ה'כולל-אברכים' באספקלריית רביה"ק מסאטמאר זצ"ל

געדאנקען און התחזקות בעניני עבודת השם

די אחראים: יאנאש,אחראי,געלעגער

אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

הער מיללער (נישט פערצופאל דער ראש הכולל אליינס? 8.) );

געליינט און געקוואלן פון יעדעס ווארט. נאכן זעהן איינעם פון די מגיבים זיך אפרעדן אז מען קען אייערע ווערטער אויסטייטשן ווי א זלזול אין כבוד בני תורה, האב איך צוריקגעבליקט זעהן אויב איר האט עפעס פארראכטן, און זיך געפריידט צו זעהן אז נישט. אייער אריגינעלע שריפט איז אומצוויידייטיג מכבד די לומדי תורה און מזלזל אין די שותי קאווע וכדומה.

ווען עס ווענדט זיך אין מיר, וואלט מען אפשר געדארפט צוזאמשטעלן מעמדות אז כבוד תורתו זאל זיך צוריקגעפונען בין כותלי בית המדרש.
אוועטאר
געלעגער
שר עשרת אלפים
תגובות: 12250
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 17, 2009 5:52 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך געלעגער »

מיללער אויף אזא ארטיקעל איז ווערט די טיטול פין כל המוסיף גורע...
נאר א ווארט וואס איך האב געהערט פין מיין שווער, (א שטוב מענטש ביים רבי'ן),
געוועהן אמאל צוויי מחותנים וואס האבען זיך משדך געוועהן, די אבי הבן האט זיך פארגענימען אויסציהאלטען זיין זוהן צו בלייבן בין כותלי בי"ה.
אבער מיט א צייט שפעטער איז די פרנסה געווארען שווערער האט די טאטע געזאגט פארן זוהן זיינעם, זיי מוחל אין גיי ארבעט ווייל איך קען נישט מער, פארן שווער איז די זאך נישט געפאלען, וטענה בידו אז דאס איז געוועהן אזוי אויסגענימען פארן שידוך... איז מען געגאנגען צום רבין פרעגען ווער ס'איז גערעכט..

האט די רבי געזאגט, לאמיר אפיר נעמען דעם אינגערמאן לאמיר רעדען צי אים, ווען די יונגערמאן איז אנגעקומען גיבט אים די רבי א פרעג, זאג נאר וויפיל שעה לערענסטו א טאג, בערך זיבען זאגט די יונגערמאן, פין עלעוו ביז זעקס,
די רבי גיבט זיך א צושמייכל אין ריפט זיך אן: דער יונגערמאן קען גיין ארבעטען אין איך וועל אים געבען א סדר היום ער זאל נאך אלס קענען לערנען זיבען שעה, אט הערט,
ער וועט אויפשטיין פיר דרייסיג, פינעווע וועט ער לערנען ביז אכטע, אכטע וועט ער גיין דאווענען, ניינע ווער ער גיין ארבעטען, פירע וועט ער א היים קומען לערנען פין פיר דרייסיג ביז זעקס דרייסיג, פין זעקס דרייסיג ביז אכטע וועט ער עסען נאכטמאל אין העלפען, אכטע ביז צעהנע וועט ער לערנען נאך צוויי שעה, דאס איז א קיימא לן פין זיבען שעה.... עכת"ד..
יהיה כן
שר תשעת אלפים
תגובות: 9226
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 2:25 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יהיה כן »

קרעמער האט געשריבן:הער מיללער (נישט פערצופאל דער ראש הכולל אליינס? 8.) );
ווען עס ווענדט זיך אין מיר, וואלט מען אפשר געדארפט צוזאמשטעלן מעמדות אז כבוד תורתו זאל זיך צוריקגעפונען בין כותלי בית המדרש.


גראדע געפינט זיך יא האב"ד מסקרענטאן רוב היום בין כותלי בית מדרשינו פה סקרענטאן, אידישע וועלט פינטל קאם יצ"ו.........
זיס
שר האלף
תגובות: 1400
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג מארטש 27, 2009 1:06 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך זיס »

קוקט וואס איך האב געשריבן דא

http://www.ivelt.com/forum/index ... c&start=60
אוועטאר
בןהרחמן
סעקרעטאר
תגובות: 1497
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יוני 27, 2006 1:08 am
לאקאציע: אויפן רעקליינער

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך בןהרחמן »

הרב מסקרענטאן, איך וועל מוזען ארויספרינטען דעם גאנצן מאמר צו קענען געהעריג מעיין זיין דערין, אבער איך מיין אז מיט די פאקטן און היסטאריע פון די גרינדונג פונעם כולל ביזטו נישט גוט אינפארמירט, ווייל איך האב אמאל געהערט ערגעץ א דרשה (אפשר אויף א טעיפ - איך מיין איך האב עס שוין געזעהן אמאל געדרוקט אויך) פונעם היינטיגן שאפראן'ער רב וואו ער האט פארציילט די השתלשלות פונעם גרינדונג פונעם כולל און אז דער רבי זי"ע האט איהם ממנה געווען אלץ אינגערמאן צוויי יאר נאך די חתונה צו זיין ראש הכולל, ער האט דאן פארציילט וויפיהל געהאלט די בני הכולל און ער אלץ ראש הכולל פלעגן באקומען, ווי אויך האט ער דאן פארציילט די סדר הלימודים און ווער עס פלעגט פארהערן, איך געדענק נישט אלע פרטים איך וועל מוזן מברר זיין, עס איז אמת אז דער סערדאהעל'ער רב האט אויך געלערנט דאן אינעם כולל איך מיין אפילו בחברותא מיטן שאפראנער אבער ער איז נישט געווען ראש הכולל.

דאס איז נאר בנוגע די פאקטן יעצט וועלן מיר ארויספרינטן דעם מאמר און מעיין זיין דערין.
אוועטאר
שוועמל
שר עשרת אלפים
תגובות: 14263
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יולי 19, 2006 8:40 pm
לאקאציע: גידולו בכל מקום

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך שוועמל »

יוסלמאן;
איך רעד נישט דוקא פון דער אלטער היים, איך רעד אפילו היינט ביי די ליטווישע קרייזן איז פארהאן אזא זאך ווי ישיבה וואו די יונגעלייט גייען צוריק נאך די חתונה לערנען מיט די בחורים.
איך וייס נישט אויב זיי קריגן באצאלט און וויפיל, אבער זיי לערנען פלייסיג און אפשר נאך פלייסיגער פון די חסידישע כוללים.
שוש אשיש בה', תגל נפשי באלקי! (ישעיה סא)
יוסלמאן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יוסלמאן »

שוועמל האט געשריבן:יוסלמאן;
איך רעד נישט דוקא פון דער אלטער היים, איך רעד אפילו היינט ביי די ליטווישע קרייזן איז פארהאן אזא זאך ווי ישיבה וואו די יונגעלייט גייען צוריק נאך די חתונה לערנען מיט די בחורים.
איך וייס נישט אויב זיי קריגן באצאלט און וויפיל, אבער זיי לערנען פלייסיג און אפשר נאך פלייסיגער פון די חסידישע כוללים.


גערעכט, אין לעקוואוד למשל לערנט מען באמת פלייסיג.
ס'האט מיר דערציילט א לעקוואוד איד'ל וואס האט חתונה געמאכט זיין טאכטער א צייט צוריק, אאון זיין איידעם בלייבט אטאמאטיש ביים לערנען - צו ער וויל יא צו נישט - אז זיין איידעם פארלאזט דעם שטוב 6 אינדערפרי, ער נעמט א קורצע לאנטש-ברעיק בערך 2 מיטאג און דערנאך ווארט די פרישע ווייבל אויף זייגער 9 אויפדערנאכט אז דער מאן זאל אהיים קומען.
אבער לאוו כל מוח סבל דא, דארט איז אויך דא בעסערע און שוואכערע, דער חילוק איז, דארט לייגט מען מער דגוש אויף לימוד התורה, שטארק בעיון, אבער מען פארקוקט היבש אויף שטוב ענינים. פארקערט אבער ביי חסידים, איז דער עיקר אז דער שטוב זאל זיין א הייליגע אפגעהיטענע שטוב, ווי מ'האמיר שוין כמה פעמים געהערט כ"ק אדמו"ר מהר"א שליט"א (מ'סתם זאגט ער איז נאך פון איינעם) טייטשען אויף בראשית ברא, ב' ראשית, דער ערשטע דארף מען זעהן אז די שטוב זאל זיין אויסגעהאלטן און טאקע א גרויסער ב', גרויס באיכות. פארדעם טאקע דארף מען זיין א קובע עיתם לתורה אז דער שטוב זאל זיך האלטן.
קום איך צוריק צו וואס כ'האב פריער געזאגט, א אינגערמאן נאך די חתונה זאך גיין אין כולל פאר א "טרי מאנט טריי אוט," אזוי ווי יעדע נייע דזשאב, האלט ער ביים לערנען באמת? אפשר וועט ער אויסוואקסן א דיין אד"ג! טא, אויב אבער נישט, זאל זיין א ממונה וואס זאל אים זאגן גיי לחיים ולשלום, טרעף א דזשאב און ברענג פרנסה. דער מקוה איד אין קרית יואל האט מיר אמאל געזאגט אז ס'איז א רחמנות צו זעהן ווי אינגעלייט וואס די פרויען לויפן צופרי אין ארבייט אריין מיט דריי פיצעליך אז דער מאן זאל לערנען און זיי גייען אין מקוה מיט צושטרויבלטע פאות 9 צו 10 אזייגער. ס'איז צומאל א שרעק און צומאל א גרויל.
שטארק זיך
שר שבעת אלפים
תגובות: 7783
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יולי 28, 2009 8:23 pm
לאקאציע: ביים נעקסטן שטאפל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך שטארק זיך »

בנוגע בני תורה אין לעיקוואד:
ליבע חברים.
די סיבה וואס האט נישט איינגעשטעלט דעם סיסטעם ביי אונז אזוי ווי אין לעיקוואוד איז בכלל נישט ווייל מען האט עס נישט געקענט נאכטאן, נאר מפני כמה טעמים:1
1. אזויווי יוסלמאן שרייבט, כדי די שטוב זאל זיין מסודר, וואס אין דעם אליינס איז פאראן כמה פרטים שאין כאן מקומם להאריך בהם.
2. ווי רביה"ק זאגט ערגעץ אין די בראשית פרשיות אז זייט דעם דור המדבר איז דער רצון השם אז ס'רוב כלל ישראל זאל ארבעטן און קובע עתים לתורה זיין (איך דערמאן זיך נישט דעם מקור, קען מיר איינער העלפן?).
והעיקר:
3. עס וואלט פאר זייער אסאך יונגעלייט, יא אפילו לעיקוואער, מער מסוגל געווען ברוחניות ווי בגשמיות צו ארבעטן על המחי' ועל הכלכלה, שיגיעת שניהם משתכחת עוון, און איך וויל נישט דא סתם מאכן חזרה אויף וואס כמה מחבירינו, ואני בתוכם, האבן שוין דאס געשמאק ארויסגעברענגט, יעדער אויף זיין סטיל.

און לאמיר געדענקען: דאס וואס דער רבוש"ע האט אזוי אוועקגעשטעלט זיין וועלטל, אז מען זאל מוזן ארבעטן פאר פרנסה, איז נישט ח"ו קיין טעות, און אין דור המדבר די מקבלי התורה וואס "לא ניתנה תורה אלא לאוכלי המן", האבן טאקע אלע פרימארגן געטראפן זייער שפייז ביים טיר, ווייל אזוי האט דער רבוש"ע דעמאלטס געוואלט.
דער פראבלעם איז קיינמאל דער פראבלעם!
עס איז וואס ליגט אונטערן פראבלעם.
אוועטאר
מיללער
שר עשרים אלף
תגובות: 27044
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג יוני 14, 2007 9:48 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מיללער »

משמש האט געשריבן:לעניית דעתי איז איינע פון די סיבות וואס האט געמאכט דעם רבי'ן זיין סקעפטיש איבער כוללים, דער פאקט אז דער רבי האט קיינמאל נישט געגליכן ווען בחורים אדער אינגעלייט ווערן א 'יש' מכח דעם וואס ער לערנט/קען לערנען.
כידוע פאר סאטמארער תלמידים איז אין סאטמאר קיינמאל נישט פארגעקומען קיין 'חלוקת פרסים', קיין מעמד 'כבוד התורה', וכו', זעלטן [אדער קיינמאל ]זענען געדרוקט געווארן קובצים מיט חידושים, וכו'.איך וועל נישט זיין ראדיקאל און זאגן אז דער רבי זיך מתנגד געווען, אדער ארויסגעגעבן א הוראה דערקעגן, אבער עס האט אים קלאר נישט געשמעקט.

פארוואס טאקע? די פשוטע סברא איז ווייל יודע צדיק נפש בהמתו, ער האט גוט געקענט זיין עולם, און פארשטאנען אז טאמער זאל איינער זיך פילן מער און ברייטער פונעם אלגעמיינעם ציבור, וועט דאס אים טרייבן צו צווייפלען אינעם רבי'נס מהלך און שיטה, וכמעשה שהי' שפעטער אין די יארן.

לענינינו, דער רבי האט נישט געוואלט אוועקשטעלן א פלאץ וואס קען זיין א פאטענשאל פראבלעם פאר אים, און אפי' ווען יא כולל, זאל עס זיין מינימאל, ד"ה, נישט צו לאנג זיצן דארט.


איך האב נישט געזעהן אז איינער זאל זיך באפאסען מיט די טעאריע, אבער לדעתי איז דאס דברי הבל און אפשר גאר דברי בלע אויפן חשבון פונעם רב'ין ז"ל, במחילת כבוד המשמש.

הייסט דאס אז דער רבי זאל האבן אויפגעגעבן אויף לימוד התורה ווייל ער האט מורא געהאט פון א תלמיד שאינו הגון? אבסורד!

אפשר צייכנט איר אן ווען שפעטער אין די יארען מען האט דאס געזעהן? איך מיין אז די סאטמארער כוללים האבן זיך גארנישט צו שעמען מיט זייערע פירות בכל מקום שהם, וויפיל צענדליגער מגידי-שיעור ומרביצי תורה און וויפיל מורי הוראה ומשמיעי לקח האבן די כוללים שוין ארויסגעגעבן, און דאס אלעס איז דער רבי גרייט געווען צו פארקוקען ווייל אפשר וועט זיין איין אויבער-חכם? דברים זרים ומוזרים!

"זעלטן [אדער קיינמאל ]זענען געדרוקט געווארן קובצים מיט חידושים, וכו"
גיי לערן היסטאריע, אין סאטמאר אינדערהיים איז ארויסגעקומען עטליכע ירחונים, ווי דער רבי האט זיך פערזענליך משתתף געווען, און אפי' געגעבן א הסכמה בכתב, נאך די קריג איז געווען דער 'אוצרות ירושלים' בעריכת הרב ר' צבי מאשקאוויטש וועלכער איז געווען דער בטאון ווי סאטמארער תלמידי-חכמים האבן געשריבען אין די תש"י-תש"ל יארען, דערנאך איז געווען 'עולת שבת' און שפעטער 'פרי תמרים', האק נישט אין טשייניק!

קיין מעמד 'חלוקת פרסים' אפשר נישט אבער דאס איז עפעס אן אידעלאגיע פונעם רבי'ן אדער ווייל דער דעמאלטסדיגער פאנד-רעיזאר האט נישט געכאפט אז דאס ברענגט געלט?.......

*

איך זעה דא מאנכע האבן נישט פארשטאנען די הויפט נקודות פוןמיין ארטיקל, איך וויל נישט מוסיף זיין נאר פשוט צאמנעמען דעם תוכן וואס ברויך דיסקוסירט ווערן:

1) איז דער רבי געווען קעגן גרינדען/פארמאגען א אייגענע 'כולל אברכים' אדער קעגן 'לערנען אין כולל' אדער ביידע?
2) האט ער שפעטער משנה געווען דעתו? אויב יא, מעיקרא מאי קסבר ולבסוף מאי קסבר?
3) וואס איז דער כלל היינט צוטאגס, ווער באלאנגט אין כולל אין ווער נישט?
4) איז ערלויבט צו זאגען אז 'אלע' כולל-אינגעלייט זענען באנק-דרוקערס, ווייל עטליכע אומפאראנטווארטליכע אינגעלייט זענען מבאיש ריח?
צו די זאך
שר חמישים ומאתים
תגובות: 288
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אפריל 30, 2009 2:12 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך צו די זאך »

אין סאטמאר פארציילט מען אזא מעשה:

עס איז געווען דער באקאנטער עושר אין סאטמאר, ר' לייבל ראפאפארט ע"ה, (איך האב געהערט אויף א טעיפ, ווי ר' שלמה יענקל געלבמאן, רופט איהם "לייבי", זעט אויס אזוי איז ער געווען באקאנט אין סאטמאר) נדבן פונעם בנין אין ירושלים, געוואוינט אין מאנסי.

האט ער איינמאל געמאכט א מסיבה ביי זיך אינדעהיים פאר די ישיבה, איז די רבי ז"ל ארויסגעפארן צום מסיבה,

ביי די מסיבה דארט איז געזעצן דער משגיח פון ביהמ"ד עליון, ר' ישראל חיים קאפלאן ז"ל (זייער א חשובע מענטש געוווען, א הפלא'דיגער ירא שמים, און ער איז געווען אן איידים ביי ר' ברוך בער ז"ל פון קאמעניץ)

אין יענע צייט האט די רבי געגרינדעט זיין כולל אין ווילמוסבורג,

האט ער דארט זיך בשעת'ן מסיבה אנגערופן פארן רבי'ן, "איך הער אז איר האט געגרינדעט א כולל, זאל דער אייבירשטער העלפען אז פון דעם כולל זאלן ארויסוואקסן גדולים".

האט זיך די רבי געגעבן א רוף אן, דאס ערשטע מאל וואס שטייט אין תורה דאס ווארט "גדול", איז ביי קין וואס שטייט דארט "גדול עוני מנשוא".

ע"כ מה ששמעתי.
די נעשכיזער איז א גוטער איד, מייערן אין צימעס איז א גוט מאכל.
איזאק
שר האלפיים
תגובות: 2324
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 12, 2007 11:55 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך איזאק »

מיללער האט געשריבן:
משמש האט געשריבן:לעניית דעתי איז איינע פון די סיבות וואס האט געמאכט דעם רבי'ן זיין סקעפטיש איבער כוללים, דער פאקט אז דער רבי האט קיינמאל נישט געגליכן ווען בחורים אדער אינגעלייט ווערן א 'יש' מכח דעם וואס ער לערנט/קען לערנען.
כידוע פאר סאטמארער תלמידים איז אין סאטמאר קיינמאל נישט פארגעקומען קיין 'חלוקת פרסים', קיין מעמד 'כבוד התורה', וכו', זעלטן [אדער קיינמאל ]זענען געדרוקט געווארן קובצים מיט חידושים, וכו'.איך וועל נישט זיין ראדיקאל און זאגן אז דער רבי זיך מתנגד געווען, אדער ארויסגעגעבן א הוראה דערקעגן, אבער עס האט אים קלאר נישט געשמעקט.

פארוואס טאקע? די פשוטע סברא איז ווייל יודע צדיק נפש בהמתו, ער האט גוט געקענט זיין עולם, און פארשטאנען אז טאמער זאל איינער זיך פילן מער און ברייטער פונעם אלגעמיינעם ציבור, וועט דאס אים טרייבן צו צווייפלען אינעם רבי'נס מהלך און שיטה, וכמעשה שהי' שפעטער אין די יארן.

לענינינו, דער רבי האט נישט געוואלט אוועקשטעלן א פלאץ וואס קען זיין א פאטענשאל פראבלעם פאר אים, און אפי' ווען יא כולל, זאל עס זיין מינימאל, ד"ה, נישט צו לאנג זיצן דארט.


איך האב נישט געזעהן אז איינער זאל זיך באפאסען מיט די טעאריע, אבער לדעתי איז דאס דברי הבל און אפשר גאר דברי בלע אויפן חשבון פונעם רב'ין ז"ל, במחילת כבוד המשמש.

הייסט דאס אז דער רבי זאל האבן אויפגעגעבן אויף לימוד התורה ווייל ער האט מורא געהאט פון א תלמיד שאינו הגון? אבסורד!

אפשר צייכנט איר אן ווען שפעטער אין די יארען מען האט דאס געזעהן? איך מיין אז די סאטמארער כוללים האבן זיך גארנישט צו שעמען מיט זייערע פירות בכל מקום שהם, וויפיל צענדליגער מגידי-שיעור ומרביצי תורה און וויפיל מורי הוראה ומשמיעי לקח האבן די כוללים שוין ארויסגעגעבן, און דאס אלעס איז דער רבי גרייט געווען צו פארקוקען ווייל אפשר וועט זיין איין אויבער-חכם? דברים זרים ומוזרים!

ס'איז נישט ממש דברי בלע, ס'איז דא א סיבה פארוואס די רבי האט נישט אויפגענומען קיין דיינים אין זיין קהילה אין די געזונטע יארן, ודי בזה. קען זיין אז דאס האט משמש געמיינט.
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35247
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

ר' איזאק, איר האט דאס געהערט פון רבי'ן אליין?
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
איזאק
שר האלפיים
תגובות: 2324
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 12, 2007 11:55 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך איזאק »

farshlufen האט געשריבן:ר' איזאק, איר האט דאס געהערט פון רבי'ן אליין?

געהערט וואס פון רבי'ן ? איך האב דא נאכגעזאגט א מימרא ?
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35247
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

איזאק האט געשריבן:ס'איז נישט ממש דברי בלע, ס'איז דא א סיבה פארוואס די רבי האט נישט אויפגענומען קיין דיינים אין זיין קהילה אין די געזונטע יארן, ודי בזה.
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
איזאק
שר האלפיים
תגובות: 2324
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 12, 2007 11:55 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך איזאק »

ניין נישט געהערט פונעם רבי'ן, אבער ס'איז א זאך וואס כ'האב געהערט פון עלטערע, און ס'איז געווען אזאך וואס מ'האט זיך פארגעשטעלט און גערעדט דערפון אז אזא גרויסע קהילה האט נישט געהאט קיין עמטליכע דיין...ס'האט נישט ממש צו טון מיט די כולל אישו, אבער ס'איז מיר אויפגעקומען ווען כ'האב געלייענט משמש'ס תגובה.

איך וויל נישט אריינגיין אין מער פרטים.
יוסלמאן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יוסלמאן »

משמש, איר בויעט עפעס אויף העכער און העכער. קודם איז דער רבי געווען קעגן קובצים, חלוקת פרסים און אלעס ארום. כ'ווייס נישט פון וואו איר נעמט עס, רב מילער האט שוין געשריבן וועגן דעם רבין'ס הסכמה אויף א קובץ אין סאטמאר, ואין מקומו בכאן. אויך וועגן דיינים איז קיין שום ראיה נישט אז דער רבי האט נישט אויפגענומען ביז בערך תש"ל ווען דער ברך משה האט אים געבעטן צו נעמן דעם דיין ר' ישראל חים מנשה שליט"א. ביז יענע יארן איז סאטמאר געווען רעאלטיוו קליין און ס'איז גענוג געווען די פאר רבנים וואו דער שארמאשער רב און דער קאפישער רב וכו' וואס האבן געפסק'ט שאלות פאר די אינגעלייט. אבער אין די שפעטערע יארן איז דער געברויך געווארן גרעסער, שטעלט אייך פאר היינט אן דיינים אין סאטמאר?! ס'איז דאך קע"ה דא אזויפיל אינגעלייט!

עניוועי, כ'מיין אז איר האט געבויעט אויף לופט.

צוריק צו רב מילער איר פרעגט פיר קשיות:
1) איז דער רבי געווען קעגן גרינדען/פארמאגען א אייגענע 'כולל אברכים' אדער קעגן 'לערנען אין כולל' אדער ביידע?
2) האט ער שפעטער משנה געווען דעתו? אויב יא, מעיקרא מאי קסבר ולבסוף מאי קסבר?
3) וואס איז דער כלל היינט צוטאגס, ווער באלאנגט אין כולל אין ווער נישט?
4) איז ערלויבט צו זאגען אז 'אלע' כולל-אינגעלייט זענען באנק-דרוקערס, ווייל עטליכע אומפאראנטווארטליכע אינגעלייט זענען מבאיש ריח?


[* ]איז דער רבי געווען קעגן כולל? לכוארה ניין! קעגן איז ער נישט געווען, ער איז נישט געווען קיין קעגנער צו לימוד התורה, דאס יא, ער האט נישט געוואלט אז ס'זאל ווערן א סטייל אזויווי ביי די ליטווישע אז יעדער גייט אין כולל. דאס איז נאר לפענ"ד.
[*] האט ער שפעטער משנה געווען? כ'האב געהערט פון ר' יוסף לייב קאהן וואס ער איז געווען פון די ערשטע כולל אינגעלייט אין סאטמאר, אז דער רבי האט געגרינדעט דעם כולל וועגן מ'האט אנגעהויבן גיין אין פרעמדע כוללים (כ'מיין דער נאמען איז געווען כולל חפץ חיים?), צו ער האט לכתחלה געוואלט האבן א כולל? מ'סתם נישט פארן סיבה וואס מהאמיר פריער געזאגט אז ס'זאל נישט וועןר א סטייל, אבער אז ער האט געזעהן אז מ'גייט אוועק האט ער באשלאסן אז ס'איז ענדערש מ'זאל האבן אייגענס ווי דארפן גיין אין די פרעמד. אבער פאר די היינטיגע סטייל און "מוז" צו גיין אין כולל גלייבט זיך נישט אז ס'איז געווען דער רצון פונעם רבין. נאכאמאל, כן נראה לפענ"ד.
[*] וואס איז דער כולל היינט? ווער באלאנגט אין כולל? היינט איז עס ליידער פאר א חלק אינגעלייט א צייט שטיפעריי ווילאנג די ווייב לאזט, אבער ב"ה אז פאר א גרויס חלק איז עס א הכנה פאר די שפעטערע יארן, אז מען זאל נישט ארויסגיין אין די פארדארבענע גאס ליידיגערהייט. וויפיל מ'האט נאר געלערנט אין די ישיבה פעלט נאך אלץ אויס א שטארקע געלערנאכטץ אלץ אינגערמאן. כ'האב אמאל געהערט א גוטע משל צו איינער וואס מאכט א פערמיט צו דרייווען, ווילאנג ער האט ישט געדרייווט, קען ער האבן א פערמיט אבער מ'קען אים נישט לערנען דרייווען, איינמאל ער האט גענומען דעם אויטא אין די האנט אריין, קען אים א גוטע איסטראקטער געבן דירעקציעס ווי אזוי מען דארף דרייווען. די זעלבע מיט א אינגערמאן, אלעס וואס ער גרייט זיך אן פאר די חתונה איז פיין און וואויל, אבער ווילאנג מ'האט נישט חתונה, מ'האט נאכנישט דעם קאר אין די האנט, קען מען זיך נישט דערלערנען. ס'איז א גרויסע חילוק אינעם מענטש א מינוט נאכן חתונה ווי א מינוטקל'ע פריער. עניוועי, פאר א חלק אינגעלייט איז עס א שטיקעל הכנה פאר די שפעטערע יארן. ווער ס'באלאנגט אין כולל? טאקע נאר א אינגערמאן וואס לערנט, אבער כ'וועל איבער-חזרן דעתי העניה אז יעדער אינגערמאן דארף דארט זיין א דריי חדשים כדי שלא יאמרו... נאכאמאל, נאר לפענ"ד.
[*] איז ערלויבט צו זאגען אז 'אלע' כולל-אינגעלייט זענען באנק-דרוקערס, ווייל עטליכע אומפאראנטווארטליכע אינגעלייט זענען מבאיש ריח? חלילה אזוי צו זאגען, ס'דא אינגעלייט וואס לערנען באמת און זיי זענען גארנישט שולדיג אז ס'זענען דא באנק קוועטשערס. אפשר דארפן זיי טוען מער אז די קוועטשערס זאלן גיין ארבייטן אבער פאר דעם זיי אנצורופן דרוקערס? נאכאמאל, נאר לפענ"ד.
ביקסאד
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4040
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 25, 2008 7:00 pm
לאקאציע: נעבן סאטמאר

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ביקסאד »

סקרענטאן'ער רב אין די ישיבה אין שטאט סאטמאר איז געווען א חברה חריפות ? וואו אין רוב אונגארישע ישיבות.

דאס וואס מען האט דא געשריבן וועגען בחורים זאלן זיין א יש,
האט מן הסתם צו טאהן מיט דעם וואס מען האט אין די ישיבה נישט צו געלאזט עס זאל זעל גרופירן עמטליכע חבורות.
ועמך כולם צדיקים
אוועטאר
מיללער
שר עשרים אלף
תגובות: 27044
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג יוני 14, 2007 9:48 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מיללער »

ביקסאד האט געשריבן:סקרענטאן'ער רב אין די ישיבה אין שטאט סאטמאר איז געווען א חברה חריפות ? וואו אין רוב אונגארישע ישיבות.

דאס וואס מען האט דא געשריבן וועגען בחורים זאלן זיין א יש,
האט מן הסתם צו טאהן מיט דעם וואס מען האט אין די ישיבה נישט צו געלאזט עס זאל זעל גרופירן עמטליכע חבורות.


איך קען דיר נישט ענטפערן וועגן א 'חברה חריפות' אינדערהיים, אדרבא אז דו ווייסט א תירוץ, אל תמנע טוב.

אבער דער דמיון פון 'בחורים' אלס א 'יש' ביז נישט לערנען אין כולל איז כרחוק איסט מוועסט, און האט נישט קיין שייכות, א בחור האט אנדערע נסיונות ווי א אינגערמאן.

יאסלמאן,
דיין משל מיט די קאר-פערמיט איז געוואלדאוונע!

דער וואס שרייבט איבער די 'צאמשטעל' מיטן נישט נעמען קיין דיינים צום כולל איז אויך א מדמה מילתא לשאינו מילתא, דאס איז דאך זיכער אז סאטמארער אינגעלייט האבן דאן געהאט וועם צו פרעגן שאלותף, מען האט גערעדט פון ת"ח מובהקים מורי הוארה פונעם דור הקדום ווי טאקע דער קאפישער רב וועלכער איז געווען אומאפיציעל סאטמארער דיין, ער האט געלערנט די הלכות מיט אברכים יענע יארען און געגעבן שיעורים בהלכה, אזוי אויך האבן זיך געפונען אין וומ"ס אנדערע רבנים ודיינים מובהקים.

דא האט אויך צוטאן ווי הרב מאנן דערמאנט איבער דעם גודל הציבור, און טאקע כדי מעמיד צו זיין דיינים האט מען געברויכט האבן א סמכות פון תורה, כדיוע האט דער דעמאלטסדיגער סיגוטער רב אסאך פארפירט אין די אסופות ביי התאחה"ר איבער די נחיצות מעמיד צו זיין אינגע מורי הוראה והדברים עתיקים, און פארשטייט זיך אז דער כולל איז געווען דער בסיס אויף וועלכע מען האט שפעטער געבויעט די אלע היינטיגע סאטמארער דיינים בכל מקומות מושבותיהם.
יוסלמאן

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יוסלמאן »

איין פוינט וואס ווייניג רעדן דערפון בכלל, איז אז אינגעלייט ווען זיי גייען אין כולל זענען זיי זיך מורה היתר גראד צו מאכן פ"ס מיטן אכטער, כ'בין דאך א כולל אינגערמאן! אבער ווען ס'גייט דורך א שטיק צייט און מ'דארף ארויסגיין ארבייטן, ווערט א פראבלעם, די דזשאב איז נישט גוט ווייל מ'צאלט אויף די ביכער וכו'. מ'ווערט צוגעוואוינט צו די זאכן און ס'פאלט ניטאמאל ביי אז ס'איז נישט קיין לכתחלה פאר א איד.
א שיינע פאר חדשים נאך מיין חתונה (כ'האב ב"ה קיינמאל די זאכן נישט געהאט) ווען כ'האב שוין געארבייט שווער פאר א דאלער, בין איך אמאל אריינגעפארן אין וויליאמסבורג אין א דארנעשטאג נאכט. ווילענדיג געבן עפעס א "טריט" פאר מיין בני בית זעמיר אריין צו "פלאמס אפעטייזינג" באמת א געשמאקע פלאץ מיט פיינע אייז קרעם וכו'. קוקענדיג אויף די לוקסוס מאכליך האב כ'געקלערט וויפיל כ'וועל שפענדן, א דאלער צוויי צו דריי, קומט אריין א חבר מיינער - א כולל אינגערמאן - און ער נעמט זיך פאקן אכילה, אלע קאלירן, מילכיג און פארעווע. כ'קוק אזוי אויף אים, ווייזט ער מיר זיין פ"ס קארטעל...
אייניגע
שר מאה
תגובות: 159
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 05, 2009 12:49 pm
לאקאציע: ארץ פלסטינה

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אייניגע »

איך בין הערשט יעצט אנגעקומען צו ליינען דעם ארטיקל. עס איז באמת זייער שיין.
יעצט אפאר הגהות צום סקרענטאנער.
1 אז ביי אייך און סקרענטאן קוקן די כולל אינגעלייט אזוי אויס ווי דערוואגט איר זעך מטיל דופי צו זיין און די ניו יארקער. לא ראי זה כראי זה...
2 כפי ידיעתי איז דאס התמנות פון א דומ"ץ געווארן אקטועל ווען דער קאפישער רב איז נישט געזונט געווארן
3 אין איינע פון שלמה יענקל'ס ספרים-ביכער -כ'געדענק נישט וועלכע- שרייבט ער וועגן די חברה חריפות אז די רבי האט עס געסטאפט. ועוד. א קובץ איז נישט געווען דא אין אמעריקא אין די געזונטע יארן פון רבי'ן. אינדערהיים איז עס -דאכט זעך-געווען א פריוואטער מענטש.
4 ר' ישראל'טשע דאכנער האט דער רבי אויך געשיקט ארבעטן.
5 תשכ"ב -ווען דער כולל האט זיך געעפנט- איז נאך קיין סענדז סט. נישט געוועזן.
6 קודם איז געווען דער שאפראנער רב דער ראה"כ. נאכדעם דער סערדאהעלער רב -אגב. בימים ההם איז געווען 3 סערדאהעלער רבנים. איר ברויכט מסביר זיין פון וועלכע איז דער מדובר- נאכער איז געווען ר' שלום "אליעזר" ווייס ז"ל

כל הנ"ל איז כפי המונח בזכרוני און קאן זיין אז כ'בין מיך טועה בכמה ענינים.
אוועטאר
לאז געמאכט
שר האלפיים
תגובות: 2710
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג דעצעמבער 14, 2007 11:55 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך לאז געמאכט »

פשי אידאס א היציגע נושא...

אז יעדער שרייבט טראכט איך אויך הויך...

קודם שכח מיללער פארן אפענטפערן דעם שמש מיר האלטן אז עס איז א עוולה אז מען האט דאס געלאזט דא אזוי צו שרייבן אויף א צדיק אמת?!, (יעצט אז מען באציעט זיך צו דעם אין גרויסן קעמען שוין נישט אראפנעמען)

בכל אופן איך טראכט אז מען דארף אפטיילן די כוללים אין צווייען, איין כולל זאל זיין פאר די וואס האלטן ביים לערנען אפי' נאר פאר אפאר יאר (2-3), און נאכדעם זאל מען עפענן א גרויסע טראנזיט סענטער פאר 'אלע' יונגעלייט פון נאך די חתונה ביז זיי טרעפן א פרנסה.

אינעם טראנזיט סענטער וועט די זמן זיין אפיצעיל זייגער 11 פאר פרישטאג, 2 גייט מען מיטאג פאר א שעה צוויי, דערנאך קעמען העכצענס לערנען לימודי חול צו קוויק בוקס, עקסעל וכדו' מען זאל האבן א שטיקל אנהויב (די פאקט, ווילסט זיין די ערשטע ראה"כ אינעם קאמפיוטער חבורה?).

די אויפטוהען דארף מען נישטאמאל אויסשמועסן, קודם וועט מען נישט איבערשטרענגן די יונגעלייט, ליידיג וועלן זיי אויך נישט גיין, מען וועט באקומען אביסל קוואליפעקאציעס צו טרעפן א בעסערע פרנסה, און מ'מוז נישט לויפן קיין מאנהעטן ממחרת השבע ברכות.

אבער עולה על כולנה איז פשוט אז מען וועט נישט אויסמישן די קאווע טרינקער'ס מיט די ריכטיגע כולל יונגעלייט וועט דער כבוד התורה צוריק קומען אויף די קעפ פון די יונגעלייט וואס זיצן אין לערנען מיט אן אמת בהתמדה ווי ס'פאסט.

וועגן די שיטות רבינו הק' זי"ע בענין:
דעס איז קלאר אז דער רבי האט נישט געהאלטן פון א כולל פאר סיי וועלכע סיבה שהוא, אויב דער רבי וואלט היינט אנדערש געזאגט ווייסעך נישט, אבער אזויפיל דארף מען יא וויסן אז וויפיל דער רבי האט נישט געוואלט מען זאל גיין אין כולל, מער פון דעם האט דער רבי ניט געוואלט מען זאל גיין אין פרעמדע פלעצער.

דארף דאס זיין דער מוסר השכל פאר די וואס גיין דא און דארט פאר סיי וועלעכע סיבה ס'זאל נאר נישט זיין, זאלן זיי וויסן קלאר אז זיי גיין בפירוש קייגן דעם רצון פונעם רבין זי"ע.

--------

ס'איז מערקעוודיג, מסתם האבן שוין אנדערע אויך געטראכט דערפון, אלע עכ"פ רוב שרייבער דא זענען וועטעראן כולל יונגעלייט אדער אזעלעכע וואס זענען בכלל נישט געגאנגן אין כולל, סא איז די סברות זייער איינזייטיג, מען דארף שאפן א קאמפיוטער פאר אפאר כולל יונגעלייט סיי פאר די לערנער'ס און אויך פאר די טראנזיט סענטער יונגעלייט, אזוי וועלמיר האבן א קלארן בילד.... (בדרך צחות).
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

א שטארקע געדאנק - לאז געמאכט - אבער ווער וועט זיין דער בוחן צו זאגען פאר די יונגעלייטלעך רעכטס אדער לינקס, צום ערנסטן כולל אדער צום טראנזיט (כלשונך).
אוועטאר
יאסל
שר האלפיים
תגובות: 2891
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג דעצעמבער 16, 2007 6:40 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יאסל »

לאז געמאכט האט געשריבן:וועגן די שיטות רבינו הק' זי"ע בענין:
דעס איז קלאר אז דער רבי האט נישט געהאלטן פון א כולל פאר סיי וועלכע סיבה שהוא, אויב דער רבי וואלט היינט אנדערש געזאגט ווייסעך נישט, אבער אזויפיל דארף מען יא וויסן אז וויפיל דער רבי האט נישט געוואלט מען זאל גיין אין כולל, מער פון דעם האט דער רבי ניט געוואלט מען זאל גיין אין פרעמדע פלעצער.

דארף דאס זיין דער מוסר השכל פאר די וואס גיין דא און דארט פאר סיי וועלעכע סיבה ס'זאל נאר נישט זיין, זאלן זיי וויסן קלאר אז זיי גיין בפירוש קייגן דעם רצון פונעם רבין זי"ע.

--------


כפארשטיי כלל נישט וואס די שרייבסט
סאיז טאקע קלאר אז דער רבי האט אין אנהויב נישט געוואלט קיין כולל מחמת סיבות וואס איז שוין פריער דערמאנט געווארן, אבער דאס איז אויך קלאר אז ווען ער האט געזען אנדערע סיבות וואס האבען איבער געוואויגען די פריערדיגע סיבות האט ער געטוישט זיין מיינונג,
דער רבי האט נישט געוואלט מען זאל גיין אין כוללים וואס דרייען זיך דארטען אידן מיט פרעמדע השקפות ,דאכט זיך אז דאס קען מען נישט זאגען אויף טעמפלעס כולל אדער אויף ר' חיים פלאר'ס כולל נישט אזוי.
לעצט פארראכטן דורך יאסל אום מאנטאג אוגוסט 24, 2009 9:12 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אוועטאר
לאז געמאכט
שר האלפיים
תגובות: 2710
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג דעצעמבער 14, 2007 11:55 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך לאז געמאכט »

יעדער ברויך אליינס האבן שכל!

אויף אן אמת איזעס נישט אזוי פאני, אין פאקט איז שוין געווען אזא סענטער אין ווימ'ס כידוע.

אבער יענץ האט מען מבטל געווען אינגעמאכט דעפון א געהעריגע כולל.

די פראבלעמען פון יענע פלאץ איגעווען אז ס'געווען געמישט מיט די לערנערס, ע"כ האט עס נישט געארבעט צוזאמען, אויך איניש געווען דארט קיין לימודי חול אנצופילן דעם טאג, ליידיג גיין איז לכו"ע דאס ארגסטע...

בכל אופן איך האלט באמת אז ס'קען זיך אויסארבעטן און ס'וועט זיין א גרויסע תועלת פאר יעדעם! אוואדי איז דא א געוואלד אויסצוארבעטן דעטאלן אבער מען קען עס מאכן אויב עסקנים וועלן זיך אריינלייגן מיט א אמת.
אוועטאר
לאז געמאכט
שר האלפיים
תגובות: 2710
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג דעצעמבער 14, 2007 11:55 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך לאז געמאכט »

אה דעס וואס יאסל שרייבט האביך נארוואס געמערקט,

איך בין אוואדי נישט דער מענטש וואס קען זאגן ווי יא און ווי נישט, אבער דאס האב איך בקבלה אז ס'איז א גרויסע גדר אז מען ווייסט "מער רירט זיך נישט ארויס פון סאטמאר!"

דערצו היינטיגע צייטן ווען די קול מחאה ווערט זייער פארשטימט ווערט אטאמאטיש דער גדר צווישן סאטמאר אין די אנדערע צוביסלעך דינער און דינער, מען הערט שוין זייער גוט אריבער פון די אנדערע זייט ליידער! אזוי אז זייער אסאך קהילות וואס זענען נישט מיט די שיטה זענען שוין זייער נאנט מיט סאטמאר.

אין אזא צייט איז דאס א גרויסע שמורה צו וויסן אז מען גייט נישט אין ערגעץ!

ס'איז נישט אויסגעשלאסן - כאטש איך זאג עס נישט אלץ א פאקט - אז דער רבי זי"ע האט דאס אויך געמיינט, ווען דער רבי זי"ע האט געזאגט אז "איך וויל מען זאל דאווענען/לערנען אין 'מיינע' בתי מדרשים" האט דער רבי געמיינט כפשטו ס'זאל שטיין אויפן שילד "קהל יטב לב ד'סאטמאר". כנלע"ד

וועגן דעס וואס מען האט גערעדט אז דער רבי האט געוואלט האבן ערליכע בעה"ב, איינער האט ארויסגעשריבן דברים של הבל אז דער רבי האט געמיינט מען זאל זיך נישט וואגן חולק צו זיין - אזוי ווי מען האט שוין געזאגט איזעס שטותים - אבער ס'איז מער פון דעם...
מען זעהט עס היינט זייער בולט!!

ווער ס'ווייסט וואס ס'טוט זיך אויסער די גרעניצן פון סאטמאר קוקט אויס, ווייסט וואס דער רבי האט געמיינט, און בס"ד ווי גוט ס'געלונגן!

שטעלטס צאם א עווריטש יונגערמאן פון סאטמאר און א עווריטש פון א ערגעץ אנדערש, די חילקום זענען הימל שרייענדיג.
שרייב תגובה

צוריק צו “אז נדברו”