Monticello האט געשריבן:לאמיר זיך 'אריאינטירן'.
ווען איימיצער איז זיך מסדר, זאגן מיר ער האט זיך אריענטירט. מענטשען, רעליגיעס און קולטורן פון די "ווייטן מזרח" (מזרח אזיע) רופט מען אריענטלס. (הגם דער טערמין גוסס'ט צוליב פאליטיקל קארעקנעס.)
איז אזוי: אריענט אין איר ווארצעל באדייט אויפשיין, און וויבאלד די זון שיינט אויף אין מזרח, האט אריענט אנגענימען א נייע באדייט: מזרח. אקוראט ווי די לשה"ק זריחה>מזרח.
יעצט אין די אור אלטע צייטן ווען מ'האט געהאלטן א מאפע (און ווארשיינליך ווייל מ'האט באשטימט ירושלים אלס דער צענטער אדער אנהויב פון די וועלט) האט מען אויסגעגראד די מאפע אזוי אז 'אריענט', מזרח, איז געווען אויף ארויף, און פון דארט האט מען שוין געוויסט אז רעכטס איז דרום, לינקס צפון, און הינטן מערב. הענס: ער האט זיך אריענטירט. ער האט אלעס מסדר געווען על מקומו.
ס'לאזט זיך זאגן אז איימיצער וואס ווייסט נישט בין ימינו ושמאלו, לפניו ואחריו איז אומ-אריענטירט אין פולן זינען פון ווארט.
היצט וועלן מיר זיך אריענטירן און תפלה טון. דאס איז און אנקלאנג מיט " הופכין את פניהן כלפי ארץ ישראל" און מיט "לעולם יסדר אדם שבחו של מקום ואחר כך יתפלל".
farshlufen האט געשריבן:כבוד ר' מרדכי סעלא, א דאנק פאר די רייכע תגובה, געווען צייטן ווען מיר פלעגן זיך רעגלמעסיג מחי' זיין דערמיט.
איצט לענינינו, פון די פסוקים ביי גבולות הארץ סיי אין פרשת מסעי און סיי אין ספר י-הושע, ווייסט אויס אז למעלה אויף א מאפע בזמניהם האט אלס באדייט צפון און דרום "וירד הגבול" למטה.
@פארשלאפן, ביז וויפיל יאר נעמסטו נאך שאלות פון ליינערס? (דיינע אלטע חברים זענען שוין נישט דא בתוכינו.)
אז אריענטירן איז מלשון מזרח ווערט געברענגט דורך די לינגוויסטן אלס פאקט. קוקט אויס ווי ס'איז אנגענומען אזוי.
ס'וואונדערט מיר שוין טאקע פון אייביג פארוואס אין טייל פסוקים קוקט אויס ווי צפון איז אויבן. לויט היסטאריקער איז דאס אן אויסטרעף פון פיל שפעטער ווי זמן המקרא, און די סיבה דערצו איז דער מאגנאטישער כח וואס אין צפון (פרעג מיך נישט וואס האט קראקע מיט בעטגעוואנד, ווייל איך פארשטיי אויך נישט).
ס'איז באמת נישט מסתבר מ'זאל אין די אור-אלטע צייטן האבן גערעכנט אזוי. דעמאלט פלעגט אלעס גיין לויט די טאג-טעגליכע זאכן וואס מענטשן זעען, נישט לויט חשבונות וואס בלויז וויסנשאפטלער פארשטייען צו זייערע קליינע אותיות. מ'האט דעריבער געלייגט מזרח אויבן, זייענדיג די זייט פון וואו די זון שיינט אויף.
אין דער תורה איז דערפאר אלעמאל מזרח "קדם", פארנט; מערב איז "אחור", הינטן; דרום איז "ימין" ("צפון וימין אתה בראתם," אזוי אויך דאס לאנד תימן); און צפון איז לינקס. פארוואס "צפון"? איך געדענק פון ערגעץ א רמב"ן על התורה וויבאלד יענער חלק וועלט איז באהאלטן פון דער מענטשהייט צוליב זיינע קעלטן. ווער ס'ווייסט זאל ביטע צוצייכענען דעם מקור.
ס'קען אויך זיין א פשוט'ערע סיבה די תורה זאל זאגן ארויף און אראפ: ווען ס'איז באמת העכער איין פלאץ פונעם צווייטן. דאס איז דאך די סיבה פארוואס קיין ארץ ישראל גייט מען אייביג "ארויף", ווייל ארץ ישראל גבוה מכל הארצות.