דיר/מיר אדער דיך/מיך

די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער

3x0
המכונה 'טריאו'
תגובות: 9152
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יוני 28, 2006 11:29 am
לאקאציע: חבוי

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך 3x0 »

איך שיק דיך אוועק פון דא, איך בין דיך מקנא.

איך שיק פאר דיר א מתנה, משה איז פאר דיר א פעטער.


דיך מיינט דער עצם מענשט, דיר מיינט אז מען געט עפעס פאר אים.
אוועטאר
מאשקע
מ. ראש הקהל
תגובות: 12672
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך נאוועמבער 15, 2006 2:40 am
לאקאציע: אין די חיפוש

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מאשקע »

מ'דארף נישט זאגן איך שיק "פאר" דיר א מתנה. ס'איז גענוג "איך שיק דיר א מתנה", אדער "משה איז דיר א פעטער".
אין אנדערע ווערטער: "מיר" מיינט "צו מיך", און "דיר" מיינט "צו דיך".
לחיים ולברכה
שר האלפיים
תגובות: 2554
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג פעברואר 22, 2007 1:10 pm
לאקאציע: אונטער'ן נעץ

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך לחיים ולברכה »

פארשטאנען.
אגב, מיר ליגט אויפ'ן צינג "איך שיק דיר אוועק פון דא", נישט דיך.
עניוועי, מ'וועט זיך דארפן אויסבעסערן.
אם אין אני לי, אויב איך וועל נישט טוהן פאר מיינע אייגענע קינדער, מי לי, ווער וועט דאס טוהן אנשטאט מיר?
אוועטאר
מאשקע
מ. ראש הקהל
תגובות: 12672
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך נאוועמבער 15, 2006 2:40 am
לאקאציע: אין די חיפוש

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מאשקע »

מיר - דא אין קרעטשמע - וועלן 'דיך' דארפן פארבעסערן.
3x0
המכונה 'טריאו'
תגובות: 9152
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יוני 28, 2006 11:29 am
לאקאציע: חבוי

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך 3x0 »

מאשקע האט געשריבן:מ'דארף נישט זאגן איך שיק "פאר" דיר א מתנה. ס'איז גענוג "איך שיק דיר א מתנה", אדער "משה איז דיר א פעטער".
אין אנדערע ווערטער: "מיר" מיינט "צו מיך", און "דיר" מיינט "צו דיך".

אבער ווען איינער וועל עפעס דריקן אין א סענטענס, לייגט מען אפאר מאל צו איבריגע ווערטער צו די סענטענס. און איך האב נאר נאכגעשריבן וואס מען האט מיר געזאגט אויפן טעלעפאון.
אוועטאר
מאשקע
מ. ראש הקהל
תגובות: 12672
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך נאוועמבער 15, 2006 2:40 am
לאקאציע: אין די חיפוש

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מאשקע »

זייער גוט האסטו געטון. איך האב נאר געוואלט זאגן אז למעשה ביים רעדן רעדט מען נישט אזוי, אבער ארויסצוברענגען דיין פינטל האסטו עס יא געדארפט זאגן.
א אידעלע
שר חמישים ומאתים
תגובות: 419
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 13, 2006 12:27 pm
לאקאציע: דרייט זיך אינמיטען וועג

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך א אידעלע »

אגב, ווען מען רעדט פון זיך, זאגט מען (למשל) איך וועל דיך ווייזן
און ווען מען רעדט פון א צווייטן זאגט מען, (למשל) יענער וועט נישט מסכים זיין, איינער וועט עס שוין ערלעדיגן.
3x0
המכונה 'טריאו'
תגובות: 9152
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יוני 28, 2006 11:29 am
לאקאציע: חבוי

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך 3x0 »

א אידעלע האט געשריבן:אגב, ווען מען רעדט פון זיך, זאגט מען (למשל) איך וועל דיך ווייזן
און ווען מען רעדט פון א צווייטן זאגט מען, (למשל) יענער וועט נישט מסכים זיין, איינער וועט עס שוין ערלעדיגן.

אויב באצוסטו דיך אויף דעם.
3x0 האט געשריבן:
מאשקע האט געשריבן:מ'דארף נישט זאגן איך שיק "פאר" דיר א מתנה. ס'איז גענוג "איך שיק דיר א מתנה", אדער "משה איז דיר א פעטער".
אין אנדערע ווערטער: "מיר" מיינט "צו מיך", און "דיר" מיינט "צו דיך".

אבער ווען איינער וועל עפעס דריקן אין א סענטענס, לייגט מען אפאר מאל צו איבריגע ווערטער צו די סענטענס. און איך האב נאר נאכגעשריבן וואס מען האט מיר געזאגט אויפן טעלעפאון.

וויל איך דיר(מיט א ר', יא?) זאגן, איז איך האב געוואלט שרייבן וויל, און נישט וועל.
אוועטאר
מאשקע
מ. ראש הקהל
תגובות: 12672
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך נאוועמבער 15, 2006 2:40 am
לאקאציע: אין די חיפוש

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מאשקע »

אידעלע;
שוין האסטו פארגעסן. מ'זאגט: איך וועל "דיר" ווייזן. נישט דיך.
א אידעלע
שר חמישים ומאתים
תגובות: 419
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 13, 2006 12:27 pm
לאקאציע: דרייט זיך אינמיטען וועג

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך א אידעלע »

זעסטו, אויף די עלטער פאנגט מען אן צו פארגעסן, אוי ווי נעמט מען די יונגע יארן.
אוועטאר
סאכדעס
שר שלשים אלף
תגובות: 31438
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יוני 27, 2006 2:15 pm
לאקאציע: אלעמאל נאנט צו התאחדות
פארבינד זיך:

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך סאכדעס »

יישר כוח טריאו, און יישר כוח מאשקע פארן געבן א סימן.
פקודתו פון התאחדות שמרה רוחי!
אוועטאר
מאשקע
מ. ראש הקהל
תגובות: 12672
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך נאוועמבער 15, 2006 2:40 am
לאקאציע: אין די חיפוש

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מאשקע »

אינעם "מעלות" פון חודש אייר איז דא א שטיקל אפהאנדלונג וועגן דעם ענין, און דער מעלות איז מודה אז די כלל איז טאקע אזוי ווי מ'האט דא אראפגעלייגט, אבער וויבאלד רוב מענטשן באנוצן זיך נישט מיט די כללים ביים רעדן, און דערפאר מאכט דאס שווערער דאס ליינען, האבן מענטשן פארלאנגט אז מ'זאל אויפהערן צו נוצן די כללים, נאר שטענדיג שרייבן דיר און מיר.
פלוני
שר חמש מאות
תגובות: 705
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג אוגוסט 04, 2008 11:19 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך פלוני »

יא,יא. אין "מעלות" איז שוין געווען איבערדעם הלכה'דיגע וויכוחים ביז איבער'ן קאפ. לאמיר רעדן וויאזוי עס איז מער-ווייניגער איינגעפירט די שפראך ביים "היימישן" עולם דאהי(!).
ווי שוין ערווענט דורך ערנסטער, און גוט צולייגט דורך 3x0, מאשקע, און ענליך האט איינער דאס צולייגט אין מעלות, איז די חילוק אין דעם זאץ.
נאר עס איז נאך דא אביסל ספיקות, מיין איך עס איבערצוזאגן אזוי:
לי/עמי/אִתִּי/אֵלַי/עמדי/ממני/..... זאגט מען "מיר", צו/פון/מיט/פאר מיר.
אותי אדער ווערטער וואס מיינט אזויווי אותי למשל עָשַנִי איז עשה אותי, וכן הרבה, זאגט מען "מיך", מיך געמאכט/געשלאגן/געראטעוועט.
טו "מיר" א טובה, נישט "מיך", פארוואס? ווייל אין לשה"ק זאגט מען נישט עשה אותי, נאר ועשית "עמדי" חסד.
פארשטייט זיך אז עס בלייבט נאך אלץ א מקום צו בייגן אהער און אהין, אבער דאס קוקט אויס בדרך כלל.
מלה בסלע משתוקא בתרין (מגילה יח). אם תרצה לקנות הדבור בסלע תקנה השתיקה בשתים. רש"י:
סייג לחכמה שתיקה, והחכמה בעצמה היא לדבר מה שצריך (דברי תורה - מונקאטש)
דער קאמפיין איז נאך אקטועל https://go.thechesedfund.com/netzachvhoid/standalone
נאטרוליסט
שר האלף
תגובות: 1335
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג נאוועמבער 06, 2007 2:40 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נאטרוליסט »

עמדי און עמי איז די זעלבע, עמדי איז נאר מער עצמיות'דיג (ראב"ע).
פינקט ווי אנכי און אני.
נאטרוליסט
שר האלף
תגובות: 1335
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג נאוועמבער 06, 2007 2:40 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נאטרוליסט »

איך וועל "דיך" ווייזן, מיינט אז איך וועל דיך "צייגן" פאר אנדערש מענטשן.
איך וועל דיר ווייזן מיינט אז איך וויל דיר עפעס ווייזן (אין א ספר, אבער עפעס א חפץ) און ס'קען אויך באדייטן אז איך וועל דיר "דערלאנגען". (ווי: איך וועל דיר נאך ווייזן).
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

מאשקע שרייבט:
אינעם "מעלות" פון חודש אייר איז דא א שטיקל אפהאנדלונג וועגן דעם ענין, און דער מעלות איז מודה אז די כלל איז טאקע אזוי ווי מ'האט דא אראפגעלייגט, אבער וויבאלד רוב מענטשן באנוצן זיך נישט מיט די כללים ביים רעדן, און דערפאר מאכט דאס שווערער דאס ליינען, האבן מענטשן פארלאנגט אז מ'זאל אויפהערן צו נוצן די כללים, נאר שטענדיג שרייבן דיר און מיר.


איך האב זיי געמוטשעט וועגן דעם (איך געדענק נישט גענוי וועלכן חודש), און מעגליך איז די רעדע פון יענעם שמועס (אויב די ראשי-תיבות פונעם שואל איז "י.ש."). למעשה דאכט זיך מיר אז זיי האבן יא אנגעהויבן צו נוצן דעם "מיך", פון דאן, אין פיל פאלן. נאר דעמאלט איז מיר טאקע קלאר געווארן פארוואס זיי נוצן דאס נישט. נעמליך, זיי זענען איינפאך נישט באקאנט מיט די כללים אין דעם... דאס אידיש קומט צו זיי בעיקר פון ירושלימ'ער שרייבער, און זיי קענען זיך נישט גענוי אן עצה געבן מיט'ן "מיך". עס איז אמת אז דער חילוק אין באדייט איז א קלארער ["מיך" איז דער טייטש פון "אותי", און "מיר" איז דער טייטש פון "לי"], מיט דעם אלעם דארף מען דאך יעצט וויסן ווען צו נוצן "אותי" און ווען "לי". מען קען דא נישט ציען שטענדיג א פאראלעל צו לשון-הקודש, וויבאלד עס זענען פארהאן פיל פעולות וואס ווערן אויף לה"ק באטראכט אלס א זאך וואס ווערט געטון מיט דעם מענטש גופא (און נישט פאר אים, אדער מיט אים, א.ד.ג.), און דאך ווערט דאס אויף אידיש אנדערש באטראכט. בכלל קענען מיר טרעפן אויף לה"ק אליין פעולות וואס ווערן געזאגט מיט "אֶל/מִן", און דאך וועלן מיר זיי טרעפן פיל מאל אין די כתבי-הקודש מיט דעם ווארט "את". א ביישפיל איז "ליראה את ה'" (און ממילא אויך "ליראה אותך"), כאטש וואס "שרעק" איז א זאך וואס באציט זיך נישט צו דעם נפעל זעלבסט, און מען וועט געווענליך זאגן "ליראה ממנו" (מורא האבן פון אים). עס טרעפט זיך איבערהויפט ביי פעולות וואס עס איז נישט קלאר צו זיי ווערן געטון מיט דעם נפעל אליין, אדער פאר אים. אבער צומאל קענען מיר דאס טרעפן אפילו ביי פעולות וואס זענען יא מער ווייניגער קלאר צו איין זייט, און דאך נוצט מען זיי פיל אין די פסוקים מיט דעם אנדערן פארעם. אין אמת'ן אריין געפונען מיר ביי פיל פעולות דעם "ך" צום סוף, וואס האט דעם זעלבן באדייט ווי "אותך". און דאס, כאטש וואס אריגינעל קומט דאס מיטן ווארט "לך" דערנאך. א ביישפיל איז "והשיבני דבר" אנשטאט "והשב לי דבר".

פארהאן פעולות וואס האבן אויף לה"ק ביידע צורות. א ביישפיל איז די פעולה פון "ציווי - באפעלן". אמאל שטייט "צו את בני ישראל", און אמאל שטייט אן אויסדרוק פון "ציוה לו..." אויף אידיש זאגט מען דאס אויפ'ן לעצטן אופן "ער האט מיר באפוילן". א ביישפיל פון א פעולה וואס איז אויף לה"ק אנדערש אין דעם פרט ווי אויף אידיש, איז די פעולה פון "ווייזן". אויף אידיש זאגן מיר "ווייז מיר די זאך", אבער אין די פסוקים דאכט זיך מיר אז מיר געפונען נאר "הראה את משה", אדער "הראהו, הראני, הראתיו", א.ד.ג. און מיר וועלן נישט געפונען "הראה לי/לו". מסתבר איז אז אין לשון חז"ל איז דאס שוין געטוישט געווארן צו "לו". יעדנפאלס, אזוי איז דאס היינט אויף דער מאדערן-העברעאישער שפראך.

ביי דער פעולה פון "שטערן" [להפריע] זאגן מיר אויף אידיש "ער שטערט מיך". אזוי געפונען מיר דאס אויך אין פסוק אין פ' שמות אויף דעם ווארט "הפרעה" [אויב מיר זאלן באטראכטן דאס ווארט אלס פאראלעל צו דעם אידישן "שטערן"], ווי עס שטייט "למה משה ואהרן תפריעו את העם ממעשיו". דאך, אין דער היינטיגער ישראלישער שפראך וועט מען זאגן "אל תפריע לו". קען זיין אז דאס איז שוין אזוי געווארן אין פריערדיגע מקורות, אבער איך ווייס נישט.

פארהאן ווערטער וואס זענען קלאר אין לה"ק אויף איין זייט, און נאר דער ישראלישער סלענג האט דאס פארדרייט, און דאס איז נישט אפיציעל אנגענומען אין דער קלאסישער שפראך. א ביישפיל איז די פעולה פון "לשקר": אויף לה"ק זאגט מען "שיקרת לי" (אם תשקר "לי לניני ולנכדי"), אבער אויפן סלענג וועלן מיר הערן "שיקרת אותי"... מ'שטיינס געזאגט - דו האסט "מיך" אינגאנצן בא'שקר'ט. ווארשיינליך איז דאס געווארן ווען מען האט געמיינט אנצודייטן אן ענליכע פעולה צו "רימית אותי", אזוי-ווי "האסט מיך אפגענארט / אפגעבלאפט".

אין קורצן: דאס איז אמאל קלאר, אז אזוי-ווי אלע אנדערע כללים אין דקדוק פארלאנגען א פערזענליכע באקאנטשאפט מיט דער שפראך, אזוי פארלאנגט אויך דער כלל א לעבעדיגע באקאנטשאפט מיט דער שפראך לויט דעם כלל, כדי צו באקענען יעדע פעולה און די באציאונג צו איר. מען קען אין דעם נישט ציען א פאראלעל פון א שפראך צו א שפראך, כאטש וואס אין פיל פאלן (ווארשיינליך אין רוב פאלן) איז לה"ק ענליך צו אידיש אין דעם פרט.
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

יידישיסט האט געשריבן:
מאשקע שרייבט:
אינעם "מעלות" פון חודש אייר איז דא א שטיקל אפהאנדלונג וועגן דעם ענין, און דער מעלות איז מודה אז די כלל איז טאקע אזוי ווי מ'האט דא אראפגעלייגט, אבער וויבאלד רוב מענטשן באנוצן זיך נישט מיט די כללים ביים רעדן, און דערפאר מאכט דאס שווערער דאס ליינען, האבן מענטשן פארלאנגט אז מ'זאל אויפהערן צו נוצן די כללים, נאר שטענדיג שרייבן דיר און מיר.


איך האב זיי געמוטשעט וועגן דעם (איך געדענק נישט גענוי וועלכן חודש), און מעגליך איז די רעדע פון יענעם שמועס (אויב די ראשי-תיבות פונעם שואל איז "י.ש.").

הייסט דאס אז אויך אין מעלות פאררופט איר זיך אלס י.[ידי]ש.[יסט].. (לבדיחותא בעלמא).
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35242
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

יישר כח, הרב אידישיסט, דו האסט מיך מחי' [באמת א געבארגט ווארט] געווען [החיית אותי או החייתני?] בדבריך מלאים תוכן.
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
אליהו
שר מאה
תגובות: 231
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג מארטש 02, 2009 8:37 am

מיר-מיך

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אליהו »

א חבר אין ירושלים האט מיר (מיך?) געפרעגט:

לידידי יודעי האידיש
האם אתם יודעים להצביע על התפלגות בין אומרי 'מיר' [לי, אני] לאומרי 'מיך'?
לפי החשבון שלי צריך לצאת שאלו שאומרים רי"ש לשונית, זו המתגלגלת [אידיש גליציאנית ועוד] אמורים לומר 'מיך' ולא מיר. יתכן שכאן בארץ, מקום קיבוץ גלויות, יש עירבובים, אבל בעקרון זה צריך לצאת כך.
האם אני צודק?
תודה


וואס זאגט איר?
חרמש_בקמה
שר חמישים
תגובות: 70
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אוגוסט 01, 2010 10:21 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך חרמש_בקמה »

מען ברויך נעמען אין רעכענונג דער וואלינער אויסשפראך (מבטא), וועלכער באדייט געוויסע רי"ש שוואי"ת נאנט צו א כ"ף. צום ביישפיל: "די האכץ" ("די הארץ").
שרייב תגובה

צוריק צו “שפראך, גראמאטיק און דקדוק”