפינט זיך אין א טריקענע מערה פאר 2000 יאר.

מען האט נישט געוואשן די קליידער?
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

אין ווארעם אדער קאלט וואסער נישט הייס. הייס מאכט קאליע די בגדים (שרינקען וכו').
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

און דאס איז די שטארקע געפארבטע פורפורא פון וואס פליני רעדט?

און וואס איז די זאך וואס איז גורם? די היץ אדער די וואסער?
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

ביידע צוזאמען די וואסער מיט די היץ.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

און איר זאגט אז אויב האט מען געוואשן די פורפורא אין הייס וואסער איז עס בלוי געווארן?
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

יא די פורפורא וואס קומט פון מיורעקס טרונקעלעס, נישט די אנדערע צוויי מינים וואס מען פלעגט פארבען מער א רויטלעכע ארגמן.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

פליני שרייבט גארנישט דערוועגן?
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

מ'פלעגט נישט וואשען אין הייס וואסער.
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

Who knows האט געשריבן:אני הקטן גיי נישט מיט תכלת, נישט ווייל איך האלט אז מ'קען נישט מחדש זיין תכלת בזה"ז, נאר דערווייל בין איך נישט איבערצייגט אז מיר האבן בכלל די ריכטיגע תכלת, איך וועל בל"נ אנטוהן תכלת ווען מ'גייט טרעפן א ציצית מיט תכלת משנים קדמוניות און מ'גייט קענען מברר זיין מיט א קלארקייט פון וואס דאס איז געמאכט,(אדער אנדערע הוכחות ברורות), און דעמאלטס וועל איך גרייט זיין אנצונעמען די דוחק תירוצים אויף עולה אחת לשבעים שנה וכדו', אבער דערווייל גיי איך נישט מיט קיין תכלת


ווי האלט די מצב? 1 ביז 10? 10 איז fully convinced.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

מהגוני האט געשריבן:מ'פלעגט נישט וואשען אין הייס וואסער.

אבער ציצית זאגט איר האט מען יא געלייגט אין הייס וואסער
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

מהגוני האט געשריבן:יא די פורפורא וואס קומט פון מיורעקס טרונקעלעס, נישט די אנדערע צוויי מינים וואס מען פלעגט פארבען מער א רויטלעכע ארגמן.

איז דא כעמישע חילוק צווישן די מיני פורפורא אז זיי האבן אנדערע טבעיות?
אוועטאר
Who knows
שר האלפיים
תגובות: 2123
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג נאוועמבער 12, 2020 5:23 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך Who knows »

מהגוני האט געשריבן:
Who knows האט געשריבן:אני הקטן גיי נישט מיט תכלת, נישט ווייל איך האלט אז מ'קען נישט מחדש זיין תכלת בזה"ז, נאר דערווייל בין איך נישט איבערצייגט אז מיר האבן בכלל די ריכטיגע תכלת, איך וועל בל"נ אנטוהן תכלת ווען מ'גייט טרעפן א ציצית מיט תכלת משנים קדמוניות און מ'גייט קענען מברר זיין מיט א קלארקייט פון וואס דאס איז געמאכט,(אדער אנדערע הוכחות ברורות), און דעמאלטס וועל איך גרייט זיין אנצונעמען די דוחק תירוצים אויף עולה אחת לשבעים שנה וכדו', אבער דערווייל גיי איך נישט מיט קיין תכלת


ווי האלט די מצב? 1 ביז 10? 10 איז fully convinced.

7
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

דממה דקה האט געשריבן:
מהגוני האט געשריבן:מ'פלעגט נישט וואשען אין הייס וואסער.

אבער ציצית זאגט איר האט מען יא געלייגט אין הייס וואסער


נו ציצית איז נישט קיין פראבלעם, מ'וויל דאך די בלויע קאליר.
ציצית האט מען געלייגט אין הייס וואסער צו פארשטערקערן די שזירה פון חוטים כפולים זאל בלייבען. סתם פעדעמער פון בגדים האט נישט אויסגעפעלט.
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

Who knows האט געשריבן:
מהגוני האט געשריבן:
Who knows האט געשריבן:אני הקטן גיי נישט מיט תכלת, נישט ווייל איך האלט אז מ'קען נישט מחדש זיין תכלת בזה"ז, נאר דערווייל בין איך נישט איבערצייגט אז מיר האבן בכלל די ריכטיגע תכלת, איך וועל בל"נ אנטוהן תכלת ווען מ'גייט טרעפן א ציצית מיט תכלת משנים קדמוניות און מ'גייט קענען מברר זיין מיט א קלארקייט פון וואס דאס איז געמאכט,(אדער אנדערע הוכחות ברורות), און דעמאלטס וועל איך גרייט זיין אנצונעמען די דוחק תירוצים אויף עולה אחת לשבעים שנה וכדו', אבער דערווייל גיי איך נישט מיט קיין תכלת


ווי האלט די מצב? 1 ביז 10? 10 איז fully convinced.

7


שוין נישט קיין ספק השקול. די האלטסט שוין ביי א ספק הקרוב לודאי מיט א מצוות עשה דאורייתא, איז כולי עלמא מודה דאס מען דארף מחמיר זיין.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מצפים לישועה »

Who knows האט געשריבן:
מהגוני האט געשריבן:
Who knows האט געשריבן:אני הקטן גיי נישט מיט תכלת, נישט ווייל איך האלט אז מ'קען נישט מחדש זיין תכלת בזה"ז, נאר דערווייל בין איך נישט איבערצייגט אז מיר האבן בכלל די ריכטיגע תכלת, איך וועל בל"נ אנטוהן תכלת ווען מ'גייט טרעפן א ציצית מיט תכלת משנים קדמוניות און מ'גייט קענען מברר זיין מיט א קלארקייט פון וואס דאס איז געמאכט,(אדער אנדערע הוכחות ברורות), און דעמאלטס וועל איך גרייט זיין אנצונעמען די דוחק תירוצים אויף עולה אחת לשבעים שנה וכדו', אבער דערווייל גיי איך נישט מיט קיין תכלת


ווי האלט די מצב? 1 ביז 10? 10 איז fully convinced.

7

וואס זענען דיינע קשיות וואס לאזן גיל נישט אנקומען צו צען?
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מצפים לישועה »

מהגוני האט געשריבן:
דממה דקה האט געשריבן:
מהגוני האט געשריבן:מ'פלעגט נישט וואשען אין הייס וואסער.

אבער ציצית זאגט איר האט מען יא געלייגט אין הייס וואסער


נו ציצית איז נישט קיין פראבלעם, מ'וויל דאך די בלויע קאליר.
ציצית האט מען געלייגט אין הייס וואסער צו פארשטערקערן די שזירה פון חוטים כפולים זאל בלייבען. סתם פעדעמער פון בגדים האט נישט אויסגעפעלט.

אנדערע בגדים פלעגט מען אויך נוצן די מיורקס פאר ארגמן אדער נאר פון אנדערע חלזונות פלעגט מען מאכן ארגמן?
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

מ'פלעגט מישען פון ביידע אונציקומען צו פארשידינע ארגמן און מער רויטלעכע קאלירען, פון די אנדערע צוויי מינים קען מען ארויסנעמען אסאך ווייניגער דם חלזון, מ'פלעגט מישען.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך דממה דקה »

@מהגוני
דממה דקה האט געשריבן:
מהגוני האט געשריבן:יא די פורפורא וואס קומט פון מיורעקס טרונקעלעס, נישט די אנדערע צוויי מינים וואס מען פלעגט פארבען מער א רויטלעכע ארגמן.

איז דא כעמישע חילוק צווישן די מיני פורפורא אז זיי האבן אנדערע טבעיות?
מהגוני
שר חמש מאות
תגובות: 532
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 27, 2016 5:31 pm

Re: התכלת והחלזון מהו

תגובה דורך מהגוני »

מהגוני האט געשריבן:
מה אנו האט געשריבן:
מהגוני האט געשריבן:"הרוצה לידע שיעורו של ר' נחמיה וכו'", רק מי שרוצה לידע! כלומר הצעה תיאורטית, לא מדובר בשיעור פראקטי הלכה למעשה. תוס' מעולם לא כתב כי שיעורי הזמן הנמסרים במשנה הם לא מעשיים.

הרי ר' נחמיה אומר השיעור של מהלך חצי מיל משתשקע החמה. האם השיעור הזה הוא לדעתך פרקטי? כנראה שחז"ל לא אחזו שזה כל כך פרקטי כי הוצרכו להציע עוד אפשרות למי שרוצה לידע את השיעור הזה שיניח החמה בראש הר כרמל וכו'. אז אתה מניח שגם זה לא פרקטי אלא הצעה תיאורטית. אז מה חשב ר' נחמיה כשנתן את השיעור שלו? אלא פשוט כפי שכתבתי שחז"ל נתנו סימנים אף למעשה בדברים שאינם שכיחים כל כך, והניחו שכבר ימצאו דרכים איך למדוד את זה.
וכל שהבאתי מתוס' הוא דלמעשה אחרי שנערוך את הבדיקה של תכלת מול כרתי כבר קל למדוד את זה בזמן, ולכן לא כלל אין קושיא למה נתן ר' אליעזר שיעור לא כל כך פרקטי.
ובלא"ה כנראה דנקטו פרפורא רק משום גוון התכלת שבו וה"ה קלא אילן, וא"כ זה כבר זמין לכל אחד.
כן מהלך חצי מיל הוא שיעור פרקטי, מדובר בשיעורי זמן אינטואיטיביים שכל אדם יכול לשער לעצמו (ללא שעונים מדויקים המצויים היום), בעת העתיקה שיעורי זמן בחיי היום יום היו פחות מדויקים. כמו כן כדי אכילת פרס היה שיעור אינטואיטיבי שכל אדם שיער לעצמו. אבל זמני הבוקר משתנים מיום ליום ואי אפשר להסתמך על הערכה אינטואיטיבית, ולכן יש צורך בבדיקה פרקטית שחכמים קבעו על יסוד הלימוד מ"וראיתם אותו".
מהגוני האט געשריבן:השושנים לדוד (הגר"ד פארדו) מפרש כך כדי ליישב את פירושו של רש"י בבבלי, אבל בירושלמי מבואר שמדובר בבדיקת פתילי תכלת כדבריי, ואנן בירושלמי עסקינן.

הוא מדבר מהגמ' 'ראה מצוה זו', וזה בדיוק מה שכתוב בירושלמי 'וראיתם אותו'.
מירושלמי וגם מ"מדרש ילמדנו" משמע שלא כדבריו.
מהגוני האט געשריבן:חידוש נפלא ביותר שטרם הוצע בעבר, דהיינו מחלוקת בין הירושלמי והבבלי מהו חלזון התכלת... יש להוסיף את החידוש לקונטרס תכלא דפזלון.

כוונתי שאף שאולי אתה צודק שההכרעה לפי הירושלמי צריכה להיות שחלזון התכלת הוא שבלול, אבל לפי הבבלי ההכרעה הוא דלא ככה.
אכן, כוחכם גדול בליצנות, אבל את כלל ישראל לא משכנעים ע"י ליצנות.
אין שום הכרעה על כך בבבלי ואין שום ראיה מהבבלי נגד חלזון המיורקס. פשוט אי אפשר להביא ראיה נגדו מהבבלי, שהרי התכלת בבבל הגיע מבתי צביעה יהודיים בארץ ישראל, ובארץ ישראל השתמשו בחלזוני המיורקס, על כך אין שום ספק.
מהגוני האט געשריבן:לשיטתי הדברים ברורים. הירושלמי מזכיר את התרגום היווני "פורפירון" דרך אגב עם דבר הצבוע ירוק "פריסינון", כלומר "פורפירון" היה תרגום מוכר ל"תכלת" בארץ ישראל בתקופת האמוראים.
כולם הכירו את פתילי התכלת התלויים בבגדם. הראבי"ה מזכיר דוגמה של מעיל פורופרא שהכיר ממדרשי חז"ל, כלומר דבר צבוע תכלת

אכן לדעתך הדברים ברורים, ולדעת אחרים אין הדברים ברורים. במה שהירושלמי מתרגם את פתילי התכלת לפורפורא רק ניתוסף בלבול גדול, שכן פורפורא כולל גם ארגמן, ואין שום טעם לתרגם דבר פשוט שכו"ע יודעים מהו בעוד שהתרגום רק מוסיף עירפול.
אין כאן כל ערפול, בארץ ישראל קראו כנראה לפתילי התכלת "פורפירון".
ולדעתך עדיין לא מיושב מה שהראבי"ה מוסיף שזה מעיל פרפורא, הוה לי' לפרש שהפרפורא היא היא הפתיל תכלת! ומה לו להביא ממרחק לחמו מפרפורא הנזכר במדרשים בזמן שבירושלמי "מפורש להדיא" שהפרפורא הוא הפתיל תכלת... וגם לשונו "והוא" מעיל הנקרא פרפורא מורה כפי שכתבתי.
הראבי"ה לא הכיר את השפה היוונית ולא הכיר את שפת הדיבור בארץ ישראל בתקופת האמוראים. הוא רק מזכיר כי "פורפירון" הוא דבר הצבוע מכך שידוע לנו ממקורות חז"ל כי פורופרא הוא מעיל, כלומר דבר צבוע.
מהגוני האט געשריבן:ושוב, אם כדבריך מדוע הירושלמי לא נקט דוגמה פשוטה ומציאותית, בגד הצבוע כחול מקלא-אילן שכולם הכירו והיה נפוץ מאוד בארץ ישראל. פורפירון בלשון חז"ל וביוונית הוא תמיד דבר צבוע מפורפורא ולא קלא אילן.

איני יודע איך קראו את הבגד שנצבע בקלא אילן. יתכן שלפעמים היה גם נקרא פרפורא בלשון מושאל. אדרבה, תביא ראיה להיפוך.

בחז"ל ובשפה היוונית אין פורפירון שמקורו בקלא אילן, תמיד מדובר בבגד מכובד ויקר בניגוד לבגדי קלא אילן הזולים


זאת ועוד. מדברי הראבי"ה אפשר להוכיח כי אין כוונתו להוכיח כי "תכלת" ו"כרתן" הם בגדים ובדים גדולים, הוא כותב: "וקבלתי שמין צמר יש הנקרא 'כרתן', ודומה לתכלת. וכן עיקר, דגר' בירושלמי...", כלומר דבר המיוצר מצמר כרתן או צמר תכלת. הוא לא כותב כי: "מין בגד יש הנקרא 'כרתן'.
פארשפארט

צוריק צו “הלכה למעשה”