הסתת יהדות צרפת דורך די סוכנות ימ"ש והצלתן (נאר בילדער)

[סעטינגס]

מיינט דאס אז מ'הייבט אן א נייע קאמפיין אן הרב קאטלער אין הרב פיינשטיין?

[רצון טוב]

מיינט דאס אז מ'הייבט אן א נייע קאמפיין אן הרב קאטלער אין הרב פיינשטיין?

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

[פרידן]

די קרן איז געווען פאר אר"י אבער בשעת שאפן געלט האט מען פארלאנגט אז א געוויסע סכום זאל גיין פאר די וואס זענען אין פראנקרייך
יעצט פארט מען סיי פאר חיזוק אויף זייער פארלאנג אין סיי פאר געלט

[דריידל]

בין איך דער איינציגסטער וואס פארשטייט נישט וואס האט איינס מיטן צווייטן און וואס די בילד בעלאנגט אהער? סתם ווייל צוויי רבי׳ס וואס זענען געווען דא, גייען זיין דארט? איז פ״וו שטעלט מען נישט דערצו א בילד פון די פשעווארסקע חתונה די וואך ווי ביידע זענען אויך געוועזן??
אדער ווען רב שעכטער מיט רב לעווין וועלן זיין ערגעץ קומענדיגע וואך קענען זיי אויך ניצן דעם בילד, ווייל זיי זענען געווען ביים כינוס און יעצט גייען זיי זיין נאכאמאל אונטער איין דאך? אדער גאר קען איך עס נוצן פאר מיינס א חבר׳ס א שמחה די וואך, ווייל איך און ער זענען דארט געווען??

וואס פארשטייט עטץ נישט?
מ'דארף זעהן צו האלטן די פראנצויזישע אידן אין פראנקרייך ווייל טאמער גייען זיי אויף ארץ ישראל וועלן זיי אריינגעכאפט ווערן אין צבא.

[ווערעצקי]

בין איך דער איינציגסטער וואס פארשטייט נישט וואס האט איינס מיטן צווייטן און וואס די בילד בעלאנגט אהער? סתם ווייל צוויי רבי׳ס וואס זענען געווען דא, גייען זיין דארט? איז פ״וו שטעלט מען נישט דערצו א בילד פון די פשעווארסקע חתונה די וואך ווי ביידע זענען אויך געוועזן??
אדער ווען רב שעכטער מיט רב לעווין וועלן זיין ערגעץ קומענדיגע וואך קענען זיי אויך ניצן דעם בילד, ווייל זיי זענען געווען ביים כינוס און יעצט גייען זיי זיין נאכאמאל אונטער איין דאך? אדער גאר קען איך עס נוצן פאר מיינס א חבר׳ס א שמחה די וואך, ווייל איך און ער זענען דארט געווען??

וואס פארשטייט עטץ נישט?
מ'דארף זעהן צו האלטן די פראנצויזישע אידן אין פראנקרייך ווייל טאמער גייען זיי אויף ארץ ישראל וועלן זיי אריינגעכאפט ווערן אין צבא.

הונדערט פראצענט!!!
די פראנצויזישע אידן זענען ליידער, אזוי ווי פילע עדות המזרח, וועלכע פארמאגן נישט קיין געהעריגע רוקן ביין, און ס'איז נישטא ווער ס'זאל וויינען אויף זיי.
אדרבה, ווער האט אנגעהויבן פארפירן אז מ'דארף עפעס טוהן פאר די פראנצויזישע קינדער, נישט די גרויסע פארטייען אין ארץ ישראל וועלכע פארטרעטן מ'כלומר'שט די גאנצע יהדות החרדית, ניין און ניין, נישט די חברי הכנסת וועלכע שרייען איצט אז נאר די "נטורי קרתא" זענען געווען זונטאג ביי די פראטעסט, ניין, קיין פינגער אין קאלט וואסער.

נאר ווער, אנגעהויבן ביי קאלוב'ער רבי לרפו"ש, וועלכער איז שוין יארן אריינגעטוהן אין די וואוילזיין פון די פראנצויזישע יודן, און די גדולי ישראל אין אמעריקע, יא! די וועלכע ווערן אראפגעריסן פארן זיך ארויסשטעלן יעצט ביים גזירת הגיוס, וועלכע טוט לכל הדיעות שטארק אפעקטירן די ספרד'ישע קרייזן, און קיינער קימערט זיך נישט אויף זיי, נאר די גדולי ישראל אין אמעריקע וועלכע האבן אויפגעהויבן א וויי געשריי אויף די מצב אין ארץ ישראל, אט די זעלבע זענען אריינגעטוהן ראשם ורובם צו העלפן ראטעווען די פראנצויזישער אידנטום.

אלזא, גענוג פארשטענדליך....?

[רחש לבי]

בין איך דער איינציגסטער וואס פארשטייט נישט וואס האט איינס מיטן צווייטן און וואס די בילד בעלאנגט אהער? סתם ווייל צוויי רבי׳ס וואס זענען געווען דא, גייען זיין דארט? איז פ״וו שטעלט מען נישט דערצו א בילד פון די פשעווארסקע חתונה די וואך ווי ביידע זענען אויך געוועזן??
אדער ווען רב שעכטער מיט רב לעווין וועלן זיין ערגעץ קומענדיגע וואך קענען זיי אויך ניצן דעם בילד, ווייל זיי זענען געווען ביים כינוס און יעצט גייען זיי זיין נאכאמאל אונטער איין דאך? אדער גאר קען איך עס נוצן פאר מיינס א חבר׳ס א שמחה די וואך, ווייל איך און ער זענען דארט געווען??

וואס פארשטייט עטץ נישט?
מ'דארף זעהן צו האלטן די פראנצויזישע אידן אין פראנקרייך ווייל טאמער גייען זיי אויף ארץ ישראל וועלן זיי אריינגעכאפט ווערן אין צבא.

הונדערט פראצענט!!!
די פראנצויזישע אידן זענען ליידער, אזוי ווי פילע עדות המזרח, וועלכע פארמאגן נישט קיין געהעריגע רוקן ביין, און ס'איז נישטא ווער ס'זאל וויינען אויף זיי.
אדרבה, ווער האט אנגעהויבן פארפירן אז מ'דארף עפעס טוהן פאר די פראנצויזישע קינדער, נישט די גרויסע פארטייען אין ארץ ישראל וועלכע פארטרעטן מ'כלומר'שט די גאנצע יהדות החרדית, ניין און ניין, נישט די חברי הכנסת וועלכע שרייען איצט אז נאר די "נטורי קרתא" זענען געווען זונטאג ביי די פראטעסט, ניין, קיין פינגער אין קאלט וואסער.

נאר ווער, אנגעהויבן ביי קאלוב'ער רבי לרפו"ש, וועלכער איז שוין יארן אריינגעטוהן אין די וואוילזיין פון די פראנצויזישע יודן, און די גדולי ישראל אין אמעריקע, יא! די וועלכע ווערן אראפגעריסן פארן זיך ארויסשטעלן יעצט ביים גזירת הגיוס, וועלכע טוט לכל הדיעות שטארק אפעקטירן די ספרד'ישע קרייזן, און קיינער קימערט זיך נישט אויף זיי, נאר די גדולי ישראל אין אמעריקע וועלכע האבן אויפגעהויבן א וויי געשריי אויף די מצב אין ארץ ישראל, אט די זעלבע זענען אריינגעטוהן ראשם ורובם צו העלפן ראטעווען די פראנצויזישער אידנטום.

אלזא, גענוג פארשטענדליך....?

זייער קלאר ארויסגעברענגט די שייכות.
בכלל האב איך א קשי' אויף די אלע וואס זאגען אז די גזירת הגיוס איז סתם א אויפגעבלאזענע זאך (כ'רעד נישט פון די וואס זענען בכלל כי השוחד יעור עיני חכמים און ווערן פארבלענדעט פון די תמיכות, נאר פשוט פון די אלע וואס פארשטייען אז ס'איז דא א אנדערע צד.) , לו יהא א פאל וואס איז לכו"ע א סכנת שמד בלי שום חולק, וואלסטו דיך יא געקימערט? אדער סתם זיך נישט וויסענדיג געמאכט ווילאנג עס אפעקטירט נישט דיינע ד' אמות? ווער זענען די יודן וואס קוקן זיך כסדר אום און זענען דא צו העלפן יודן בכל קצוי תבל ברוחניות ובגשמיות אפגעזעהן וועלעכע חלק מישראל עס איז? ווער זענען די יודן וואס קוקן זיך אום און זענען זיך גרייט צו לאזן קאסטן ביי יעדע מין גזירה וואס שאפט זיך פון צייט צו צייט על החיים ועל המתים ה"י?
אז מ'טראכט אריין, מיין איך אז מ'קען זייער פארשטענדליך מבחין זיין ווער עס פארשטייט אז מ׳דארף טון און ווער עס וועט אלץ אוועקמאכן מיטן אויסרייד אז ס'איז דא א אנדערע צד.

[ווערעצקי]

ליידער קען איך אביסל די זאך פון די נאנט, די פראנצויזישע אידנטום, כהיום יום, באשטייט בעיקר פון בני עדות המזרח, אפשטאמיגע פון מאראקא, אלזשיר ועוד, (צוליב דעם וואס פראנקרייך האט אמאל געהערשט אויף זיי, און ביים זיך אפטיילן זענען פילע אריבערגעקומען קיין פראנקרייך). - עס איז קיינמאל נישט געווען אין א "ברום המעלה" מצב, אין די ערשטע תקופה נאך די מלחמה האבן זיך דארטן אויפגעהאלטן פילע מלחמה געראטעוועטע, צווישן זיי דער קראסנער רב זצ"ל, דער מארגערעטן רב זצ"ל, און שפעטער הצדיקים ר' איציקל וחתנו ר' יענק'לע מפשעווארסק זי"ע, מרן רביה"ק מסאטמאר האט עטליכע מאל זיך אפגעשטעלט אין פאריז אויפן וועג קיין ארץ ישראל אדער אויפן וועג צוריק, און שטענדיג זיך אינטערסירט אויף די מצב היהדות.
שפעטער, נאך תשי"ח ווען ר' איציקל זצ"ל האט זיך געצויגן קיין אנטווערפן, האט דאס גורם געווען אז די פארבליבענע חסיד'ישע אידן זענען צוביסלעך אוועקגעפארן, און עס איז פארבליבן נאר געציילטע, צווישן זיי איז באקאנט ר' מיכל רייז זצ"ל, דער באקאנטער שוחט און מכניס אורח, און דער באקאנטער רב הגאון ר' חיים יעקב ראטטענבערג זצ"ל, וועלכער האט אויפגעשטעלט די התאחדות קהלות החרדים אין פאריז, אויפגעשטעלט א אפיציעלע כשר'ע שחיטה אונטער די קהילה, כשר'ע מילך וכו'.
כהיום יום, איז דא צוויי גרעסערע קהילות, איינס אונטער זיין זוהן ר' מרדכי שליט"א, און איינס אונטער זיין איידעם הגאון ר' מרדכי כ"ץ, וועלכער האט אויפגעשטעלט במשך די יארן א חדר, ישיבה, און כולל, און אזוי אויך עטליכע קלענערע קהלות, אבער ס'פעלט די כח העסקנות, מיט וועלכע די אונגארישע חסידישע אידן זענען געבענטשט, און די שיף וואקלט זיך, ואין איש שם על לב.
אלזא, תיתי להו פאר די גדולי ישראל, וועלכע האבן גענומען אויף זיך די עול צו ראטעווען א שבט מישראל מרדת שחת, תנו כבוד לתורה.

[גרינע]

איך האב אויך געהויבן ברעמען אויפן צעטל.

וואס איז אזוי שווער צו פארשטיין ביידע זענען מער ווייניגער די זעלבע עסקנים און מרעדט אויך מער ווייניגער צו דער זעלבער עולם
און אלעס מיט די זעלבע יודישע היימישע הארץ וואס זאגן זיך פאר אן אנדערע...

[בוידעם]

דאס זענען פון די זאכן וואס אויב וויל מען עס נישט פארשטיין, וועלן מיליאנען הסברים נישט העלפן. אויב וויל מען יא, דאן איז עס פשוט׳ער ווי פשוט.

#ווער_ס׳פארשטייט_פארשטייט.

[א גולם]

דאס זענען פון די זאכן וואס אויב וויל מען עס נישט פארשטיין, וועלן מיליאנען הסברים נישט העלפן. אויב וויל מען יא, דאן איז עס פשוט׳ער ווי פשוט.

#ווער_ס׳פארשטייט_פארשטייט.

גוט געזאגט!

[גרינע]

דאס זענען פון די זאכן וואס אויב וויל מען עס נישט פארשטיין, וועלן מיליאנען הסברים נישט העלפן. אויב וויל מען יא, דאן איז עס פשוט׳ער ווי פשוט.

#ווער_ס׳פארשטייט_פארשטייט.

גוט געזאגט!

[סעטינגס]

מיינט דאס אז מ'הייבט אן א נייע קאמפיין אן הרב קאטלער אין הרב פיינשטיין?

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

[פלייוואד]

מיינט דאס אז מ'הייבט אן א נייע קאמפיין אן הרב קאטלער אין הרב פיינשטיין?

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

יישר כח פאר די אינפארמאציע

[אלט מאנרא]

מיינט דאס אז מ'הייבט אן א נייע קאמפיין אן הרב קאטלער אין הרב פיינשטיין?

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

דעמאלטס זאג אים אז ער איז נישט באהאווענט...

[איך ווייס]

מיינט דאס אז מ'הייבט אן א נייע קאמפיין אן הרב קאטלער אין הרב פיינשטיין?

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

דעמאלטס זאג אים אז ער איז נישט באהאווענט...

דהיינו ?
וואס באדערט זיי אז די קינדער קומען אן קיין ארץ ישראל ?

[אלט מאנרא]

מיינט דאס אז מ'הייבט אן א נייע קאמפיין אן הרב קאטלער אין הרב פיינשטיין?

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

דעמאלטס זאג אים אז ער איז נישט באהאווענט...

דהיינו ?
וואס באדערט זיי אז די קינדער קומען אן קיין ארץ ישראל ?

אז ביז א יאר-צוויי איז נישט דא קיין זכר פון אידישקייט ביי א גרויס חלק פון זיי.

מען ראטעוועט וויפיל מען קען, אבער די סוכנות ארבייט אויך זה לעומת זה.

[וויל זיין גוט]

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

דעמאלטס זאג אים אז ער איז נישט באהאווענט...

דהיינו ?
וואס באדערט זיי אז די קינדער קומען אן קיין ארץ ישראל ?

אז ביז א יאר-צוויי איז נישט דא קיין זכר פון אידישקייט ביי א גרויס חלק פון זיי.

מען ראטעוועט וויפיל מען קען, אבער די סוכנות ארבייט אויך זה לעומת זה.

אויך איז דער מצב, אז אין ארץ ישראל דארף מען שוין 'ראטעווען', ווען זיי זענען אין פראנקרייך דארף מען נאר צוהעלפן און זיי בעסער מחנך זיין.

[שמואל בארג]

האט מען נישט מורא צו מאכן א אידישן מעמד אין פאריז אזוי בפומבי?

[איך ווייס]

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

דעמאלטס זאג אים אז ער איז נישט באהאווענט...

דהיינו ?
וואס באדערט זיי אז די קינדער קומען אן קיין ארץ ישראל ?

אז ביז א יאר-צוויי איז נישט דא קיין זכר פון אידישקייט ביי א גרויס חלק פון זיי.

מען ראטעוועט וויפיל מען קען, אבער די סוכנות ארבייט אויך זה לעומת זה.

אויך איז דער מצב, אז אין ארץ ישראל דארף מען שוין 'ראטעווען', ווען זיי זענען אין פראנקרייך דארף מען נאר צוהעלפן און זיי בעסער מחנך זיין.

וואס האט מען דעמאלטס געטראכט פון אנפאנג אן ?

[שמואל בארג]

איר מיינט פון בריאת העולם? אז מען גייט נישט זינדיגן.

[ברוינפן באטל]

מיינט דאס אז מ'הייבט אן א נייע קאמפיין אן הרב קאטלער אין הרב פיינשטיין?

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

אלס איינער וואס איז באקאנט בעובי הקורה קען איך נישט טוהן מער ווי זאגן "פעיק ניוס"

[אקעי]

א עסקן האט מיר געזאגט אז דאס מיינט מען נישט אינץ דאס מיינט מען די יודען און צרפת זיי זאלען ווארעם און קומען און זעין ווי אזוי טויזענער מענטשן זענען ארויס געקומען און אמעריקע זיי זאלען אויך ארויס קומען

[סעטינגס]

פארוואס זאלן זיי נישט וועלן העלפן ?

ווי כ'פארשטיי פין רעדן פריער מיט איינעם וואס זאגט אז ער איז באהאווענט, זענען די ליטווישע בעד צו העלפן די אידן וואס זענען שוין ארויף אזווי מ'האט ע''פ רוב געטוהן ביז יעצט, אין זעהן נישט די נחיצות פין האלטן די אידן דארט

דעמאלטס זאג אים אז ער איז נישט באהאווענט...

דהיינו ?
וואס באדערט זיי אז די קינדער קומען אן קיין ארץ ישראל ?

אז ביז א יאר-צוויי איז נישט דא קיין זכר פון אידישקייט ביי א גרויס חלק פון זיי.

מען ראטעוועט וויפיל מען קען, אבער די סוכנות ארבייט אויך זה לעומת זה.

ווי כ'האב פארשטאנען, זיי האלטן נישט אז די סוכנות מאכט זיי פאר כופרים נאר דאס אז זיי האבען נישט קיין פאסיגע ישיבות אין די ארטיגע סיסטעם וויל זיי נישט אקצעפטירן אין אויף דעם האבען זיי געארבעט ס'זאל זיין ישיבות פאר זיי אין פארדעם זענען זיי ארומגעפארען,

[וויל זיין גוט]

דעמאלטס זאג אים אז ער איז נישט באהאווענט...

דהיינו ?
וואס באדערט זיי אז די קינדער קומען אן קיין ארץ ישראל ?

אז ביז א יאר-צוויי איז נישט דא קיין זכר פון אידישקייט ביי א גרויס חלק פון זיי.

מען ראטעוועט וויפיל מען קען, אבער די סוכנות ארבייט אויך זה לעומת זה.

אויך איז דער מצב, אז אין ארץ ישראל דארף מען שוין 'ראטעווען', ווען זיי זענען אין פראנקרייך דארף מען נאר צוהעלפן און זיי בעסער מחנך זיין.

וואס האט מען דעמאלטס געטראכט פון אנפאנג אן ?

אז די וואס זענען שוין געגאנגען, און אזעלכע וואס וועלן סיי ווי גיין זאלן אין ארץ ישראל האבן געהעריגע ישיבות און מוסדות, צוגעפאסט לויט זייער שפראך, כאראקטער, לעוועל, וכו'

[ברוינפן באטל]

לויט וויאזוי עס הייסט יעצט וועלן מיטפארן גאר פראמינטע פערזענליקייטן פון אמעריקע

פרטים יבאו