רבי שמעון סופר מקראקא זצ"ל- ט"ז אדר תרמ"ג
די אחראים: אחראי,גבאי ביהמד
איך האב איינמאל געליינט ווי אזוי רבי שמעון סופר איז אנגעקומן קיין קראקא ער קומט דאך פון פרעשבורג ?
רבי שמעון איז איינמאל דורך געפארן קראקא און האט געוואלט גיין באזיכן די שטאט'ס רב האט מען אים געזאגט אז עס נישטא קיין רב דא ווייל ווען מען טראגט אן פאר איינעם דאס רבנות מיז ער קודם האלטן א דרשה און אלע לומדים פרעגן אים אפ אין אז ער קען נישט זיי נישט ענטפר'ן זאגן זיי איז ער נישט ראי צי זיין רב דא.
האט רבי שמעון געזאגט אז ער איז גרייט ציהאלטן א דרשה.
האט מען אים געבעטן אז עס קען זיין בזיונות ער זאל עס נישט טון האט ער געזאגט אז ער איז גרייט אויף דעם
און אלע לומדים האבן זיך געגרייט אויף די דרשה אים אפ ציפרעגן .
פאר רבי שמעון האט אנגעהויבן די דרשה האט ער פארציילט א מעשה איינמאל איז געווען א קצף א מחיצף פאר זיין גרויסן טאטן דער הייליגער חתם סופר דער חתם סופר מיך געשיקט אים ריפן אין ער נישט געוואלט קימען האט מיך דער טאטע אויסגעלערנט א שם און דער מחוצף איז געשטארבן.
האט רבי שמעון אויסגעפירט אז איך האב נישט פארגעסן דעם שם.....
און ער האט אנגעהויבן זיין דרשה און קיינער האט נישט געוואגט אריין צי האקן
און אזוי איז ער געווארן רב און קראקא זי"ע
איך מיין איך האב עס געזעהן אין די אידישע ליכט נאכגעזאגט פון הרב ד'שונסקי פון א"י
רבי שמעון איז איינמאל דורך געפארן קראקא און האט געוואלט גיין באזיכן די שטאט'ס רב האט מען אים געזאגט אז עס נישטא קיין רב דא ווייל ווען מען טראגט אן פאר איינעם דאס רבנות מיז ער קודם האלטן א דרשה און אלע לומדים פרעגן אים אפ אין אז ער קען נישט זיי נישט ענטפר'ן זאגן זיי איז ער נישט ראי צי זיין רב דא.
האט רבי שמעון געזאגט אז ער איז גרייט ציהאלטן א דרשה.
האט מען אים געבעטן אז עס קען זיין בזיונות ער זאל עס נישט טון האט ער געזאגט אז ער איז גרייט אויף דעם
און אלע לומדים האבן זיך געגרייט אויף די דרשה אים אפ ציפרעגן .
פאר רבי שמעון האט אנגעהויבן די דרשה האט ער פארציילט א מעשה איינמאל איז געווען א קצף א מחיצף פאר זיין גרויסן טאטן דער הייליגער חתם סופר דער חתם סופר מיך געשיקט אים ריפן אין ער נישט געוואלט קימען האט מיך דער טאטע אויסגעלערנט א שם און דער מחוצף איז געשטארבן.
האט רבי שמעון אויסגעפירט אז איך האב נישט פארגעסן דעם שם.....
און ער האט אנגעהויבן זיין דרשה און קיינער האט נישט געוואגט אריין צי האקן
און אזוי איז ער געווארן רב און קראקא זי"ע
איך מיין איך האב עס געזעהן אין די אידישע ליכט נאכגעזאגט פון הרב ד'שונסקי פון א"י
א איד איז אמאל שפעט ביינאכט אריין געקומען צי רבי שמעון סופר מיט א פראבלעם
זיין זין האט א געשווילאכטס אין האלטז און ער שטיקט זיך ער איז אובד עצות ער ווייסט נישט וואס צי טון
האט אים רבי שמעון סופר אוועק געגעבן זיין שאהל אז זיין זין זאל דאס אנטין און אנגעזאגט צווייי זאכן איינס אז ער זאל עס גלייך צירוק ברענגן אינדערפרי און צווייטן'ס ער זאל פארקיינעם נישט דערציילן. און ב"ה זיין זין האט געהאט א גרויסע ישועה. ציפרו ווען ער האט צירוק געברענגט די שאהל האט ער געפרעגט למדינו רבינו פארוואס האב איך געדארפט אזוי פרי צירוק קימען און צווייטן פארוואס זאל נישט א צווייטער וויסן פון דעם אז מען קען געהאלפן ווערן האט ער גענטפערט. אז איך האב נאר די איין שאהל אין צווייטן'ס אז דער עולם וועט וויסן פון דעם וועל איך נישט האבן קיין צייט צי לערנען דער גאנצער כח פונם שאהל איז געווען פון די זיעת התורה אין א גאנצן טאג בין איך פארנימען מיט צורך הכלל ס'איז ידוע ער איז געווען און די קאנצעליי במילא לערן איך ביינאכט אין אז מענטשן וועלן קימען וועל איך דעס שוין אויך נישט האבן זי"ע
זיין זין האט א געשווילאכטס אין האלטז און ער שטיקט זיך ער איז אובד עצות ער ווייסט נישט וואס צי טון
האט אים רבי שמעון סופר אוועק געגעבן זיין שאהל אז זיין זין זאל דאס אנטין און אנגעזאגט צווייי זאכן איינס אז ער זאל עס גלייך צירוק ברענגן אינדערפרי און צווייטן'ס ער זאל פארקיינעם נישט דערציילן. און ב"ה זיין זין האט געהאט א גרויסע ישועה. ציפרו ווען ער האט צירוק געברענגט די שאהל האט ער געפרעגט למדינו רבינו פארוואס האב איך געדארפט אזוי פרי צירוק קימען און צווייטן פארוואס זאל נישט א צווייטער וויסן פון דעם אז מען קען געהאלפן ווערן האט ער גענטפערט. אז איך האב נאר די איין שאהל אין צווייטן'ס אז דער עולם וועט וויסן פון דעם וועל איך נישט האבן קיין צייט צי לערנען דער גאנצער כח פונם שאהל איז געווען פון די זיעת התורה אין א גאנצן טאג בין איך פארנימען מיט צורך הכלל ס'איז ידוע ער איז געווען און די קאנצעליי במילא לערן איך ביינאכט אין אז מענטשן וועלן קימען וועל איך דעס שוין אויך נישט האבן זי"ע
ר' שמעון סופר האט געהאט א זוהן ר' שלמה אלכסנדרי סופר פון סערעט, זיין איידעם ר' יוסף נפתלי שטערן זצ"ל איז געראטעוועט געווארן פונעם קריג און ער האט זיך אפגעגעבן בסידור והו"ל ספרי מרן החת"ס זצ"ל וצאצאיו.
אנדערע קינדער פון ר' שלמה אלכסנדרי זענען געווען; ר' עקיבא סופר פון וויען און ר' בנימין דוב סופר פון סערעט וועלכער האט ארויסעגהאלפן בהדפסת הספרים פאר די קריג.
ר' בנמין דוב איז געווען אן איידעם אין בארדיטשוב ביי די רבישע חודרוב משפחה, ער האט געהאט א זוהן אין ירושלים ר' משה סופר-שרייבער וועלכער האט געהאט בירושה א ספר הזכרון פון די מאוראות אין פרעשבורג בימי החת"ס וואס מ'האט שפעטער געדרוקט.
דא אין הבאר דערציילט ר' בנימין דוב פאר ר' צבי יחזקאל מיכלזוהן מפלונסק ז"ל א שיינע שמועס צווישן זיין זיידען דער מכתב סופר מיט דעם מיטעלען בעלזער רב ר' יהושע'לע ביי וועלכע נאר זיין פאטער ר' שלמה אלכנסנדרי און דער בעלזער רב ר' ישכר דוב זענען אנוועזנד געווען, דאס איז געווען אין לעמבערג ביים גרינדען דעם מחזיקי הדת.
ווען ר' יוסף נפתלי שטערן איז נפטר געווארן איז אנטשאנען א מחלוקה צווישען די יורשים פון ר' שלמה אלכסנדרי סופר אויף די כתבים פונעם מכתב סופר און פונעם חתם סופר וואס ר' יוסף נפלי האט געהאט, ווייל ר' יוסף נפתלי האט נישט געהאט קיין קינדער אבער זיין פרוי די טאכטער פון ר' שלמה האט געהאט קינדער פון איר ערשטן זיווג וועלכע האבן געהאלטן אז להם הירושה, ווידער די קינדער פון ר' בנימין דוב הנ"ל האבן געטענה'עט אז עס קומט זיי. ווייל זייער פאטער איז געווען א זוהן ולו משפט הירושה.
דער סכסוך איז אנגגקומען אין איזראעלישען געריכט ווי עס ווערט טיטולירט קלארא שרייבער נגד מורטין שטערן ע"ש פון די טאכטער פון ר' בנימין דוב און דאס ווייב פון ר' יוסף נפתלי, די צוויי קינדער אירע זענען אהרן ברויאר און אליעזר ברויאר, ווייזט אויס אז איר ערשטע מאן האט געהייסן ברויאר, ווייסט איינער מער פרטים איבער די משפחה און דער סכסוך?
נאך א זוהן פון ר' שמעון סופר איז געווען ר' עקיבא סופר פון פאפא בעמח"ס צוף דב"ש
אנדערע קינדער פון ר' שלמה אלכסנדרי זענען געווען; ר' עקיבא סופר פון וויען און ר' בנימין דוב סופר פון סערעט וועלכער האט ארויסעגהאלפן בהדפסת הספרים פאר די קריג.
ר' בנמין דוב איז געווען אן איידעם אין בארדיטשוב ביי די רבישע חודרוב משפחה, ער האט געהאט א זוהן אין ירושלים ר' משה סופר-שרייבער וועלכער האט געהאט בירושה א ספר הזכרון פון די מאוראות אין פרעשבורג בימי החת"ס וואס מ'האט שפעטער געדרוקט.
דא אין הבאר דערציילט ר' בנימין דוב פאר ר' צבי יחזקאל מיכלזוהן מפלונסק ז"ל א שיינע שמועס צווישן זיין זיידען דער מכתב סופר מיט דעם מיטעלען בעלזער רב ר' יהושע'לע ביי וועלכע נאר זיין פאטער ר' שלמה אלכנסנדרי און דער בעלזער רב ר' ישכר דוב זענען אנוועזנד געווען, דאס איז געווען אין לעמבערג ביים גרינדען דעם מחזיקי הדת.
ווען ר' יוסף נפתלי שטערן איז נפטר געווארן איז אנטשאנען א מחלוקה צווישען די יורשים פון ר' שלמה אלכסנדרי סופר אויף די כתבים פונעם מכתב סופר און פונעם חתם סופר וואס ר' יוסף נפלי האט געהאט, ווייל ר' יוסף נפתלי האט נישט געהאט קיין קינדער אבער זיין פרוי די טאכטער פון ר' שלמה האט געהאט קינדער פון איר ערשטן זיווג וועלכע האבן געהאלטן אז להם הירושה, ווידער די קינדער פון ר' בנימין דוב הנ"ל האבן געטענה'עט אז עס קומט זיי. ווייל זייער פאטער איז געווען א זוהן ולו משפט הירושה.
דער סכסוך איז אנגגקומען אין איזראעלישען געריכט ווי עס ווערט טיטולירט קלארא שרייבער נגד מורטין שטערן ע"ש פון די טאכטער פון ר' בנימין דוב און דאס ווייב פון ר' יוסף נפתלי, די צוויי קינדער אירע זענען אהרן ברויאר און אליעזר ברויאר, ווייזט אויס אז איר ערשטע מאן האט געהייסן ברויאר, ווייסט איינער מער פרטים איבער די משפחה און דער סכסוך?
נאך א זוהן פון ר' שמעון סופר איז געווען ר' עקיבא סופר פון פאפא בעמח"ס צוף דב"ש
הגר"ע הילדסהימר כתב בעיתון ? תיאור מהלויית הכת"ס, ובתוך הדברים מספר שבקראקא העלימו מהגר"ש את דבר פטירת אחיו, שלא רצו שיסע להלויה פן יכתירוהו בפרשבורג כגאב"ד ויעזוב את רבנות קראקא, זה מראה על גודל חביבותו על אנשי העיר משהו בלתי מצוי בפולין באותה תקופה שברוב הערים הגדולות לא היה גאב"ד כלל.
גם הפולמוס סביב צוואת החת"ס והנוסח בכתבי רמ"ד או כתבי חמ"ד קשור להגר"ש שהמצדדים בנוסח חמ"ד הפיצו שמועה בשם הגר"ש שהעיד שבצוואה היה כתוב חמ"ד ורמ"ד הוא טעות המעתיק, אולם בנו ר' שלמה שהוזכר למעלה פירסם מאמר שלם להזים שמועה זו ואף הוסיף לספר בשם אביו על ההתנגדות החזקה של החת"ס לרמ"ד שאף רמז שמו בר"ת "משחתם בהם מום בם" (לאחרונה פורסם צילום כתי"ק של החת"ס שבו אכן רושם החת"ס את הר"ת הנ"ל ועוד)ר' חיים ליברמן חזר ופירסמה ב'מוריה'.
גם הפולמוס סביב צוואת החת"ס והנוסח בכתבי רמ"ד או כתבי חמ"ד קשור להגר"ש שהמצדדים בנוסח חמ"ד הפיצו שמועה בשם הגר"ש שהעיד שבצוואה היה כתוב חמ"ד ורמ"ד הוא טעות המעתיק, אולם בנו ר' שלמה שהוזכר למעלה פירסם מאמר שלם להזים שמועה זו ואף הוסיף לספר בשם אביו על ההתנגדות החזקה של החת"ס לרמ"ד שאף רמז שמו בר"ת "משחתם בהם מום בם" (לאחרונה פורסם צילום כתי"ק של החת"ס שבו אכן רושם החת"ס את הר"ת הנ"ל ועוד)ר' חיים ליברמן חזר ופירסמה ב'מוריה'.
האט איינער א בילד פון ר' יוסף נפתלי שטערן הנ"ל? ער איז בלי ספק אריין אין די היסטאריע פונעם לעצטן יאר-הונדערט אלס איינער וועלכער האט מפרסם געווען תורת החת"ס בכל העולם וזכות הרבים תלוי בו, מ'איז אים בלי ספק שולדיג אן הכרת הטוב פאר די דרשות חתם סופר וועלכער איז א ספר יחיד במינו, אזוי אריגינעל, היינט וואלט מען נישט אזוי געדרוקט א ספר ווי יעדער עמוד באזונדער איז ווערט א מיאנטעק, די לשונות פונעם הייליגען חת"ס ככתבו וכלשונו זיך צו באלעקן.
זכותו יגן עלינו
זכותו יגן עלינו
וועלכע איז דער ר' עקיבא שרייבער, איז דאס בן ר' שמעון סופר אדער דער בעל דעת סופר מפרעשבורג?
דאס בילד ווערט אנגעצייכנט אין ייוו"א אלס:
דאס בילד ווערט אנגעצייכנט אין ייוו"א אלס:
Rabbi Akiva Schreiber (a grandson of Hatam Sofer) greeting Kaiser Franz Josef during the latter's visit to Pressburg. crowds line the street.)
- אטעטשמענטס
-
- yivovd_48400.jpg (12.57 KiB) געזען 7205 מאל
בן בוזי, דאס איז דער דעת סופר ווייל עס שטייט אז דאס איז אין פרעשבורג בשנת תרע"ג ווען ר' עקיבא בן ר' שמחה בונם בן ר' אברהם שמואל בנימין בן החת"ס איז געווען דארט רב.
אויב די נאמען ר' עקיבא סופר מאכט א ספק וועל איך מוסיך זיין אז פונעם חת"ס ביז צו די קריג איז ווארשיינליך געווען איבער צוואנציג אייניקלעך מיט דעם נאמען אדער מיט א צונאמען ווי 'יעקב עקיבא' וכדו'.
אויב די נאמען ר' עקיבא סופר מאכט א ספק וועל איך מוסיך זיין אז פונעם חת"ס ביז צו די קריג איז ווארשיינליך געווען איבער צוואנציג אייניקלעך מיט דעם נאמען אדער מיט א צונאמען ווי 'יעקב עקיבא' וכדו'.
-
- שר ארבעת האלפים
- תגובות: 4040
- זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 25, 2008 7:00 pm
- לאקאציע: נעבן סאטמאר
מיללער האט געשריבן:האט איינער א בילד פון ר' יוסף נפתלי שטערן הנ"ל? ער איז בלי ספק אריין אין די היסטאריע פונעם לעצטן יאר-הונדערט אלס איינער וועלכער האט מפרסם געווען תורת החת"ס בכל העולם וזכות הרבים תלוי בו, מ'איז אים בלי ספק שולדיג אן הכרת הטוב פאר די דרשות חתם סופר וועלכער איז א ספר יחיד במינו, אזוי אריגינעל, היינט וואלט מען נישט אזוי געדרוקט א ספר ווי יעדער עמוד באזונדער איז ווערט א מיאנטעק, די לשונות פונעם הייליגען חת"ס ככתבו וכלשונו זיך צו באלעקן.
זכותו יגן עלינו
האט מען שוין א מאל געשריבן ערגעץ דא, וועמען'ס נדן עס האט באצאלט פאר'ן דרוקן די אויבן דערמאנטע ?
ועמך כולם צדיקים
ס'איז מוראדיג זיינע מכתבים בנוגע די רבנות אין קראקא. ער שרייבט אז ער וויל נישט נעמן אזא גרויסע רבנות אין די צייט וואס אנדערע גרעסערע פון אים, וואו דער גאון ר' משה (דער מהר"ם שיק) וואס איז אין א קליין שטעטל ווי יערגען, און אים וויל מען נעמן פאר קראקא.
אין רבינו שמעון סופר ברענגן זיי די גאנצע השתלשלות פונעם רבנות און ס'איז אינטערסאנט וואס בני יששכר שרייבט אז ער האט זיך אנגעטראגן, דארט זעהט אויס וואו ער האט בכלל נישט געוואלט און מ'האט אים שטארק מפציר געווען דערפאר.
אין רבינו שמעון סופר ברענגן זיי די גאנצע השתלשלות פונעם רבנות און ס'איז אינטערסאנט וואס בני יששכר שרייבט אז ער האט זיך אנגעטראגן, דארט זעהט אויס וואו ער האט בכלל נישט געוואלט און מ'האט אים שטארק מפציר געווען דערפאר.
מאטעס האט געשריבן:גם הפולמוס סביב צוואת החת"ס והנוסח בכתבי רמ"ד או כתבי חמ"ד קשור להגר"ש שהמצדדים בנוסח חמ"ד הפיצו שמועה בשם הגר"ש שהעיד שבצוואה היה כתוב חמ"ד ורמ"ד הוא טעות המעתיק, אולם בנו ר' שלמה שהוזכר למעלה פירסם מאמר שלם להזים שמועה זו ואף הוסיף לספר בשם אביו על ההתנגדות החזקה של החת"ס לרמ"ד שאף רמז שמו בר"ת "משחתם בהם מום בם" (לאחרונה פורסם צילום כתי"ק של החת"ס שבו אכן רושם החת"ס את הר"ת הנ"ל ועוד)ר' חיים ליברמן חזר ופירסמה ב'מוריה'.
ר' חיים ליברמאן ברענגט דאס אראפ פון אן אלטען מחזיקי הדת וואס ער האט דאס געטראפען ביי עפעס אן אלטען גאליציאנער מוכר ספרים.
ער צייכענט צו אז דערנאך איז אנגעקומען אן ארגינאיעלן "מחזיקי הדת" צו זיין האנט, אזוי ווי היינט האט מען דאך דאס שוין ארויף געלייגט אויפן היברו בוקס, ברענג איך דא בייגעלייגט א קאפי.
קודם ברענג איך א קאפי פון "המגיד" וואס טוט ציטירען דעם "וויענער איזראעליט" ווי דאס איז געווען מפורסם צום ערשט, דערנאך דער הכחשות אין "מחזיקי הדת".
איין הכחשה