צו דערציילן ביים שבת טיש

געשמאקע ארטיקלען און באשרייבונגען

די אחראים: יאנאש,אחראי,געלעגער

1x1
שר האלפיים
תגובות: 2840
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך מאי 27, 2009 6:15 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך 1x1 »

טראכט גוט וועט זיין גוט האט געשריבן:ב"ה די קרטעשמע איז דא צירוק. האמיר שוין א מעשה פאר שבת, אבער נישט סתם א מעשה, א מעשה פון גראדער!!!


This is not a new one, its the story's that got lost

Gruder, i'm waiting for a new one! pls
אוועטאר
למעלה משבעים
שר עשרת אלפים
תגובות: 12394
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 02, 2008 10:17 pm
לאקאציע: ערגעץ פארבלאנדזשעט אויף די גראדע וואסערן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך למעלה משבעים »

די מעשה זיך פרייען מיט א מצוה האב איך נאכנישט געהאט געזען, איז דאס אויך א אלטע?
אוועטאר
ווינקל
שר שבעת אלפים
תגובות: 7788
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 21, 2009 12:10 am
לאקאציע: vinkel.ivelt ביי גימעיל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ווינקל »

למעלה משבעים האט געשריבן:די מעשה זיך פרייען מיט א מצוה האב איך נאכנישט געהאט געזען, איז דאס אויך א אלטע?

יא אן אלטע מעשה, ס'איז געווען אין די צייטן פון חת"ס.
אוועטאר
ווינקל
שר שבעת אלפים
תגובות: 7788
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 21, 2009 12:10 am
לאקאציע: vinkel.ivelt ביי גימעיל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ווינקל »

ר' משה; מיינע קינדער שיקן דיר א הארציגן יישר כח! :grin:

די וואך שב"ק האבן מיר זיי איבערדערציילט די מעשה פונם הייליגן חת"ס, און זיי האבן זיך באלעקט די פינגער.

---
ד"א, איז א גוטע געלעגנהייט בשעת'ן דערציילן מעשיות פאר קינדער, זען אז זיי פארשטייען די אלע פרישע ווערטער און באגריפן וואס איז מעגליך זיי ווייסן נישט דעם באדייט.
וואס מיינט קארעטע? יריד? אדער אפילו ראש הקהל? אפגערעד פון אביסל שווערערע זאכן ווי ריבית? כלאים? (מהאמיר דערציילט אז רבי נתן אדלער איז געפארן צו א ברית, וואס מיינט סנדקאות?) וכו'.

זעט דא די וויכטיגקייט דערפון
טראכט גוט וועט זיין גוט
שר חמש מאות
תגובות: 561
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 07, 2010 3:22 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך טראכט גוט וועט זיין גוט »

הרב ישר, המכונה גראדער.

דער עולם שטייט אין ווארט אויף א פרישה מעשה פליייזזזז
הפתגם "טְרַאכְט גוּט ווֶעט זַיין גוּט" נאמר על ידי אדמו"ר הצמח צדק לאחד שביקש רפואה עבור חולה. מענה זה נהפך ליסוד המבטא את חשיבותה של כח המחשבה ויכולתה לשנות את המציאות. (חב"דפדיא).
1x1
שר האלפיים
תגובות: 2840
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך מאי 27, 2009 6:15 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך 1x1 »

טראכט גוט וועט זיין גוט האט געשריבן:הרב ישר, המכונה גראדער.

דער עולם שטייט אין ווארט אויף א פרישה מעשה פליייזזזז
אוועטאר
leiby
שר שלשת אלפים
תגובות: 3911
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג נאוועמבער 16, 2008 11:08 pm
לאקאציע: צווישן אידן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך leiby »

--------------------------------------------------------------------------------

דורך shumrim אום דינסטאג יוני 29, 2010 1:25 pm

עיין ביו"ד ס" קצב שכלה צריכה לימנות ז ימים

shumrim
שר העשר
הודעות: 24

--------------------------------------------------------------------------------

דורך מאנאגרעמס אום דינסטאג יוני 29, 2010 1:27 pm

אז דו גייסט שוין עפ"י הלכה, דארף די כלה געהעריג מסכים זיין...
מאנאגרעמס
שר חמש מאות
הודעות: 634


--------------------------------------------------------------------------------

דורך גראדער אום דינסטאג יוני 29, 2010 1:29 pm

יעצט נאכגעקוקט, אין ספר דגל מחנה יהודה ווערט די מעשה געברענגט אויף הרה"ק ר' אברהם סטרעטינער זצוק"ל, נאכגעברענגט אין זכרון צדיקים חלק ח'.

אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
גראדער
שר האלף
הודעות: 1090


--------------------------------------------------------------------------------

דורך shumrim אום דינסטאג יוני 29, 2010 1:36 pm

מיין קשי' איז וויאזוי דער צדיק האט עס געקענט הייסן טון

shumrim
שר העשר
הודעות: 24

--------------------------------------------------------------------------------

דורך thefact אום דינסטאג יוני 29, 2010 2:40 pm

זייער שיין
זיי ווייטער ממשיך

הק' משה אהרן

לערנט אייך אויס צו שווימען אין די טיפע וואסערן פון קאמפיוטערס
[email protected]

די פאקט איז, אז מ'לערנט, קען מען, און אז נישט...
thefact
שר האלף
הודעות: 1837

--------------------------------------------------------------------------------

דורך גראדער אום דאנערשטאג יולי 01, 2010 2:07 pm

לכבוד שבת קודש פרשת פנחס תש"ע לפ"ק

זיך פרייען מיט א מצוה.

viewtopic.php?p=362377#p362377

א גוט שבת טייערע חברים.

אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
גראדער
שר האלף
הודעות: 1090


--------------------------------------------------------------------------------

דורך קרעמער אום דאנערשטאג יולי 01, 2010 2:34 pm

מער א באקאנטע מעשה, אבער גאר געשמאקליך אראפגעלייגט. יישר כח!

קרעמער
מייסד הקרעטשמע
הודעות: 21627


--------------------------------------------------------------------------------

דורך איך_הער אום דאנערשטאג יולי 01, 2010 2:38 pm

יישר כחכם פאר די מספרים.

איך_הער
סעקרעטאר
הודעות: 23110


--------------------------------------------------------------------------------

דורך ווארום אום דאנערשטאג יולי 01, 2010 4:09 pm

א שיינעם דאנק פאר דיינע ווערק!

ווארום
שר חמש מאות
הודעות: 672


--------------------------------------------------------------------------------

דורך געלעגער אום דאנערשטאג יולי 01, 2010 10:08 pm

נאכאמאל יישר כח, דו ביסט מהנה מיך מיט נאך אידן,


כמה לא חלי ולא מרגיש, גברא דמרי' סייעי'.
געלעגער
שר האלף
הודעות: 1515


--------------------------------------------------------------------------------

דורך פינטעל אום דאנערשטאג יולי 01, 2010 11:33 pm

שכח גראדער, ווי די פריערדיגע מעשיות, האב איך תיכף געדריקט אויפן קי באורד קטרל פ
תמשיך בבקשה!

דער אנטלויפספלאן - ליינט מיט אינטערעסע
פינטעל
שר חמש מאות
הודעות: 585


--------------------------------------------------------------------------------

דורך גראדער אום דאנערשטאג יולי 01, 2010 11:36 pm

יישר כח פאר די וואס באדאנקען זיך ברבים, ס'גיבט חיזוק אנצוגיין ווייטער.

אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
גראדער
שר האלף
הודעות: 1090


--------------------------------------------------------------------------------

דורך פרעזידענט אום דאנערשטאג יולי 01, 2010 11:55 pm

יישר כח גראדער, עס גיבט אונז חיזוק אז וועסט אנגיין ווייטער

אידעלע פארלאז זיך אלא על אבינו שבשמים, אט אט מיט פרייד וואונטש מען לחיים! (מיכאל שניצלער)
פרעזידענט
שר חמש מאות
הודעות: 999


--------------------------------------------------------------------------------

דורך גימעל אום פרייטאג יולי 02, 2010 3:10 pm

ישר כח גראדער דיין שריפט איז זיך צום באלעקן...
תתחזק ותמשיך!

אפשר וואלט כדאי געווען מיט די צייט צו מאכן דערפון א ביכל

יא ס'דא ארבעט אסאך ביסט גערעכט.... (מיכאל שניטצלער)
גימעל
שר חמש מאות
הודעות: 598


--------------------------------------------------------------------------------

דורך 1x1 אום פרייטאג יולי 02, 2010 3:26 pm

גימעל האט געשריבן:ישר כח גראדער דיין שריפט איז זיך צום באלעקן...
תתחזק ותמשיך!
-----

http://www.ivelt.com/forum/index ... ic#p3569961x1
שר האלף
הודעות: 1338

--------------------------------------------------------------------------------

דורך קליקו אום פרייטאג יולי 02, 2010 3:34 pm

מיט פלעזשור, א יעדע וואך א פרישע מעשה זאפטיג אראפגעלייגט, תוכןדיג און גוט איבערצו געבן פאר אלע עידזשעס

קליקו
שר העשר
הודעות: 21
שש מצות תמידיות: אהבת ה',יראת ה', יחוד ה', אמונה בה', שלילת ע"ז, ולא תתורו.
אוועטאר
leiby
שר שלשת אלפים
תגובות: 3911
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג נאוועמבער 16, 2008 11:08 pm
לאקאציע: צווישן אידן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך leiby »

דורך thefact אום זונטאג יולי 04, 2010 6:48 pm

יישר כח
די מעשה'לעך ווערן פארציילט וועכענטליך ביים שפאצירן אויפן ראוד און די צאן קדשים שטייען מיט אפענע מיילער און באלעקן זיך די פינגער

ס'ליגט מיר נאך אין די ביינער כד הוינא טליא די געשמאקע שפאצירן'ס אויפן ראוד אין מיטן די ריינע ליפט אויף די בערג, מיין ווינדער איז נאר פון ווי האט מיין טאטע זז"ג געהאט זיינע מעשה'לעך, פאר די היימישע דזשורנאל עפאכע?

כה לחי
זייט ממשיך
די שעפעלעך שיקן אייך ש'כח

הק' משה אהרן

לערנט אייך אויס צו שווימען אין די טיפע וואסערן פון קאמפיוטערס
[email protected]

די פאקט איז, אז מ'לערנט, קען מען, און אז נישט...
thefact
שר האלף
הודעות: 1844


--------------------------------------------------------------------------------

דורך שמעלקא טויב אום מאנטאג יולי 05, 2010 10:57 am

גראדער, ס'די ערשטע מאל וואס כ'האב געליינט אזוי שיין די מעשה, ישר כוח!

הק' שמעלקא טויב
נו"נ להחסיד המפורסם רבי שלום טויב ע"ה
[email protected]
שמעלקא טויב
שר חמישים ומאתים
הודעות: 400


--------------------------------------------------------------------------------

דורך גראדער אום דאנערשטאג יולי 08, 2010 4:59 pm

לכבוד שבת קודש פרשת מטו"מ שנת תש"ע לפ"ק

באמת בין איך אויף וואקאציע, און איך האב נישט קיין אינטערנעט קאנעקשן דא, דאך כדי נישט מבטל צו זיין דעם קביעות האב איך זיך אנגעשטרענגט צו כאפן ערגעץ א קשר מיטן קרעטשמע כדי נישט צו לאזן די קינדערלעך מיט אפענע מיילער...

דער רבי מיט די בערן

viewtopic.php?p=362379#p362379
לאמיר זיך אפלערנען פון דעם קיינמאל נישט מבזה צו זיין א צווייטן איד, און (אי"ה נאך די דריי וואכן...) וועלן מיר לעבעדיג טאנצן אויף חתונות...

אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
גראדער
שר האלף
הודעות: 1114


--------------------------------------------------------------------------------

דורך והוא פלאי אום דאנערשטאג יולי 08, 2010 5:07 pm

אויף א מעשה פרעגט מען נישט קיין קושיות, אבער צע"ג מאד, ההבנה במעשה זו, כי למה הוצרך לתיקון נשמתו שישלמו להציגיינער, ועוד יותר שלקחו מעות מהעולם בעד זה, איזה צדקה הוא זו מדיני צדקה
בשלמא בהמעשה בשבחי בעש"ט שהסוס היותר טוב עבד בשביל הבעה"ב שהי' חייב לו מעות, הלא עי"ז פרע החוב, וכשנתן במתנה השטר חוב להבעש"ט, והבעש"ט מחל החוב, מיד מת,
אבל כאן לאיזה צורך חי עוד לאחר שתיקנו נשמתו, כו'
והנה, באמת מספרים המעשה שיהי' מוסר השכל, ולכן כדאי להבין המעשה (אם יש לה מקור כמובן)

למה זה תשאל לשמי...
והוא פלאי
שר חמש מאות
הודעות: 887

--------------------------------------------------------------------------------

דורך קרעמער אום דאנערשטאג יולי 08, 2010 5:15 pm

יישר כח גראדער, באזונדער פאר די אנשטרענגונג ממקום הנופש.

קרעמער
מייסד הקרעטשמע
הודעות: 21695


--------------------------------------------------------------------------------

דורך גראדער אום דאנערשטאג יולי 08, 2010 5:20 pm

והוא פלאי האט געשריבן:אויף א מעשה פרעגט מען נישט קיין קושיות, אבער צע"ג מאד, ההבנה במעשה זו, כי למה הוצרך לתיקון נשמתו שישלמו להציגיינער, ועוד יותר שלקחו מעות מהעולם בעד זה, איזה צדקה הוא זו מדיני צדקה
בשלמא בהמעשה בשבחי בעש"ט שהסוס היותר טוב עבד בשביל הבעה"ב שהי' חייב לו מעות, הלא עי"ז פרע החוב, וכשנתן במתנה השטר חוב להבעש"ט, והבעש"ט מחל החוב, מיד מת,
אבל כאן לאיזה צורך חי עוד לאחר שתיקנו נשמתו, כו'
והנה, באמת מספרים המעשה שיהי' מוסר השכל, ולכן כדאי להבין המעשה (אם יש לה מקור כמובן)



על זה נאמר: א קשיא אויף א מעשה...

בשלמה ווען איך קום פון דיר בעטן געלט אויסצולייזן דעם בער פארשטיי איך אז דו פרעגסט קשיות, אבער אז איך בעט דיר נישט קיין געלט פארוואס ווענדסטו אפ מיינע מעשיות?...

אפשר סתם אוועקצולייגן דעם בער בעודו ברשות הציגאנער קען אריינגיין אין א חשש פון גזל עכו"ם און דאס איז זיכער נישט קיין טובה פאר די נשמה...

מדיני צדקה, שטייט דאך, פדיון שבויים...

אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
גראדער
שר האלף
הודעות: 1114

--------------------------------------------------------------------------------

דורך אייער_קיכל אום פרייטאג יולי 09, 2010 1:44 pm

ייש"כ גראדער פארן זיך אנשטרענגן, ס'האט זיך פיין אויסגעצאלט...

אייער_קיכל
שר העשר
הודעות: 40

--------------------------------------------------------------------------------

דורך קליקו אום פרייטאג יולי 09, 2010 2:06 pm

;l;p- :mrgreen: :lol: :grin: א גרויס ייש"כ

נעקסטיים ביי די שוי וועלן די קליינער שוין פארשטיין פארוואס די חיהלעך מאכן אלע קונצען ....

קליקו
שר העשר
הודעות: 37


--------------------------------------------------------------------------------

דורך פינטעל אום פרייטאג יולי 09, 2010 2:21 pm

די מעשיות ווערן נאר בעסער און בעסער,
תזכו למצות

דער אנטלויפספלאן - ליינט מיט אינטערעסע
פינטעל
שר חמש מאות
הודעות: 634


--------------------------------------------------------------------------------

דורך איך_הער אום פרייטאג יולי 09, 2010 5:00 pm

א שיינע מעשה, און שיין אראפ געלייגט, יישר כחכם.

איך_הער
סעקרעטאר
הודעות: 23126


--------------------------------------------------------------------------------

דורך לוסטיג אום פרייטאג יולי 09, 2010 5:26 pm

א גרויסן שקויעך אין ספעציעל פארן זיך אנשטרענגן, מיר קוקן ארויס אויף דעם..

נעע.. נע..נע..נע! נעע.. נע..נע..נע.. אויסדריקלעך!
לוסטיג
שר האלף
הודעות: 1182


--------------------------------------------------------------------------------

דורך ווארום אום זונטאג יולי 11, 2010 10:47 am

אדאנק בשמי ובשם די קינדער.

ווארום
שר חמש מאות
הודעות: 680


--------------------------------------------------------------------------------

דורך 1x1 אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 2:27 pm

לוסטיג האט געשריבן:מיר קוקן ארויס אויף דעם..


1x1
שר האלף
הודעות: 1354

--------------------------------------------------------------------------------

דורך גראדער אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 2:36 pm

ס'וועט זיין נאכמיטאג אי"ה.

אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
גראדער
שר האלף
הודעות: 1114


--------------------------------------------------------------------------------

דורך sql server אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 4:17 pm

גראדער האט געשריבן:ס'וועט זיין נאכמיטאג אי"ה.


??? still baking

sql server
אנשי שלומינו
הודעות: 6


--------------------------------------------------------------------------------

דורך גראדער אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 4:57 pm

לכבוד שבת קודש פרשת דברים תש"ע לפ"ק.

טאקע א גנב, אבער דאך א איד!
viewtopic.php?p=362380#p362380

א גוט שבת.

אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
גראדער
שר האלף
הודעות: 1114


--------------------------------------------------------------------------------
שש מצות תמידיות: אהבת ה',יראת ה', יחוד ה', אמונה בה', שלילת ע"ז, ולא תתורו.
אוועטאר
leiby
שר שלשת אלפים
תגובות: 3911
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג נאוועמבער 16, 2008 11:08 pm
לאקאציע: צווישן אידן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך leiby »

שכוח פאר דער קוטשער

--------------------------------------------------------------------------------

דורך קרעמער אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 5:41 pm

יאסעלע גנב

קרעמער
מייסד הקרעטשמע
הודעות: 21691

--------------------------------------------------------------------------------

דורך גראדער אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 5:44 pm

קרעמער האט געשריבן:יאסעלע גנב



ס'טאקע דא וואס זאגן אז איינער קען זיך נאך באליידיגן דא, איינער וועט נאך מיינען אז מ'מיינט אים... איך וואלט געדארפט נוצן א מער פאפולערע נאמען ווי למשל יואלי גנב...

אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
גראדער
שר האלף
הודעות: 1112

--------------------------------------------------------------------------------

דורך שטארק זיך אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 6:05 pm

גראדער, דיין שילדערונגס קראפט איז אבנארמאל, גיי אן.

שטארק זיך, שטארק זיך אידעלע!
שטארק זיך
שר האלף
הודעות: 1569

--------------------------------------------------------------------------------

דורך פרעזידענט אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 6:10 pm

יישר כח. דאס מיינט געגאנגען גראד.

אידעלע פארלאז זיך אלא על אבינו שבשמים, אט אט מיט פרייד וואונטש מען לחיים! (מיכאל שניצלער)
פרעזידענט
שר האלף
הודעות: 1090

--------------------------------------------------------------------------------

דורך והוא פלאי אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 6:59 pm

איך מיין אז אין איינער פון די ערשטע חסידישע ספרים ווערט אנגעצייכענט צו אזא מעשה בקיצור, אז א אידינע האט געזאגט "האט דען כביכול געמאכט א שלעכט געשעפט, אז אפי' אזא איינע וויל זיך נישט שמד'ן"

למה זה תשאל לשמי...
והוא פלאי
שר חמש מאות
הודעות: 887

--------------------------------------------------------------------------------

דורך shmate אום דאנערשטאג יולי 15, 2010 8:42 pm

שכוח גראדער ! מעימקא דליפא !!! טענקס עי מיליאן!!

איך ווייס נישט פארוואס ( איך מיין איך ווייס יא פארוואס....) איך בין נישט אריינגעקומען אינעם עשקעל פין די ערשטע וואך, אמאי?? אזאנע ספורי צדיקים אזוי שיין אראפ געלייגט, אזוי בטעמ'ט, זיך צי באלעקן די פינגערס!!! (אזוי פלעגט מיין רעבע אין כיידער זאגן, פרעג מיך נישט וואס ס'מיינט ווייל איך קען דער נישט ענטפערן משום לא איכפת ליה......ווטעא"מ) איך מיין ווי בין איך געווען די לעצטע פאר וואכן ???....

זאל דיר השי"ת באצאלן מיט אלעם גיטן, אינעם זכות פין צישטעלן פאר כלל ישראל מעשיות פין די צדיקים הקודמים, זאל זייער זכות דיר ביישטיין בכל מקום אשר תפנה !! אמן!!

נב. דע יודענע זאגט אז די שרייבסט גיט. (איך זאגירעס שוין לאנג)

[אויף א יעדען אטעם זאג איך מודים אנחנו לך!! (mbd)
shmate
שר חמישים ומאתים
הודעות: 273
שש מצות תמידיות: אהבת ה',יראת ה', יחוד ה', אמונה בה', שלילת ע"ז, ולא תתורו.
אוועטאר
גראדער
שר האלף
תגובות: 1097
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אפריל 01, 2009 6:06 pm
לאקאציע: אין די הויזן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גראדער »

אנטשולדיגט טייערע ברידער, לדאבונינו זעמיר גאר שטארק פארנומען די לעצטע וואכן און ס'איז נישט אויסגעקומען קיין מינוט'קעלע צייט צו אפדעיטן דעם שבת טיש, אבער ווערט נישט צובראכן, מיר האפן אין די נאנטע וואכן צוריק אנצוהייבן שרייבן סחורה פארן שבת - און לכבוד תשרי אויך פארן יום טוב - טיש.

ואתכם הסליחה.
ידידכם
הק' גראדער
אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

גראדער האט געשריבן:אנטשולדיגט טייערע ברידער, לדאבונינו זעמיר גאר שטארק פארנומען די לעצטע וואכן און ס'איז נישט אויסגעקומען קיין מינוט'קעלע צייט צו אפדעיטן דעם שבת טיש, אבער ווערט נישט צובראכן, מיר האפן אין די נאנטע וואכן צוריק אנצוהייבן שרייבן סחורה פארן שבת - און לכבוד תשרי אויך פארן יום טוב - טיש.

ואתכם הסליחה.
ידידכם
הק' גראדער

נאר מיט שמחה, מען קען זיין פארנומען און פרייליך אויך.
אוועטאר
קליקו
שר חמש מאות
תגובות: 891
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 06, 2010 11:17 am

א פשוטע איד...

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קליקו »

איך קען מיך נישט איינהאלטן סאיז א תוכןדיגע גוטע מעשה אין איך האב עפעס א דרוק עס צו מיטטיילן, אנטשולדיגט סאיז נישט אויף יודיש

הספור היומי מספר 23 מהספר העתונאי 'ספור מהשגחה עליונה' מאת קובי לוי
והפעם "אני רק יהודי פשוט"


"אני רק יהודי פשוט"
גברת קורנפלד היא לא אשה דתייה. ליתר דיוק באזור שלה לא תוכלו למצוא גברת יותר אנטי-דתית ממנה. היא פשוט לא יכולה לסבול דתיים על גווניהם השונים, עם שטריימל, בלי שטריימל, עם קיטל או בלי, עם עניבה, בלי עניבה, ואפילו כיפות סרוגות עם חולצה צבעונית עוררו בה טינה עזה.
היא כבר לא אשה צעירה הגב' חווה קורנפלד, ועיסוקה כמאבחנת ליקויי למידה למעלה מ- 30 שנה, העמיד אותה בשורה הראשונה בסקטור המקצועי שלה. שמה הלך לפניה מדן ועד אילת, היא היתה אוזן קשבת, לב מבין, ופה מפיק עצות-מרגליות, בכל הקשור לאיבחונים ורעיונות התמודדות עם כל ליקוי באשר הוא. הספר שכתבה ''ילדים עם כשרון אחר'' הפך ללהיט גם במגזר הדתי, שם ידעו לסנן ולנפות את הקש והתבן, ולהוציא משם את הסולת הנקייה, בבחינת ''תוכו אכל קליפתו זרק''. לא נחטא לאמת אם נאמר שאלפי ילדים חייבים לה את חייהם ותפקודם השכלי והרגשי כאחד, גם במגזר שלנו.
היה זה בוקר יום שבת קייצי, פרשת ''משפטים'', ב' אלול, החום הכבד עדיין לא לפת את הנבראים, והיא השכימה קום כהרגלה, לצעדת הבוקר הקבועה שלה. בראשה חולפות מחשבות של אושר, שתי בנותיה נישאו בשנה שעברה, ובקרוב, ממש בקרוב, היא ובעלה יוכלו לסמן ברקורד שלהם את התואר: סבא וסבתא.
גב' קורנפלד ירדה במדרגות הפונות לגן הציבורי ופתחה בהליכה. הפתגם ''נפש בריאה בגוף בריא'' היה נר לרגליה למרות שבריאות הנפש לדידה, זו השכלה אוניברסיטאית-אקדמית על כל השלכותיה, נו טוב.
השעה 8:00 בבוקר. אנשים עטופי טליתות נכנסו ויצאו מבתי הכנסת, אבל אותה זה לא עניין. היא אף פעם לא הישירה מבטה לטיפוסים הללו שסימלו בשבילה גלות, חשכה, פרימיטיביות, נחשלות ומה לא?
היא פנתה ימינה לכוון המרכז המסחרי והנה מולה... לא פחות ולא יותר... דוקטור אביגדור נחושתן.
''בוקר טוב דוקטור''.
''שבת שלום גב' קורנפלד''.
דר' נחושתן היה אף הוא זריז בהליכתו... אך בטרם פנה להיכנס לחצר בית הכנסת השכונתי היא הבחינה בכיפה לבנה על פדחתו...
''לא ידעתי שאתה דתי'' אמרה בתמהון.
''אני לא דתי'' השיב.
''אז לאן אתה הולך עם הכיפהל'ה הקטנה שעל ראשך?''
''לבית הכנסת'' השיב הדוקטור. ''זה לא סוד, יהודי שהולך לבית כנסת צריך לחבוש כיפה... לא אני המצאתי את זה''.
''אז אתה כן דתי'' התעקשה הגברת.
''לא גברתי... אני רק יהודי פשוט, רק יהודי פשוט. שבת שלום''.
מכאן ואילך כבדו פסיעותיה. 20 שנה היא מכירה את רופא המשפחה המסור אביגדור נחושתן, ומעולם לא העלתה בדעתה שהוא פוקד את בית הכנסת, שמץ של אידישקייט היא לא מצאה בו. הוא לא הקרין שום לחלוחית כזו.
''אני יהודי פשוט... רק יהודי פשוט'', המשפט הזה הדהד כיבבת שופרות של אלול בין אוזניה, כמו מינים ועוגב. כמו צלצלי שמע. לא פסק לרגע. ''אני רק יהודי פשוט... יהודי פשוט''.
''ריבונו של עולם'' הרהרה בעודה נחה על ספסל בגן הציבורי ''מאיפה אני מכירה את המשפט הזה, למה הוא לא נותן לי מנוחה...?''. רק יהודי פשוט.
חווה נולדה להורים ניצולי שואה. בבית לא דיברו על הטראומות האלה. תמיד היה שקט מתוח באוויר. מעיק. אביה היה איש מופנם וסגור. בקושי הפליט כמה מילים ומשפטים יבשים מדי יום. איש קשה יום, חרוץ, עובד במפעל תעשייתי, ומביא לחמו בכבוד. היא בת יחידה. אמה, אשה טובת-לב נפטרה עליה בחטף בהיותה תלמידת תיכון, ומיד אחר כך חלה אביה במחלה הנוראה – אלצהיימר.
נערה יתומה בת 16, בלי אמא להישען עליה ולהתרפק על כתפה, עם אבא צעיר יחסית, ההולך ומאבד את שאריות זכרונו. יושב שעות ובוהה. שותק. פה ושם מנגב דמעה. שלוש שנים הוא סחב את המחלה, אבל בשנה האחרונה הוא שקע אל מצולות הזיכרון ודלה משם ארוע עליו חזר כמה פעמים בשבוע.
''רציתי למות. לא יכולתי יותר. מוכה וחבול בכל הגוף. רעב. בקושי שוקל 30 קילו. אין לי הורים, אין לי אחים, אין לי לאן לחזור, הוי אלוקים רחם עלי ואז הגיח פתאום החייל הנאצי הזה, שני מטר גובה ושלף אקדח. ''יהודון מסריח'' הוא שאג, ומיד שלף אקדח והדביק לרקתי''.
''מי אתה בכלל?'' צעק עלי הנאצי...
''אני רק יהודי פשוט'' עניתי לו ''יהודי פשוט''.
''ואז הנאצי החזיר את האקדח לנרתיק והלך לו''.
כן, אבא של חווה קורנפלד חזר על הסיפור הזה עשרות פעמים, אולי מאות, עד שגווע אל מותו, כשעל שפתיו המילים ''אני רק יהודי פשוט''. היא היתה נערה שהקשיבה, אך לא הפנימה.
כ- 30 שנים המתין בקרקעית התודעה שלה הביטוי הנדוש כל כך ''אני רק יהודי פשוט'' עם הבעת הפנים המיוסרת של אביה. עם הדמעה בזווית העין, וזה פעל בה לבסוף כארס של עכנאי.
''ואני יהודיה?'' שאלה את עצמה בעודה ישובה על הספסל ''אני יהודיה פשוטה? או שמא אני סתם מסתובבת בעולם ללא זהות ותוכן?'' והשאלות היו נוקבות עד תהומות הלב.
חווה קורנפלד ובעלה הלכו זמן קצר אחר כך למצוא את התשובות לשאלות בסמינר ליהדות.
חצי שנה אחר כך, סמוך לגן הציבורי, היא שוב נפגשה בשבת בבוקר עם דוקטור נחושתן. הוא בדרכו לבית הכנסת עם כיפתו הלבנה והיא בדרכה לבקר את נכדה הטרי. הוא כמעט בלע את לשונו ובקושי הכיר אותה. הגב' קורנפלד היתה לבושה בצניעות רבה, ולראשה כיסוי ראש.
''שבת שלום דוקטור'' אמרה לו ''גם אני רק יהודיה פשוטה''.

התעוררות
''כאשר באה לאדם התעוררות על עסקי נפשו ועבודת בוראו, יחזיק בה תכף ומיד, כי היצר מקרר חומו ומבקש להפרידו.''
(החיד''א)
אוועטאר
שאץ מאץ
שר שלשת אלפים
תגובות: 3031
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 15, 2008 5:01 pm
לאקאציע: איבעראל
פארבינד זיך:

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך שאץ מאץ »

נאך א נס די וואס שטעלן זיך אונטער דעם סלאגען "א פשוט'ע איד" וויסן נישט פון די מעשה....., ווען יא האט דאס גאר א אנדערע באדייט
http://shatzmatz.blogspot.com/" onclick="window.open(this.href);return false;
מה פתאום
שר חמישים
תגובות: 95
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 19, 2010 2:24 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מה פתאום »

קליקו האט געשריבן:היה זה בוקר יום שבת קייצי, פרשת ''משפטים'', ב' אלול,


ס'איז מסתמא געווען פרשת שופטים, נישט משפטים...
בשמים
שר חמישים ומאתים
תגובות: 356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 12, 2011 12:12 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך בשמים »

א שאד אז 'גראדער' איז נישט ממשיך מער מיט די מעשיות... יעצט אין די לאנגע זומערדיגע שבתים קען עס גוט צוניץ קומען.
אוועטאר
גראדער
שר האלף
תגובות: 1097
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אפריל 01, 2009 6:06 pm
לאקאציע: אין די הויזן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גראדער »

מיר וועלן פרובירן, בלי נדר.
אז מען קען גיין גראד \ וואס דארף מען גיין קרים--- נו, לעטס גאו...
אוועטאר
msp
שר עשרת אלפים
תגובות: 18061
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מארטש 10, 2011 10:03 am
לאקאציע: בין גברא לגברא

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך msp »

איך דערצייל די היסטארישע מעשות פון הרב לעהמאן
זיי זענען גאר אינטערעסאנט און פול מיט היסטאריע
אזוי אז די קינדער לערנען זיך תולדות ישראל אויף אנ'אנגענעמע אופן....
חכלילי עינים מיין ולבן שנים מחלב
אוועטאר
צים פינטעל
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4988
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג יולי 31, 2009 11:07 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך צים פינטעל »

ווי שטייט די מעשיות?
אוועטאר
msp
שר עשרת אלפים
תגובות: 18061
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מארטש 10, 2011 10:03 am
לאקאציע: בין גברא לגברא

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך msp »

זיי זענען געדרוקט דורך הוצאת נצח אויף לשון הקודש
עטליכע פון זיי זענען אויך אויף ענגליש דורך פעלדהיים
נאך א מעלה איז אז ס'איז איינגעטיילט אין פרקים
אזוי האלט מען די קינדער געשפאנט...
חכלילי עינים מיין ולבן שנים מחלב
אוועטאר
פריילאך
שר שלשת אלפים
תגובות: 3088
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג דעצעמבער 10, 2009 8:45 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך פריילאך »

ישר כח גראדער, פארן נישט לאזן ווארטן ביז נאך א יציאת מצרים.
מען זאגט לחיים און מ'איז פריילאך, און מען גייט א קאראהוט
בשמים
שר חמישים ומאתים
תגובות: 356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 12, 2011 12:12 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך בשמים »

גראדער האט געשריבן:מיר וועלן פרובירן, בלי נדר.

הארציגן יישר כח, מיר דאנקן אייך זייער פון פאראויס.
יקותיאל
שר מאה
תגובות: 207
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג אוגוסט 09, 2010 1:28 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יקותיאל »

אין זכות פון היטן שבת קודש

אין איינע פון די פוילישע דערפער האט געוואוינט א ערליכע איד. זיין נאמען איז געווען רבי מאיר. ער האט געהאט א מיהל צו מאלן תבואה נעבן דעם טייך, און פון דעם האט ער געהאט פרנסה בריווח. דער מיהל האט ער געדינגען פון דעם פריץ וואס איז געווען דער האר פון די אלע דערפער אין דער געגנט. דער מיהל איז איבער געגאנגען בחזקה צו רבי מאיר נאך פון זיין טאטען וואס האט אויך געדינגן דעם מיהל פון דעם פריץ. דער פריץ וואס האט אנערקענט די ערנסקייט און תמימות פון דעם טאטען און זוהן, אפילו וואס אנדערע מענשטן האבן געוואלט צאלן מער געלט פאר דעם מיהל, האט דער פריץ מוותר געווען אויף די געלט, און איז געווען צופרידן אז דער מיהל געפונט זיך ביי רבי מאיר.

רבי מאיר אליין, וויפיל ער איז געווען פארנומען מיט דעם מיהל א גאנצע טאג, האט ער יעדע נאכט אוועק געגעבן עטליכע שעות פאר דעם באשעפער און געלערנט. דער באשעפער האט איהם געבענטשט מיט א אשה כשרה און פיינע גוטע קינדער. רבי מאיר האט געלערנט מיט זיינע קינדער יעדן טאג וויפיל ער האט נאר געקענט. אויב עס פלעגט אריבער גיין אין דעם דארף א גאסט און האט גענעכטיגט ביי רבי מאיר, האט יענער באקומען זייער א ווארעמע הכנסת אורחים מיט עסן און טרונקען צוזאמען מיט א ווארעמע געלעגער. אויב דער גאסט האט געוואלט צאלן געלט פאר די אכסניא, האט רבי מאיר איהם געזאגט "א מצוה וואס איך האב בירושה פון מיינע זיידעס ביז אברהם אבינו, ווילסטו דאס אוועק נעמען פון מיר!".

ווען ער פלעגט פארן אין שטאט אריין פאר די ימים טובים צוזאמען מיט זיין משפחה צו קענען דאווענן בציבור דעמאלט, פלעגט ער מיט נעמען מיט זיך פון אלעס וואס דער באשעפער האט איהם געבענטשט, און געטיילט מיט א ברייט האנט, קודם פאר דעם רב און שוחט, שפעטער פאר אלע ארעמעלייט אין שטאט. די ארעמלייט אין שטאט האבן געוואוסט אז ווען רבי מאיר קומט אין שטאט "איז יו"ט..." זיין האנט איז געווען אפען פאר יעדן און מ'האט קיינמאל נישט געזעהן ביי איהם קיין קמצנות. צו דעם אלעמען איז ער געווען זייער א קלוגע מענטש, און אידן און להבדיל גויים פלעגן אפילו קומען צו איהם זיך שואל עצה זיין אין פארשידענע געשעפטן, און יעדן איינעם האט ער געגעבן די ריכטיגע עצה.

זיינע אייגענע געשעפטן האט ער געפירט מיט גאר א ערנסקייט, יעדע זאך געמאסטן צו די האר, ח"ו נישט אוועק נעמען יענעמס וואס געהער נישט צו איהם, דעריבער פלעגן אפילו גויים קומען צו זיין מיהל און מאלן זייערע תבואה ביי איהם. מ'האט געוואוסט אז בייר בי מאיר'ן קען מען זיך פארלאזן.

יעדן ראש חודש פלעגט ער זיך אנטאן אין זיינע שיינע שבת'דיגע קליידער און גיין צום פריץ ברענגען די געלט פאר דעם מיהל. ווען ער פלעגט קומען צום פריץ, האט דער פריץ שוין געוואוסט אז רבי מאיר קען מען נישט מכבד זיין מיט משקה, אבער מ'קען הערן פון איהם גוטע עצות. דעריבער ווען רבי מאיר פלעגט קומען צום פריץ פלעגט דער פריץ איהם ארייננעמען אין זיין פריוואטע צימער און שמועסן מיט איהם פאר א לענגערע צייט. דער פריץ האט זייער הנאה געהאט כסדר צו הערן די גוטע עצות פון רבי מאיר. דער פריץ האט איינגעזעהן אז עס איז נישט דא נאך אזא באגלייבטע מענטש אין זיינע דערפער ווי רבי מאיר אליין.

איינמאל האט זיך געמאכט וואס ראש חודש איז אויסגעקומען ערב שבת. רבי מאיר האט גענומען די שכירות געלט און האט זיך ארויס געלאזט צום פריץ'ס פאלאץ. ווי ער קומט אן דארט, האט דער פריץ איהם זיער שיין אויפגענומען, און איהם אריינגעפירט אין זיין פריוואטע צימער. דער פריץ איז געווען זייער גוט אויפגעלענט יענעם טאג. דער פריץ נעמט די געלט פון רבי מאיר און עפענט אויף זיין לעדל און לייגט אריין די געלט דארט. דערנאך נעמט ער ארויס פון דארט א גאלדענע רינגעל וואס אויף דעם איז געווען זייער א טייערע שטיין וואס האט געבליטשקעט זייער שטארק. דער פריץ ווייזט דאס רבי מאיר און זאגט איהם, דעם רינגעל האב איך געקויפט פאר צוויי טעג צוריק אין דער הויפט שטאט, וויפיל מיינסטו האט דאס מיר געקאסט? רבי מאיר נעמט דעם רינגעל אין האנט און באטראכט דאס, און רופט זיך אן און זאגט דעם אמת וועל איך זאגן, אז אין מיין לעבן האב איך נישט געקויפט אזעלכע זאכן אן נישט געזעהן אזעלכע טייערע צירונגען דעריבער ווייס איך נישט קיין פרייזן. זאגט דער פריץ, אבער דאך איך וויל דו זאלסט זאגן בערך וויפיל מיינסטו האט געקאסט דער רינגעל? רבי מאיר ענטפערט און זאגט לפי מיין השערה האט דאס געקאסט זיכער הונדערט גילדן. א גרויס געלעכטער האט אויס געפלאצט פון דעם פריץ. און ער רופט זיך אן, איך זעה אז דו ביסט טאקע נישט קיין מבין אין צירונגען, וויסן זאלסטו אז דער שטיין אויף דעם רינגעל הייסט "ברקת" אוןא יך האב געצאלט פאר דעם רינגעל גאנצע 5,000 גילדן. און מענטשן זאגן גאר אז איך האב אריינגעכאפט א מציאה ווייל דאס איז ווערט פיהל מער פון דעם. רבי מאיר דרייט ארום דעם רינגעל אין זיין האנט און מאכט זיך ווי דאס אינטרעסירט איהם זייער שטארק און גוט דאס צוריק פאר דעם פריץ. זאגט דער פריץ נו! וואס זאגסטו יעצט? וואס זאל איך זאגן איך בין נישט באקאנט אין די זאכן, אבער אויב דער פריץ האט געצאלט פאר דעם אזא טייערע פרייז בין איך זיכער אז דאס איז ווערט דער פרייז.

ווי זיי רעדן אזוי, קומט אריין א משרת מיט זיינע שיינע באדינונגס קליידער און בוקט זיך צום פריץ און זאגט אז דער שכן דער פריץ גאטלדכאווסקי איז געקומען באזוכן דעם פריץ און ווארט אין דעם פאדערשטן צימער. דער פריץ שטעלט זיך אויף פון זיין ארט, ער נעמט דעם רינגעל און לייגט דאס צוריק אריין אין דעם לעדל, אבער ער האט פארגעסן צו פארשפארן דעם לעדל. ער גייט ארויס פון דעם צימער, און זאגט פאר רבי מאיר, איך האב נאך עטליכע זאכן צו רעדן מיט דיר, ווארט דא אין דעם צימער ביז איך וועל ענדיגן מיט דעם פריץ מיין גאסט. דער פריץ איז ארויס און פארשפארט דעם טיר נאך זיך.

רבי מאיר איז יעצט געבליבן אליין אין דעם פריוואטן צימער פון דעם פריץ. ס'איז איהם זייער נישט געשמאק געווען צו זיין דארט אליין. אויף די ווענט האבן געהאנגן פארשידענע געיעג כלים, שווערדן און שפיזן, קעפ הערנער פון פארשידענע חיות וואס דער פריץ האט גע'הרג'ט און אזוי ווייטער. רבי מאיר ווארט אזוי איין שעה נאך א שעה, דערווייל הערט ער ווי אין דרויסן גייט פאר א באל. דער רפיץ מיט זיין גאסט האבן זיך געלאזט וואויל גיין מיט א געשמאקע סעודה, געגעסן און געטרונקען און אזוי ווייטער ביז זיי האבן געשיכור'ט, דער פריץ האט אינגאנצן פארגעסן פון רבי מאיר. ער פראבירט ארויס צו גיין אבער דער טיר איז פארשלאסן, אפשר האט דער פריץ נישט געוואלט אז זיין גאסט זאל זעהן דעם איד דארט, טראכט רבי מאיר. רבי מאיר זיצט אויף שפילקעס און ווייסט נישט וואס צו טאן. ער קוקט ארויס פון פענצטער זעהט ער ווי דער זון האלט שוין ביים אונטערגיין, און אט קומט שוין דער הייליגער שבת צו גיין, און ער וויל ח"ו נישט מחלל שבת זיין זייענדיג דא ביים פריץ. וואס טוט מען? ביז זיין שטוב איז אויך א וועג פון א האלבע שעה צו גיין, ווי אזוי וועט ער קענען אנקומען ביז דארט? ער רופט זיך צום רבש"ע אן זאגט "רבש"ע פארוואס האסטו מיר געברענגט אין אזא נסיון?" עס גייט אריבער נאך עטלכיע מינוט, יעדע מינוט איז ביי רבי מאיר ווי א יאר. ער קען שוין נישט איינזיצן אויף זיין ארט.

ער שטעלט זיך אויף און איז מחליט צו גיין פון דארט. אבער דער טיר איז דאך פארשלאסן. אבער ווי ער קוקט זיך ארום זעהט ער ווי פון דעם פריוואטן צימער איז דא פון אינטען אויך א טיר. ער גייט צו דעם טיר, און עפענט דאס אויף, דער טיר האט זיך גלייך געעפענט צו א שיינעם גארטן וואס איז געווען פון די אנדערע זייט פון דעם פריץ פאלאץ. ער גייט אריין אין דעם גארטן, אין דעם גארטן קריכט ער ארויף אויף דעם צוים און שפריגנט דאס אריבער, און נעמט זיך לויפן אהיים, ער איז אזוי שנעל געלאפן דאס ביז 15 מינוט איז ער שוין געווען אינדערהיים. ער איז נאך קיינמאל נישט אזוי שנעל געלאפן. דער טיש איז שוין געווען געדעקט, אלע האבן שוין געואורט פאר איהם אנגעטאן אין זייערע שבת'דיגע קליידער. ער האט זיך שנעל ארום געוואשן און זיך אנגעטאן בגדי שבת, און זיך גענומען דאוונען צוזאמען מיט זיינע קינדער אין דעם באזונדערן צימער וואו ער פלעגט כסדר דאוונען און לערנען. נאכ'ן דאוונען האט ער זיך געזעצט צום טיש און געפראוועט די שבת'דיגע סעודה מט גרויס שמחה וואס דער באשעפער האט איהם געהיטן ער זאל נישט דארפון מחלל שבת זיין און פון א נסיון. מ'האט געזינגען זמירות, רבי מאיר האט דערציילט פאר די קינדער וועגן פרשת השבוע, מ'האט געבענטשט און אלע קינדער זענען געגאנגען שלאפן, דעמאלט האט רבי מאיר דערציילט זיין ווייב פאר וואס ער איז אזוי שפעט אהיים געקומען פון דעם פריץ. ער האט אויך צוגעלייגט אז ער האט מורא אז דער פריץ וועט זיין ברוגז אויף איהם פאר וואס ער איז אנטלאפן פון דעם אינטערשטן טיר און נישט געווארט פאר דעם פריץ, אבער ער האפט אז ער וועט מסביר זיין דעם פריץ וועגן דעם הייליגן שבת, וועט דער פריץ איהם דאס מוחל זיין.

דער פריץ האט פארוויילט מיט דעם אנדערן פריץ ביז גאר שפעט אין נאכט. עס איז שוין געווארן חצות. און ער האט אינגאנצן פארגעסן אז ער האט איבער געלאזט רבי מאיר אין זיין פריוואטן צימער. אבער דער משרת וואס איז אריינגעקומען לאזן וויסן דעם פריץ פון דעם גאסט, האט יא געדענקט וועגן רבי מאיר. איז ער שפעט ביינאכט אריין אין דעם פריוואטן צימער זעהן אויב דער איד איז נאך דא דארט. ער זעהט אז דער איד איז מער נישט דא, אבער ער זעהט ווי דער לעדל פון דעם פריץ איז אפן און נישט פארשפארט. ער צינדט אן די ליכט, און קוקט אריין אין דעם לעדל, זעהט דער משרת דארט דעם טייערן רינגל. ער טראכט נישט קיין סאך און נעמט דאס, לייגט דאס אריין אין זיין קעשענע, און גייט ארויס פון דארט.

דעם קומענדיגן טאג ווי דער פריץ איז וואכעדיג געווארן פון זיין שכרות און טרונקען, האט ער זיך דערמאנט וועגן דעם רינגל אז ער האט נישט פארשפארט זיין לעדל. ער לויפט שנעל צו זיין פריוואטן צימער, און זעהט ווי דער לעדל איז אפן און דער רינגעל איז נישט דא. דער פריץ האט שנעל צוזאם גערופן אלע זיינע משרתים און משרתות, אלע האבן געציטערט און נישט געוואוסט פארוואס דער פריץ האט זיי אלע צוזאם גערופן אזוי שנעל. דער פריץ דערציילט זיי וועגן די גניבה, און יעדער איינער טענה'ט אז זיי ווייסן גארנישט צו זאגן וועגן דעם. אבער דער משרת מיט די שיינע קליידער [דער גנב] דערנענטערט זיך צום פריץ און רופט זיך אן: אדוני הפריץ! זאל דער האר געדענקן אז נעכטן ווען ער איז ארויס פון דעם צימער האט ער איבער געלאזט דעם איד רבי מאיר אין דעם צימער, און קיינער האט איהם נישט געזעהן ארויס גיין פון דארט, איז דאך זיכער ווער ס'איז דער גנב! דער פריץ שטייט זייער באוואונדערט, און זאגט, ניין! עס קען נישט זיין, איך קען מאיר און זיין פאטער זיי זענען גלייכע און ערנסטע מענטשן זיי וועלן נישט טאן אזא זאך און גנב'נען. אבער דער משרת האט נישט אויף געהערט צו רעדן און איינרעדן דעם פריץ אז עס מוז נאר זיין דער איד רבי מאיר וואס האט גע'גנב'ט דעם רינגל. ער האט אזוי פיהל גערעדט ביז דער פריץ האט זיך גענומען גלייבן אין זיינע ווערטער.

דער פריץ לאזט רופן רבי מאיר, רבי מאיר קומט און דער פריץ זאגט איהם אז ער זאל שויון מודה זיין וועגן די גניבה און צוריק געבן דעם רינגעל. אבער רבי מאיר האט געשוואוירן אז ער האט דאס נישט גענומען, און ער מיט זיין טאטען זענען באוואוסט געווען איבעראל פאר אמת'דיגע און פיינע מענטשן וואס וועלן נישט טאן אזא זאך. אזוי אויך נישט זאגן ליגענד. און זייערע הענט וועט נישט אנרירן צו א זאך וואס געהער נישט צו זיי. אבער דער פריץ האלט זיך מיט זיינס, און שרייט אויף רבי מאיר און זאגט צו איהם, קיינער איז נישט געווען אין דעם צימער נאר דו, איך געב דיר דריי טעג צייט זאלסט זיך איבעררעכענען און צוריק ברענגען די גניבה, און אויב נישט וועט דיין סוף זיין זייער נישט א גוטע און אזוי אויך דער סוף פון דיין גאנצע משפחה.

מיט א צובראכן הארץ איז רבי מאיר אהיים געגאנגען און דערציילט זיין ווייב וועגן די גניבה וואס דער פריץ איז איהם חושד. און ער ווייסט נישט וואס צו טאן. זיין ווייב זאגט צו איהם אז ס'איז דא א באשעפער אין הימל וואס ווייסט דעם אמת, און אין איהם דארף מען זיך פארלאזן. יעצט איז די בעסטע אז מיר ביידע זאלן זיך נעמען דאוונען צום באשעפער אין הימל אז ער זאל אונז ארויס נעמען פון די צרה וואס מיר זענען אריינגעפאלן.

רבי מאיר מיט זיין ווייב האבן זיך גענומען פאסטן די דריי טעג און דאוונען א גאנצן טאג. נאר ביינאכט האבן זיי עפעס געגעסן צו דערהאלטן זייערע זעל אין זיך. די גאנצע צייט האבן זיי געדאוונט צום באשעפער ער זאל זיי ארויס נעמען פון די צרה.

אין דעם דריטן טאג נאכמיטאג, רופט דער פריץ זיין משרת און זאגט איהם: "גיי צו דער מיהל, און פאר נאכטס, זאלסט דו ברענגען מאיר צו מיר געבינדן אין קייטן". דער משרת איז געגאנגען איינשפאנען זיין פערד אין שטאל. האט זיך דער פערד צעווילדעוועט און גענומען שטויסן פון אלע זייטן. מ'האט דעם פערד נישט געקענט איינשטילן. דער משרת האט נישט געהאט קיין ברירה האט ער זיך ארויס געלאזט צופיס צו רבי מאיר'ס הויז נעבן דעם מיהל. אבער ווי נאר ער גייט ארויס פון דעם פריץ פאלאץ, האט זיך דעם פריץ הונט איהם באפאלען און גענומען רייסן פון זיינע קליידער שטיקער, און אריינגעשטאכן אירע ציין אין זיין פיס. ביז עס האט גערינען בלוט. ער פארשטייט נישט וואס דא איז געשעהן, דער הונט איז דאך אייביג אזוי געטריי צו איהם...

ער איז שוין ארויס געגאנגען פון דעם פריץ פאלאץ און נעמט זיך לויפן צו רבי מאיר'ס הויז, אינמיטן וועג האבן א באנדע פון רויב-פויגל איהם באפאלן, און גענומען שרייען מיט הויכע קולות קרו! קרו! קרו! ער פראבירט זיי צו פארטרייבן מיט זיין שטעקן אבער עס גייט נישט, זיי באפאלן איהם, און שרייען מיט הויכע קולות קרו! קרו! קרו! אבער ער לויפט ווייטער מיט אלע זיינע כוחות צו רבי מאיר. און טראכט באזיך זיכער ווייסט מען שוין ווער ס'איז דער אמת'ע גנב. און אומזוסט טוט מען באשולדיגן רבי מאיר. און פון הימל וויל מען מיר באצאלן דאס וואס איך וויל מ'זאל טאן פאר רבי מאיר.

ער איז אזוי געלאפן אן קיין כוחות ביז ער איז אנגעוקמען צו דעם מיהל וואו רבי מאיר האט געוואוינט. ער עפענט אויף די טיר, און ציטערט ווי א קדחת האט איהם אנגעכאפט, ער פאלט שנעל צו די פיס פון רבי מאיר און בעט שטארק מיט תחנונים צו רבי מאיר, אוי! רבי מאיר זיי מיר מוחל, איך בין דער גנב און נישט דו, האב רחמנות אויף מיר, און קום צוזאמען מיט מיר צום פריץ, און בעט ביים פריץ רחמנות אויף מיר ער זאל מיר נישט הרג'נען וועגן די גניבה.

ס'איז געווארן לעכטיג אין שטוב, אלע האבן געזעהן דאס זייערע תפילות איז אנגענומען געווארן, און דער באשעפער האט זיי ארויס גענומן פון די צרה. רבי מאיר איז טאקע תיכף געגאנגען מיט דעם משרת צום פריץ. דער משרת האט געציטערט ווי א פיש און ארויס גענומען דעם רינגעל פון זיין קעשענע און דאס געגעבן דעם פריץ, און רבי מאיר האט געבעטן דעם פריץ ער זאל רחמנות האבן אויף דעם משרת, ווייל יעדער מענטש קען אמאל אריינפאלן און טאן אן עבירה און מאכן א פעלער. פארשטייט זיך אז דער פריץ האט נישט גע'הרג'ט דעם משרת, נאר געהייסן מ'זאל איהם געבן 50 שמיץ. דער פריץ איז זייער פריילעך געווען וואס דער רינגעל איז צוריק צו איהם געקומען. און כדי איבער צו בעטן רבי מאיר פאר וואס ער האט איהם חושד געווען אומזוסט, האט דער פריץ גע'חתמ'ט א קאנטראקט פאר רבי מאיר, אז דער מיהל געהער צו רבי מאיר פאר איהם און זיינע קידנער און קינדס קינדער עד סוף כל הדורות.

מ'קען זיך אליין פארשטעלן די גרויסע שמחה וואס האט געהערשט אין די שטוב פון רבי מאיר ווען רבי מאיר איז אהיים געקומען און אלעס דערציילט פאר זיין בני בית. און ווי עס איז איבער געקערט געווארן זייער טרויער צו א אמת'ע שמחה, ווי דער באשעפער האט זיי געראטעוועט פון שלעכטע מענטשן. זיי האבן נישט אויף געהערט צו דאנקן און לויבן פאר דעם באשעפער אויף די אלע גוטע זאכן און ניסים וואס ער האט האט געטאן פאר זיי.
לעצט פארראכטן דורך יקותיאל אום דינסטאג יולי 05, 2011 9:34 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
יקותיאל
שר מאה
תגובות: 207
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג אוגוסט 09, 2010 1:28 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יקותיאל »

גענומען פון די אלטע קונטרסים יפה בעתו
אז עס וועט זיין א פארלאנג וועט מען אי"ה ארויפלייגן נאך
בשמים
שר חמישים ומאתים
תגובות: 356
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 12, 2011 12:12 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך בשמים »

טענקס א לאט

ווי וואנט מאר!
יקותיאל
שר מאה
תגובות: 207
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג אוגוסט 09, 2010 1:28 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יקותיאל »

צורייסן די גזירה

א.
קידוש לבנה

אין סטאמבול איז געשעהן די דאזיגע מעשה מיט לאנגע יארן צוריק. שוין דעמאלט, פארצייטנס, איז דארט געווען א גרויסער אידישער ישוב. אידן האבן דארט געלעבט אין גרויס עושר און כבוד, ס'האט זיי גארנישט געפעלט. אידן זענען געווען קרובים למלכות, און האבן שטענדיג אינזין געהאט טובת הכלל. פון קיין שלעכטע גזירות, האט מען נישט געוואוסט, און אין אלטע צרות האט מען שוין כמעט פארגעסן. געקומען א שבת, א יו"ט, האט מען עס דערקענט אין דער גאנצער שטאט.

איינמאל זענען דארט אידן געשטאנען אויף דער גאס, און זיי האבן מחדש געווען די לבנה הויך אויפן קול. און מיט גרויס שמחה געשריגן הויך אויפ'ן קול "שלום עליכם, עליכם השלום, שלום עליכם, עליכם השלום"! ווען זיי זענען צוגעקומען צו זאגן "דוד מלך ישראל חי וקיים" האבן זיי פשוט אנגעהויבן צו טאנצן. גויים זענען פארבייגעגאנגען און האבן זיך אפגעשטעלט קוקן, אידן זענען געווען פאר'דבקה'ט און האבן זיך נישט אומגעקוקט און נישט געזעהן קיין זאך.
אין יענער צייט איז געווען אין סטאמבול א סולטאן, וואס פלעגט זיך גאנץ אפט איבערקליידן און פארשטעלן פאר א פראסטן מענטש, ארומגיין איבער דער שטאט, מאכן א שמועס מיט דעם, מיט יענעם, אויסצוגעפונען, וואס ביי איהם אין שטאט טוט זיך, און וואס מענטשן דענקען וועגן איהם און ווי אזוי ער פירט די מדינה. ער האט שוין געהאט זיינע וועגן, ווי צו פארשטעלען זיך מיט גרויס חכמה, אזוי אז דער גרעסטער חכם זאל קיין זאך נישט איינפאלן, ער זאל זיך נישט היטן פאר איהם מיט קיין ווארט, גארנישט חושד זיין.
גראס דעמאלט, ווען די סטאמבולער אידן זענען געשטאנען און האבן מחדש געווען די לבנה, מיט דביקות, און טענץ, איז דער סולטאן פארבייגעגאנגען די גאס, פארשטעלט ווי א פויער פון א ווייט דארף. ווי ער האט דערזעהן דעם עולם האט ער זיך אפגעשטעלט קוקן מיט גרויס נייגעריקייט.

ווען דער עולם האט זיך גענומען צוגיין, האט ער אפגעשטעלט עטליכע און געמאכט מיט זיי א שמועס, אריינגעצויגן זיי ביסלעכווייז אין א געשפרעך, אויסגעפרעגט וואס פאר א מנהג עס איז, זיך געמאכט תם'עוואטע, און אזוי ארום חוקר ודורש געווען. געווען דארט א פרומער איד וואס האט מסביר געווען דעם פארשטעלטען סולטאן וואס מ'טוט ביי קידוש לבנה, איינע פון די זאכן – פירט אויס יענער איד – זאגן מיר "אזוי ווי איך טאנץ קעגן דיר און איך דיך נישט אנרירן, אזוי זאלן מיינע פיינט מיך נישט קענען בארירן מיט שלעכטן!". ער האט צוגעגעבן אז דאס מיינט מען די מלכים פון די אומות העולם, וואס געבן ארויס שלעכטע גזירות אויף אידן, און אין זכות פון קידוש-לבנה פארשטערט דער באשעפער זייערע אלע עצות.

פרעגט דער פארשטעלטער ווייטער – וואס האט איר עפעס זיך געפרעגט און געענטפערט? – שלום עליכם, עליכם השלום!. און האט ווייטער געגעבן צו פארשטיין אז די גאנצע וועלט שטייט אויף שלום, אין די זכות פון אידן, און אויב נישט די אידן וואלט נישט געווען קיין שלום. ווייטער פרעגט דער סולטאן און וואס האט איר אזוי פריילעך געטאנצט? מיר האבן זיך געפרייט מיט דוד המלך. – ווער איז דאס און וואו וואוינט ער? – דער איד האט זיך צולאכט און געזאגט "נארישער מענטש, דו האסטו נישט געהערט פון דוד המלך? – אבער ער איז שוין געשטארבן א לאנגע צייט צוריק? רופט זיך אן דער איד און זאגט "דאס מיינט נאר דער וועלט, ער ליגט און שלאפט זיך אין זיין הייל אויף א גאלדענעם בעטל, זיין קרוין ליגט איהם צוקאפענס, און זיין פידעלע הענגט איבער דעם בעט, יעדע נאכט, ווען דאס צפון ווינט הויבט אן צו בלאזן, כאפט ער זיך אויף און הויבט אן זאגן זיין תהלים, זיינע ווערטער זענען ווי די שארפסטע שווערדן, מיט זיי האלט ער מלחמה מיט אלע אידישע שונאים, ער צורייסט די שלעכטע גזירות פון די בייזע מלכים און שרים, און מאכט זיי אונטערטעניג.

א דערשטוינטער האט איהם דער פארשטעלטער סולטאן ווייטער געפרעגט, וואס האט איר אזוי פריילעך געשריגן? "דוד מלך ישראל חי וקיים, א סימן טוב, א מזל טוב אויף אונדז און אויף כלל ישראל אמן!" – ווי אפט פארזאמעלט איר זיך אזוי? איינמאל אין חודש, ווען די לבנה ווערט גרויס, דעמאלט באנייט מען די מלוכה.

דער סולטאן האט זיך איינגעהאלטען, געמאכט זיך ווי ער וואלט געווען אביסל פארוואונדערט, אביסל צוטומלט, און האט זיך געזעגנט, און איז אוועקגעגאנגען. דער איד איז אהיים געגאנגען זייער רוהיג מיט דעם וואס ער האט געקענט מסביר זיין א פויער וועגן דוד מלך ישראל חי וקיים.

אבער דער סולטאן האט שוין אבער יענע נאכט נישט געקענט שלאפן. פארשידענע געדאנקן איז אריבער זיין מוח, ער טראכט ביי זיך, וואס! איך האב געמיינט אז די אידן זענען מיר געטריי און דינען נאר מיר, צום סוף מאכן זיי גאר גאנצע אסיפות, לאכן פון איהם און זאגן, אזוי ווי זיי קענען נישט אנרירן די לבנה, אזוי קען ער זיי נישט בארירן צום שלעעכטן. זיי האבן זייער אייגענעם קעניג און דינען צו איהם, מאכן פאר איהם א פאראד יעדן חודש, טאנצן אין די גאסן און שרייען, אז ער לעבט אייביג און אלע קעניגן פון דער וועלט זענען זיינע קנעכט, און וואו טוען זיי דאס? אין די גאסן פון זיין מלוכה-שטאט! זיין צארן האט זיך אנגעצינדן נישט געקענט שלאפן א גאנצע נאכט.אינמיטן נאכט איז ער איינגעשלאפן פאר עטליכע מינוט, האט ער גע'חלומ'ט ווי אידן קומען זיך צוזאמען, ווארפן איהם אראפ פון זיין כסא-המלוכה, און זעצן ארויף זייער מלך דוד, דערנאך הרג'ט מען איהם און זיין גאנצע משפחה. ער כאפט זיך אויך מיט גרויס צארן שפרינגט אראפ- פון זיין בעט, שנעל געהייסן צוזאם רופן אלע זיינע עצה געבערס און אלע גרויסע לייט.

נאך דעם זעלבן טאג האט מען געלאזט רופן אלע גרויסע אידישע לייט, די חשובים און נכבדים, און דער סולטאן זאגט צו זיי אזוי "אזוי האט איר מיך גענארט! חייב מיתה זענט איר, מורדים במלכות! איך וועל אייך ווייזן, וואס איך קען טאן מיט אייך, און זאל קומען אייער קעניג, וואס לעבט אייביג, און זאל אייך אפראטעווען פון מיינע הענט!".

די אידן זענען געבליבן שטיין צטומלטע, דאס לשון איז זיי ווי אוועקגענומען געווארן. און דער סולטאן האט ווייטער גערעדט מיט גרימצארן, געבייזערט זיך, געזידלט, און דערציילט פאר זיינע שרים און גרויסע לייט, אלץ וואס ער האט געזעהן און געהערט.
די אידן האבן געפרובט פאלן צו איהם צו די פיס, זיך פארענטפערן, דערקלערן, אז דאס איז נישט מער ווי א מנהג פון קדמונים, און דאס מיינט מען גאר דעם אמת'ן דוד המלך, וואס האט געלעבט מיט עטליכע טויזנט יאר צוריק, דער סולטאן האט זיי אבער נישט געוואלט אויסהערן, און ער האט ווייטער גערעדט צו זיי מיט גרימצארן, ערשט נאכדעם ווי ער האט זיך שוין געהאט גוט אויסגעשריגן, איז ער שטיל געבליבן אויף א וויילע און האט אויסגעהערט זייערע רייד, א מינוט האט ער געשוויגן, דערנאך האט ער צו זיי אזוי געזאגט. "אויב עס איז שוין יא אזוי, וויל איך אז איר זאלט מיר ברענגען א מתנה פון אייער מלך דוד, וואס לעבט אייביג, א סימן פון אונטערטעניקייט צו מיר, אויב נישט וועל איך אייך אלעמען ארויסטרייבן פון מיין לאנד, אייער גאנץ פארמעגן וועל איך צונעמען און זיך אפרעכענען מיך אייך, מורדים במלכות!

די חשובים האבן איהם גענומען בעטן, ער זאל אראפנעמען פון זיי די שווערע גזירה, ווייל עס איז נישט קיין מענטשליכע כוח צו טאן אזא זאך. זיי האבן פאר איהם געוויינט און געפרובט ווייכער מאכן זיין הארץ, דער סולטאן האט זיך אבער געהאלטען ביים זייניגן און געזאגט – מורדים במלכות זענט איר, און איך טו מיט אייך צו א גרויסע טובה, איר זענט נישט ווערט צו דעם, נאר מיין רחמנות איז גרויס, אבער ביז אהער און ווייטער נישט! געדענקט א יאר צייט גיב אייך אייך, און אויב איר וועט מיר נישט ברענגען קיין מתנה פון אייער מלך דוד, וועל איך זיך אפרעכענען מיט אייך, ווי איך האב געזאגט.

ווי די אידן פון סטאמבול האבן דערהערט, וואס עס האט געטראפן, איז געווארן זייער א גרויסער געוויין, מ'איז געלאפן אין די שוהלן, גוזר תענית געווען, געוויינט און געקלאגט געבעטען ביי דעם באשעפער, ער זאל טאן א נס און ווייך מאכן דאס הארץ פון דעם סולטאן, און איהם אריינגעבן א גוטע מחשבה, מבטל צו זיין די גזירה. מ'האט פראבירט ביי אלע גרויסע באאמטע זיי זאלן פועל'ן ביים סולטאן מבטל צו זיין די גזירה אבער עס האט גארנישט געהאלפן אפילו נישט מיט געלט.

דער שטאט רב, וועלכער איז געווען א גרויסער גאון און בעל-מקובל, איז געווען כמעט דער איינציגער, וואס האט זיין בטחון נישט געהאט פערלאזן, ער האט ביי זיך געשפירט, אז דער רבונו של עולם, וועלכער האט נאך קיינמאל נישט פארלאזן זיין געליבט פאלק ישראל, ער וועט זיי אויך דאס מאל זיכער אפהיטן פון אלעס שלעכטן.

ער האט צו זיך געשיקט רופן די ראשי הקהל, און אנדערע נכבדים פון דער שטאט, און ער האט צו זיי געזאגט: איר מוזט וויסן רבותי! אז אלעס וואס עס איז אנגעשריבן אין אונזערע הייליגע ספרים, איז זיכער אלעס אמת! און ווען זיי דערציילן אונז אז דוד המלך לעבט נאך און איז נישט געשטארבן, מעגן מיר נישט טראכטן אנדערש. נאר דער הויפט זאך וואס איז פון אונז פארהוילן, מיר ווייסן אבער נישט וואו אונזער אלטער קעניג דוד געפונט זיך, כדי מיר זאלן זיך קענן ווענדן צו איהם דערציילן וועגן די גזירה. דעריבער איז מיין עצה, מיר זאלן אויסקלייבן צוויי תלמידי חכמים, וואס זאלן זיך ארויסלאזן אין דער וועלט ארומזוכן דעם ארט וואו געפונט זיך דוד המלך. איך בין זיכער אז זיי וועלן איהם געפונען, און דאן וועלן זיי איהם קענען בעטן אן עצה ווי אזויאונז אויסלייזן פון די שלעכטע גזירה. ביז א יאר צייט – פירט אויס דער רב – בין איך זיכער אז דער באשעפער וועט אונז נישט פארלאזן, און זיי וועלן מצליח זיין אין זייער שליחות צו געפונן דוד מלך ישראל וועלכער איז באמת חי וקיים! מ'האט אויסגעקליבן צוויי שלוחים גרויסע תלמידי חכמים מיט בריוו פון די טערקישע קהילה אין זייערע הענט, און זיי האבן זיך ארויס געלאזט אויפן וועג זוכן דוד מלך ישראל חי וקיים.

ב.
די שלוחים

די שלוחים זענען געגאנגן פון שטאט צו שטאט, געוויזן צו אלע רבנים די בריוו פון זייערע קהילה, נאך דרייסיג טעג זענען זיי אנגעקומען קיין אלעקסאנדריען אין מצרים וואו דער הייליקער אריז"ל האט געוואוינט. זיי האבן געוויזן דעם שטאט'ס רב דעם בריוו האט ער צו זיי געזאגט: איך בין זיכער אז איר וועט מיט דעם באשעפער'ס הילף מצליח זיין, איר דארפט אבער וויסן מיינע ליבע פריינד, אז דא אין שטאט האבן מיר די זכיה צו האבן צווישן אונז דעם גרויסן מקובל, דעם אר"י הקדוש, וועלכער איז א גרויסער פועל ישועות און האט שוין עטליכע מאהל געראטעוועט כלל ישראל פון שלעכטע גזירות. איר מוזט תיכף נאך היינט גיין צו איהם און איבער געבן דעם בריוו, איך בין זיכער אז מיט זיין כח הקבלה, וועט ער אייך גלייך ווייזן וואו זיך צו ווענדן צו טרעפן דוד המלך.

די צוויי שלוחים האבן געדאנקט דעם רב, און זענען געקומען צום אריז"ל איהם איבער געגעבן די בריוו פון די טערקישן קהילה, און האבן דערציילט דעם אריז"ל וועגן די שרעקליכע גזירה וואס דער סולטאן האט ארויף געלייגט אויף זיי.

דער אריז"ל האט געשמייכלט און געזאגט "ליבע ברודער! איר דארפט אייך גארנישט שרעקן, איר קענט זיכער זיין, אז השם יתברך וועט אייך באלד צושיקן זיין הילף און אייער וואונטש צו זעהן אונזער אלטן מלך דוד.

ווי די שלוחים האבן געהערט די טרייסט ווערטער זענען זיי אנגעפילט געווארן מיט פרישע כוחות, זיי האבן געוואוסט זיכער אז פון אריז"ל ווערטער וועט נישט פאלן איין ווארט. זיי האבן איהם געדאנקט פאר די ווערטער, און איהם געבעטן ער זאל זיי אנווייזן דער וועג וואו זיי דארפן גיין. - איר ווייסט דאך – זאגט דער אריז"ל צו זיי – אז עס איז פארהאנען א שטאט מיט'ן נאמען לוז, וועלכע יעקב אבינו, האט געבענטשט, אז אירע אלע איינוואוינערס זאלן אייביג לעבן און קיינמאל נישט שטארבן. גייט דארט אהין, און ווערט געוואויר פון די זקנים, וואו עס געפונט זיך דער ארט וואו עס האלט זיך אויף דוד המלך. דער אריז"ל האט זיי איצט געגעבן סימנים, אויף וועלכן וועג זיי זאלן גיין, כדי זיי זאלן אויף וואס גיכער קענען אנקומען צו דער שטאט לוז.

עס האט ווייטער גענומען א צייט פון פערציג טעג, ביז די שלוחים זענען אנגעקומען אין דעם ווייטן לאנד, וואו עס געפונט זיך דער שטאט לוז. דער וועג איז געווען זייער א ווייטער און פול מיט סכנות, זיי זענען געגאנגען צווישן ווילדע מענטשן, אין מדבריות צווישן ווילדע חיות, שלאנגען מיט עקדיסן. ווילד הויך בערג האבן פארשטעלט זייער וועג און טיפע אפגרונדן האבן זיך געעפנט אונטער זייער פיס. זיי זענען געגאנגען און געבלאנדזשעט ביז צום סוף זענען זיי אנגעקומען צו דער שטאט לוז. דאס איז אבער געווען די נייע שטאט לוז, נישט די דאזיגע וועלכע יעקב האב געבענטשט און א נאמען געגעבן בית-אל, די שלוחים האבן דאס אבער נישט געוואוסט.

ווי נאר זיי זענען אריינגעקומען אין דער שטאט לוז, האבן זיי זיך נישט אויסגערוהט פון וועג, נאר תיכף געגאנגן צום רב פון שטאט, אים געוויזן די בריוו פון די טערקישע קהילה. און אלעס דערציילט. דער רב הערט זייער ווערטער און זאגט צו זיי, מיינע ברודער און גוטער פריינד, איר האט א גרויסער טעות געהאט, מיר געפונען זיך יעצט אין דער נייער שטאט לוז און נישט אין יענער שטאט לוז וואו מענטשן שטארבן נישט. אבער איך ווייס דעם וועג אהינצוקומען, און ביז דער טאג פון מיין שטארבן טאר איך דאס נישט אנטפלעקן צו קיינעם, נאר צו דער וואס וועט זיין רב נאך מיר. אבער איך זעה אז פון הימל וויל מען אז איך זאל דאס יא אנטפלעקן פאר אייך, וועל איך זעצן א בית דין וואס זאל מתיר זיין די שבועה וועל איך קענען אנטפלעקן וואו דער אלטער שטאט לוז געפונט זיך.

דער רב האט געזעצט א בית דין, זיי האבן איהם מתיר געווען די שבועה, די שלוחים האבן געפאסט דריי טעג און דריי נעכט זיך גע'טובלט אין א טייך אינטער דער שטאט, און דער רב האט צו זיי געזאגט ווי אזוי זיי זאלן אנקומען צו דער אלטער שטאט לוז.

"גייט צווישן די בערג ביז איר וועט צוקומען צו א גרויסן און טיפן פעלזנשפאלט, דארט וועט איר זעהן א רושיג טייכל, זאלט איר גיין מיט דעם טייכל, ביז איר וועט קומען צו זייער א הויכן און דיקן בוים, נעבן דער בוים וועט איר זעהן א גרוב פאר א מקוה, דארט זאלט איר זיך טובל'ן. און אפשר וועט, אין זכות פון כלל ישראל, זיך עפענען פאר אייך דאס קליינע טירל פון בוים, און איר וועט קענען אריינגיין אין דער אלטער שטאט לוז. געדענקט אבער, אייער וועג איז פול מיט די גרעסטע סכנות! איר זאלט זיך שטארקן און זיך מוסר נפש זיין פאר כלל ישראל.

דער רב האט זיי באגלייט א תחום שבת, געוויזן זיי דער וועג פון דערווייטענס. די שלוחים האבן זיך געדרייט צווישן די בערג און געקלעטערט דארט מיט די גרעסטע סכנות. פיהל מאהל האבן זיך שטיינער אויסגעגליטשט פון אונטער זייער פיס, זיי זענען געשטרויכלט געווארן, ביז בלוט. זיי האבן שוין מער קיין כח נישט געהאט צו גיין ווייטער און צו קלעטערן, זיי האבן אויפגעהויבן זייערע אויגן, זיך ארומגעקוקט און געזעהן, ווי עס עפענען זיך אינטער זיי טיפע תהומות, טאלן פון שאדענס פון טויט, גלייכע פעלזן ווענט, פון אונטען רוישט דאס שמאלע טייכל, ווערט גרעסער, ברייטער, ווארפט זיך מיט כח אויף די פעלזן. עס רוישט און ברויזט דער טייך אונטען, אין דעם פעלזנשפאלט, און זייערע הערצער קלאפן. זיי שטארקען זיך און קלעטערן דארט מיט זייער לעצטע כוחות, ביז זיי קומען צו דער בוים. דארט האבן זיי זיך אנידערגעזעצט אויף א מינוט, זיך אפצורוהען און כאפען דאס אטעם, זיי האבן זיך גלייך אויפגעהויבן און גענומען זוכן די מקוה, זיך טובל'ן אין איר.

זיי קומען צו דער מקוה, און קוקן אריין אין איר, און זייערע הערצער איז כמעט געשטארבן פאר פחד, פול איז געווען דער גרוב מיט שלאנגען און עגדיסן, און גרויסע גרינע קראקאדילן האבן ארויסגעשטעקט זייערע ברייט צועפענטע מיילער, מיט ציין ווי זעגן, א שרעק איז געפאלען אויף זיי, זיי האבן געציטערט און אוועק געשפרינגען פון דארט. זייער הארץ איז ווי אפגעשטארבן אין זיי, און זיי האבן זיך געוואקלט אויף די פיס. עטליכע מינוט זענען זיי אזוי געבליבן, פלוצלונג האט זיך איינער פון זיי צעשריגן מיט כוח, "איך וועל זיך מוסר נפש זיין פאר דעם כלל, און זאל דער באשעפער טאן מיט מיר וואס ער וויל?"

מיט גרויס התלהבות האט ער אראפגעווארפן פון זיך די צעריסענע קליידער, און ער איז אריינגעשפרינגען אין דער מקוה פון שלאנגען און עגדיסן מיט גרויס שמחה. דער צווייטער שליח איז געבליבן שטיין... אבער דער באשעפער האט פארשלאסן די מיילער פון די שלאנגען און עגדיסן און אלע אנדערע מזיקים, זיי האבן זיך געריקט אין א זייט צו דיווענט פון דער גרוב. ער האט יעצט געהאט א פריי ארט און זיך גע'טובל'ט דארט און איז ארויס מיט גרויס שמחה. אלע זיינע איברים האבן ממש געזינגען שירה צום באשעפער. ער האט געשטארקט זיין חבר זאל איהם נאך טאן. אבער דער חבר וואס איז אריינגעפאלן אין א טרויערקייט האט דאס נישט געקענט טאן. דערנאך האבן ביידע זיך גענומען זאגן תהלים מט גרויס כונה, עס זאל זיך עפענן דאס טירל אין דער בוים.

עס נעמט נישט לאנג, און א קליין טירל האט זיך פלוצלונג געעפענט אין דעם בוים, און א קול איז ארויסגעקומען פון דארט און האט אויסגערופן: זאל אריינגיין נאר דער וואס האט זיך גע'טובל'ט און דער צווייטער זאל בלייבן זיצן און ווארטן ביים בוים.

דער שליח וואס האט זיך מוסר נפש געווען, האט זיך געאיילט מיט גענומען מיט זיך אלע כתבים פון די רבנים און צדיקים און זיך געזעגנט פון זיין חבר און איז אריין אין בוים.

ג.
אין דער שטאט לוז

דאס טירל האט זיך גלייך פארהאקט, און עס איז נישט געבליבן קיין זכר פון דעם. דער שליח איז געבליבן שטיין אין א טויער שטילקייט, נישט געוואוסט וואו זיך צו רירן. א שווערער וואלקען, האט זיך אראפגעלאזט אויף איהם, ער האט נישט געקענט זעהן אדער הערן עפעס. ס'איז געווען א שווארץ שטילקייט דארט. פלוצלונג האט א בליץ איבערגעריסן די פינסטערניש און באגאסן די הייל מיט ליכט. פון דער ליכט האט זיך דערהערט א קול וואס האט אויסגערופן: "פיל נסיונות ביזטו אויסגעשטאנען אין דיין לאנגן וועג, האסט זיך מוסר נפש געווען אין דער מקוה פון שלאנגען און עגדיסן, געלייטערט דיין נשמה, יעצט האסטו די זכיה אריינצוקומען אין דער שטאט לוז, פריי און אפן איז אפר דיר די גאנצע שטאט. גיי צו דער גרויסער ישיבה און פון דארט וועט קומען דיין הילף!"

ער גייט ווייטער אין דער הייל, פון דער הייל איז ער אריין אין א וועלדל פון לוז-ביימער, ביז ער איז געקומען צו אן אויסגעטראטענע וועג, צו א גרויסער שטאט. ער זעהט אלטע הייזער מיט הויכע טורמעס, ענגע און שמאלע גאסן, פיל מיט מענטשן. ער נעמט זיך גיין וואס שנעלער צו דער ישיבה. קומט דארט אריין און זעהט ווי אלט און יונג זיצן דארט און לערנען תורה מיט א קול. ער דערציילט זיי וואס האט איהם געברענגט צו דער ארט, און בעט זיי זאלן איהם פירן צו זייערע רב.

די זקנים און תלמידי חכמים האבן געזיפצט און געזאגט, אונזער רב שלאפט א גאנץ יאר, נאר איין טאג כאפט ער זיך אויף, דעמאלט ברענגען מיר צו איהם אלע שווערע דין תורות און הארבע שאלות. און עס זענען שוין אריבער דריי חדשים פון דער לעצטע מאהל וואס ער איז איינגעשלאפן.

דער שליח האט זיך שטארק צעוויינט און ער האט געזאגט: וויי איז צו מיר, נאך אזוי פיל סכנות וואס וועט ווערן מיט די אידן אין טערקיי? זיי האבן איהם גענומען טרייסטן און האבן איהם געזאגט, אפשר אין דער זכות פון כלל ישראל וועט דער רב זיך אויפכאפן פריער, און ער וועט דיר קענען העלפן. און מיר וועלן תיכף גיין מתפלל זיין אז דער באשעפער זאל אייך פירן ווייטער אין דער ריכטיגע וועג...

ד. אין דוד המלך'ס הייל

נאך די תפילות פון די זקנים, האט זיך דער רב פלוצלונג אויפגעכאפט, געהערט דאס דאוונען און געוויין, און ער געט א געשריי "שמש!" דער שמש האט זיך שנעל געאיילט און איז אריין צום רב און דערציילט וואס די געוויינען זענען. דער רב הייסט אז דער שליח זאל אריינקומען. ער קומט אריין און האט גענומען שלום ביים רב. און דערציילט וועגן די שלעכטע גזירה אין טערקיי. און ווי פון הימל האט מען מודיע געווען פאר דעם אר"י הקדוש אז פון דא וועט קומען זיין ישועה.

דער רב טרייסט איהם מיט וערטער און זאגט איהם אז ער וועט מיט איהם מיט שיקן א שליח צו דוד המלך, או ער וועט זיכער נישט צולאזן אז עס זאל געשעהן שלעכטס צו די אידן וועגן איהם. דער שליח פרעגט דעם רב ווער ער איז, ווייל אויב דוד המלך וועט איהם פרעגן ווער עס האט איהם געשיקט דא זאל ער וויסן וואס צו ענטפערן. זאגט דער רב אז מיין נאמען איז עירה היאירי, דוד'ס פריינד.

דער שליח גייט מיט דעם שמש ביז דוד המלך'ס הייל, זיי גייען איבער בערג און טאלען, איבער שטעכעדיגע דערנער און שפיציגע פעלזען, ביז זיי קומען צו דער הייל. דא האט דער שמש געזאגט, אז ער האט מער נישט קיין רשות צו גיין ווייטער. און דער שליח מוז אליין גיין. דער שליח קלאפט אויף דער הייל מיט א תפילה צום באשעפער אין זיין מויל און דער טויער פון הייל האט זיך געעפענט, ער גייט דארט אריין מיט גרויס פחד און מורא. דער הייל איז באלאכטן מיט א באזונדערע ליכט, דער שליח האט מורא צו קוקן אין די שטארקע ליכט. און פארמאכט זיינע אויגן. דערווייל הערט ער א קול וואס רופט אויס: "עפן דיינע אויגן און קוק זיך ארום! וואויל איז דיר וואס האסט זוכה געווען צו זעהן דוד המלך. אט ליגט ער דא און דרימלט באלד וועט ער זיך אויפכאפען און אנהויבן צו זינגען שירות ותשבחות פאר דעם באשעפער. איבער זיין בעט הענגט א פידעלע, וואס דארף אנהויבן צו זיננגען ווען דער צפון ווינדט בלאזט אויף איר, גיי אריין אין דעם צימער וואו דוד המלך געפונט זיך און גיס אויס דיין הארץ און האב נישט קיין שום מורא פון גארנישט!"

דער שליח טוט אלעס וואס דער קול האט איהם באפוילן, מיר קענען אפילו נישט פארשטעלן ווי שיין און פראכטיג עס איז געווען דער צימער וואו דוד המלך איז געווען. דוד המלך איז געלעגן אויף א גאלדענעם בעטל, נעבן איהם א גאלדענע מנורה. ער קומט נענטער און בוקט זיך צו דוד המלך און דערציילט איהם אלעס וועגן די ביטערע גזירה. רופט זיך אן דוד המלך און זאגט "וויין נישט מיין קינד, דער באשעפער וועט העלפען!" ער נעמט ארויס אן עפל, דאס צושניטן אין פיר חלקים, געגעבן דעם שליח און געזאגט, די דאזיגע פיר שטיקלעך עפל זאלסטו מיטנעמען מיט זיך, איין פערטל זאלסטו האלטן פאר זיך, דאס צווייטע זאלסטו געבן פאר מיין חבר עירה היאירי, דאס דריטע זאלסטו געבן דיין חבר, וואס שטייט אינדרויסן פון דער שטאט, און דאס פערטע זאלסט ברענגען דעם סולטאן, און גיי און האב נישט קיין שום מורא.

דער שליח איז ארויס מיט גרויס שמחה, ביז ער איז אנגעקומען מיט גרויס שמחה צוריק אין דער שטאט איסטאמבול אין טערקיי.

אין דער צייט איז דער סולטאן זייער שטארק שלאף און קראנק געווארן, די גרויסע דאקטוירים האבן גארנישט געקענט טאן איהם צו העלפען. מ'האט אויסגרופן אין די גאנצע לאנד, ווער עס איז א דאקטאר זאל קומען און היילן דעם סולטאן. א פחד איז געפאלן אויף דער גאנצער שטאט, עס האט זיך נישט געפונען איינער וואס זאל זיך אונטער נעמען צו היילן דעם סולטאן. אן עס איז געווארן א גרויס מהומה אין שטאט. פונקטלעך דעמאלט זענען צוריק געקומען די צוויי שלוחים ווי זיי האבן געהערט וואס עס טוט זיך דארט אין שטאט, האבן זיי געמאלדן פאר דעם גרויס-וויזיר און געזאגט, מיר זענען באוואוסטע דאקטוירים, פון א ווייטער מדינה, לאז אונז אריין צום סולטאן און מיר וועלן איהם געזונט מאכן. זאגט אבער דער גרויס-ווייזיר צו זיי, איר ווייסט אז א דאקטאר וואס גייט היילן דעם סולטאן שטעלט איין זיין קאפ אויב ער איילט איהם נישט? האט דער שליח וואס איז געווען ביי דוד המלך געזאגט, איך בין גרייט אויף דעם!

מ'פירט איהם צו דעם סולטאן, דער סולטאן ליגט פארשלאפט מיט פארמאכטע אויגן, און אטעמט זייער שווער, ער נעמט שנעל ארויס דעם פערטן שטיקל עפל, און לייגט דאס נעבן דעם נאז פון דעם סולטאן. דער סולטאן עפנט זיינע אויגן, און כאפט זיך אויף ווי פון א שווערע חלום. זייער א דערשראקענער, און גענומען בעטן דאס מ'זאל איהם שענקען זיין לעבן. און ער האט געזאגט ":גרויסער מלך, וואס לעבט אייביג, זיי מיר מוחל! נאריש בין איך געווען און האב נישט געוואוסט פון דיין גרויסקייט, זיי מיר מוחל און שיק מיר א צייכן פון לעבן, און איך וועל שוין וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.

דער שליח זאגט צום סולטאן , זאל אונזער מלך לעבן און נישט האבן קיין מורא, א מתנה פון מחילה האב איך געבראכט פון דוד המלך. ער האט איהם געגעבן דאס פערטל חלק עפל, דער סולטאן האט עס אויפגעגעסן, דערכאפט זיך דאס הארץ און איז געזונט געווארן.

דער סולטאן האט געהייסן, מ'זאל אריינברענגען פאר איהם, מיט גרויס כבוד, די ראשי הקהל און אלע אידישע חשובים. מ'האט זיי געברענגט מיט גרויס כבוד. דער סולטאן האט זיי איבערגעבעטן, און צו זיי געזאגט "זייט מיר מוחל קינדער פון דעם הייליגן פאלק, וואס איך האב אייך פארשאפט צער. בעט רחמים פאר מיר ביי אייער מלך דוד, ער זאל מיר מוחל זיין אויף מיין נארישקייטט און זינד, און איך וועל עדות זאגן פאר די גאנצער וועלט אז ער לעבט אייביג.

ער האט דערציילט די אידן וועגן דעם חלום וואס ער האט געהאט ווי מ'האט גע'פסק'נט פאר איהם חייב מיתה אין בית דין של מעלה ווייל ער האט מורד במלכות געווען אין דוד המלך. די ראשי הקהל האבן דאס געהערט האבן זיי געלויבט דעם באשעפער פאר דעם גרויסן חסד וואס ער האט געטאן מיט זיי. דער סולטאן האט פארשטייט זיך גלייך מבטל געווען די גזירה און האט דאס צעריסן בעפאר די אויגן פון אלע חשובי הקהל, און זיי נאך באשאנקען פיל מיט מתנות. און פאר די אידן אין טערקיי איז געווארן ליהודים היתה אורה ושמחה וששון ויקר כן תהיה לנו אמן.
שרייב תגובה

צוריק צו “היימישע קרעטשמע”