שאלות אין הלכה

[דריידל]

אויב ווען נישט די טבילה וואלט מען עס נישט אראפגענומען ביים וואשן, איז עס א מיעוט שאינו מקפיד, און ס'נישט קיין שום פראבלעם.

שכח.
כ'האב געפרעגט א דיין און ער האט מיר געזאגט די זעלבע (אפשר ביסטי גאר יענער דיין)

[חלב ישראל]

כ'האב עס גענומען פון די זעלבע פלאץ וואו יענע דיין האט עס גענומען... תלמוד בבלי ושו"ע...

[שפיגליצקי]

אויב א בעל תפילה האט פארגעסן יעלה ויבא ביי די שטילע שמו"ע, איז ער יוצא דאס איבער דאווענען מיט די הויכע שמו"ע.

וואס טוט זיך אויב ער האט זיך דערמאנט נאכן אנהייבן מודים אז ער האט פארגעסן יעלה ויבא, דארף ער צוריק גיין צו רצה? אדער קען דאס זיין א ברכה לבטלה, וויבאלד ער וועט סיי ווי זאגן יעלה ויבא ביי די הויכע שמו"ע?

בדידי הוה עובדא. איך בין יא צוריק געגאנגען צו רצה, אבער איך ווייס נישט צי כ'האב ריכטיג געטוהן.

[חלב ישראל]

מ'קען טאקע יוצא זיין שמו"ע מיט חזרת הש"ץ, אבער ס'נאר א דיעבד. מעיקר הדין דארף די בעל תפלה דאווענען צוויי מאל, איין מאל שטיל, און איין מאל הויעך.

[אילו זכינו]

מעג א שרייבער ליינען שבת זאכן וואס ער דארף שרייבן דערפון אינדערוואכן
אין די צייט ווען ער ווערט באצאלט אויפן שעה
און ער רעכענט אויך די שעה וואס ער ליינט פון די ענינים וואס ער דארפ שרייבן

[חלב ישראל]

אויב א דרויסנדיגער מענטש וואלט נישט געכאפט אז ער טוט עס אלץ ארבעט, מעג מען, מ'זאל נאר אכטונג געבן נישט צו זאגן אז מ'טוט עס פאר דעם.

[למעלה משבעים]

אויב א בעל תפילה האט פארגעסן יעלה ויבא ביי די שטילע שמו"ע, איז ער יוצא דאס איבער דאווענען מיט די הויכע שמו"ע.

וואס טוט זיך אויב ער האט זיך דערמאנט נאכן אנהייבן מודים אז ער האט פארגעסן יעלה ויבא, דארף ער צוריק גיין צו רצה? אדער קען דאס זיין א ברכה לבטלה, וויבאלד ער וועט סיי ווי זאגן יעלה ויבא ביי די הויכע שמו"ע?

בדידי הוה עובדא. איך בין יא צוריק געגאנגען צו רצה, אבער איך ווייס נישט צי כ'האב ריכטיג געטוהן.

לענ"ד הרבה יש לדון בזה, ווייל די עצם דין צו א שליח ציבור איז בכלל חוזר, איז לויטן טור און גירסת הטור בהרמב"ם איז ער קיינמאל נישט חוזר מפני טורח הציבור, ווידער די מחבר מאכט א חילוק צווישן טעה בג' ראשונות דאן איז ער חוזר, אבער די אנדערע ברכות איז ער נישט חוזר, און די לבוש זאגט דערויף אז דאס איז דווקא אויב ער האט נאכנישט געענדיגט שמו"ע דאן איז ער חוזר, שאין בחזרתו טורח ציבור כל כך, אבער אויב האט ער שוין געענדיגט שמו"ע זאל ער נישט חוזר זיין מפני טורח הציבור.

די מג"א ברענגט די לבוש, און ברענגט אז די לחם חמודות קריגט זיך דערויף, און ער נעמט אן ווי די לבוש בצירוף מיט אז לויטן טור דארף מען קיינמאל נישט חוזר זיין, ממילא אויב האט ער שוין געענדיגט דאוונען דארף ער נישט חוזר זיין.

בכל אופן, משמעות הלשון איז אז אפילו אויב מען זאל יא חוזר זיין, איז דאס דווקא בטעה בג' ראשונות, אבער באחרונות נישט, און לכאורה לפ"ז איז יתכן אז ער וואלט נישט געמעגט מסיים זיין שמו"ע אויך נישט [וכמו שכתב בתהל"ד בהא דכתב המחבר כשטעה שלא בג' ראשונות שאינו חוזר, הכוונה שיפסיק במקום שנזכר].

נאר וואס דען, מען וואלט געקענט זאגן אז זיי רעדן דווקא ווען מען דארף איבערדאווענען גאנץ שמו"ע, ווי די לשון המחבר אינו חוזר ומתפלל "שנית", אבער אויב דארף מען נישט איבערדאוונען נאר חוזר זיין לרצה, וואלט ער יא געדארפט ווייל ס'נעמט נישט אזוי לאנג אז ס'זאל זיין טירחא דציבורא.

פון צווייטן זייט, די טור וואס האלט אז מען דארף קיינמאל נישט חוזר זיין, איז דאס אפילו ווען ער דערמאנט זיך תיכף נאכן צווייטן ברכה, און די טעם איז טורח הציבור, איז פשט אז אפילו די ביסל איז אויך א טורח הציבור, ממילא אויב הייסט אפילו אזא ביסל טורח הציבור איז חוזר זיין לרצה פונקט די זעלבע טירחא דציבורא [די מחבר וואס קריגט זיך לענין לחזור בג' ראשונות דינגט זיך נישט צו ס'איז א טירחא, נאר אז בג' ראשונות רעכן איך זיך נישט מיט טורח הציבור].

פון אנדערן זייט די לבוש זאגט אז בג' ראשונות אויב האט ער זיך דערמאנט פאר ער האט געענדיגט שמו"ע "אין בחזרתו טורח ציבור כל כך", און וויבאלד ער איז נישט מחלק איז משמע אפילו ער האלט שוין ביי שומע תפלה, זאל ער אויך חוזר זיין מיטן זעלבן הסבר "שאין בחזרתו טורח ציבור כל כך", איז דאך זיכער אז חוזר זיין לרצה איז נישט קיין טירחא.

אין כף החיים ברענגט ער בשם דעם הלכות קטנות אז אפשר די רמב"ם וואס זאגט אז בג' ראשונות חוזר, רעדט זיך דווקא ווען ער האט זיך דערמאנט תיכף ומיד, וואס דאן איז עס נישט קיין טירחא, אבער אויב האט ער זיך דערמאנט שפעטער דאן זאל ער טאקע נישט חוזר זיין, לפ"ז איז חוזר זיין לרצה לכאורה אויך די זעלבע זאך.

די אחרונים אויפן פלאץ רעדן נישט דערפון, לכאורה די בעסטע אין אזא פאל איז צו ווינקן פאר א צווייטן ער זאל צוגיין, און ער זאל חוזר זיין כדין יחיד. ועדיין צ"ע.

[שפיגליצקי]

ס'קען אבער זיין אז ס'איז א גרויסע חילוק אין מציאות פון די צייטן פון טור און היינטיגע צייטן לגבי וואס ס'מיינט א בעל תפילה.

רוב בעלי תפילות טרעטן אויס נאך פאר ס'איז דא תשעה עונים און זיי דארפן סיי ווי ווארטן, בכגון דא וואו קומט בכלל אריין די ווארט טירחא דציבורא ביי אזא קליינע חילוק פון צוריק גיין ביז מודים? אויב ער האלט שוין טיף אינמיטן שמו"ע און ער דארף נאכמאל אנהייבן פון אנהייב, איז דאס נוגע היינט אויך ווייל למעשה נעמט דאס אפאר מינוט, אבער באופן הנ"ל קען מען בכלל צושטעלן?

[קלאָצקאָפּ]

איז דא א געהעריגע היתר צו ניצן די צאמגעקלעבטע של"ס בולקעס פאר לחם משנה?

[נא_שכל]

איז דא א געהעריגע היתר צו ניצן די צאמגעקלעבטע של"ס פאר לחם משנה?

מה השאלה?

[אסדר לסעודתא]

אויב א דרויסנדיגער מענטש וואלט נישט געכאפט אז ער טוט עס אלץ ארבעט, מעג מען, מ'זאל נאר אכטונג געבן נישט צו זאגן אז מ'טוט עס פאר דעם.

וואס מיינט אז א דרויסנדיגער וואלט נישט געוואוסט? און אלס שכר שבת איז עס אויך מותר?

[נא_שכל]

אויב א דרויסנדיגער מענטש וואלט נישט געכאפט אז ער טוט עס אלץ ארבעט, מעג מען, מ'זאל נאר אכטונג געבן נישט צו זאגן אז מ'טוט עס פאר דעם.

וואס מיינט אז א דרויסנדיגער וואלט נישט געוואוסט? און אלס שכר שבת איז עס אויך מותר?

ער ליינט דאך אויך אינדערוואכן ממילא איז עס בהבלעה.

[חלב ישראל]

שרייבן שרייבט ער דאך זיכער נאר אינדערוואכן, אויב נישט איז ער דאך סייווי א מחלל שבת.

וואס מיינט אז א דרויסנדיגער וואלט נישט געוואוסט?

אויב ס'איז נישט אנמערקבאר אז ער טוט אן ארבעט, ד.ה. אז די מעשה אליינס איז נישט קיין ארבעט, און דאס אז ער טוט עס אלץ ארבעט איז בכלל הרהורים מותרים.

ועיין גם בהדיון בזה לקמן.

[חלב ישראל]

איז דא א געהעריגע היתר צו ניצן די צאמגעקלעבטע של"ס פאר לחם משנה?

פארוואס נישט? אזוי קומט עס. ס'איז אויך דא א מעשה דערוועגן מיט'ן ראפשיצער רב, ווי דער רבי פון לובלין האט אים געגעבן אזא בולקע, געדענק איך נישט פונקט אויפ'ן מינוט.

[שפיגליצקי]

דער ראפשיצער רב זי"ע פלעגט אליינס טיילן די בילקעס פרייטאג צו נאכטס און ביי של"ס, דער סאנזער רב איז געווען גאר נאנט מיט ר' שלום קאמינקער, יעדעס מאל וואס זיי זענען געקומען פלעגט זיי דער ראפשיצער רב געבן צוויי צוזאם געקלעבטע בילקעלעך, איינמאל האט זיך געמאכט א פירוד צווישן די צוויי צדיקים, פרייטאג צונאכטס האט זיי דער ראפשיצער רב געגעבן עקסטערע בילקעלעך, במשך שבת עבדו רבנן שלמא בהדייהו, ביי של"ס האט זיי שוין דער ראפשיצער רב צוריק געגעבן צוזאם געקלעבטע בילקעס.

[קלאָצקאָפּ]

איז דא א געהעריגע היתר צו ניצן די צאמגעקלעבטע (תיקון טעות:) של"ס בולקעס פאר לחם משנה?

מה השאלה?

אויב איז עס געבאקן געווארן אלס איינס, פארוואס זאל א טייל דערפון הייסן א שלימה?

[קיקיון]

איז דא א געהעריגע היתר צו ניצן די צאמגעקלעבטע (תיקון טעות:) של"ס בולקעס פאר לחם משנה?

מה השאלה?

אויב איז עס געבאקן געווארן אלס איינס, פארוואס זאל א טייל דערפון הייסן א שלימה?

קוק אין סוף סעיף ד

[קיקיון]

נאך מראי מקום
http://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?re ... &pgnum=121

[קלאָצקאָפּ]

יישר כחכם!

[שאינו יודע]

מאכט זיך אסאך מאל חברי הצלה זענען פונקט לעבן א גוי און מען דארף אים ראטעווען. למשל די מעשה יעצט אין דזערזי סיטי אדער אויף א עראפלאן וכדו׳

וואס טוט זיך מיט לא מעלין ?

איך רעד באופן וואס קיינער ווועט נישט וויסן אז ער איז א הצלה

מיינסט א בחינה ווי א מיילדת שאינה ידועה.

ערשט פון וואנעט קען ער וויסן צו דער פאציענט איז נישט א איד?

געווען לעצטנס עטליכע מעשיות אויף א עראפלאן. מאכט זיך אמאל אויך אויפן ראוד. מען קען זען אז עס איז א גוי

[שאינו יודע]

שרייבן שרייבט ער דאך זיכער נאר אינדערוואכן, אויב נישט איז ער דאך סייווי א מחלל שבת.

וואס מיינט אז א דרויסנדיגער וואלט נישט געוואוסט?

אויב ס'איז נישט אנמערקבאר אז ער טוט אן ארבעט, ד.ה. אז די מעשה אליינס איז נישט קיין ארבעט, און דאס אז ער טוט עס אלץ ארבעט איז בכלל הרהורים מותרים.

הרהור איז נישט לכתחילה מותר. מצוה שלא יחשוב בהם

[שאינו יודע]

אויב א בעל תפילה האט פארגעסן יעלה ויבא ביי די שטילע שמו"ע, איז ער יוצא דאס איבער דאווענען מיט די הויכע שמו"ע.

וואס טוט זיך אויב ער האט זיך דערמאנט נאכן אנהייבן מודים אז ער האט פארגעסן יעלה ויבא, דארף ער צוריק גיין צו רצה? אדער קען דאס זיין א ברכה לבטלה, וויבאלד ער וועט סיי ווי זאגן יעלה ויבא ביי די הויכע שמו"ע?

בדידי הוה עובדא. איך בין יא צוריק געגאנגען צו רצה, אבער איך ווייס נישט צי כ'האב ריכטיג געטוהן.

לענ"ד הרבה יש לדון בזה, ווייל די עצם דין צו א שליח ציבור איז בכלל חוזר, איז לויטן טור און גירסת הטור בהרמב"ם איז ער קיינמאל נישט חוזר מפני טורח הציבור, ווידער די מחבר מאכט א חילוק צווישן טעה בג' ראשונות דאן איז ער חוזר, אבער די אנדערע ברכות איז ער נישט חוזר, און די לבוש זאגט דערויף אז דאס איז דווקא אויב ער האט נאכנישט געענדיגט שמו"ע דאן איז ער חוזר, שאין בחזרתו טורח ציבור כל כך, אבער אויב האט ער שוין געענדיגט שמו"ע זאל ער נישט חוזר זיין מפני טורח הציבור.

די מג"א ברענגט די לבוש, און ברענגט אז די לחם חמודות קריגט זיך דערויף, און ער נעמט אן ווי די לבוש בצירוף מיט אז לויטן טור דארף מען קיינמאל נישט חוזר זיין, ממילא אויב האט ער שוין געענדיגט דאוונען דארף ער נישט חוזר זיין.

בכל אופן, משמעות הלשון איז אז אפילו אויב מען זאל יא חוזר זיין, איז דאס דווקא בטעה בג' ראשונות, אבער באחרונות נישט, און לכאורה לפ"ז איז יתכן אז ער וואלט נישט געמעגט מסיים זיין שמו"ע אויך נישט [וכמו שכתב בתהל"ד בהא דכתב המחבר כשטעה שלא בג' ראשונות שאינו חוזר, הכוונה שיפסיק במקום שנזכר].

נאר וואס דען, מען וואלט געקענט זאגן אז זיי רעדן דווקא ווען מען דארף איבערדאווענען גאנץ שמו"ע, ווי די לשון המחבר אינו חוזר ומתפלל "שנית", אבער אויב דארף מען נישט איבערדאוונען נאר חוזר זיין לרצה, וואלט ער יא געדארפט ווייל ס'נעמט נישט אזוי לאנג אז ס'זאל זיין טירחא דציבורא.

פון צווייטן זייט, די טור וואס האלט אז מען דארף קיינמאל נישט חוזר זיין, איז דאס אפילו ווען ער דערמאנט זיך תיכף נאכן צווייטן ברכה, און די טעם איז טורח הציבור, איז פשט אז אפילו די ביסל איז אויך א טורח הציבור, ממילא אויב הייסט אפילו אזא ביסל טורח הציבור איז חוזר זיין לרצה פונקט די זעלבע טירחא דציבורא [די מחבר וואס קריגט זיך לענין לחזור בג' ראשונות דינגט זיך נישט צו ס'איז א טירחא, נאר אז בג' ראשונות רעכן איך זיך נישט מיט טורח הציבור].

פון אנדערן זייט די לבוש זאגט אז בג' ראשונות אויב האט ער זיך דערמאנט פאר ער האט געענדיגט שמו"ע "אין בחזרתו טורח ציבור כל כך", און וויבאלד ער איז נישט מחלק איז משמע אפילו ער האלט שוין ביי שומע תפלה, זאל ער אויך חוזר זיין מיטן זעלבן הסבר "שאין בחזרתו טורח ציבור כל כך", איז דאך זיכער אז חוזר זיין לרצה איז נישט קיין טירחא.

אין כף החיים ברענגט ער בשם דעם הלכות קטנות אז אפשר די רמב"ם וואס זאגט אז בג' ראשונות חוזר, רעדט זיך דווקא ווען ער האט זיך דערמאנט תיכף ומיד, וואס דאן איז עס נישט קיין טירחא, אבער אויב האט ער זיך דערמאנט שפעטער דאן זאל ער טאקע נישט חוזר זיין, לפ"ז איז חוזר זיין לרצה לכאורה אויך די זעלבע זאך.

די אחרונים אויפן פלאץ רעדן נישט דערפון, לכאורה די בעסטע אין אזא פאל איז צו ווינקן פאר א צווייטן ער זאל צוגיין, און ער זאל חוזר זיין כדין יחיד. ועדיין צ"ע.

יישר כח. געהאט אמאל די שאלה און גע׳פסק׳ט אויפן מינוט מסברא דנפשי וואלט איך געזאגט אז די גאנצע דין אז חוזר למקום שטעה. איז נאר א אזאך וואס איז דא א חיוב לחזור. קומט אויס אז אויב דאווענט ער און ער האט נישט קיין חיוב לחזור טאר ער נישט חוזר זיין לרצה

[חלב ישראל]

הרהור איז נישט לכתחילה מותר. מצוה שלא יחשוב בהם

מקור? דאכצעך מיר אז אין שו"ע שטייט נישט אזא זאך.

[שטאלצער יוד]

הרהור איז נישט לכתחילה מותר. מצוה שלא יחשוב בהם

מקור? דאכצעך מיר אז אין שו"ע שטייט נישט אזא זאך.

שו סעיף ח
הרהור בעסקיו מותר ומ"מ משום עונג שבת מצוה שלא יחשוב בהם כלל ויהא בעיניו כאלו כל מלאכתו עשויה

[חלב ישראל]

דאס איז נאר אלץ עונג שבת, אויב אבער איז עס נישט קיין טירדה איז עס מותר לכתחילה. וז"ל הב"י: ומ"ש ומ"מ משום עונג שבת מצוה שלא יחשוב בהם כ"כ ה"ר יונה באגרת התשובה אסור לאדם שיהא לבו טרוד בעסקיו בשבת אע"פ שאמרו חכמים הרהור מותר אם יש לו מתוך ההרהור טרדת לב או נדנוד דאגה אסור שנאמר ועשית כל מלאכתך ואמרו במכילתא שתהא כל מלאכתך בעיניך כאילו היא עשויה שלא תהרהר עליה