"מאמענט" - וועכענטליכע אידישע מאגאזין

[טישטוך]

שוין העכסט צייט פאר א העכערע קוואליטעט, די מאמענט וואלט שוין געמעגט האבן מער עקספריענס.

זיי זענען זייער גוט און שיין, און ווי פארשטענדליך זעט זיך אן א שטארקער חילוק פון דעם ערשטן נומער ביזן יעצטיגן, אבער למעשה איז עס נישט אויף אזא הויכע ניווא ווי ערווארטעט ביי אידיש דארשטיגע ליינער.

די שרייבער זענען נישט עקסטער באהאוונט אין די כללים פון אידישע אויסלייג און גראמאטיק, זיי באשרייבן זייער פיל היינטיגע ענינים און טוען נישט קיין היסטאריע ארבעט, זיי פארנעמען זיך בעיקר אויף ארטיסטישע שרייבער און נישט דוקא אויף די תוכן הדברים פונעם ארטיקל.

בכלל זענען די גוטע שרייבער פארשוואונדן געווארן פון האריזאנט, יואל אשר לאבין איז א פארגאנגענהייט, חנוך גרינבערגער רופט זיך אויך זעלטן אן, און אהרן יוסף שפילמאן שרייבט איינמאל אין א צענערל...

מען דארף זיי באדאנקען פארן זיין די 'איינציגסטע' אידיש-רעדנדע וועכנטליכע אויסגאבע, און זיי האבן זיכער פיל אינהאלט, אבער מיר בעטן פאר נאך מער.

[נעכטן]

מען דארף זיי באדאנקען פארן זיין די 'איינציגסטע' אידיש-רעדנדע וועכנטליכע אויסגאבע, און זיי האבן זיכער פיל אינהאלט, אבער מיר בעטן פאר נאך מער.

איינציגסטע? איך דענק אז ס'דא נאך עטליכע אידיש-רעדנדע וועכנטליכע אויסגאבע'ס...

[טישטוך]

וועכנטליך? איך רעד נישט פון די פיקטשערס.

[לעכטל]

געליינט דעם ארטיקל פון 'דער דרשי איד'
ווי אזוי מען האט אויסגעפלאנט די בילדער, און די גאנצע בעקדאנד פון די קאמפיין,
דאס איז א שיינע ארטיקל!

[טראמבאן]

איך קויף קיינמאל נישט די מאמענט,
לכבוד סוכות וויל איך עס קויפן,
די שלשה אחים מיט הרה"ג ר' טודרוס רעדט נישט צי מיר,
לוינט זיך עס נאך אלץ צו קויפן?

איך קען נישט פארשטיין דיין מענטאליטעט און מהלך אויב די זאכן רעדן נישט צו דיר.

הגה"צ חו"פ רא"מ מלאך שליט"א LOL
(הרה"ג read)
וד"ל

?
זיי דיך מסביר.

[fiena nieas]

שוין העכסט צייט פאר א העכערע קוואליטעט, די מאמענט וואלט שוין געמעגט האבן מער עקספריענס.

זיי זענען זייער גוט און שיין, און ווי פארשטענדליך זעט זיך אן א שטארקער חילוק פון דעם ערשטן נומער ביזן יעצטיגן, אבער למעשה איז עס נישט אויף אזא הויכע ניווא ווי ערווארטעט ביי אידיש דארשטיגע ליינער.

די שרייבער זענען נישט עקסטער באהאוונט אין די כללים פון אידישע אויסלייג און גראמאטיק, זיי באשרייבן זייער פיל היינטיגע ענינים און טוען נישט קיין היסטאריע ארבעט, זיי פארנעמען זיך בעיקר אויף ארטיסטישע שרייבער און נישט דוקא אויף די תוכן הדברים פונעם ארטיקל.

בכלל זענען די גוטע שרייבער פארשוואונדן געווארן פון האריזאנט, יואל אשר לאבין איז א פארגאנגענהייט, חנוך גרינבערגער רופט זיך אויך זעלטן אן, און אהרן יוסף שפילמאן שרייבט איינמאל אין א צענערל...

מען דארף זיי באדאנקען פארן זיין די 'איינציגסטע' אידיש-רעדנדע וועכנטליכע אויסגאבע, און זיי האבן זיכער פיל אינהאלט, אבער מיר בעטן פאר נאך מער.

מסכים . און פארוואס ניצן זיי נישט ר'אליהו יואל גליק נאר פאר אזא קליינע באשרייבונג ער איז דאך אזוי פיל מער ווערד!!!
אויך באשרייבונגען אינטערוויוס מיט גדולי ישראל דאס לאז פארן משפחה....

[חנוך]

א. י. גליק האט דאך יעצט אנגעהויבן א נייע קאלום אויף אמעריקע

[גראמער]

וועכנטליך? איך רעד נישט פון די פיקטשערס.

דער בלאט און דער איד. (טאקע א צייטונג, אבער ביידע האבן שיינע און רייכע ארטיקלעך יעדע וואך.)
די וואך. (קומט היינט מיט מיט א באזודערע ביכל פון בלויז ארטיקלעך.
א בליק. (חוץ די בילדער האבן זיי שיינע באשרייבונגען יעדע וואך.)
קינדליין (טאקע פאר קינדער, אבער האבן שיינע זאכן יעדע וואך וואס איז אויך היפש אינטערעסאנט פאר עלטערע)
קינדערליך

סאו איך ווייס נישט פארוואס דו ״היילייטסט״ ׳איינציגסטע׳

[ווישוואש]

ווייל קיין איינס פון די אויסגערעכנטע איז נישט דעדיקעיטעד אלס א מאגאזין פאר ערוואקסענע.

[צו געזונט]

ר' טודרוס איז מער א געפילישע בעשרייבונג. אבער פארט דאס איז ר' טודרוס!
די (דריי) "צוויי" ברודער זיינען גוט. ווי דער דריטער ברודער קומט דא? ווער ווייסט
נפשי, מיט דעם דאני איז אויסערגעווענליך. טאקע אויפ'ן שפיץ גאפל, אבער גאר פיין
איש עזוב היה... נעבעך. ווען ער טרעפט מיך און ער בעט עפעס עסן, און זיין HUG מיט די שוויץ גערוך. זיין שותף אין די אנטשטאלט וויל נאר אז איך זאל אנהייבן רייכערן, אזוי אום זאל איך אים געבן ציגארעטן...

[עדינו העצני]

די (דריי) "צוויי" ברודער זיינען גוט. ווי דער דריטער ברודער קומט דא? ווער ווייסט

געליינט די מאמענט סוכות אויסגאבע. איך קויף עס נישט געווענליך, איך האב עס אצינד געקויפט צוליב די שלשה אחים ארטיקל. דא האט איר מיין קורצע אנאליז.

אנגעהויבן צו לייענען דעם שלשה אחים ארטיקל...  ...אנקומענדיג צום לעצטן ברודער איז אבער דער שרייבער אראפ עטליכע שטאפלען, איבערגעשריבן גאנצעטע שטיקער פון די פריערדיגע ברודער, אריין אין א מאאד פון מאלן וואסער אז ס'איז געווען צו ברעכן, גערעדט פון זיינע פרעזענליכע געפילן אנשטאט צום ענין, בקיצור, דארט האב איך עס אראפגעווארפן.

איך בין נישט גאר קיין גרויסע ליינער. ביי מיר אין שטוב ליינט מען געווענטליך בינה און באלייכטונגען, יום טוב איז דעך דא אביסל צייט צו ליינען קויפט מען אויך משפחה און אמאל מאמענט און אמאל קינדליין. דאס מאל האט מען געקויפט מאמענט, בעיקר האט  מיך געכאפט אויפן דעקל די שלשה אחים, און נאכמער, אז איך האב קיינמאל נישט געוויסט פון דעם ברודער ר' אהרן. ר' אברהם איז זייער באוויסט און איך האב שוין געליינט אביסל זיינע בוקס, דער רבי פון מילוואקי האב איך שוין געהערט פון עם, אבער פון ר' אהרן האב איך נישט געהערט און ס'יז מיר געווען זייער אינטערעסאנט.

אבער איך ווינדער מיך אויף די קריטיק דא. איך האב שוין נישט געוואלט ליינען דעם דריטן ברודער, וועגן די קריטיק דא, דערווייל האט מיר איינער פון מיינע קינדער געזאגט אז ס'יז יא אינטערעסאנט און איך האבעס געליינט.

עס איז זייער קלאר אז ס'יז א אנדערע שרייבער. די ערשטע צוויי זענען א דאקטער און א פראפעסאר און דאס האט געשריבן א פרעמדער אינטעריוויוער וואס האט נישט א פערזענליכע שייכות. פון דעם דריטן ברודער זעט מען דאך קלאר אז דער שרייבער איז א חסיד זיינער. ס'יז אפשר אביסל צו אריכות'דיג, אבער עס איז זייער א שיינע ארטיקל, געשריבן פון דעם פערספעקטיוו פון א חסיד פון דעם רבי'ן (בפרט ווי ער שרייבט אליינס אז ער איז א געווארענער). ס'איז אינגאנצן א אנדערע מהלך פון א ארטיקל, אבער פאקטיש גייט ער אריין אין זיין לעבן, אין זיין היסטאריע. געווענטליך איז א אינטערוויו מיט א רבי אנדערש ווי א אינטערוויו מיט א דאקטער אדער א פראפעסער.

גראדע די שטיקל וואס איז איבערגע'חזרט די גאנצע היסטאריע האט מיך אויך נערוועז געמאכט. איך פארשטיי נישט פארוואס זיי האבן אריינגעלייגט נאכאמאל די גאנצע היסטאריע ווען עס איז דא אין אנהייב א עקסטערע ארטיקל פון זייער היסטאריע.

עניוועי, איך האב דוקא יא הנאה געהאט פון דעם, ס'יז מיר געווען זייער אינטערעסאנט זיך צו באקענען מיט די לעבן פון די דריי ברודער און ס'האט מיר געגעבן חשק זיך צו באקענען מיט זיי. און דוקא ר' אהרן איז מיר געווען דער גרעסטער חידוש, סיי ווייל כ'אב נישט געוויסט אפילו פון עם בכלל און סיי אז ער איז אזא וויכטיגער מענטש און מען הערט נישט פון אים בכלל. זעט אויס ער איז טאקע א באהאלטענער אזוי ווי ער שרייבט אינעם ארטיקל.

[נכד]

עס זעהט אויס ווי יעדער שרייבער אדער זיין קאלעגע, (בבחינות, שמור לי ואשמור לך) האט א געלעגנהייט זיך צו קלאפן אויפן רוקן פארן גוטן ארטיקל וואס זיי האבן געשריבן.

עצה טובה; שרייב ארויס גאנצע און אמת׳ע נעמען, וועלן ליינער וויסן וועם צו באדאנקן, באגריסן, אדער קריטיקירן.

[עציץ נקוב]

מיך איז אויך געווען די רבי די בערך די זעלבע אינטערעסאנט ווי די מיטעלסטע ברידער לכאורה איז די עיקר פראבלעם די חזרה אויף די היסטערי און דאס איז זיכער געווען א טעות

[חמרא טבא]

איך האב זייער הנאה געהאט פונעם ארטיקל אבער די גרעמער קען ניצן א שיפור

[עוד יזכור לנו]

זייער א גוטע ארטיקל לדעתי אויף אלע דריי ברודער
אויפ'ן רבי'ן האב איך הנאה געהאט צו ליינען איך קען אים אביסל און ס'איז זייער שיין אראפגעלייגט
די איבערלייגן די היסטאריע איז האפנטליך א טעות הדפוס

[גרויסע עם הארץ]

מילא ביי א דרשה צו איבערזאגן יעדע זאך דריי מאל איז פארשטענדליך, אבער ביי א ארטיקל אין מאמענט?

[פעטער שמואל]

דער ארטיקל פון 'איש עזוב היה' איז ממש צום ברעכן. אזוי פאלש!!
א בושה פאר אזא אויסגאבע צו לייגן א שרייבערס בויך וויי פאר אפאר 'קליקס'.

ווען זיי קענען ווען שרייבן א אמת'ע געשיכטע פון אן איש עזוב וואלט עס געהאט א מורא'דיגע אפקלאנג. ממש א שאד.

[גרויסע עם הארץ]

דער ארטיקל פון 'איש עזוב היה' איז ממש צום ברעכן. אזוי פאלש!!
א בושה פאר אזא אויסגאבע צו לייגן א שרייבערס בויך וויי פאר אפאר 'קליקס'.

ווען זיי קענען ווען שרייבן א אמת'ע געשיכטע פון אן איש עזוב וואלט עס געהאט א מורא'דיגע אפקלאנג. ממש א שאד.

1)ווער זאגט אז ס'איז פאלש?
2)לכוראה ווען ס'וואלט געווען נפשי ווען ער איז געווען א בחור וואלט ער נישט געדארפט יעצט וואוינען אין ריהעב, ניין?

[צו געזונט]

דער ארטיקל פון 'איש עזוב היה' איז ממש צום ברעכן. אזוי פאלש!!
א בושה פאר אזא אויסגאבע צו לייגן א שרייבערס בויך וויי פאר אפאר 'קליקס'.

ווען זיי קענען ווען שרייבן א אמת'ע געשיכטע פון אן איש עזוב וואלט עס געהאט א מורא'דיגע אפקלאנג. ממש א שאד.

זערא פאלש!!!
די מעשה איז גאר קלאר אפילו אן די נאמען!!! יענער שרייבט אלע דעטאלען נאר נישט זיין נאמען!
יעך בין זיכער אז אלע מיינע שכנים/חברים וואס האבען געליינט דעם ארטיקל האבען ניטאמאל געזוכט די נאמען, ווייל מען זעהט קלאהר ווער דאס איז.
ער שרייבט אלעס און גענוי אין וועלכע שפיטעלער, ארבעטס פלעצער, אנטשטאלטן ער איז געווען/איז נאך אלץ. אפילו נאנט צו וואס די אנטשטאלט אוואו ער איז איצט געפונט זיך

[צולייגער]

דער ארטיקל פון 'איש עזוב היה' איז ממש צום ברעכן. אזוי פאלש!!
א בושה פאר אזא אויסגאבע צו לייגן א שרייבערס בויך וויי פאר אפאר 'קליקס'.

ווען זיי קענען ווען שרייבן א אמת'ע געשיכטע פון אן איש עזוב וואלט עס געהאט א מורא'דיגע אפקלאנג. ממש א שאד.

אלס שרייבער פונעם איש עזוב ארטיקל, וויל איך קלארשטעלן אז דאס איז הונדערט פראצענט אמת.

מען האט ארויסגענומען אפאר מינדערוויכטיגע דעטאלן וועלכע וואלטן בלויז געקענט שאפן קאפווייטאג פאר ארומיגע און נישט צוגעבן סובסטאנץ צום שפיץ פון די מעשה. אמת ויציב אויסערדעם.

[שמואל אלצווייסער]

דער ארטיקל פון 'איש עזוב היה' איז ממש צום ברעכן. אזוי פאלש!!
א בושה פאר אזא אויסגאבע צו לייגן א שרייבערס בויך וויי פאר אפאר 'קליקס'.

ווען זיי קענען ווען שרייבן א אמת'ע געשיכטע פון אן איש עזוב וואלט עס געהאט א מורא'דיגע אפקלאנג. ממש א שאד.

אלס שרייבער פונעם איש עזוב ארטיקל, וויל איך קלארשטעלן אז דאס איז הונדערט פראצענט אמת.

מען האט ארויסגענומען אפאר מינדערוויכטיגע דעטאלן וועלכע וואלטן בלויז געקענט שאפן קאפווייטאג פאר ארומיגע און נישט צוגעבן סובסטאנץ צום שפיץ פון די מעשה. אמת ויציב אויסערדעם.

באשעפער אין הימל! וויפול איין אידיש קינד קען מיטמאכן! השי״ת זאל אים אינגאנצן אויפרעכטן בקרוב ממש!

[פיש כאפער]

דער דרשו ארטיקל איז געווען ממש מוראדיג אשאד אז עס האט נישט געהאט מער ביהיינד דער סין בילדער

[שלשה אחים]

מאמענט פר׳ נח תש״פ

מאמענט נח תש״פ.jpeg (731.71 KiB) געזעהן 1652 מאל

חודש׳ליכע מענטל העלט זשורנאל ״נפשי #24״ -- בייגעלייגט אינעם ״מאמענט״ פעקל פון היינטיגער וואך

נפשי 24 - חשון תש״פ.jpeg (622.18 KiB) געזעהן 1652 מאל

[עושר וכבוד]

יעדער רעדט פון ר' שאול...

[פייערקרעקערס]

יעדער רעדט פון ר' שאול...