לשון הקודש דקדוק

די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער

אוועטאר
הגות תבונות
שר חמישים ומאתים
תגובות: 465
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג דעצעמבער 09, 2019 11:39 pm
לאקאציע: כעת פק"ק געטיסבורג, פא.

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך הגות תבונות »

להודות האט געשריבן:
הגות תבונות האט געשריבן:אינו\איננו, אינה\איננה

איננו איננה - לשון תורה
אינו אינה - לשון חכמים

כ'וועל דיר יעצט איינמאל דאנקען, און ס'וועט שוין זיין אויף לעתיד אויכעט. מסודר?
אוועטאר
טעארעטישע פאקטן
שר האלף
תגובות: 1184
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג דעצעמבער 01, 2020 5:43 pm
לאקאציע: צװישן טעאריע און פאקט

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך טעארעטישע פאקטן »

אין שבחים 2 אשכול פרעג איך דאס, אײנער האט א תירוץ? ביטע דארט ענטפערן שכ׳ח,

טעארעטישע פאקטן האט געשריבן:אױף טרעק 14 ויהיו זרעי, זינגט יענקי דאסקאל ״ותּחזק״ את לבבם, מיט אַ פתח תּ', סקומט נישט פארקערט? ״ותחזק״ מיט א שוא ת' און פתח ח'?
די ערשטע טײטשט לכאורה ״און האלט אן זײער הארץ״ לתורה ועבודה, די צװײטע איז א בקשה ״און זאלסט שטארקן זײער הארץ", עפ״ז איז די צװײטע מער ריכטיג,
מ׳בעט דאך א תפילה דער באשעפער ״זאל שטארקן״ ענדערש װאו ״אנהאלטן״ נישט אזױ?
אױב די פאקט שטימט נישט מיט דײן טעאריע - טױש די פאקט
אינטואציע איז א העכערע מתנה, שכל איז איר באדינער. אונזער געזעלשאפט איז מחשיב דעם באדינער, און פארגעסט פונעם מתנה (אלבערט אײנשטײן)
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

האט עס א פשט צו שרייבן "מייאש" אדער "מייבם" מיט צוויי י'?
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
קאַטשעלאַב
שר מאה
תגובות: 111
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 23, 2021 7:31 am

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קאַטשעלאַב »

גרשון האט געשריבן:האט עס א פשט צו שרייבן "מייאש" אדער "מייבם" מיט צוויי י'?

באותו ענין, וואס איז ריכטיגער "ידידי" אדער "ידידיי" מיט צוויי י'?
להודות
שר האלפיים
תגובות: 2356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 27, 2016 5:02 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך להודות »

גרשון האט געשריבן:מייבם

אזוי איז געדרוקט כמה פעמים אין גמרא, ופשוט אז עס איז נישט מער ווי א סימן אז מ'זאגט ארויס די י'.

ועיין גמ' ע"ז דף ט' תנא תוספאה לפירוש הערוך.
להודות
שר האלפיים
תגובות: 2356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 27, 2016 5:02 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך להודות »

קאַטשעלאַב האט געשריבן:ידידי אדער ידידיי

ווען מ'שרייבט אן נקודות מעג מען צולייגן א י' צו ווייזן עס איז לשון רבים בפתח און נישט לשון יחיד.

ועיין פסחים דף ס"ד זבח זבחיי.
אוועטאר
קאַטשעלאַב
שר מאה
תגובות: 111
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 23, 2021 7:31 am

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קאַטשעלאַב »

א דאנק, להודות.
סענסיטיוו
שר חמש מאות
תגובות: 567
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש פעברואר 20, 2021 11:49 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך סענסיטיוו »

האט עס א פשט צו שרייבן "אורייתא" אדער "ברייתא" מיט צוויי י'?
למען לא ניגע לניק (ליפא)
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

להודות האט געשריבן:
גרשון האט געשריבן:מייבם

אזוי איז געדרוקט כמה פעמים אין גמרא, ופשוט אז עס איז נישט מער ווי א סימן אז מ'זאגט ארויס די י'.

ועיין גמ' ע"ז דף ט' תנא תוספאה לפירוש הערוך.

ש'כח. אזוי איז טאקע איינגעפירט צו שרייבן. אזוי אויך מייסד, מייעץ, מיישב.

ס'הייסט אלזא אז מ'טרעפט אז א י' זאל משמש זיין א פתח? פארוואס שטייט נישט "מיאבם", אזוי ווי א סך אנדערע ווערטער?
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
להודות
שר האלפיים
תגובות: 2356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 27, 2016 5:02 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך להודות »

גרשון האט געשריבן:ס'הייסט אלזא אז מ'טרעפט אז א י' זאל משמש זיין א פתח? פארוואס שטייט נישט "מיאבם", אזוי ווי א סך אנדערע ווערטער?

נישט א פתח נאר די כפל איז א סימן אז דא ווערט ארויסגעזאגט די י' און עס איז נישט א סימן לחירק וצירי.
אזוי אויך 'כוונה', איז די כפל נישט א קמץ נאר א סימן אז די ו' איז נישט א חולם ומלאפום.

צולייגן אן א' איז נישט אין לשה"ק ווערטער נאר אין אראמיש.
(ועיין רש"י כתובות דף ס"ט ע"ב ד"ה ינחם כתיב ובריטב"א, ומה שביאר המו"ל בסוף ספר הדקדוק לרמח"ל.)
להודות
שר האלפיים
תגובות: 2356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 27, 2016 5:02 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך להודות »

סענסיטיוו האט געשריבן:"אורייתא" אדער "ברייתא"

כל הספרים מלאים מזה.
די כוונה איז ווי איך האב פריער געשריבן.
סענסיטיוו
שר חמש מאות
תגובות: 567
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש פעברואר 20, 2021 11:49 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך סענסיטיוו »

להודות האט געשריבן:
סענסיטיוו האט געשריבן:"אורייתא" אדער "ברייתא"

כל הספרים מלאים מזה.
די כוונה איז ווי איך האב פריער געשריבן.

ייש"כ!
למען לא ניגע לניק (ליפא)
אוועטאר
קאַטשעלאַב
שר מאה
תגובות: 111
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 23, 2021 7:31 am

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קאַטשעלאַב »

כיוצא בו אמרו אודייתא בשני י'.

(מלשון אודית לי מיהא בי' אחד.)
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

ס'איז דא א חילוק צווישן שנית און שניה?
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
להודות
שר האלפיים
תגובות: 2356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 27, 2016 5:02 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך להודות »

גרשון האט געשריבן:שנית און שניה

אין תנ"ך טרעפט מען נאר שנית*, און חז"ל נוצן שניה (פאר "א צווייטע", און "שנית" ווערט גענוצט פאר "צום צווייטן מאל" וכיו"ב. אזוי איז בדרך כלל, אפשר נישט 100%)

*רד"ק אין מכלול זאגט "שנית או שניה", קען זיין ער מיינט טעארעטיש.
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

ש'כח.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
נא_שכל
שר שבעת אלפים
תגובות: 7999
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יולי 14, 2008 10:44 pm
לאקאציע: עולם התורה

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נא_שכל »

להודות האט געשריבן:
גרשון האט געשריבן:ס'הייסט אלזא אז מ'טרעפט אז א י' זאל משמש זיין א פתח? פארוואס שטייט נישט "מיאבם", אזוי ווי א סך אנדערע ווערטער?

נישט א פתח נאר די כפל איז א סימן אז דא ווערט ארויסגעזאגט די י' און עס איז נישט א סימן לחירק וצירי.
אזוי אויך 'כוונה', איז די כפל נישט א קמץ נאר א סימן אז די ו' איז נישט א חולם ומלאפום.

צולייגן אן א' איז נישט אין לשה"ק ווערטער נאר אין אראמיש.
(ועיין רש"י כתובות דף ס"ט ע"ב ד"ה ינחם כתיב ובריטב"א, ומה שביאר המו"ל בסוף ספר הדקדוק לרמח"ל.)

יישר כח

שכן חובת כל היצורים להודות ולהלל לשבח וכו'

מיר האבן שטארק הנאה פון דיינע רייכע תגובות.
וויאזוי צו אויפהייבן דיינע קינדער און נאנטע

"ושכל יצא משכל ..." (ר' ברכיה בן נטרונאי, בהקדמת ספרו 'משלי שועלים').
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

בשעה טובה ומוצלחת. פאר א זכר זאגט מען מוצלח און פאר א נקיבה מוצלחת. מצלחת איז מסתמא נישט קיין ווארט.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
להודות
שר האלפיים
תגובות: 2356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 27, 2016 5:02 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך להודות »

גרשון האט געשריבן:מצלחת

איז יא א ווארט - לשון נקבה פון "איש מצליח". נאך אן אופן איז מצליחה.

"שעה מצלחת" שטייט אין רש"י עירובין דף י"ג ע"ב ד"ה שעה עומדת לו.

מצליח קען זיין א פועל עומד אדער יוצא (עיין רד"ק יהושע א ח).

[אפשר איז דומה לזה "שעה משחקת".]

אין גמרא איז דא "נכסיו ונכסינו מוצלחים"; אויף שעה ווייס איך נישט.
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

להודות האט געשריבן:
גרשון האט געשריבן:מצלחת

איז יא א ווארט - לשון נקבה פון "איש מצליח". נאך אן אופן איז מצליחה.

"שעה מצלחת" שטייט אין רש"י עירובין דף י"ג ע"ב ד"ה שעה עומדת לו.

מצליח קען זיין א פועל עומד אדער יוצא (עיין רד"ק יהושע א ח).

[אפשר איז דומה לזה "שעה משחקת".]

אין גמרא איז דא "נכסיו ונכסינו מוצלחים"; אויף שעה ווייס איך נישט.

אהא, ש'כח פאר'ן צוצייכענען.

מוצלחת קוקט מיר אבער נאך אלץ אויס ריכטיגער אין דעם קאנטעקסט. איך מיין אויך אז אזוי שרייבן/זאגן רוב מענטשן. משחקת איז אינו ענין לזה.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
להודות
שר האלפיים
תגובות: 2356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 27, 2016 5:02 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך להודות »

גרשון האט געשריבן:מוצלחת


האסט געשטעלט די פראגע אונטער "לשון הקודש דקדוק" און צו דעם דארף מען קוקען אין ספרים. וואס מענטשען רעדן אינו ענין לזה.

מיר איז פשוט דערווייל אז מצלחת איז ריכטיגער אין לשה"ק, און צוליב דעם האב איך געצייכענט דער פסוק מיט רד"ק צו פארשטיין וואס מצליח (אפילו הפעיל) איז בלשה"ק, ולכשתבין זה תבין אויך דער מעגליכער צושטעל פון משחקת, נאר יעצט קען איך נישט מער מסביר זיין.
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

להודות האט געשריבן:
גרשון האט געשריבן:מוצלחת


האסט געשטעלט די פראגע אונטער "לשון הקודש דקדוק" און צו דעם דארף מען קוקען אין ספרים. וואס מענטשען רעדן אינו ענין לזה.

מיר איז פשוט דערווייל אז מצלחת איז ריכטיגער אין לשה"ק, און צוליב דעם האב איך געצייכענט דער פסוק מיט רד"ק צו פארשטיין וואס מצליח (אפילו הפעיל) איז בלשה"ק, ולכשתבין זה תבין אויך דער מעגליכער צושטעל פון משחקת, נאר יעצט קען איך נישט מער מסביר זיין.

איך וואלט מיך געפרייט צו הערן מער, אזוי אויך אויב דו קענסט ברענגען מקורות פון ספרים. איך האב נישט קיין אוצר החכמה.

אבער לפום ריהטא מאכסטו א טעות. איך ווייס נישט וואס דו זעסט אין רד"ק. ער ברענגט צוויי פשטים וואס "תצליח את דרכך" מיינט: 1. אז יהושע זאל מאכן זיין וועג מצליח זיין, דורך טון גוטע מעשים; 2. אז יהושע זעלבסט זאל מצליח אין זיינע וועגן. אין אידיש: דו זאלסט מאכן דיינע וועגן סוקסעספול, אדער דו זאלסט זיין סוקסעספול אין דיינע וועגן.

לויט'ן ערשטן וועג, אז דער מענטש איז מצליח, איז דער חפץ א מוצלח. פונקט ווי ווען מ'איז עפעס משפיל, ווערט עס מושפל, און פון מרים און מניף ווערט "אשר הונף ואשר הורם". לויט'ן צווייטן וועג איז פשוט אז די הצלחה איז בכלל נישט מיוחס צום חפץ, נאר צום מענטש. אדרבה, ווייז א פסוק וואו הצלחה ווערט געברענגט אלס פועל עומד אויף סיי וואס חוץ א מענטש.
ואמר תצליח שהוא פועל יוצא ואף על פי שאין ההצלחה ביד האדם, לפי שבשמרו מצות ה' ובשכרם תבוא לו ההצלחה הרי הוא כאילו מצליח דרכו. או יהיה תצליח פועל עומד ויהיה את דרכיך כמו בדרכיך.

אין אידיש און אין ענגליש וואלט אויך קיינער נישט מייחס געווען א פעולה פון סוקסעס צו א חפץ. אין דעם גאנצן בלאט זע איך אויך קיינעם נישט אויפברענגען מ'זאל נישט שרייבן דעם ו'.

משחקת האט נישט קיין שייכות. די שעה שמייכלט צום מענטש; נישט ס'ווערט געשמייכלט. מ'וואלט נישט געקענט זאגן בשום אופן "שעה מושחקת".
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

אויך דא.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5065
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

וואס איז דער דקדוק פונעם ווארט "מחצית השקל"? מ'קען עס זאגן בלשון רבים?

דאכט זיך אין גמרא ווערט עס גערופן בל"ר "חצאי שקלים" (וואס וואלט געווען בלשון יחיד "חצי שקל"). פארוואס נישט "חצאי שקל"?
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
ממוצע
שר חמשת אלפים
תגובות: 5451
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 20, 2020 11:07 pm

Re: לשון הקודש דקדוק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ממוצע »

מחציתם.
שרייב תגובה

צוריק צו “שפראך, גראמאטיק און דקדוק”