בלאט 1 פון 6

דער טאג בוך פון א מחנך - הרב שאול קליין

געשריבן: מאנטאג אוגוסט 06, 2007 10:40 am
דורך מיללער
"דער טאג-בוך פון א מחנך" באצייכנט א סעריע ארטיקלען אין "די צייטונג" וועלכע לויפן רענדאמלי אויף אירע וועכנטליכע בלעטער, געשריבען דורך דעם אלוועלטליכען באגאבטער מחנך נפלא ומומחה גדול בשדה החינוך ובפרט בילדים הצריכים טיפול מיוחד, הרב ר' שאול קליין הי"ו מלפנים מייסד ומנהל מוסד 'חוש'.

דער ארטיקל אין מיינע קליינטשיקע אויגן איז דער חידה פונעם יאר-הונדערט, אלס א שטענדיגע מדאשקע-אל-מאשקע צייטונג לייענער אין גרויסע פארעהרער פון אירע רייכע און באלערנדע ארטיקלען, גלייך איך צו לעזן יעדעס נייעסל און ארטיקל צווישן אירע שפאלטענעס, זאגאר (קרעדיט, חסד) די מוסר אין תורה ארטיקלען, שטייטציך נישט אין באדע-צימער אבער אויפן רי-קליינ-ער אז ס'פעלט אויס מייכע-טייסע.

דער ר' שאול אבער לאזט מיך נישט מנוחה, נאטינג פערסאנעל, אבער חלילה נישט מחמת חסרון הכותב נאר ליבערשט מחמת קוצר המשיג ועומק המושג (הערות הכותב, אן עקספרעשאן וואס מ'נוצט געווענליך אויף קבלה'דיגע אנלעגנהייטן) פארשטיי איך ליטערלי נישט קיין איין ווארט! אנגעהויבן פון די אינהאלט וואס איז צומאל ווייט פון חינוך כרחוק איסט מוועסט, מיט'ן אויסרייד אז ס'איז דאך א טאג-בוך נו וואס איז דער בוך שולדיג אז דער מחנך האט היינט געטוען אין סעפטעמבער-אילעווען (ווייניגער באקאנט אלס כ"ג אלול) ענדערש ווי אין עניני חינוך, פארדעם דארף די בוך ליידן, וואס אירע קאנסקווענצן וועלן שפירען די געטרייע צייטונג פענעטיקס? היתכן.

ווייטער מיט זיינע באלד-לעדערינגס (זעה סעמפל אינעם פריערדיגען פאראגראף) וועלכע זענען צווארפן אין זיין טאג-בוך ווי פעפער אינעם ירקות-סאלאט אן קיין שום סדר וחשבון, ווארפט מיך ממש ארום ווי א באל אין די האנט פון די לעמינעישאן-שפילער, וואס אין די וועלט טוען זיי באדייטן גאטעניו?! איז דאס עפעס סודות התורה? ברויך מען אפשר זיין א בעל-מחנך עס צו פארשטיין, אדער דארף מען גאר חינוך-מיוחד זיך צו ספרעווענען דערמיט? אתמהה.

הערות והגהות שלא ממין הטענה, איז א דריטע סינדראם אין זיינע נאטיצען בבחינת הא לן והא להו, מ'רעדט פון הודו און מ'איז מגיה פון קיש-קערעש, אביעה חידות מני קדם! יעדעס מאל איך באגעגן אן הגהה בין איך עקסטער מתפלל שאכנס בשלום ואצא בשלום, איך וויל חלילה נישט נכוה ווערן בגחלתו אין זיין א הציץ ונפגע ח"ו, איך פארשטיי אז דאס זענען נאר פאר די יודעי חן אבער צומאל קען איך זיך פשוט נישט איינהאלטן.

על שאול ועל בית הדמים! דמים תרתי משמע, דאס געלט וואס די צייטונג שפענדט פאר'ן ארטיקל אין די בלוט וואס טראפט מיר פון הארץ ווען איך פארשטיי נישט אייערס אן ארטיקל (און ווען פארשטיי איך יא?) ברענגט מיך אויסצושרייען מיין וויי געשריי, ר' שאול טייערער לאזט אייך איינמאל אראפ צו אונז קליינע מוחות, אפרוחים שלא נפתחו עינינו, והאר עינינו בכתיבתך, עפנט איינמאל אונזערע אויגן, ווידמעט איין טאג אינעם בוך מסביר צו זיין אייער סטיל, ובזה תבא על שכרך שהרבה מאד מן השמים.

איך וויל נאכאמאל באטאנען, אזויווי ווען מ'לערנט אמאל א וצע"ג פון הגרעק"א ז"ל אין ס'פאלט איין א תירוץ, קען זיך א מענטש קלערן "דער ר' עקיבא איגר לא ידענו מה היה לו אזא פשוט'ע תירוץ נישט איינצופאלן", חלילה אזאנס אפי' צו טראכטען, אז דו מיינסט אז דו האסט א תי' אויף רעק"א'ס א קשיא, הייבסטו נישט אן צו פארשטיין די קשיא (הגם ס'איז דא וואס ווילן זאגן אז רעק"א האט מחמת חשק התורה געשריבען קשיות אין בייגעלייגט אז וצריך עיון גדול צו פארשטיין דעם תירוץ, ואחרי העיון יונעם לך, אבער פאר א משל איז דאך עס זיכער גיט). דאס זעלביגע איז מיט ר' שאול דנן, זייענדיג אן אויסגעצייכענטער מחנך ומרביץ תורה, בין איך ח"ו נישט מפקפק קיין כי-הוא-זה אז ר' שאול פערזענליך ווייסט און פארשטייט אמיתת ובררירת דבריו, אבער אנו קרוצי חומר מה נאמר, מיר קומען נישט אן לאפס קצהו, ממילא פארשטייען מיר נישט עומק דבריו ופתרון חידותיו והסבר רעיונותיו.

ווי האט אמאל מיינס א ידיד-נפש זיך אויסגעדריקט, "דער ר' שאול קליין, ברויך באזוכען ר' שאול קליין'ען" (ודו"ק)

געשריבן: מאנטאג אוגוסט 06, 2007 10:54 am
דורך מאשקע
די וואס פארשטייען וואס ר' שאול שרייבט, די פרעגן נישט אזעלכע קשיות... די ווערטער זיינע זענען עמוק עמוק, ולאו כל מוחא סביל דארט. אז מ'טוט זיינע ווערטער צעלייגן אויף טעלערלעך, איז עס בבחינת בל תשחית, א שאד אויפ'ן אידישן מח זיך צו פלאגן דערויף. ענדערש זאל מען זיך אריינלייגן אין אנדערע וויכטיגע זאכן, ווי איידער צו ליינען מודגש'דיגע און קרומע ווערטער (באמערקט אז מיר האבן עס טאקע געשריבן מיט מודגש'דיגע און קרומע ווערטער...(און באמערקט דאס אויך...)) [און דאס אויך] {און מיר האפן אז דאס האט איר "נישט" פאר"זעה"ן...}, וואס באשטייט פון די כינעזישע שפראך, געשריבן מיט אידישע בוכשטאבן...

(כ'מאך אים גוט נאך?)

געשריבן: מאנטאג אוגוסט 06, 2007 10:55 am
דורך קרעזי
איך לייען נישט קיין ר' שאול, קוים וואס רעק"א, אבער אזא קליין ארטיקל, אבער פול מיט אינהאלט און הומאר. וואונדערבאר.

געשריבן: מאנטאג אוגוסט 06, 2007 11:01 am
דורך מיללער
קרעזי האט געשריבן:איך לייען נישט קיין ר' שאול, קוים וואס רעק"א, אבער אזא קליין ארטיקל, אבער פול מיט אינהאלט און הומאר. וואונדערבאר.


אין אבער אחר אבער אלא לגראבער!

געשריבן: מאנטאג אוגוסט 06, 2007 12:08 pm
דורך יגרסהדותא
מיללער; יוי ביסטו גוט. איך האב מיך שוין איינמאל דעם קאפ צובראכן פון זיין ארטיקל, איך האב גאר שנעל אויפגעגעבן, ס'איז מיר נישט איינגעפאלן אזוי ווי דיר, אז מ'קען פשוט אריינקומען אין קרעטשמע און בעטן הילף..

ביסט אזוי גערעכט מיט דיין תגובה. איך האב זיין ארטיקלען צוויי דריי מאל געליינט, און איך האב מיך גע'שעמט צו בעטן איינער זאל מיר עס מסביר זיין..

מאשקע; קום אהער לאמיר דיר געבן א ציפ אין בעקל.. איי ביסטו גוט

געשריבן: דינסטאג אוגוסט 07, 2007 3:26 pm
דורך דרך אגב
יגר, וואס בעטן הילף, מחיה זיין הונדערטער מענטשן, מיט זיינע פראבלעמען.

געשריבן: מיטוואך אוגוסט 08, 2007 1:48 am
דורך אלץ-ווייסער
הרב קליין האט א גבורה וואס קיינער האט נישט.
ער איז דער וויליאם סעפייער פון ניו יארק טיימס
פעגי נונען פון וואשפאוסט
ווער עס פארשטייט נישט וואס ער שרייבט, זאל כאטש וויסן אז זיינע ארטיקלען זענען נישט געמאכט פאר אזעלכע לאקשן-קעפ אדער יאקטאנ'ס ווי ער.

פארפאלן. פאר דעם הייסט ער שאול קליין. און די קאטער קומסט נישט צי לקרסולי רגליו. ליין זיינע ארטיקלן, ברעך דיר די ציין מיט די מוסקלען
וואג זיך נישט כויזעק צי מאכן פון דעם לעגעדארן שריפטשטעלער

געשריבן: מיטוואך אוגוסט 08, 2007 10:13 am
דורך מעסטערמיינד
ביטע נישט בארעדן קיינעם פערזענליך!

געשריבן: מיטוואך אוגוסט 08, 2007 10:46 am
דורך סאכדעס
גערעכט, אלס מנהל געב איך גערעכט פאר מעסטערמיינד, אויב וועט דער אשכול פארפארן פון די רעלסן, העט מען עס מוזן אפשפארן...

געשריבן: מיטוואך אוגוסט 08, 2007 10:57 am
דורך מיללער
אנגעהויבן האט זיך עס אויף גוטע רעלסן גראדע, מיט קאמענטארן אויף א פאפולערע ארטיקל וואס כדרך השרייבערס זה בונה וזה סותר, איין תגובה איז אפשר אביסל אפענסיוו לדעתי וואס מען וואלט געדארפט פארמעקן (לכבוד עצמי אני דורש)

געשריבן: דאנערשטאג אוגוסט 09, 2007 4:35 pm
דורך קרעמער
כקרעמער ועוד לאלץ-ווייסער;

דער ר' שאול איז א יחיד מומחה, הן בעניני חינוך, ווי אויך זיין סטיל איז שרייבן איז א יחיד במינו. איך וואלט זיך געשעמט צו דערציילן פאר איינעם אז איך פארשטיי נישט א ווארט אין זיינס אן ארטיקל, ווייל עס צייגט אויף א ריכטיגע חסרון ידיעה מצד דעם ליינער - ווי מיללער האט בתוך דבריו ארויסגעברענגט. איך בין שטאלץ זיך צו דערקלערן אלס דורשטיגער ליינער פון דעם מחנך נאך משחר טל ילדותי! פון ווען "די צייטונג" האט אנגעהויבן ערשיינען אין מיין פריהסטער יוגענט, געדענק איך די הנאה יתירה וואס איך פלעג וועכנטליך האבן פון זיינע עראינערונגען, זאל דאס זיין טאקע בעניני חינוך (וואס אויך זיין געדרוקטן בוך האב איך עטליכע מאל איבערגעליינט, און אסאך אסאך גענאשט דערפון) אדער די באשרייבונגען פון אידישע היסטאריע, שפאניע, נאצי-דייטשלאנד, רוסלאנד וכו' וכו'. איך רוף אויס מיט פאטאס: ר' שאול, אין כמוך! מען קען ליינען און ליינען אנע שיעור ארטיקלן איבער אלע סארט טעמעס, אבער גארנישט קומט נישט צום שפיץ גאפל פון אייערע טאג-ביכער!

אודה ולא אבוש, ווען ר' שאול קומט - כדרכו מפעם לפעם - אין די לאקאלע שוהלן אפצורעכטן אפילס פאר די הייליגע מוסד חוש וואס ער האט אויפגעשטעלט מיט א 25 יאר צוריק ברוב עמל ויגיעה, הער איך אויס זיינע רייד מיט דארשט, און ער איז פון די איינציגע באלעמער-קלאפער וועמען איך לויף נאך פון מנין צו מנין וויסנדיג אז לא ראי זה כראי זה; אין יעדן מנין האט ער אן אנדער משל ונמשל, א מעשה שהיה, הומער געמישט מיט געפיל. אשריך כלל ישראל וואס דו האסט זוכה געווען צו אזא איש המעש, ר' חייא בדורינו, דער ריכטיגער גורם שלא תשתכח תורה מישראל בדרא בתראה הדין פון די שוואכע מוחות ה' ירחם עליהם ועלינו.

געשריבן: דאנערשטאג אוגוסט 09, 2007 7:58 pm
דורך מאשקע
קרעמער, דו ביזט עפעס זייער גראד לעצטנס. אלץ-ווייסער'ס תגובה איז - אין מיינע אויגן - געשריבן אין א סארקאסטישן טאן (זאג מיר נישט אז דו פארשטייסט נישט צוויי שרייבערס: שאול קליין און אלץ-ווייסער...), בערך אזוי ווי מיין תגובה.

אמת, ער איז טאקע א מעכטיגער שרייבער וואס אין דוגמתו, אבער ער שרייבט נישט דא אין א פיליזאפישן זשורנאל; ער שרייבט אין א צייטונג וואס פארשידענע סארט מענטשן ליינען, און ער דארף זיך צושטעלן דערצו, אז לכה"פ רוב ליינער זאלן פארשטיין לכה"פ רוב פונעם ארטיקל.

געשריבן: דאנערשטאג אוגוסט 09, 2007 8:52 pm
דורך מיללער
קרעמער ידידי מנוער,

הרב קליין, ווי איך האב שוין פריער ערווענט, איז א יחיד מומחה, איך טוה אים חלילה גארנישט אונטערמינעווען סיי זיין עסקנות לטובת החינוך צו איז דאס זיין ארבעט אינעם מוסד חוש און אפי' זיין שרייב-ווערק אינעם טאג-בוך זעלבסט.

איך האב ארויסגעברענגט געוויסע חלקים פון זיינע באשרייבונגען וואס זענען פרעמד אין די אויגן פון רוב ס'זיינע לייענער/ין'ס וגם אני הקטן בתוך עם הזה אנכי יושבת, צו איך ליין זיינע ארטיקלען? צו האב איך הנאה פון זיי? אוודאי געוויס, אבער א ביאור וואלט איך נאך אלס געגליכען.

ואדרבא, משום מצוה לשמוע דברי חכמים אפשר וואלונטירסטו מסביר צו זיין דבריו, להצדיק את הצדיק דמעיקרא, נישט בלויז טייטלען מיט אזא ביטול צו דעם יצמח פורקניה גערי מיללער "דו לאצי איינער, וואס פארשטייסטו נישט, איך פארשטיי יעדעס ווארט, יעדע תנועה קלה, יעדע קאמע זיינע, אלעס איז דאך מתוק מדבש" יא איך בין צווייט-קלאסיג קורץ-קעפיג און מסתמא אביסל נאיוו אויך, פארדעם איז דאך דא אזא זאך ווי א קרעטשמע ווי מ'קומט אריין ליראות ולהתראות מגיבט ארויס את אשר עם לבבו, וכל העם הנאספים עונים אחריו מחודש מחודש, ואף הוא עונה כנגד המברכים, בבחינת דברי הקרעטשמערערס עניים במקום אחד ועשירים במקום אחר.

איך אפעליר צו דיר אדון קרעמער, עשה עמדי חסד וגנאדע ואי"ה ביום פראבלעמתכם אשיב לך כגמולך הטוב.

כרטיסי חזרה אין אנו משלחים, ולתשובתכם אנו מחכים.

געשריבן: פרייטאג אוגוסט 10, 2007 12:37 am
דורך קרעמער
מאשקע האט געשריבן:קרעמער, דו ביזט עפעס זייער גראד לעצטנס*. אלץ-ווייסער'ס תגובה איז - אין מיינע אויגן** - געשריבן אין א סארקאסטישן טאן (זאג מיר נישט אז דו פארשטייסט נישט צוויי שרייבערס: שאול קליין און אלץ-ווייסער...), בערך אזוי ווי מיין תגובה.

אמת, ער איז טאקע א מעכטיגער שרייבער וואס אין דוגמתו, אבער ער שרייבט נישט דא אין א פיליזאפישן זשורנאל; ער שרייבט אין א צייטונג וואס פארשידענע סארט מענטשן ליינען, און ער דארף זיך צושטעלן דערצו, אז לכה"פ רוב ליינער זאלן פארשטיין לכה"פ רוב פונעם ארטיקל.

*יישר כח, זאג עס פאר מיין רוקן האקער (קייראפרעקטער), ער וועט דיר געבן א דיסקאונט פארן גוטן רעפערענץ.
**גוט געזאגט. אין דיינע אויגן. אבער זעה דערין א שטארקע ווידערשטאנד צום מתחיל האשכול, און קלארע דיבורים וואס פארטיידיגן ר' שאול'ס שרייבעריי און מאכט אוועק די אוועקמאכער דערפון אלס אומפארשטאנדיגע.

געשריבן: פרייטאג אוגוסט 10, 2007 12:41 am
דורך קרעמער
מיללער האט געשריבן:קרעמער ידידי מנוער,

הרב קליין, ווי איך האב שוין פריער ערווענט, איז א יחיד מומחה, איך טוה אים חלילה גארנישט אונטערמינעווען סיי זיין עסקנות לטובת החינוך צו איז דאס זיין ארבעט אינעם מוסד חוש און אפי' זיין שרייב-ווערק אינעם טאג-בוך זעלבסט.

איך האב ארויסגעברענגט געוויסע חלקים פון זיינע באשרייבונגען וואס זענען פרעמד אין די אויגן פון רוב ס'זיינע לייענער/ין'ס וגם אני הקטן בתוך עם הזה אנכי יושבת, צו איך ליין זיינע ארטיקלען? צו האב איך הנאה פון זיי? אוודאי געוויס, אבער א ביאור וואלט איך נאך אלס געגליכען.

ואדרבא, משום מצוה לשמוע דברי חכמים אפשר וואלונטירסטו מסביר צו זיין דבריו, להצדיק את הצדיק דמעיקרא, נישט בלויז טייטלען מיט אזא ביטול צו דעם יצמח פורקניה גערי מיללער "דו לאצי איינער, וואס פארשטייסטו נישט, איך פארשטיי יעדעס ווארט, יעדע תנועה קלה, יעדע קאמע זיינע, אלעס איז דאך מתוק מדבש" יא איך בין צווייט-קלאסיג קורץ-קעפיג און מסתמא אביסל נאיוו אויך, פארדעם איז דאך דא אזא זאך ווי א קרעטשמע ווי מ'קומט אריין ליראות ולהתראות מגיבט ארויס את אשר עם לבבו, וכל העם הנאספים עונים אחריו מחודש מחודש, ואף הוא עונה כנגד המברכים, בבחינת דברי הקרעטשמערערס עניים במקום אחד ועשירים במקום אחר.
איך אפעליר צו דיר אדון קרעמער, עשה עמדי חסד וגנאדע ואי"ה ביום פראבלעמתכם אשיב לך כגמולך הטוב.

כרטיסי חזרה אין אנו משלחים, ולתשובתכם אנו מחכים.


ווי באקאנט פאר טייל יושבי קרעטשמע, בין איך צוליב מאנגל אין איבריגע געלט און צייט, געצווינגען געווען צו מאכן א באשלוס מיט ארום 5 יאר צוריק אז איך נעם נישט אריין קיין שום געדרוקטע צייטונג אין שטוב, דער איד/צייטונג/בלאט וכל שום וחניכא דאית להו ואביזרייהו והנגררים אחריהם, ווי אויך קיין שום מאגאזינען ווי א בליק אויפן פלאמעדיגן שטערן צייטשריפט וכדומה. על כן, לא די וואס איך האב ליידער נישט די זכיה צו לעזן ר' שאול'ן, האב איך פונקט אזוי נישט די זכי' אייך ארויסצוהעלפן בעת צר, ואתכם הסליחה.

געשריבן: פרייטאג אוגוסט 10, 2007 1:02 am
דורך מאשקע
יבא בעל הכרם, זאל קומען אלץ-ווייסער אליין, ויכלה את הקוצים, און ער זאל זאגן וואס ער האט געמיינט.

געשריבן: פרייטאג יאנואר 09, 2009 10:06 am
דורך מיללער
ר' שאול דנן אין זיין טאג-בוך סעריע, האלט אקורשט ביים פארענדיגען זיין געלונגענער ארטיקל אבער סעפט. 11, עס איז בלי שום ספק געווען איינע פון די באלערנסטע ארטיקלעם אינעם צייטונג און אין אידישע זשורנאליזם בכלל, דאס אז א היימישער זשורנאליסט האט געמאכט אריגינעלע ריסוירטש און צאמגעשלעפט חומר און אינפארמאציע מד' כנפות הארץ און עס פארשריבען מיט א מייסטערהאפטיגע קלארקייט און סדר, איז ווערט א באגריסונג און א דאנק.

צו דער זעלבער צייט האט ר' שאול אנגעהויבן פארעפנטליכען בריוון פון לייענער (עס גייט צוריק עטליכע יאר) וואס אין קאנטראסט צו אלגעמיינע בריוו-שרייבער זענען געווענליך די בריוון געשריבען דורך זיינע פארערער וואס ווייסן וואס ר' שאול גלייכט במילא טראגן די בריוון אן אנדערען כאראקטער באגלייט מיט זיינע קאמענטארען און ענטפערס, עס איז זייער אינטערעסאנט פאר די וואס גלייכן דעם סטיל.

אגב, פון א שפראך ווינקל, האט איינער געשריבען צו אים איבער דעם טערמין 'מוזעלמאן' מיט וועלכע מ'האט באצייכנט די לאגער-אידן הי"ד וועלכע האבן שוין אויפגעגעבן דאס לעבן רח"ל , עיי"ש ווי דער שרייבער באצייכנט דעם מקור און ר' שאול ברענגט ארויס זיין התפעלות פונעם בריוו-שרייבער און פון אונזערע לייענער בכלל.

ר' שאול, כה לחי!

געשריבן: מוצ"ש יאנואר 10, 2009 9:20 pm
דורך קרעמער
יישר כח מיללער, דארף מען זיך יעצט ווידער קובע זיין צו גיין זאגען גוט שבת פאר די עלטערן, און באגב ליינען ר' שאול'ן...

געשריבן: זונטאג יאנואר 11, 2009 3:47 pm
דורך יאנאש
שכוח מיללער פארן אפדעיט.

געשריבן: מאנטאג יאנואר 12, 2009 5:20 pm
דורך סאדע_באטל
איי ר' שאול, איך באלעק מיר די פינגער פון יעדע ארטיקל אייערע.
איך בין אסאך מאל מחולק מיט ווערטער וואס איר מאכט באלד. איך האלט אז עס נעמט אוועק פון די פרעסזטיזש פון אייער ארטיקל.
אבער בסך הכל אייער ארטיקלעך זענען יחיד במינו

דרך אגב
איך וויל מברר זיין א שמועה ששמעתי בימי חורפי, איז דער שפעקולאנט וואס באשרייבט וואל סטריט אויך ר' שאול?

געשריבן: דאנערשטאג יוני 06, 2013 3:29 pm
דורך farshlufen
פריילאך האט געשריבן:ר' שאול קליין - מחנך, איז צוריק פול פארס.. מיר פלעגן זיך אמאל מוטשענען צו פארשטיין זיינע ארטיקלן, אפשר יעצט אכט יאר שפעטער וועלמער בעסער קענען.

בכלל איז די "אידישע צייט" גאר אינטרעסאנט אין די לעצטע תקופה.

געשריבן: פרייטאג יולי 26, 2013 2:11 pm
דורך yield
קען מען ערגעץ לייענען ארכיוון פון די צייטונג?

געשריבן: זונטאג יולי 28, 2013 4:57 pm
דורך יקוםפרקן
yield האט געשריבן:קען מען ערגעץ לייענען ארכיוון פון די צייטונג?


אין די גרויסע לייבעריס זעט מען אלע היימישע אויסגאבעס.
ב.ד.וו. וואלט געווען א גוטע זאך ווען זיי דרוקן איבער די געלונגענע ארטיקלען אין פארום פון ביכער.

געשריבן: זונטאג יולי 28, 2013 7:57 pm
דורך yield
איך רעד פון א דיגיטאלע ווערסיע צו איז דא ווי מען קען לייענען, און אגב, האט שאול קליין ארויסגעגעבן א בוך אמאל? אויב יא וואלט געווען זייער אינטרעסאנט צו לייענען.

געשריבן: זונטאג מארטש 09, 2014 4:23 pm
דורך מיללער
ר' שאול האט יענע וואך געענדיגט א קורצע סעריע איבער די טראגעדיע אין וועלכע מיר לעבן היינט, יעדעס ווארט פונעם מחנך איז געווען צו באלעקן!

זיינע טשיקאווע עפיזאדן, אנעקדאטן און סתם ידיעות איז להפליא, עס איז ווערט צו קויפן די צייטונג בלויז פארן טאג בוך!