דתן ואבירם מיט דער מן

[ישלהוסיף]

ס'האט מיר געארט דעם קשיא, שבת קודש שעעל"ט האב איך זיך אזוי מתבונן געוועהן, איבער דער גאנצע ענין פון די מעשה וואס דתן ואבירם האבען געטוהן מיט ארויס לייגען 'מן' אום שבת קודש, כדי צו פאר'נער'ן דעם עולם כאילו עס איז יא געפאלן.
דתן ואבירם האבען געהאט יעדע פאר זיך בלויז איין עומר, פרייטאג איז געפאלן צוויי עומר פאר יעדע קאפ, אבער דער פרייטאג'דיגע עומר האבען זיי נישט געקענט נוצען אויף אויס צו שפרייטען, אויך האבען זיי נישט געקענט קלויבען פאר זיך מער מן וויבאלד דער נס איז געוועהן אז ווען מ'איז אהיים געקומען האט מען זיך ווייטער געטראפען מיט איין עומר.
האבען זיי דען געהאט גענונג מן אויס צו שפרייטען איבער אלע דריי מחנות, ספעציעל ווען מ'קוקט אין די מדרשים זעהט מען אז עס געפאלן איבער ד' אמות אדער גאר 60 אמות מן יעדן טאג, נו וואס האט שוין געקענט דתן ואבירם אויפווייזען מיט זייער מן.
עד כדי כך אז דער באשעפער געמאכט א נס אז פייגלעך זענען געקומען צופליען דאס אויף עסן כדי מענטשען זאלן זיך נישט טועה זיין, אתמהה מ'רעד דא פון בלויז צוויי עומר, וואס איז גענונג פאר בלויז צוויי מענטשען פון ציווישען ששים רבוא צו דריי מיליון סך הכל אנשים נשים טף. הייסט ווען נישט די פייגלעך וואלט דען איינער געווארען ביי אנדרוקט אז עס איז טאקע יא געפאלן?
ווי האבען זיי דאס אויס געשפרייט נעבן זייער הויז? ערגעץ אנדערש?
זיי האבען דאס געקענט טוהן בלויז ביי שב"ק אינדערפרי ביים עלות וואס דעמאלס איז דער מן געפאלן?
ועוד ועוד, דער גאנצע פרשה דארף מיר א הסבר.

[dovidal]

איבער דעם
בכלל איז אינטרעסאנט אז דער מקור פון די מעשה נעמט זיך פון תלמידי המגיד ממעזריטש זי"ע ואין מקור מוקדם לזה

[סיגוט]

ס'האט מיר געארט דעם קשיא, שבת קודש שעעל"ט האב איך זיך אזוי מתבונן געוועהן, איבער דער גאנצע ענין פון די מעשה וואס דתן ואבירם האבען געטוהן מיט ארויס לייגען 'מן' אום שבת קודש, כדי צו פאר'נער'ן דעם עולם כאילו עס איז יא געפאלן.
דתן ואבירם האבען געהאט יעדע פאר זיך בלויז איין עומר, פרייטאג איז געפאלן צוויי עומר פאר יעדע קאפ, אבער דער פרייטאג'דיגע עומר האבען זיי נישט געקענט נוצען אויף אויס צו שפרייטען, אויך האבען זיי נישט געקענט קלויבען פאר זיך מער מן וויבאלד דער נס איז געוועהן אז ווען מ'איז אהיים געקומען האט מען זיך ווייטער געטראפען מיט איין עומר.
האבען זיי דען געהאט גענונג מן אויס צו שפרייטען איבער אלע דריי מחנות, ספעציעל ווען מ'קוקט אין די מדרשים זעהט מען אז עס געפאלן איבער ד' אמות אדער גאר 60 אמות מן יעדן טאג, נו וואס האט שוין געקענט דתן ואבירם אויפווייזען מיט זייער מן.
עד כדי כך אז דער באשעפער געמאכט א נס אז פייגלעך זענען געקומען צופליען דאס אויף עסן כדי מענטשען זאלן זיך נישט טועה זיין, אתמהה מ'רעד דא פון בלויז צוויי עומר, וואס איז גענונג פאר בלויז צוויי מענטשען פון ציווישען ששים רבוא צו דריי מיליון סך הכל אנשים נשים טף. הייסט ווען נישט די פייגלעך וואלט דען איינער געווארען ביי אנדרוקט אז עס איז טאקע יא געפאלן?
ווי האבען זיי דאס אויס געשפרייט נעבן זייער הויז? ערגעץ אנדערש?
זיי האבען דאס געקענט טוהן בלויז ביי שב"ק אינדערפרי ביים עלות וואס דעמאלס איז דער מן געפאלן?
ועוד ועוד, דער גאנצע פרשה דארף מיר א הסבר.

גם אני הקטן איז מיר שווער געווען די קשיא נאר וואזשע דען חזקה על לשה"ר שתתקבל קוק אן בימינו אלה וויאזוי אויסגעזויגענע מעשות צו באשמיצן איינעם ווערן נתקבל בלי שום פקפוק כלל אפילו עס שטימט נישט און האט נישט קיין שום יסוד דער עיקר עפעס איז געווען אביסל מן ליגט דארט אין אווינקעל פשיהא מ'האט געכאפט משה רבינו מיט א ליגענט איי לפי המדרש איז געפאלן מיליאנען עומר מיט מן אבער מ'האט דאך געטראפן עפעס עפעס זאגן זיי דאך והבן.

[fiena nieas]

דאס איז א לימוד אז "לצנות אחד דוחה מאה תוכחות"

און ס' דארף אפילו נישט מאכן קיין סענס...

[ישלהוסיף]

איבער דעם
בכלל איז אינטרעסאנט אז דער מקור פון די מעשה נעמט זיך פון תלמידי המגיד ממעזריטש זי"ע ואין מקור מוקדם לזה

דאס איז פאר מיר א חידוש, טרעפט מען טאקע נישט דעם מעשה אין פריעדיגע ספרים, מקודם ימות מעזריטש?

די קענסט זיין אזוי גוט אין לייגען א לינק דערצו?
תודה למפרע

[מי חכם]

דער מג"א שרייבט נישט דעם טעם פון לייגן ברעקלעך פאר די פייגל שבת שירה? (דעם מנהג ברענגט ער דאך).

[געלינקטער]

איבער דעם
בכלל איז אינטרעסאנט אז דער מקור פון די מעשה נעמט זיך פון תלמידי המגיד ממעזריטש זי"ע ואין מקור מוקדם לזה

דאס איז פאר מיר א חידוש, טרעפט מען טאקע נישט דעם מעשה אין פריעדיגע ספרים, מקודם ימות מעזריטש?

די קענסט זיין אזוי גוט אין לייגען א לינק דערצו?
תודה למפרע

viewtopic.php?p=789880#p789880

[ישלהוסיף]

טעמי המנהגים דף תקלא (ליקוטים - ענינים שונים אות צח):

צח עוד טעם, לפי שדתן ואבירם פזרו מן המן שבידיהם על פני המדבר בליל
שבת בכדי להכחיש דברי מרע״ה במאמרו ״שבת לא יהיה בו״ ואמרו אל העם
צאו וראו שנמצא מן על פני השדה, ויצאו מן העם ללקוט ולא מצאו, מפני שהצפרים
היו אוכלים מקודם שבאו, וזה שכתוב ״ולא מצאו״, כי קשה, דהיה לו לכתוב ״ולא
היה״, רק ר״ל לא י מצאו מה שחניחו, כי לשון מציאה נופל על דבר שהיה לו ונאבד
ממנו. על בן בשבת שירה שקורין פרשת המן נותנין לפניתם מזונות בשכרן (ספר
שער בת רבים ששמע מהרה״צ הקדוש מוהר״ר אברהם חיים מ מיקלייאוב
זצוק״ל בשם הרב הצדיק הקדוש מ לובלין זי״ע ועכ״י אמן) :

[ישלהוסיף]

מתוך ספר אבני זכרון לקט מאמרים של החוזה הקדוש מלובלין - עמוד רכד

[ישלהוסיף]

א דאנק הרב געלינקטער פארן לינק, ולפי זה איז עס א מחלוקות דער שער בת רבים נעמנט אן אז דער מקור איז דער חוזה מלובלין, און דער נימוקי אורח חיים (מונקאטש) זאגט אז עס איז איהם מקובל פון דער רבי ר' מענדעלע מרימונוב.

אבער אין די מקורות פון פארדעם זאגט דער פשטות'דיגע טעם פון געבן פאר די פייגלעך איז וויבאלד זיי האבען מיטגעזינגען די שירה. ולפי"ז ווען אויסקומען אז אחיני בני הליטאים ובני הספרדים, וועלן נישט ווייסען נישט איבער דער געשיכטע פון דתן ואבירם.

[דרךהמלך]

א איד האט מיר געפרעגט, אויב די פייגל האבן באקומען שכר, פארוואס האבן די ווערים נישט באקומען קיין שכר אויפן וירום תולעים ויבאש, דער מדרש ברענגט אז עס איז ארויס געשטראמוט ב' תילין פון ווערים פון די געצעלטן פון דתן ואבירם, אזוי אז עס איז נתפרסם געווארן פאר גאנץ כלל ישראל, און נארמאל הייבט עס קודם אהן צו שמעקן און דערנאך קומט די ווערים, און דא איז געווען פאקערט
דער איד האט מיר געזאגט עפעס א תירוץ אויך, איך וויל הערן וואס די עולם האט צו זאגן אויף דעם

[סאדאם חוסעין]

די חילוק איז זייער פשוט דאס איז געווען ביי זיי אינדערהיים, א איד ליידער נישט אזא מאמין ער מיינט אז די אייבעשטער האט נישט קיין וועג זיי צו שפייזן נאר אויב זיי נעמען פון די גוטע זאכן אי ליגעל, מיש דיר נישט אריין זיי דו נישט קיין מסור,
משא"כ די פייגלעך 1] האבן דתן ואבירם נישט געדארפט והא ראיה זיי האבן עס אויסגעשפרייט אין גאס 2] עס איז נישט געווען בהאלטענערהייט נאר עס איז סייווי געווען ברבים 3] זיי האבן געוואלט מאכן א פארקערט ווי א קידוש השם האבן עס די פייגלעך געמוזט ראטעווען משא"כ ביי די ווערים ווען נישט זשיי קריכן ארויס וואלט קיינער נישט געוויסט דערפון. כנלע"ד

[דרךהמלך]

ביטע זיי דיך בעסער מסביר
ייש"כ

[סאדאם חוסעין]

איך האב נישט קיין כוח הבסרה נאר דאס איז די קלארסטע וואס איך קען ס"ה דאס איז געווען בצנעה און דאס ברבים.

[דרךהמלך]

וואס הייסט ברבים, קיינער האט דאך בכלל נישט געוויסט וואס דתן ואבירם האבן אפגעטוהן, און וואס די פייגלעך האבן געטוהן
און בפשטות די גאנצע חשבון פוןו דתן ואבירם איבערצולאזן די מן אויפן נעקסטן טאג, איז דאך אויך געווען צו קענען מפרסם זיין ברבים אז ס'געשעהט גארנישט אויב די מן בלייבט איבער

[סאדאם חוסעין]

ווען נישט די פייגלעך וואלטן עס אויפגעגעסען וואלט יעדער געזען די מן אויפן פלאר, משא"כ אויב עסן ווען נישט די ווערים אויף די מן וואלט מען געזאגט אז עס איז היינטיגע מן,

[המחפש]

א דאנק הרב געלינקטער פארן לינק, ולפי זה איז עס א מחלוקות דער שער בת רבים נעמנט אן אז דער מקור איז דער חוזה מלובלין, און דער נימוקי אורח חיים (מונקאטש) זאגט אז עס איז איהם מקובל פון דער רבי ר' מענדעלע מרימונוב.

אבער אין די מקורות פון פארדעם זאגט דער פשטות'דיגע טעם פון געבן פאר די פייגלעך איז וויבאלד זיי האבען מיטגעזינגען די שירה. ולפי"ז ווען אויסקומען אז אחיני בני הליטאים ובני הספרדים, וועלן נישט וויסען נישט איבער דער געשיכטע פון דתן ואבירם.

די נימוקי או"ח שרייבט קלאר וז"ל: מקובל כן מהגה"ק ר' ר' מענדל מרימנוב "ועוד קדושי עליון זי"ע".

אין דאס וואס איר שרייבט לגבי די חילוק פון בני הליטאים וכו', יא יא, אסאך זאכן איז פארהאן חילוקים צווישן חסידים אין ליטאים, זיי זאגן אויך נישט קיין הודו פרייטאג צו נאכטס וכו', און וואס טוט זיך מיט מאכן א וואכנאכט פאר די ברית.......

[לוי יצחק]

א דאנק פאר די ידיעות אין דעם אשכול

[נודה לך]

ארויף לכבוד שבת שירה תשע"ח

[זענדל]

אנדערע זאגן דער מקור איז גאר פון הרה"ק רבי מאיר'ל פרימישלאנער
כ"כ בספרים מאמר קדישין, עשר עטרות, דבש השדה, מרגניתא דרבי מאיר ודברי מאיר).