זזה האט געשריבן:האט שוין יפד ארויסגעלייגט א סטעיטמענט ?
זענען זיי אפען חול המועד?
אחראי: יאנאש
שמואל אלצווייסער האט געשריבן:איסר האטלקי האט געשריבן:שטודירן? לערנען? וויסן דער אמת און וויסן וואס איז שקר. זאכן וואס זענען היינט גלוי ומפורסם לכל, עס האט נישט מיט כפירה ווייל עס איז אפגעפרעגט מעיקרא, מעג מען וויסן אז עס איז שקר.
מ'מעג זינגען "די מינים ואפיקורסים שרייען אז ס'נישטא קיין גאט", יא? היתכן??!!
נאכאמאל, די שטאטראט זענען נאכאלץ נישט קיין רשעים, זיי האבן נאר דרוק פון רשעים.
דארפסט נישט גיין ביז׳ן בארדיטשובער... אין די תורה שטייט שוין אז ס׳איז געווען גוים וואס האבן נישט געגלייבט אינעם אייבערשטער.
דו מישט דא אויס צוויי זאכן. ס׳איז אזא זאך ווי וויסן אז ס׳איז דא שלעכטס אבער ס׳האט נישט מיט מיר, נאכדעם איז דא א זאך ווי אפלערנען פינקטלעך די שלעכטס און מסביר זיין פארוואס ס׳איז נישט גוט.
די גמרא זאגט אז מ׳טאר נישט לערנען מינות אויף קיין שום אופן ווייל ״שאני מינות דמשכי״ אפילו אויב די מענטש האלט אז ער גייט זיכער נישט באקומען קיין קשיות איז דאס אסור.
וויסן אז ס׳איז דא א מציאות אז גוי גלייבט נישט אינעם אייבערשטער זאגט אונז שוין די תורה אבער לערנען פארוואס ער גלייבט נישט און וואס ער לייקנט איז כפירה און מינות!
שפרינגער האט געשריבן:צו געזונט האט געשריבן:זייער גוט "גרויסע גדולה"
עס צו ערקלערן ברייטער, וואס דאס מיינט סייענס. לאמיר נעמען דעם מענטשליכען קערפער, און מען טוט דורך די האנט פונעם מענטש. דאס איז אינוואלווד פינגערס און די אלע נערוון, אדערן און ביינער, הויט און טישא דערינען. יעדע זאך האט נאך צענדליגער זאכען דערינטער, די אדערן, יעדעד מיט אנדערע בלוט, און די מוסקלען, וואס יעדע טוט א אנדערע פעולה און בייגט זיך אנדערש. נערוון, וואס יעדע נערוו מאכט עפעס אנדערש שפירען.
ווי איך פארשטיי ווערט דאס וואס דו רעדסט אנגערופן פיזיקס, סייענס מיינט בעיקר אויף נאטור, פון אזעלכע פשוט'ע זאכן ווי אז אויב מ'צוברעכט א טעלער צוברעכט זיך דאס, און ווי אזוי, ביז אסטראנאמיע און אלעס אינצווישן, די אלע גמרות פון מס' ר"ה וואס רעדן פון הלכות קידוש החודש קען מען אויך רעכענען פון סייענס.
איש האשכולות האט געשריבן:eller האט געשריבן:ווייסט איינער מער איבער די פרעסע קאנפרענס ?
געהערט אז ס'גייט זיין ביי גערי און העריסאן ביי די נייע סקול (קולמא זאגט גערי און וואלבאויט ווייסט איינער ווי דאס איז..... ?) און וואס איז טאקע פשט פון דעם ?
זאגן זאגן זיי אז פערל'ס די ארגענעזאציע פון אלע מוסדות שטייט אונטער דעם.
יהיה כן האט געשריבן:איש האשכולות האט געשריבן:eller האט געשריבן:ווייסט איינער מער איבער די פרעסע קאנפרענס ?
געהערט אז ס'גייט זיין ביי גערי און העריסאן ביי די נייע סקול (קולמא זאגט גערי און וואלבאויט ווייסט איינער ווי דאס איז..... ?) און וואס איז טאקע פשט פון דעם ?
זאגן זאגן זיי אז פערל'ס די ארגענעזאציע פון אלע מוסדות שטייט אונטער דעם.
דער ערשטער רעכטס זעהט אויס ווי ר' משה אברהם גרינפעלד, און דער לעצטער לינקס איז ר' יואל פריעדמאן [בר"מ מנהל], ביידע פון UTA
לחם לשובע האט געשריבן:איך האב ב"ה נישט צעגערירט מיין קאמפיוטער במשך די גאנצע פארלאפענע דערעהויבענע ימי חג המצות העעל"ט, אבער היינט עפענדינג בין איך ערשטירטערט געווארן צי ליינען איבער די שווערע גזירה על החינוך וואס הויערט איבער אחב"י שבגולת אמעריקא, זאל דער אייבישטער עס באלד מבטל זיין, וגזירה עבידא דבטלי.
איך וויל אבער פארשטיין, איז דאס א סכנה נאר פאר מוסדות וואס וואס נעמען פאגראמען און פאנדס פון די רעגירונג, וואס דעמאלט קען מען זיך אפהאקן? אדער איז די מצב אזוי ווי אין ענגלאנד, וואס דארט איז דער שילטון גוזר שווערע גזירות על החינוך ועל הדת אויף יעדער אידישע מוסד, אפילו וואס נעמט נישט קיין געלטער, און האט שוין געשיקט אינספעקטאר רעדן מיט תלמידי תשב"ר ה"י?
גרויסע-גדולה האט געשריבן:למען הקלאריטי
אין די NYC דעפ אוו עדיוקעישאן איז עס געווען בלית ברירה. מען האט זיי פראבירט צו צווינגען צו ענפארסען די חוק, און זיי האבן נישט באמת געוואלט.
יעצט אבער, מצד די סטעיט, איז דער פירער פון די עדיוקעישאן אליין אינטערעסירט דאס צו ענפארסען, און ממילא איז עס אסאך ערגער. עס איז נישט נאר מצד יאפפעד
Gevald Geshrigen האט געשריבן:די מעשה איז אז סיי די סיטי און סיי די סטעיט בעצם גייט בכלל נישט אן ווילאנג קיינער מישט נישט און אילו דער סטיט עדיוקעישן חברהמאנטע גייט ׳׳עכט׳׳ אויך נישט אן נאר מוז זיך צושטעלן צו די געזעצן.
אזויווי עס איז לדאבונינו דא קאפווייטאג מוזן די חברה ווייזן אז זיי טוען עפעס
וואס דא איז אבער געשען און די לעצט פאר חדשים איז עז פאללאוס:
ראשית כל האט די סטעיט אף ניו יארק קיינמאל נישט אריינגעלייגט בכלל א סעיף אין הלכות עדיוקעשן קיין פרטים און עס געלאזט פאר יעדן מאן דהוא עכט צו דיסיידן וואס עס מיינט
והשנית די סיטי/סטעיט האט נישט געהאט קיין שום מעקאניזם צו ענפארסן
עטליכע יאר צוריק האבן די חברה וואס פייטן פאר זייערע רעכטן צו האלטן אז עכט שטאמען זיי (אדער זענען זיי גאר די מיסניג לינק) יא פון מאנקיס אריינגעגעבן א קלאגע אקעגן די סטעיט אף ניו יארק (די קלאגעס און אנדער פארהאנדלונגען אז פאר א צווייט מאל) און קעגן די מוסדות אויף פארשידענע חלקים אז מען קומט נישט נאך די געזעץ פארלאנגען אויף דאס וואס עס שטייט אין פלעין ענגלישער שפראך
די סטעיט/סיטי איז געגאנגען און געשיקט בריוון צו די מוסדות מיט פארשידענע קשיות אז די מוסדות זאלן מסביר זיין וויאזוי זיי קומען נאך די פארלאנגען.
יעצט זענען געקומען חברה און געוואלט אריינלייגן אז כדי נאכצוקומען מיטן געזעץ און הייסן א סקול מוז עס נאכקומען די 12 זאכן וואס איז געווארן רעדוצירט צו 4 אבער מיט א סעיף קטן אז די קאמישאנער אז דער סוף פסוק אויף די פיר זאכן
וואס די טובה איז פארשטייט זיך זעט יעדער און די גרעסטע ראי׳ ווי ווייט די מאנקי אייניקלעך האבן געשאלטן
די פאטענשל פראבלעם איז אז עס געט אן ענפארמענט מעקאניזם פאר די סטעיט
אויב דער קאמישאנער וועט נישט האבן היעט (אנלייקלי) וועט עם בכלל נישט אנגיין
אויב יא קען עס ׳׳דערווייל׳׳ מאכן א פראבלעם פאר מוסדות לגבי פארשידענע פראגראמען
גרויסע-גדולה האט געשריבן:למען הקלאריטי
אין די NYC דעפ אוו עדיוקעישאן איז עס געווען בלית ברירה. מען האט זיי פראבירט צו צווינגען צו ענפארסען די חוק, און זיי האבן נישט באמת געוואלט.
יעצט אבער, מצד די סטעיט, איז דער פירער פון די עדיוקעישאן אליין אינטערעסירט דאס צו ענפארסען, און ממילא איז עס אסאך ערגער. עס איז נישט נאר מצד יאפפעד
גרויסע-גדולה האט געשריבן:לחם לשובע האט געשריבן:איך האב ב"ה נישט צעגערירט מיין קאמפיוטער במשך די גאנצע פארלאפענע דערעהויבענע ימי חג המצות העעל"ט, אבער היינט עפענדינג בין איך ערשטירטערט געווארן צי ליינען איבער די שווערע גזירה על החינוך וואס הויערט איבער אחב"י שבגולת אמעריקא, זאל דער אייבישטער עס באלד מבטל זיין, וגזירה עבידא דבטלי.
איך וויל אבער פארשטיין, איז דאס א סכנה נאר פאר מוסדות וואס וואס נעמען פאגראמען און פאנדס פון די רעגירונג, וואס דעמאלט קען מען זיך אפהאקן? אדער איז די מצב אזוי ווי אין ענגלאנד, וואס דארט איז דער שילטון גוזר שווערע גזירות על החינוך ועל הדת אויף יעדער אידישע מוסד, אפילו וואס נעמט נישט קיין געלטער, און האט שוין געשיקט אינספעקטאר רעדן מיט תלמידי תשב"ר ה"י?
עס איז א סכנה אפילו פאר מוסדות וואס נעמען נישט קיין פיאסטער.
ווילאנג דער מוסד טענה'ט נישט אז עס איז קעגן זייער רעליגיע צו לערנען סיי וועלכע לימודי חול , איז עס די אחריות פונ'ם סטעיט - ביי חוק - צו באקוקן די קוואליטי, און זיכער מאכן אז דאס איז פונקט אזוי גוט ווי אין פאבליק סקולס.
עס איז אבער ווייט נישט אזוי שלעכט ווי אין ענגלאנד, וואס דארט פראבירן זיי צו צווינגען אן עדיוקעישאן וואס זאל האבן די רוח פונ'ם גוי, נישט נאר מצד סטאנדארט פון אקאדעמיע, נאר מצד רוח חייהם און מהלך החיים. דאס איז דא נישט פארהאן, כן יעזור ה' להלאה.
וויסן זאלט איר אבער, אז די מטרה פון יאפפעד איז יא צו טוישן אונזער אופן החיים. עס זעט אבער נישט אויס אז זיי האבן א פראקטישע מהלך אין דעם, ואסביר ;
ווילאנג יאפפעד ארבעט אריין אין עקזיסטירנדע חוקים, האט דער גוי נישט קיין ברירה און ער מוז ענפארסן די חוק, אבער מער ווי דעם וועט דער גוי נישט טון. דער גוי וועט נישט טוישן די מטרת החינוך וועגן יאפפעד.
צל עובר האט געשריבן:גרויסע-גדולה האט געשריבן:לחם לשובע האט געשריבן:איך האב ב"ה נישט צעגערירט מיין קאמפיוטער במשך די גאנצע פארלאפענע דערעהויבענע ימי חג המצות העעל"ט, אבער היינט עפענדינג בין איך ערשטירטערט געווארן צי ליינען איבער די שווערע גזירה על החינוך וואס הויערט איבער אחב"י שבגולת אמעריקא, זאל דער אייבישטער עס באלד מבטל זיין, וגזירה עבידא דבטלי.
איך וויל אבער פארשטיין, איז דאס א סכנה נאר פאר מוסדות וואס וואס נעמען פאגראמען און פאנדס פון די רעגירונג, וואס דעמאלט קען מען זיך אפהאקן? אדער איז די מצב אזוי ווי אין ענגלאנד, וואס דארט איז דער שילטון גוזר שווערע גזירות על החינוך ועל הדת אויף יעדער אידישע מוסד, אפילו וואס נעמט נישט קיין געלטער, און האט שוין געשיקט אינספעקטאר רעדן מיט תלמידי תשב"ר ה"י?
עס איז א סכנה אפילו פאר מוסדות וואס נעמען נישט קיין פיאסטער.
ווילאנג דער מוסד טענה'ט נישט אז עס איז קעגן זייער רעליגיע צו לערנען סיי וועלכע לימודי חול , איז עס די אחריות פונ'ם סטעיט - ביי חוק - צו באקוקן די קוואליטי, און זיכער מאכן אז דאס איז פונקט אזוי גוט ווי אין פאבליק סקולס.
עס איז אבער ווייט נישט אזוי שלעכט ווי אין ענגלאנד, וואס דארט פראבירן זיי צו צווינגען אן עדיוקעישאן וואס זאל האבן די רוח פונ'ם גוי, נישט נאר מצד סטאנדארט פון אקאדעמיע, נאר מצד רוח חייהם און מהלך החיים. דאס איז דא נישט פארהאן, כן יעזור ה' להלאה.
וויסן זאלט איר אבער, אז די מטרה פון יאפפעד איז יא צו טוישן אונזער אופן החיים. עס זעט אבער נישט אויס אז זיי האבן א פראקטישע מהלך אין דעם, ואסביר ;
ווילאנג יאפפעד ארבעט אריין אין עקזיסטירנדע חוקים, האט דער גוי נישט קיין ברירה און ער מוז ענפארסן די חוק, אבער מער ווי דעם וועט דער גוי נישט טון. דער גוי וועט נישט טוישן די מטרת החינוך וועגן יאפפעד.
איך ווייס נישט וויפיל טענה'ן אז עס קעגן די רעליגע וואלט געהאלפן, פרידאם אוו רעלידזשען איז נישט אזוי פשוט ווי ממיינט, עיין ערך מציצה בפה.