אנקעטע: איז קלימאט טויש טאקע דער ערגסטער געפאר פאר אמעריקע?

[אסדר לסעודתא]

נעכטן ביים ערשטן דעבאטע האבן פיר פון צען קאנדידאטן אנגעכאפט קלימאט טויש אלס אמעריקע'ס געפאר נומער איינס.

איך בין נייגעריג וויפיל דא האלטן אז קלימאט טויש איז בכלל א געפאר.

[וואס טוט זיך]

אסדר האט זיך צולאזט.

[ר' יום טוב]

מיר האבן א צייט צוריק געשריבן דא א לאנגע ארטיקל ווי מיר האבן צולייגט די נושא אויף צוקערלעך, מיט די גאנצע היסטאריע און היסטעריע, און קלאר אויפגעוויזן אז הגם עס איז מעגליך אז קלימאטן טויש פאסירט, איז נישט פאראן קיין שום באווייז אז דאס איז א געפאר, און עס איז נישט פאראן קיין שום אנדייטונג אז די וועלט ווערט באדייטענד ווארימער.

[בעל דמיון]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

[מים חיים]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

as a side note אז מפירט זיך אויף וואו סדום איז א גרעסערע סכנה דאס קען שוין יא חרוב מאכן די וועלט

[עכט היימיש]

כשולחן ערוך ומוכן לאכול

viewtopic.php?f=21&t=39119&p=1875810#p1875810

[מומחה יוחס]

לא מיניה ולא מקצתיה - נאר די קלימאט פין די פאליטיק אין וואשינגטאן נאר יענע קלימאט איז אין א געפאר..

[Think and Thank]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

גראדע שטייט בפירוש אין מדרש אז דער רבונו של עולם האט אנגעזאגט אדם הראשון ער זאל נישט חרוב מאכן די וועלט:
בְּשָׁעָה שֶׁבָּרָא הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֶת אָדָם הָרִאשׁוֹן נְטָלוֹ וְהֶחֱזִירוֹ עַל כָּל אִילָנֵי גַּן עֵדֶן וְאָמַר לוֹ: רְאֵה מַעֲשַׂי כַּמָּה נָאִים וּמְשׁוּבָּחִין הֵן וְכָל מָה שֶׁבָּרָאתִי- בִּשְׁבִילְךָ בָּרָאתִי, תַּן דַּעְתְּךָ שֶׁלֹּא תְּקַלְקֵל וְתַחֲרִיב אֶת עוֹלָמִי, שֶׁאִם קִלְקַלְתָּ אֵין מִי שֶׁיְּתַקֵּן אַחֲרֶיךָ. (קהלת רבה פרשה ז)

[בעל דמיון]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

גראדע שטייט בפירוש אין מדרש אז דער רבונו של עולם האט אנגעזאגט אדם הראשון ער זאל נישט חרוב מאכן די וועלט:
בְּשָׁעָה שֶׁבָּרָא הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אֶת אָדָם הָרִאשׁוֹן נְטָלוֹ וְהֶחֱזִירוֹ עַל כָּל אִילָנֵי גַּן עֵדֶן וְאָמַר לוֹ: רְאֵה מַעֲשַׂי כַּמָּה נָאִים וּמְשׁוּבָּחִין הֵן וְכָל מָה שֶׁבָּרָאתִי- בִּשְׁבִילְךָ בָּרָאתִי, תַּן דַּעְתְּךָ שֶׁלֹּא תְּקַלְקֵל וְתַחֲרִיב אֶת עוֹלָמִי, שֶׁאִם קִלְקַלְתָּ אֵין מִי שֶׁיְּתַקֵּן אַחֲרֶיךָ. (קהלת רבה פרשה ז)

100% אמת! אבער וואס מיינט "תַּן דַּעְתְּךָ שֶׁלֹּא תְּקַלְקֵל וְתַחֲרִיב אֶת עוֹלָמִי"? נישט דרייוון א האממער? אדער נישט הארגענן אומשילדיגע בעיביס אדער נארישע געזעצן?
כ'האב נישט קיין געדולד עס נאכצוקוקן אבער אזוי שטייט אין עטליכע ראשונים דאכצעך...

[בעריש'ל]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

[קאטאגאריש]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

ערשטענס איז די מאפלער פון מיין קאר געזונט פאר די בוים,

צווייטענס ווען די מחלוקה איבער גלאבעל ווארמינג וואלט געווען צווישען די רן און די ר'ת וואלט איך נישט געווען א כופר ווען איך גיי מיט איין שיטה, אין אוודא נישט ווען אפאר גוים וואס גלייבען אז די וועלט איז אלט ביליאנען יאר זענען אויפגעקימען מיט דעיס אין נישט אלע האלטען אזוי

דריטענס, איך ווייס אז פארשידענע גרויסע צדיקים האבען געזאגט אויף פארשידענע עבירות אז אויב מען טוט עס איז מען א כופר, אבער.....

[איצל פיצל]

מיר האבן א צייט צוריק געשריבן דא א לאנגע ארטיקל ווי מיר האבן צולייגט די נושא אויף צוקערלעך, מיט די גאנצע היסטאריע און היסטעריע, און קלאר אויפגעוויזן אז הגם עס איז מעגליך אז קלימאטן טויש פאסירט, איז נישט פאראן קיין שום באווייז אז דאס איז א געפאר, און עס איז נישט פאראן קיין שום אנדייטונג אז די וועלט ווערט באדייטענד ווארימער.

לינק??

[שרייזשע]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

Agree (כמעט..)
נישט אז איך האלט קליימטט טשענדש אלץ די סכנה פננעם יאר הינדערט... אבער על פי תורה איז קלאר דא די מושג פון מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן אויף די וועלט

[Think and Thank]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

וואס האט הודו מיט געפילטע פיש? וואס האט חרוב מאכן א בוים מיט חרוב מאכן די גאנצע וועלט?
איינער פון די ראשונים (כ'געדענק נישט אויף די מינוט די גענויע מקור) שרייבט למשל אז מענטשן קענען נישט גענצליך אויסראטן קיין שום בעל חי. איז דאס אויף כפירה?

[כתמר יפרח]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

Agree
נישט אז איך האלט קליימטט טשענדש אלץ די סכנה פננעם יאר הינדערט... אבער על פי תורה איז קלאר דא די מושג פון מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט

אוודאי קענען מענטשען חרוב מאכן די וועלט, דאס איז נישט די נושא, קיינער האלט אז ווען איך נעם א איבעריגן זעקל אין גראסערי מאך איך חרוב די וועלט..
מ'רעהט דא פין "ראטעווען" די וועלט, סעיווען די פלענעט, בעסיקלי העלפן די בורא כביכול מיט זיין ארבעט,
בעת ווען די קי אינעם פארם עסט זיך איבער, קען דאס קאסטען היץ וואס דאס קען ברענגן פארפלייצונגן ארום די וועלט, אין ווען איך פלאנץ איין מיין ביימעלע אינעם בעק יארד מאך איך די לופט מער ריינער.... וכ'ו

[בעריש'ל]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

וואס האט הודו מיט געפילטע פיש? וואס האט חרוב מאכן א בוים מיט חרוב מאכן די גאנצע וועלט?
איינער פון די ראשונים (כ'געדענק נישט אויף די מינוט די גענויע מקור) שרייבט למשל אז מענטשן קענען נישט גענצליך אויסראטן קיין שום בעל חי. איז דאס אויף כפירה?

לייען נאכאמאל מיין תגובה ביטע.

העלעך מאזבער זיין קללארער.
ער שרייבט דארט אז אפילו סייענטיסטן זענען גערעכט איז עס לא מעלה ולא מוריד, מיר אידן "גלייבן" אז מען קען נישט חרוב מאכן די וועלט, פרעג איך דערויף:
דו האלטסט נישט אז פוטין מיט טראמפ קענען פארוואנדלען די ערד קוגל אין א פייער באל?

דערנאך, ווען דו פארשטייסט אז עס איז מעגליך על פי תורה חרוב צו מאכן די וועלט:
-לפי שיטתך אז לו יצוייר די סייענטיסטן זענען גערעכט, - איז דא א לאו פון בל תשחית אויף די אייצעלנע ביימער?

אגב, "משנה עתים ומחליף את הזמנים" מיינט נישט אז מיר מענטשעלעך קענען נישט טוישן די וועטער.
מען קען היינט אינדאסן א רעגן מיט שפריצן א קעמיקאל אינעם וואלקן.

[בעריש'ל]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

ערשטענס איז די מאפלער פון מיין קאר געזונט פאר די בוים,

צווייטענס ווען די מחלוקה איבער גלאבעל ווארמינג וואלט געווען צווישען די רן און די ר'ת וואלט איך נישט געווען א כופר ווען איך גיי מיט איין שיטה, אין אוודא נישט ווען אפאר גוים וואס גלייבען אז די וועלט איז אלט ביליאנען יאר זענען אויפגעקימען מיט דעיס אין נישט אלע האלטען אזוי

דריטענס, איך ווייס אז פארשידענע גרויסע צדיקים האבען געזאגט אויף פארשידענע עבירות אז אויב מען טוט עס איז מען א כופר, אבער.....

איך רעד אויב לו יצויר די מאפפלער שאדט יא, לאזט דיר די תורה דאס טוען?

מיין טענה איז אויף דעם וואס ער שרייבט אז אפילו די סייענטיסטן זענען גערעכט איז ע"פ תורה טאר מען זיי נישט גלייבן.

איך גיי בכלל נישט אריין אינעם גערעדעכץ פון גלאבאלע ווארמינג.
אויב ווילסט רעדן דערפון, מיר איז לאכעדיג אזא אנקעטע דא אדער אפילו צווישן פאליטיקאנטן, ווער עס דרייט זיך דא און איז א סייענטיסט, זיין מיינונג טראגט מיט זיך ערענסטקייט און איז עפעס ווערט.

[פעיק ניוז]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

איך שטיי מיר טאקע וואונדערן די לעצטע שטיק צייט פארוואס אלע ביימער אין פארנט פארקינג-לאטס און דרייוו וועי'ס און אין די זייט פון ראוד'ס האלטן אין איין איינגיין...

אגב, איך האלט נישט אז מענטשן קענען נישט חרוב מאכן די וועלט, אבער דערווייל איז גלאובעל ווארמינג נישט די וועג דערצו.

[בעריש'ל]

איך שטיי מיר טאקע וואונדערן די לעצטע שטיק צייט פארוואס אלע ביימער אין פארנט פארקינג-לאטס און דרייוו וועי'ס און אין די זייט פון ראוד'ס האלטן אין איין איינגיין...

דאס האב איך געזאגט?

[zugurnish]

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

ממש אזוי?

קאנסט אפשר בריינגען א פוסק וואס פסקנט אזוי מיט מראי מקומות?

אזי עס ניט מותר צו אפילו שניידען בידיים אויב מען וויל נהנה זיין פון דעם פלאץ -וכדומה?

דער רמב"ם פסקנט אין הלכות מלכים פרק ן הלכה ח

אבל קוצצין אותו אם היה מזיק אילנות אחרים, או מפני שמזיק בשדה אחרים,או מפני שדמיו יקרים - לא אסרה תורה אלא דרך השחתה.


זע רש"י אויף בבא קמא ואם היה מעולה בדמים
דמיו יקרים לבנין יותר משבח הפירות
זע אויך תשובת הרמב"ם
תשובה: מותר לכרתו כשצפוי ממנו אחד מאלו הנזקין. וכן מותר לכרתו כדי להנות ממקומו או מדמי עציו. לפי שהתורה לא אסרה אלא לכרות על דרך ההשחתה לבד, אמר יתעלה" "לא תשחית את עצה" (דברים כ, יט). וכתב משה.

דאס איז אז די ווערט פון דער צוברעכען איז מער פון לאזן דעם בוים שטייען איז מען ניט עובר א לאו און עס איז מותר.

איז פון וואנעט נעמסטו אז וואן מען פארט מיט קאר איז מען עובר אויף לא תשחית את עצה?

[מקבל]

לא מיניה ולא מקצתיה - נאר די קלימאט פין די פאליטיק אין וואשינגטאן נאר יענע קלימאט איז אין א געפאר..

גא"מ, די ליבעראלן וואס ווילן ראטעווען די וועלט, זענען די ערגסטע געפאר פאר אמעריקע.

[בעל דמיון]

האמיר אפגעגעבן אונזער שטומע.
אבער לעצם הענין, צו ס'איז דא קלימאט טויש צו נישט איז לא מעלה ולא מוריד! אבער מיר יודן גלייבן אז ס'איז דא א משנה את העתים ומחליף את הזמנים און קיין שום מעשה ידי אנוש קען נישט און וועט נישט חרוב מאכן אדער אפראטעווען די וועלט!
אוודאי איז דא עניינים וואס ווענדט זיך ווי אזוי יושבי תבל פירן זיך אויף, אבער אלע זייערע סעלושענס זענען הוילע כוחי ועוצם ידי וואס גייט נישט אויסמאכן א קראץ! זאלן זיי קודם אנקוקען זייערע קרומע נידריגע אידיעלאגיע...

לא מעלה ולא מוריד?!!

מיר אידן גלייבן אז פונקט ווי צוויי מענטשן האבן די יכולת חרוב צו מאכן די גאנצע וועלט!! מיט נוקלעארע וואפן. אזוי אויך זענען מיר מחוייב אפצוהאלטן א יעדע מחריב העולם אינקלודינג גלאבאלע ווארמינג.

און ווער עס איז א כופר אינעם פסוק ולא תשחית את עצה. איז א כופר במצווה אחת ונקרא מומר לכל דבר.

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

וואס האט הודו מיט געפילטע פיש? וואס האט חרוב מאכן א בוים מיט חרוב מאכן די גאנצע וועלט?
איינער פון די ראשונים (כ'געדענק נישט אויף די מינוט די גענויע מקור) שרייבט למשל אז מענטשן קענען נישט גענצליך אויסראטן קיין שום בעל חי. איז דאס אויף כפירה?

לייען נאכאמאל מיין תגובה ביטע.

העלעך מאזבער זיין קללארער.
ער שרייבט דארט אז אפילו סייענטיסטן זענען גערעכט איז עס לא מעלה ולא מוריד, מיר אידן "גלייבן" אז מען קען נישט חרוב מאכן די וועלט, פרעג איך דערויף:
דו האלטסט נישט אז פוטין מיט טראמפ קענען פארוואנדלען די ערד קוגל אין א פייער באל?

דערנאך, ווען דו פארשטייסט אז עס איז מעגליך על פי תורה חרוב צו מאכן די וועלט:
-לפי שיטתך אז לו יצוייר די סייענטיסטן זענען גערעכט, - איז דא א לאו פון בל תשחית אויף די אייצעלנע ביימער?

אגב, "משנה עתים ומחליף את הזמנים" מיינט נישט אז מיר מענטשעלעך קענען נישט טוישן די וועטער.
מען קען היינט אינדאסן א רעגן מיט שפריצן א קעמיקאל אינעם וואלקן.

אנטשולדיגט! אבער דיין תגובה גרעניצט זיך מיט...
די האלטסט אז דער אייבערשטער האט איבערגעגעבן די הנהגה פון די וועלט פאר פאלעטישענס און סייענטיסטן?
חס מלהזכיר!

[בעריש'ל]

אנטשולדיגט! אבער דיין תגובה גרעניצט זיך מיט...
די האלטסט אז דער אייבערשטער האט איבערגעגעבן די הנהגה פון די וועלט פאר פאלעטישענס און סייענטיסטן?
חס מלהזכיר!

חס ושלום! מיר האבן א בחירה, געגעבן פון רבוש"ע, ראה נתתי לפניכם החיים והטוב המות והרעה ... ובחרת בחיים, מען דארף טוען גוט און דער רבוש"ע טוט דאס איבריגע.

דו גלייבסט אז ימ"ש האט געהרגט 6 מיליאן אידן? אוודאי איז עס געפירט פון אויבן, און חס מלהזכיר להיפך! אבער צו זאגן אז ער איז גארנישט שולדיג, גרעניצט זיך מיט ...

אלע דורות האבן צדיקים מתפלל געווען בשלומה של מלכות, און געבעטן פאר מפלת הרשעים.

אויב מענטשן ברענגען צו מעשים וואס שעדיגן די וועלט דארף מען מתפלל זיין הקב"ה זאל עפענען די אויגן זייערע, אדער אז זיי זאלן נישט האבן קיין שליטה.

זייטס מיר מוחל אבער לערנטס אביסל א"ב פון אמונה און תפילה און אהבת הבורא.

יא יא נוקלעארע וואפן זענען דא דיר צו געבן א קיצל תשובה צו טוען, אזוי אויך די ביטערע מחלה און אזוי אויך קלימאט טויש. ואכמ"ל דברי הרמב"ם אויף איינער וואס זאגט אז עס איז א מקרה.

[לב בשר]

יא יא אויב א פרוכט בוים ווערט קאליע ווען די בלאזט דערויף מיט די מאפפלער פון דיין קאר ביזטו עובר אויף א לאו.

ממש אזוי?

קאנסט אפשר בריינגען א פוסק וואס פסקנט אזוי מיט מראי מקומות?

אזי עס ניט מותר צו אפילו שניידען בידיים אויב מען וויל נהנה זיין פון דעם פלאץ -וכדומה?

דער רמב"ם פסקנט אין הלכות מלכים פרק ן הלכה ח

אבל קוצצין אותו אם היה מזיק אילנות אחרים, או מפני שמזיק בשדה אחרים,או מפני שדמיו יקרים - לא אסרה תורה אלא דרך השחתה.


זע רש"י אויף בבא קמא ואם היה מעולה בדמים
דמיו יקרים לבנין יותר משבח הפירות
זע אויך תשובת הרמב"ם
תשובה: מותר לכרתו כשצפוי ממנו אחד מאלו הנזקין. וכן מותר לכרתו כדי להנות ממקומו או מדמי עציו. לפי שהתורה לא אסרה אלא לכרות על דרך ההשחתה לבד, אמר יתעלה" "לא תשחית את עצה" (דברים כ, יט). וכתב משה.

דאס איז אז די ווערט פון דער צוברעכען איז מער פון לאזן דעם בוים שטייען איז מען ניט עובר א לאו און עס איז מותר.

איז פון וואנעט נעמסטו אז וואן מען פארט מיט קאר איז מען עובר אויף לא תשחית את עצה?

גא״מ לזה. די לאו איז משחית זיין די בוים, אבער אין א פאל וואס ס׳איז דא א נוצן וואס איז מיר מער ווערד ווי די בוים,
איז עס נישט השחתה.
די גאנצע חומרא פון שניידן א פרוכט בוים איז צוואת ר״י החסיד, וחמור מאוד, שחמירא סכנתא מאיסורא.
אבער צו זאגן א מאפלער וואס בלאזט אויף א בוים איז א לאו, איז מביא לידי גיחוך...

[בעריש'ל]

לשון הרמב"ם: אין מונעין מ[אילן פירות] אמת המים כדי שייבשו שנאמר לא תשחית את עצה.

גערעכט דער רמב"ם איז מתיר אויב דער בוים איז א מזיק. אדער מען דארף די נוצן.

איך האב גערעדט אויב קלימאט טויש איז אמת איז עס דאך א חורבן נורא, און נישט קיין געווינס.

און ווייטער נאכאמאל, אויב דיין מאפפלער הרגעט דאס בוים איז עס אסור.