גיוס בני הישיבות אין היסטאריע

[צולייגער]

דאס איז אויך פון די יסודות פון תורות החת״ס ותלמידיו הגדולים, אז אידישקייט איז נישט מוגבל צו גשמיות'דיגע עולם שנה נפש'דיגע גרעניצן, נאר דארט וואו דער תורה פון חת״ס ווערט פראקטיצירט למעשה, דארט איז טאקע גערעכנט אלס זיין רוחניות'דיגע המשכה.

[בערל קראקאווער]

גיוס פי די עף.pdf

הוספות אויף גיוס אין היסטאריע

(70.98 KiB) געווארן דאונלאודעד 161 מאל

[וואוילע שעפעלע]

א הארציגן ייש"כ רבי ר' בערל ראה"ק פאר די הערליכע הוספות

ס'איז א געשמאק צו לעהזן

[אויסגערעכנט]

א שיינעם דאנק בערל און שמעלקע, איך האב הנאה געהאט צו ליינען

[משה מאשקאוויטש]

בערל, שכח! שוין לאנג נישט געלייענט אזא רייכע באשרייבונג.

[רצון טוב]

יישר כח דיר שמעלקא הערליך הערליך.

עס כאפט א טרייסל ווען מיר דערזעהן זיך ארום ווי ארים מיר זענען
גוזרי גזירות זענען דא לרחצה, העלפער האבן זיי נעבעך אויך
ווי נעמט מען היינט א אפטער רב זצוק"ל א הייליגער נועם אלימלך זצוק"ל
באשעפער וואס וועט דא זיין.

[קעלנער]

יישר כח שמעלקא און בערל פאר די שיינע ידיעות וואס ענק האבן אזוי שיין אראפגעשריבן.

[פטיש]

ישר כח פאר די כותבים הנפלאים
ר' שמעלקא מיודעינו הנערץ
און פאר די הוספה פין ר' בערלען די ראש הקהל די געטרייע,
וואס ווארפט איבעראל אריין זיין פאר צענט (חוץ פין דעם ארימאנס פושקע..)

[רצון טוב]

סאטמארע קעגנער'ס פארשפרייטן די צעטליך אהערצושטעלן אז די אלטע סאטמארע רבי איז געווען אויף די זייט פין די וואס העלפן צו די ציוניסטישע רעגירונג דאס אויס'שמד'ן אידן
מנחת ש"י

[אומאפיציעל]

דו רעדסט פון דאס וואס ער שרייבט אז דער רבי האט אים געזאגט אז ער זאל זיך נישט זוכן קיין עקסטערע פראבלעמען מיט זיי? עס איז דאך א דבר פשוט, אז דארט איז נישט געווען קיין שום צד אז ער זאל מאכן קונצן אויסער אויף להכעיס, משא"כ ווען עס איז דא סיבות פארוואס מיט זיי זיך נישט צו רעכענען... איך בין זיכער אז דער סאטמארער רב וואלט נישט געהייסן די עלטערן אהינגעבן זייערע טעכטער ביי די גזירה פון גיוס בנות, כדי נישט אויפצורעגן די ציונים. ופשוט.

די שאלה איז נאר, צו היינט איז דער מציאות ביים זיך שטעלן צום לשכת הגיוס אנדערש ווי עס איז דעמאלטס געווען, אדער נישט.
פארדעם דארף מען קענען די מציאות, נישט סתם קאפירן מעשיות פון רבי'ן ז"ל.

איך האב דאס געשריבן, כאטשיג עס איז דברים פשוטים וואס יעדער בר דעת קען אליינס פארשטיין, פארט האב איך געפילט אז עס מוז אויך געשריבן ווערן.

[בסתר המדריגה]

יישר כח, פאר דעם הערליכע רייכער ארטיקל בתוך שאר הארטיקלעך הטובים שלך.

אז דו האסט אויפגעברעגנט דעם ענין, וועל איך פרעגן פשט אין א אינטערסאנטע מאמר וואס כ'האב די וואך געליינט אין די שמועסן האדמו"ר מסאטמאר מהר"א, ער זאגט דארט, אז דער קדושת יו"ט האט געזאגט: "ס'ענדערש מ'זאל גיין אין מליטער צוויי דריי יאר ווי צו גיין לערנען אין פרעשבורג".

וצריך ביאור!

די מעשה איז נישט בדייוק אראפגעברענגט במילא נשתברו עליו כמה קולמסין ולא העלו ארוכה
דא איז די מעשה
"אין צייטן פון קדושת יום טוב זי"ע, האָט די אונגאַרישע רעגירונג באַשטעטיגט פאַר איינע פון די גרעסטע באַרימטע ישיבות אין אויבערלאַנד וואס האט איינגעפירט קלאַסן מיט שטודירן, אז זייערע תלמידים זיין באַרעכטיגט צו דינען אַלס רבנים און לאַנד, און די וועלן זיין באַרעכטיגט באַפרייט צו ווערן פון מיליטער. דאָס האָט צוגעברענגט אַז זייער אַסאַך בחורים זענען געפאָרן לערנען אין יענע ישיבה, כדי צו זיין באַפרייט פון מיליטער.
ווען דער קדושת יום טוב האָט עס געהערט האָט ער מרעיש עולמות געווען דערקעגן און האָט געזאָגט אין אַ דרשה הושענא רבה: "ענדערש צו דינען דריי יאָר אין מיליטער ווי איידער פאָרן לערנען אין יענען ישיבה וואו מ'מוז לערנען אויך חכמות חיצוניות", וואָס מאַכט קאַליע די אמונה און יראת שמים. "
כידוע אז אלע צדיקים האבן לוחם געווען אויף שטודירן אז דאס מאכט קאליע די אמונה משא"כ אין די גוי'עשע מיליטער האבן זיך רוב בחורים געהאלטן מיט אידישקייט כאטש מען האט געדארפט מחלל שבת זיין און עסן טריפות רח"ל

[נא_שכל]

קודם וואס זאגט איר אנדערש? וועלכע ישיבה ס'איז געווען?

און פון וואו נעמט איר דעם פונקטליכען ציטאט פונעם קדושת יו"ט ווערטער?

[בסתר המדריגה]

קודם וואס זאגט איר אנדערש? וועלכע ישיבה ס'איז געווען?

און פון וואו נעמט איר דעם פונקטליכען ציטאט פונעם קדושת יו"ט ווערטער?

די עיקר נקודה וואס טוישט די מעשה אז עס איז געווען א מדובר צווישן שטודירן אדער גיין אין מיליטער נישט צווישן א ישיבה און מילטער
די פונקטלעכע ווערטער ווייס איך נישט

[נא_שכל]

אין פרעשבורג פלעגט מען דען שטודירן?