פרידן האט געשריבן:תשכ"ב
מאמר שלש שבועות איז ארויסגעקומען צום ר"ה דשנת תש"ך
און די צוויי איבעריגע א יאר דערויף
די אחראים: יאנאש,אחראי,געלעגער
יואב בן צרויה האט געשריבן:באמת א שיינע תגובה, האסט מיר נאר אביסל צעמישט אינמיטן מיטן ברענעגן פונעם רבי׳ן סימן פג. איז עס יא גאולה אדער נישט? ס׳איז נישט א גאולה אבער ס׳נאכאלץ כפירה ווייל זיי מיינען אז ס׳יא? טא איז מותר צו האלטן אז עס איז נישט די גאולה וואס די נביאים האבן פאראויסגעזאגט נאר איידער בלויז א מקלט פון די אייראפעאישע שונאי ישראל?
און אויב דו קענסט מעגליך פארברייטערן איבער דאס וואס דו רוםסט ״גזירת הגלות״. וואס מיינט עס? איז די ״גזירות הגלות״ צו ליידן פון קרייץ ציגלער, קיעווע פאגראמאן און היטלערס? קען דאך נישט זיין: אונז וואוין מיר דאך דא אין אמעריקע מיט א רואיגקייט - דער אייבערשטער זאל ווייטער האלטן די רעכטע האנט. יודן האבן אלץ געגארט צו האבן אזאנע פרייהייטן. ביטע ערקלער זיך.
יואב בן צרויה האט געשריבן:באמת א שיינע תגובה, האסט מיר נאר אביסל צעמישט אינמיטן מיטן ברענעגן פונעם רבי׳ן סימן פג. איז עס יא גאולה אדער נישט? ס׳איז נישט א גאולה אבער ס׳נאכאלץ כפירה ווייל זיי מיינען אז ס׳יא? טא איז מותר צו האלטן אז עס איז נישט די גאולה וואס די נביאים האבן פאראויסגעזאגט נאר איידער בלויז א מקלט פון די אייראפעאישע שונאי ישראל?
און אויב דו קענסט מעגליך פארברייטערן איבער דאס וואס דו רוםסט ״גזירת הגלות״. וואס מיינט עס? איז די ״גזירות הגלות״ צו ליידן פון קרייץ ציגלער, קיעווע פאגראמאן און היטלערס? קען דאך נישט זיין: אונז וואוין מיר דאך דא אין אמעריקע מיט א רואיגקייט - דער אייבערשטער זאל ווייטער האלטן די רעכטע האנט. יודן האבן אלץ געגארט צו האבן אזאנע פרייהייטן. ביטע ערקלער זיך.
א דאנק.
בלעטל האט געשריבן:פרידן האט געשריבן:תשכ"ב
מאמר שלש שבועות איז ארויסגעקומען צום ר"ה דשנת תש"ך
און די צוויי איבעריגע א יאר דערויף
ערנסט גערעדט האט געשריבן:היסטאריש גערעדט, וואס איז געווען די טעם פון די החלטת הבי"ד העדה החרדית בראשות הגרז"ר בנגיס זצ"ל צו אסר'ן די בחירות? האבן זיי דען שוין אויך מכוון געווען צו די גאנצע בנין שנתבאר באריכות נפלא במאמר שלש שבועות בספה"ק ויואל משה שנכתב הרבה שנים אחר הנ"ל? [שהבחירות הוא כמעשה הודאה לההעברה על השבועות שנידון כמינות עפימש"כ המהר"ל מפראג וכו' וכו', אדער די אנדערע טעמים וכו'].
איז דא עפעס דאקומענטירט וועגן יענע החלטה?
[אולי זה דברים ידועים, אבל אני עם-הארץ בהיסטאריע]
צד תמות האט געשריבן:ערנסט גערעדט האט געשריבן:היסטאריש גערעדט, וואס איז געווען די טעם פון די החלטת הבי"ד העדה החרדית בראשות הגרז"ר בנגיס זצ"ל צו אסר'ן די בחירות? האבן זיי דען שוין אויך מכוון געווען צו די גאנצע בנין שנתבאר באריכות נפלא במאמר שלש שבועות בספה"ק ויואל משה שנכתב הרבה שנים אחר הנ"ל? [שהבחירות הוא כמעשה הודאה לההעברה על השבועות שנידון כמינות עפימש"כ המהר"ל מפראג וכו' וכו', אדער די אנדערע טעמים וכו'].
איז דא עפעס דאקומענטירט וועגן יענע החלטה?
[אולי זה דברים ידועים, אבל אני עם-הארץ בהיסטאריע]
אויב דענק איך גוט, איז זייער טעם געווען בחירות נשים, זאך'ן די קראצער'ס אפירקראצן די אלטע קול קורא'ס
הצעיר באלפי האט געשריבן:צד תמות האט געשריבן:ערנסט גערעדט האט געשריבן:היסטאריש גערעדט, וואס איז געווען די טעם פון די החלטת הבי"ד העדה החרדית בראשות הגרז"ר בנגיס זצ"ל צו אסר'ן די בחירות? האבן זיי דען שוין אויך מכוון געווען צו די גאנצע בנין שנתבאר באריכות נפלא במאמר שלש שבועות בספה"ק ויואל משה שנכתב הרבה שנים אחר הנ"ל? [שהבחירות הוא כמעשה הודאה לההעברה על השבועות שנידון כמינות עפימש"כ המהר"ל מפראג וכו' וכו', אדער די אנדערע טעמים וכו'].
איז דא עפעס דאקומענטירט וועגן יענע החלטה?
[אולי זה דברים ידועים, אבל אני עם-הארץ בהיסטאריע]
אויב דענק איך גוט, איז זייער טעם געווען בחירות נשים, זאך'ן די קראצער'ס אפירקראצן די אלטע קול קורא'ס
כ'האב געהערט פון אן אייניקעל פון הגאון רבי נתן גשטטנער זצ"ל, וואס כידוע האט זיך אסאך געדרייעט אין שטוב פון הרב בנגיס זצ"ל, אז בשעת'ן בחירות האט מען נישט אריינגעלאזט דער עולם צו רב בנגיס צוליב דעם וואס ער איז נישט געווען גאר שארף קעגען די בחירות, אין מען האט נישט געוואלט עס זאל ארויסגיין פליטות פה וכדו' ודו"ק.
אבער רבי נתן זצ"ל האט געוואלט הערן מכלי ראשון ומפה קדשו דעתו פון הרב בנגיס זצ"ל, האט ער געזאגט פאר'ן גבאי ביים טיר אז ער האט א "שאלת נשים", האט ער עם פארשטייט זיך אריינגעלאזט, האט ער געפרעגט הרב בנגיס צו 'זיין ווייב' מעג גיין אין בחירות, האט ער עם געענפערט אז יא !, אבער די גבאים לאזען נישט !! והבן הדברים !
אין טאקע צוליב דעם פלעגט הרב גשטטנער זצ"ל שטענדיג גיין אין די בחירות אלס וואס ער געהערט פון הרב בנגיס ! (מפי נכדו של בעל להורות נתן)
זבחי צדק האט געשריבן:הצעיר באלפי האט געשריבן:צד תמות האט געשריבן:ערנסט גערעדט האט געשריבן:היסטאריש גערעדט, וואס איז געווען די טעם פון די החלטת הבי"ד העדה החרדית בראשות הגרז"ר בנגיס זצ"ל צו אסר'ן די בחירות? האבן זיי דען שוין אויך מכוון געווען צו די גאנצע בנין שנתבאר באריכות נפלא במאמר שלש שבועות בספה"ק ויואל משה שנכתב הרבה שנים אחר הנ"ל? [שהבחירות הוא כמעשה הודאה לההעברה על השבועות שנידון כמינות עפימש"כ המהר"ל מפראג וכו' וכו', אדער די אנדערע טעמים וכו'].
איז דא עפעס דאקומענטירט וועגן יענע החלטה?
[אולי זה דברים ידועים, אבל אני עם-הארץ בהיסטאריע]
אויב דענק איך גוט, איז זייער טעם געווען בחירות נשים, זאך'ן די קראצער'ס אפירקראצן די אלטע קול קורא'ס
כ'האב געהערט פון אן אייניקעל פון הגאון רבי נתן גשטטנער זצ"ל, וואס כידוע האט זיך אסאך געדרייעט אין שטוב פון הרב בנגיס זצ"ל, אז בשעת'ן בחירות האט מען נישט אריינגעלאזט דער עולם צו רב בנגיס צוליב דעם וואס ער איז נישט געווען גאר שארף קעגען די בחירות, אין מען האט נישט געוואלט עס זאל ארויסגיין פליטות פה וכדו' ודו"ק.
אבער רבי נתן זצ"ל האט געוואלט הערן מכלי ראשון ומפה קדשו דעתו פון הרב בנגיס זצ"ל, האט ער געזאגט פאר'ן גבאי ביים טיר אז ער האט א "שאלת נשים", האט ער עם פארשטייט זיך אריינגעלאזט, האט ער געפרעגט הרב בנגיס צו 'זיין ווייב' מעג גיין אין בחירות, האט ער עם געענפערט אז יא !, אבער די גבאים לאזען נישט !! והבן הדברים !
אין טאקע צוליב דעם פלעגט הרב גשטטנער זצ"ל שטענדיג גיין אין די בחירות אלס וואס ער געהערט פון הרב בנגיס ! (מפי נכדו של בעל להורות נתן)
הרוצה לראות את האמת, יראה בספר 'מקטוביץ עד ה' באייר', כל הנושא הדק היטב
ערנסט גערעדט האט געשריבן:יעדעם געווען קלאר 'בהשקפה ראשונה'? קיינער האט נישט מתיר געווען די בחירות בכלל? אדער אזעלכע וואס האבן נישט אריינגערעדט נישט לאיסור און נישט להיתר, צווישן זיי גאר באקאנטע גדולי עולם, וועלכע זענען אפילו בעצם מיטגעשטאנען שטארק מיט די היימישע אנטי-ציוניסטישע השקפה??? אדרבה, דעמאלטס זענען נאך געווען פון די קנאי'שע גדולים וועלכע האבן מתיר געווען לפי דעתם, כגון הגר"ר גרוזובסקי זצ"ל ר"י בית מדרש עליון, כמבואר בארוכה בקונטרס בעיות הזמן. [הגם שניתן לומר שלפי הטעמים שנתבארו שם לחייב הבחירות, היה חוזר בו לאחר מכן, ואכמ"ל].
בכל אופן, איך דארף א תשובה אויף מיין פריערדיגע שאלה; איז ערגעץ דאקומענטירט די טעם פון די איסור הבד"ץ אסאך יארן פאר עס איז ארויפגעברענגט געווארן די אלע טעמים וברורים המבוארים בארוכה בויואל משה בטוטו"ד? און די זעלבע וויל איך וויסן; שוין נאך וואס די ויוא"מ איז ארויסגעקומען לאור עולם, איז טאקע דאס געווען די נימוקים פון אלע רבנים האוסרים במשך די יארן?
בתודה למפרע
סידיראם האט געשריבן:ערנסט גערעדט האט געשריבן:יעדעם געווען קלאר 'בהשקפה ראשונה'? קיינער האט נישט מתיר געווען די בחירות בכלל? אדער אזעלכע וואס האבן נישט אריינגערעדט נישט לאיסור און נישט להיתר, צווישן זיי גאר באקאנטע גדולי עולם, וועלכע זענען אפילו בעצם מיטגעשטאנען שטארק מיט די היימישע אנטי-ציוניסטישע השקפה??? אדרבה, דעמאלטס זענען נאך געווען פון די קנאי'שע גדולים וועלכע האבן מתיר געווען לפי דעתם, כגון הגר"ר גרוזובסקי זצ"ל ר"י בית מדרש עליון, כמבואר בארוכה בקונטרס בעיות הזמן. [הגם שניתן לומר שלפי הטעמים שנתבארו שם לחייב הבחירות, היה חוזר בו לאחר מכן, ואכמ"ל].
בכל אופן, איך דארף א תשובה אויף מיין פריערדיגע שאלה; איז ערגעץ דאקומענטירט די טעם פון די איסור הבד"ץ אסאך יארן פאר עס איז ארויפגעברענגט געווארן די אלע טעמים וברורים המבוארים בארוכה בויואל משה בטוטו"ד? און די זעלבע וויל איך וויסן; שוין נאך וואס די ויוא"מ איז ארויסגעקומען לאור עולם, איז טאקע דאס געווען די נימוקים פון אלע רבנים האוסרים במשך די יארן?
בתודה למפרע
דאס איז קלאר אז די אלע מתירי הבחירות האבן געשריבן און געזאגט וכו' אז די גאנצע גיין משתף פעולה זיין מיט א מלכות של כפירה איז נאר כהולך על גחלים...
ווי זאגט מען נאך (דאכט זיך פונעם בית ישראל זצ"ל) אז ער האט געזעהן איינעם לויפן צו בחירות, פרעגט ער אים ווי לויפסטו? זאגט ער וואס הייסט מען גייט דאך מקיים זיין א מצוה... עס איז פונקט ווי אכילת מצה... האט אים דער גדול געענטפערט, ווי אכילת מצה ווייס איך נישט... אויב עפעס איז דא ווי אכילת מרור....
ועוד די "אלע" טעמים וואס די מתירי הבחירות האבן דאן זיך אויסגענומען אויף וועלכע וועג עס זאל זיין מותר, די אלע זענען שוין היינט נישט אקטועל, אדער האט זיך שוין איבערגעוויזן אז עס ארבעט נישט, אינטערשטע שורה, וואלטן די אלע מתירים (די ערליכע) געווען היינט פון די אוסרים לויט זייערע אייגענע ווערטער.
ערנסט גערעדט האט געשריבן:היסטאריש גערעדט, וואס איז געווען די טעם פון די החלטת הבי"ד העדה החרדית בראשות הגרז"ר בנגיס זצ"ל צו אסר'ן די בחירות? האבן זיי דען שוין אויך מכוון געווען צו די גאנצע בנין שנתבאר באריכות נפלא במאמר שלש שבועות בספה"ק ויואל משה שנכתב הרבה שנים אחר הנ"ל? [שהבחירות הוא כמעשה הודאה לההעברה על השבועות שנידון כמינות עפימש"כ המהר"ל מפראג וכו' וכו', אדער די אנדערע טעמים וכו'].
איז דא עפעס דאקומענטירט וועגן יענע החלטה?
[אולי זה דברים ידועים, אבל אני עם-הארץ בהיסטאריע]
ערנסט גערעדט האט געשריבן:אדער א קיצור הדברים וואס איז נוגע דירעקט צו מיין שאלה.
חוקר האט געשריבן:לויט ווי איך געדענק איז געווען דער נימוק האיסור פון די בד"ץ אז ווען מען שטימט אנערקענט מען אז עס עקזעסטיקט אזאך וואס סאטמער רב האט נישט געהאט אזא פראבלעים ווייל עס איז א מציאות אז עס איז ליידער דא
און ויא"מ איז די נימוק האיסור אז ווען מען שווערט איין די חברי כנסת זאגט מען דארט אז גארנישט איז העכער ווי די געזעץ פון מדנ"י (ר"ל)
נפ"מ איז די בחירות פון די עיריה וואס די בד"ץ האט גע'אסר'ט און סאטמער רב האט מתיר געווען (עיין בספר של הרב ליפא שווארץ)
(עס קען זיין עס וועט זיין א נפ"מ אויב מען וועט טוישן די טקס פון איינשווערן ויש לעיין אבער אדווייל איז עס נישט נוגע)