קארל האט געשריבן:איז א ספק צי "עיתון", "מפלגה", אדער "משטרה" זענען עברית?
כבוד ר' קארל, דער שרש איז זיכער נישט אפשר דער משקל ובנין.
די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער
פארקערט ווי קארל דערמאנט האט דער רבי זעלבסט גענוצט עטליכע ווערטער סיי אין ויוא"מ און סיי ביים גרינדען דעם 'שיכון קרית יואל'
דומה קצת לסיפור זה שמעתי מהרה"ג ר' ישראל דוד נייוואהנער שליט"א מירושלים, שהיה נוכח בעצמו בעת שמרן מסאטמאר הדברי יואל זי"ע הגיע לפאריז בדרכו לארה"ק, וקבלו פניו שם בנמל הרה"ק ר' איציקל וחתנו הרה"ק מהר"י מפשעווארסק, והיו שם גם כמה ספרדים מתושבי פאריז שבאו לקבל פניו, והתחילו לדבר עם מרן מסאטמאר בשפתם (לשון הקדוש במבטא ספרדית), ולמרבית הפליאה ענה להם מרן זי"ע בשפתם ובמבטא שלהם, וכך שח עמהם כמה דקות.
ר' יענקעלע העלה את תמיהתו בקול (כדרכו) "סאטמארער רב רעדט עברית ? "
ענהו מרן: ב' תשובות בדבר;
א' וכי איך אדבר איתם והרי אינם מבינים שפה אחרת ?
ב' וכי זו עברית ? והרי זו לשון קודש במבטא ספרדית ?!
לשם שעשוע שאלתי את הגרי"ד ואיך היה שטף דיבורו של מרן במבטא זו ? ענה לי: תתפלא לשמוע גם אני נדהמתי בשעת מעשה איך שדיבר בשטף מהיר ולא התבלבל ולא גימגם כלל, ממש כמי שרגיל לדבר כך תדיר ...
קארל שרייבט:
דער ביכל איז בעיקר פארנומען מיט דעם מהות פון אליעזר בן יהודה, ווידער לויט סאטמאר וואלט ווארשיינליך געווען אן אישו צו רעדן אידיש אויב די ציונים וואלטן עס אדאפטירט, אפגעזען פון ווער עס איז געווען דער מחבר.
מיללער האט געשריבן:אויף עברכית איז דער ווארט 'חיקוי - לחקות' מיוסד אויף דער אידישער אויסדרוק פון 'נאכמאכן', האט דאס אן אחוזה אויף לשה"ק?
קארל האט געשריבן:אגב, כ'האב אמאל געהערט אז אין דער ערשטער דרוק פון "על הגאולה ועל התמורה" אדער "ויואל משה" שטייט פראמינענט: Printed in Israel, אן די הוספה פון אן E...
אפשר קען דאס איינער באשטעטיגן אדער אפלייקענען.
והוא פלאי האט געשריבן:קארל האט געשריבן:אגב, כ'האב אמאל געהערט אז אין דער ערשטער דרוק פון "על הגאולה ועל התמורה" אדער "ויואל משה" שטייט פראמינענט: Printed in Israel, אן די הוספה פון אן E...
אפשר קען דאס איינער באשטעטיגן אדער אפלייקענען.
נישט דער ערשטע דרוק ויואל משה באותיות מרובעות רק חלק א', און נישט דער צווייטע באותיות רש"י, און נישט דער דריטע כל הג' חלקים, אבל תיכף לאחר הדפסת הג' חלקים, נדפס בישראל, ויש לי בביתי ממהדורה זה, ושמעתי שנדפס כדי שיחלקו שם, אבל נדפס שם (כפי הכתוב שם "ליצוא") פאר עקספארט, ומעולם תמהתי על זה, ומעולם לא קבלתי תשובה מספקת, ובל"נ לעת הפנאי, וועל איך אריינסקענען
יהיה כן האט געשריבן:ביזט זיכער אז באמת איז דער שורש פון 'נדר' איז אפגעשיידט?? דוכט זיך אז נישט