חסיד נלהב האט געשריבן: הרב מיללער די סברא וואלט געדארפט זיין אז נאר בכדי שיעשו אז אורחים זאלען נאך אנקומען זאל דער עירוב העלפן, אבער למעשה מיין'ך לאזט מען יא ביז ממש עטליכע מינוטין פאר די שקיעה.
למען חסיד הנלהב בלהב אש, זעה דא אין תוס' בד"ה רבה אמר זאגט קלאר אז הואיל זאגט מען נאר אם יש שהות ביום און נישט סמוך לשקיעת החמה.
ולענין עירוב תבשילין קוק אריין אין משנ"ב סי' תקכ"ז סק"ג שרייבט ער קלאר בשם דעם מג"א ושאר אחרונים "יזהר להקדים הכנת מאכליו לשבת בכדי שיגמר מלאכתו בעוד יום גדול" עיי"ש בהמשך דבריו וביתר ביאור בבה"ל שם.
מיללער האט געשריבן:צוריק פאר א וויילע צו די סוגיא פון הואיל, וואס וועט זיין לויט רב חסדא אויב קומען למעשה אן אורחים, וועט ער זיין פטור ממלקות אדער זאג איך וויבאלד ביים באקן האט ער נישט געוואוסט פון קיין אורחים איז ער לוקה און עס העלפט נישט אז די ברויט ווערט למעשה אויפגעגעסן אום יו"ט?
את"ל אז ער איז פטור, ווערט שווער פארוואס דאס הייסט נישט קיין התראת ספק ווען למעשה איז אלעמאל דא א מעגליכקייט אז אורחים זאלן אנקומען.
איך געדענק אז דאס איז א שטארקע שמועס אין די מפרשים, אשמח לקבל מראי מקומות ומקורות
איך האב שוין אויווען צוגעצייכענט אז די מאירי זאגט אז למעשה כשבאו אורחים איז מען נישט לוקה עליו, ווייל די איסור איז מתלה תליי' אין דעם צו ס'וועט למעשה זיין ראוי געניצט צו ווערן.
יישר כח פאר'ן צוצייכענען די הלכה איבער דעם וואס מען דארף נזהר זיין בבישול מיו''ט לשבת.
.... הרב מ'סקערענטאן שליט''א.
אז די וועסט מעיין זיין דארט אין משנה ברורה וביאור הלכה, איז קלאר מבואר אז טאמער עס איז שוין למעשה נישט דא קיין שיעור שיגיעו אורחים איז אויך מותר בשעת הדחק, די פלא איז אז דעמאלטס איז'ך עס אן דאורייתא ווייל די דאורייתא ווערט דאך נישט מותר דורכ'ן הואיל במקום שאין זמן שיגיעו אורחים אויב אזוי וויאזוי קומט די ע''ת און איז דוחה א דאורייתא.
מיללער האט געשריבן:צוריק פאר א וויילע צו די סוגיא פון הואיל, וואס וועט זיין לויט רב חסדא אויב קומען למעשה אן אורחים, וועט ער זיין פטור ממלקות אדער זאג איך וויבאלד ביים באקן האט ער נישט געוואוסט פון קיין אורחים איז ער לוקה און עס העלפט נישט אז די ברויט ווערט למעשה אויפגעגעסן אום יו"ט?
את"ל אז ער איז פטור, ווערט שווער פארוואס דאס הייסט נישט קיין התראת ספק ווען למעשה איז אלעמאל דא א מעגליכקייט אז אורחים זאלן אנקומען.
איך געדענק אז דאס איז א שטארקע שמועס אין די מפרשים, אשמח לקבל מראי מקומות ומקורות
די מאירי זאגעט אז מען איז פטור, אזוי ווי איינער האט שוין דא ציגעצייכענט אבער די קובץ שיעורים זאגעט אז מען איז חייב וויל מען קוקט אויף די פועלה אזוי ווי איינער זאל עובר זיין אויף מלאכת זורע אין נאך א טאג וועט ער עס אויסגראבען וועט ער דען זיין פוטר ? אז מען טוט א איסור איז מען חייב מען קוקט נישט אויף נאך דעם אין אמת דעס איז א גרוסע מחלקה אין די פוסקים אין הילכות שבת
חסיד, וואס איז דער פלא, מ'האמיר דאך געשמועסט אז לויט רב חסדא האט עירוב תבשילין נישט מיט הואיל נאר מיט צרכי שבת נעשין ביו"ט מה"ת נאר די רבנן האבן געהייסן מאכן ען עירוב תבשילין משום שיברר מנה יפה לשבת. ממילא בשעת הדחק קען מען זיך פארלאזן אויף די שיטה און מ'קען קאכן ביזן זמן.
ייש"כ הרב להתחדד פאר די מ"מ (דער קוב"ש איז דא אדער אין ביצה?) מ'וועל מיר בל"נ נאכקוקען בפנים, ווייל אויסנווייניג איז מיר שווער אויפן מאירי פארוואס הייסט עס נישט קיין התראת ספק (ואינו דומה להדביק פת בתנור שאפשר לרדותה עפ"י דברי התוס' שבת דף ד.)
גרויסע מחלוקה מיינסטו ביי זורע, יא, דאס איז דער באקאנטער מחלוקת פון אבני נזר און חלקת יואב ועוד.
להתחדד האט געשריבן:גמרא לימא בטובת הנאה קמיפלגי, וואס איז דא שייך טובת הנאה ?דא רעדט מען פין חלה טמא וואס א כהן קען גארנישט טוען מיט דעם
חסיד נלהב האט געשריבן:די נתינה הייסט אויך אן הנאה.
ברוך שכוונתי.
יעצט הער איך פון א תלמיד מהרבי מ'סאטמאר האדמו''ר מהרי''י שליט''א אז ביי די למודי הסוגיא דהואיל וואס די רבי האט פארגעלערנט במשך די וואכען בעפאר שבועות האט די רבי שטארק ארומגעארבעט מיט דעם סברא אז דאס עצם נתינה און זכות צו זאגען ''וועמען דער טייג געהערט'' איז א הנאה פאר זיך די רבי האט עס געברענגט בשם א ישועות יעקב וואס ברענגט פון דא א ראי' צום שיטת הר''ן אין די סוגי' פון טוה''נ ממון, עכ''פ די נקודת התירוץ איז אז אפגערעדט וואס די שוויות החלה האט, איז דאס עצם קענען זאגען ווער עס זאל זיין דער כהן המקבל איז אויך אן הנאה ליחשב ממון.
אין די אחרונים ווערט דערמאנט אן אינטערסאנטער צוגלייך צום מחלוקת דא ביי הואיל, די גמ' אין מנחות ס''ד. ברענגט א פלוגתא צווישען רבא און רבה צו מען גייט בתר מעשיו צו מען גייט בתר מחשבתו, דהיינו די מעשה איז געווען דארט אז א תינוק איז דערטראנקען געווארען אין ים, קומט איינער און שפרייט אויס א מצודת דגים ועלתה בידו התינוק והדגים גייט א מחלוקה צווישען רבה און רבא אויב דער איד איז מכוון למלאכת צידת הדגים צו מען קוקט אויף די מחשבה צו מען קוקט אויף די מעשה רבה לערנט זיל בתר מעשיו, און למעשה האט ער פאקטיש געטון א פעולה להציל התינוק ממילא איז ער פטור און רבא לערנט זיל בתר מחשבתו און למעשה אין מחשבה האט ער געהאט בדיעה לצוד דגים איז ער חייב אויף די מלאכה. איז ה''ה לעניננו ביי הואיל אויב גייט מען בתר מחשבתו איז ער חייב כר''ח דלא אמרינן הואיל, אויב גייסטו בתר מעשיו איז ער פאקטיש נישט עובר בכגון דא ווי עס קען אין זיך פארמאגען א צורך יו''ט, איז ממילא לפי מעשיו איז ער פטור. ולפי''ז אפילו בפועל קומען יא אהן אורחים, איז לשיטת רב חסדא די עיקר די מחשבה כמבואר בגמ' מנחות ס''ד, און ער וועט זיין לוקה עליו אפילו כשבאו אורחים.
..................................
א אינטערסאנטער נקודה דא בסוגיא דהואיל שטייט אין מאירי אז לא תעשה כל מלאכה איז נאר א דין בוודאי מלאכה אבער א מלאכה וואס האט א צד אז ס'נישט קיין מלאכה איז נישט אסור, און דאס איז די אויפטוה דא אז דורכ'ן הואיל ווערט די מלאכה א ספק'דיגער, ולא זו אסרה תורה, די שאלה איז עס א דין והוראה כללי בכל התורה כולה אז די תורה אסר'ט נאר א פעולת ודאי ולא פעולת ספק? אדער איז עס א פרטיות'דיגע דין במלאכת יום טוב.
מיללער האט געשריבן:חסיד, וואס איז דער פלא, מ'האמיר דאך געשמועסט אז לויט רב חסדא האט עירוב תבשילין נישט מיט הואיל נאר מיט צרכי שבת נעשין ביו"ט מה"ת נאר די רבנן האבן געהייסן מאכן ען עירוב תבשילין משום שיברר מנה יפה לשבת. ממילא בשעת הדחק קען מען זיך פארלאזן אויף די שיטה און מ'קען קאכן ביזן זמן.
ייש"כ הרב להתחדד פאר די מ"מ (דער קוב"ש איז דא אדער אין ביצה?) מ'וועל מיר בל"נ נאכקוקען בפנים, ווייל אויסנווייניג איז מיר שווער אויפן מאירי פארוואס הייסט עס נישט קיין התראת ספק (ואינו דומה להדביק פת בתנור שאפשר לרדותה עפ"י דברי התוס' שבת דף ד.)
גרויסע מחלוקה מיינסטו ביי זורע, יא, דאס איז דער באקאנטער מחלוקת פון אבני נזר און חלקת יואב ועוד.
נאך די גאנצע סוגיא פון היתר מצתרף - און טעם כעיקר, קען מיר איינער אפטייטשן קלאר וואס מיינט "עירובו"?
צ' כפופה וץ' פשוטה... היינו נאמן כפוף נאמן פשוט. וברש"י: נאמן כפוף - אדם כשר צריך להיות כפוף ועניו וסופו להיות פשוט וזקוף לעולם הבא:(שבת קד.) בלאג - מיינע ארכיוון
להתחדד האט געשריבן:גמרא לימא בטובת הנאה קמיפלגי, וואס איז דא שייך טובת הנאה ?דא רעדט מען פין חלה טמא וואס א כהן קען גארנישט טוען מיט דעם
חסיד נלהב האט געשריבן:די נתינה הייסט אויך אן הנאה.
ברוך שכוונתי.
יעצט הער איך פון א תלמיד מהרבי מ'סאטמאר האדמו''ר מהרי''י שליט''א אז ביי די למודי הסוגיא דהואיל וואס די רבי האט פארגעלערנט במשך די וואכען בעפאר שבועות האט די רבי שטארק ארומגעארבעט מיט דעם סברא אז דאס עצם נתינה און זכות צו זאגען ''וועמען דער טייג געהערט'' איז א הנאה פאר זיך די רבי האט עס געברענגט בשם א ישועות יעקב וואס ברענגט פון דא א ראי' צום שיטת הר''ן אין די סוגי' פון טוה''נ ממון, עכ''פ די נקודת התירוץ איז אז אפגערעדט וואס די שוויות החלה האט, איז דאס עצם קענען זאגען ווער עס זאל זיין דער כהן המקבל איז אויך אן הנאה ליחשב ממון.
א פייערדיג חסיד טרעפט אמאל צו לדעת רבו.
חסיד אינטערסאנט פין דיין פרידגע תגובה ״זונטאג יוני 22, 2014 5:23 pm ״סתם עם הארצות דא, ס'איז א רש''י דא אויף די גמ' ובכל הש''ס מב' דהוי הנאה.״
איז געווארען א ברוך שכוונתי אין שיינע אויפטוען פין מהרי''י מ'סאטמאר
געהאט א מגיד שיעור וואס האט זיך נישט אזוי פארגעקוקט ווען ער פלעגט פארלערנען האט ער נישט געקענט אזוי גיט פשט איז שווער געווען די גמרא האט מען ארייגעקוקט אין רש״י אין רש״י האט עס מסביר געווען פלעגט ער זאגען ברוך שכוונתי
בדף מט. אין די משנה פון ההולך לשחוט את פסחו שטעלט די משנה צוזאם די הלכה מיט די הלכה פון שריפת קדשים שנפסל ביוצא, ובלשון המשנה "וכן מי שיצא מירושלים".
למעשה דארט שטעלט נישט די משנה קיינע באדינגונגען איבער וואו דער איד צילט אין זיין וועג, אלעס ווענדט זיך צו ער איז אריבער צופים, משא"כ דא ביי חמץ ווענדט זיך צו ער גייט לדבר מצוה אדער לדבר הרשות.
איז מיין קשיא צווייפאכיג; איינס מאי שנא? און צווייטנס פ"וו זאגט די משנה "וכן" ווען די הלכה איז נישט די זעלבע?
חסיד נלהב האט געשריבן: הרב מיללער די סברא וואלט געדארפט זיין אז נאר בכדי שיעשו אז אורחים זאלען נאך אנקומען זאל דער עירוב העלפן, אבער למעשה מיין'ך לאזט מען יא ביז ממש עטליכע מינוטין פאר די שקיעה.
ולענין עירוב תבשילין קוק אריין אין משנ"ב סי' תקכ"ז סק"ג שרייבט ער קלאר בשם דעם מג"א ושאר אחרונים "יזהר להקדים הכנת מאכליו לשבת בכדי שיגמר מלאכתו בעוד יום גדול" עיי"ש בהמשך דבריו וביתר ביאור בבה"ל שם.
איך האב אנגעפרעגט ביי מורי צדק אינעם ענין בנידון דידן, למעשה זעהט אויס פון פארשידענע מקומות אז מען האט געזיכט ממליץ צו זיין פארוואס ''העולם נהגו להקל'' צו מאכען די הכנות לשבת שפעטער ווי די שיעור שיבואו אורחים, טייל ווילען גאר מחדש זיין אז מען קען דורך 'תוספות יו''ט צולייגען א זמן צום יו''ט ממילא איז נאך שייך דער הואיל שפעטער, אבער ווי עס קוקט אויס איז דער מנהג ביי אסאך להקל געקומען פון דעם וואס פשטות הסוגיא בתחילת פרק שני בביצה, קוקט אויס קלאר אז מען גייט נישט מיט די סברא פון הואיל, נאר מיט צרכי שבת נעשין ביו''ט, ווייל אויב זאל מען גייט מיט די סברא פון הואיל איז שווער צו פארשטיין די פשטות דברי הגמ'.
אבער דאס איז זיכער אז מיר ברויכען זיכען להחמיר ווי די רייד פינעם הייליגען מג''א אז מען זאל חייש זיין צו די שיטה פון צרכי שבת אינן נעשין ביו''ט און מען מוז צוקומען צום הואיל להתיר האיסור דאורייתא פון קאכען מיו''ט לשבת.
ס'איז מיר שווער געווארן קשייות בשעת איך חזר איבער יעצט די בלעטער פאר די בחינה מה. השתא לר״ע איסור והיתר מצטרפין איסור ואיסור מיבעיא? אמר ליה איסור והיתר בבת אחת איסור ואיסור בזה אחר זה
בזה אחר זה דארף זיין כדי אכילת פרס אין ביי היתר מצטרף לאיסור איז דאך לכאורה אויך אסור בכדי אכילת פרס אזוי זעט מען בכל אסירין שבתורה דעמאלטס וואס איז די נפקא מינה?
להתחדד האט געשריבן:ס'איז מיר שווער געווארן קשייות בשעת איך חזר איבער יעצט די בלעטער פאר די בחינה מה. השתא לר״ע איסור והיתר מצטרפין איסור ואיסור מיבעיא? אמר ליה איסור והיתר בבת אחת איסור ואיסור בזה אחר זה
בזה אחר זה דארף זיין כדי אכילת פרס אין ביי היתר מצטרף לאיסור איז דאך לכאורה אויך אסור בכדי אכילת פרס אזוי זעט מען בכל אסירין שבתורה דעמאלטס וואס איז די נפקא מינה?
וואו שטייט אז ביי היתר מצטרף לאיסור איז אסור בכדי אכילת פרס?
להתחדד האט געשריבן:דעס איז די כלל בכל התורה איך פרעג צי דא איז נישט אזוי אויב יא איז עס לכוראה נאר דא אזוי
מצרף זיין א איסור צו א היתר איז נישט די זעלבע ווי אן איסור צו אן איסור און דאס זאגט טאקע די גמ' אז ביי היתר מצטרף לאיסור מוז עס זיין בבת אחת און ס'איז נישט גענוג בזאח"ז אפי' בכדא"פ