למעלה משבעים האט געשריבן:דריידל האט געשריבן:נישט ריכטיג. מ'דארף נישט אלעס פארשטיין "פארוואס". איך פארשטיי נישט פארוואס מ'טאר נישט שניידן די בארד און מיין טאטע פארשטייט אויך נישט, פונדעסוועגן איז עס ביי מיר זייער הארב ווייל איך בין אזוי אויפגעוואקסן. טאמער וועט מען יעדע זאך פארשטיין "פארוואס" וועט יעדער ווערן א חכם און מסביר זיין פארוואס ס'איז מער נישט נוגע היינט וכדומה.
ס'איז א גרויסע פראבלעם היינט אז מ'עקספעקט די יונגווארג צו טון זאכן וואס זייערע טאטעס זענען קיינמאל נישט געווען ווארעם דערצו. א גרויסע פראצענט טאטעס פון היינטיגע בחורים און יונגעלייט האבן נישט קיין קלארע מהלך אין אידישקייט און ווייסן אליין נישט וואס יא און וואס נישט צו טון. מ'האט אבער א שולד געפיל נאכצולאזן זאכן וואס די טאטע האט זיך געקאכט דערמיט, אבער די נעקסטע דור האט דאך דאס נישט.
איר האט בכלל געפרעגט אייער פאטער, אדער איר רעדט אין זיין נאמען?
איינער וואס פרעגט אויף יעדע זאך פארוואס, ווייל אנדעם וויל ער עס נישט טון, איז טאקע צרות, אבער איינער וואס פרעגט פארוואס, כדי צו פארשטיין פארוואס ער טוט א זאך, נישט צו טון ווי ס'שטייט אין פסוק מצות אנשים מלמדה, אזא זאך איז לית טב מינה. די קריסטליכע גלויבן איז מיט א צוגאנג [לויט די מעשיות וואס די וואס האבן זיך מגייר געווען פארציילן] פון פרעג נישט ווייל נישט אלעס קען מען פארשטיין. ביי אידן איז ממש להיפוך, יעדע זאך האט א טעם, כ'גיי נישט זאגן אז העכערע זאכן פארשטייען 'מיר' פונקטליך [איה"נ די העכערע אידן, פארשטייען דאס אויך], אבער עכ"פ הלכות ומנהגים פון טאג טעגליכן לעבן, האט פונקטליכע טעמים וואס מען קען זייער קלאר פארשטיין, און אדרבה זאל מען יא פרעגן צו טון די זאכן מיט מער חיות.
מיין עיקר ידיעות שטאמען פון מיין פאטער וועם כ'האב כסדר געפרעגט טעמים ונמוקים, און ער האט יעדע זאך בטוב טעם ודעת מסביר געווען. און בעצם איז דאס אן ענטפער צו דאס וואס מאנכע באוויינען ירידות הדורות, און די שאלה שטעלט זיך צו די חדר/ישיבה זאל רעדן צו די קינדער, לענ"ד איז די בראך אז ס'אונטער געוואקסן א דור אשר לא ידע את יוסף, וואס האבן פון די עלטערן קיינמאל נישט געלערנט, און נישט געווען אינטרעסירט צו הערן וואס זיי פארקויפן, און די פירות איז, קינדער ליידיגע צו האלב ליידיגע זעק, און ס'שטעלט זיך יעצט די שאלה צו די מוסדות דארפן משלים זיין וואס זייערע עלטערן האבן פארפעלט...
אבער ב"ה לא אלמן ישראל, גענוג א גרויסע פראצענט האט יא געהערט פון די עלטערן, און יא מקבל געווען פון די עלטערע, און פרעגן יא כסדר פארוואס און פארווען, פראבירן יא צו פארשטיין יעדע פעולה וואס מען טוט כדי די עבודת השם זאל נישט סתם זיין מן השפה ולחוץ, און ב"ה, צו זייערע קינדער ע"פ רוב דארף מען טאקע נישט רעדן פון די ענינים, ווייל אדער הערן זיי עס פון זייערע עלטערן, אדער פרעגן זיי עס אליין פון עלטערע, כדי צו לעבן מיט וואס זיי טון. און פאר זיי פעלט נישט אויס קיין דרשות אויף די סארט זאכן, ווייל זיי האבן דאס שוין געהערט אדער וועלן עס הערן איש מפי איש ביחידות ווען די מינוט גייט קומען און זיי וועלן דאס ווילן פארשטיין. ממילא לענ"ד ברבים דארף מען רעדן פון זאכן וואס זענען נסיון הכלל, און פריוואט איז חנוך לנער ע"פ דרכו.
--
צוריק צו אייער תגובה, אויב איז ריכטיג אז איר ווייסט נישט די טעם פון נישט שניידן די בארד, וועל איך אייך מגלה סוד זיין, די סיבה איז זייער פשוט, ראשית ע"פ נגלה, איז מבואר אין אסאך פוסקים לאיסור מדינא, עי' דרכי תשובה (סי' קפ"א סקי"ז וסקי"ט) מראי מקומות לזה.
און שנית, די סיבה פארוואס מען האט דערויף ספעציעל מחמיר געווען מער ווי יעדע מחלוקת הפוסקים, איז ווייל ע"פ קבלה איז דאס גאר גאר הארב, ממש די קיום העולם און פארקערט איז רח"ל השחתת העולם, ווייל דער הייליגער אריז"ל האט מגלה געווען אז די השפעות טובות וואס קומען אויף א מענטשן, דארף דורכגיין רערן (צנורות) אנצוקומען צום מענטש, און די רערן זענען די הארן פון די בארד, און אויב שניידט מען דאס, פארשניידט מען די רערן וואס ברענגן דעם שפע צום מענטש רח"ל. און דערפאר זאגט דער הייליגער אריז"ל אז ס'איז אן איסור גמור אפילו אויסצורייסן נאר איין האר ווי אוממער פון די בארד, חוץ פון די שנויץ עי' באר היטב (סי' קפ"א סק"ה) זע אויך
דא, און ביי חסידים איז דאס צוליב דעם געווען גאר גאר הארב, וכמבואר בספרי חסידות.