נאך אזא וואך געדענקט נאך איינער וועלעכע סדרה ס'גייט?....
מיללער האט געשריבן:ע"פ פשוטת נ"ל לתרץ קושיתך ר' יעקב אליהו, שהמצרים לא פחדו כלל מהאיסור (כמו שנא' במקו"א רק אין יראת אלקים במקום הזה והרגונו) רק משום שירצו להביאה אל המלך ואין זה כבוד המלכות לבעול אשת אחר ע"כ יהרגו אותו, ויאמרו להמלך שהיא פנויה, כנלפע"ד.
אבל מה שקשה לי, אם חשב אאע"ה שיאנסו אותה ויהרגו אותו, ומשום שלא רצה שיהרגוהו יאמר להם שאחותו היא, הא ע"י זה יעבור שרה איסור אשת איש (הגם שלפי מה שכ' התוס' במגילה שקרקע עולם היא לא קשה מידי אולם הכלי חמדה שהבאת לא מתאים לזה) לכאורה מוטב שימסור עצמו להריגה ואל תעבור שרה באסור גילוי עריות.
ואם לחשך לומר, שאין אנו מצווין במסירת נפש כדי שאחר לא יעבור על אחד משלש עבירות ממילא לא היה אברהם צריך למסור עצמו להריגה, אבל קשה האיך רצה ששרה תשקר שאחותו היא באופן שע"י זה תיאנס לעבור על איסור אשת איש. וצ"ע
תודה להרב בראך שליט"א על תרומתו הן בהעולם היהודי והן בקרטשמתינו, ברח דודי!
די ספרי דרוש זענען אסאך פארנומען מיט די קושיא, און אלע ברענגען דעם רבינו בחיי אין פרשת וירא וואס ברענגט פון רבינו חננאל אז ווען אברהם איז געקומען קיין גרר צו אבימלך האט ער גע'גט שרה נאר די גירושין איז נישט געווען גוט ווייל ס'געווען מחמת אונס יעו"ש, אסאך זענען פארנומען מסביר צו זיין פארוואס דער אברהם האט עס נאר געטון ביי גרר און נישט ביי מצרים, אבער באמת אין זית רענן פונעם מג"א אויף פרשת בשלח אויף דעם וואס שטייט דארט אין מכילתא אברהם ירד למצרים וגדר עצמו מן הערוה, פרעגט ער בשלמא שרה אבער וואו זעהט מען ביי אברהם אז גדר עצמו מן הערוה, ברענגט ער דעם רבינו בחיי און ער זאגט אז אויב ער האט איר מגרש געווען האט ער דאך נישט געוואוינט מיט איר די גאנצע צייט איז אין לך גדר ערוה גדול מזה יעו"ש, עכ"פ האט ער געלערנט אז דא איז אויך אזוי געווען, און בעצם אין תפארת יהונתן זאגט ער אויך אזוי און ער לערנט עס אריין אין אמרו נא אחותי את אז ביי א בן נח מיט די עצם זאגן איך בין נישט דיין מאן ווערט זי מגורשת, וראה עוד במשך חכמה ובכתב סופר.
אין כסף נבחר ברענגט ער דעם רבינו בחיי און ער פרעגט פארוואס האט עס אברהם נישט דא געטון און ער האט א גאנצע דרוש אויף דעם, בתוך הדברים ברענגט ער פון רקנטי אז 'קודם שנימול אברהם לא בא על שרה', דאס איז א מורא'דיגע חידוש און לכאורה איז עס זייער שווער פון די פסוקים 'ושרי אשת אברם לא ילדה לו' 'הנה נא עצרני ה' מלדת' וכדו' וצ"ע.
נאך אן אינטרעסאנטע קושיא איז מיר שווער געווארן, די גמרא אין מס' קידושין דף יג: מוטשעט זיך ארום מיט א מקור אז מיתת הבעל איז מתיר די פרוי צו גיין חתונה האבן, די גמרא טענה'ט אז אפילו די איסור אשת איש גייט אראפ ווי מען זעהט ביי אלמנה לכה"ג, אבער אפשר בלייבט אן עשה, לכאורה קען מען דאך עס ארויסלערנען פון דא אז אברהם האט מורא געהאט אז די מצריים וועלן אים הרג'נען כדי עס זאל נישט זיין קיין איסור אשת איש, זעהט מען דאך אז איינמאל די מאן לעבט נישט איז שוין נישט דא קיין איסור, חוץ אז מ'וועט זאגן אז די עשה איז נאר דא ביי א ישראל און נישט ביי א בן נח, לכאורה ווענדט זיך עס אין רש"י און תוס' דארט יעו"ש (און אפילו אזוי קען מען פרעגן פאר די גמרא ברענגט אלמנה לכה"ג, קען דאך די גמרא ברענגען פון דא) און בפרט אויף די שיטה פון פנ"י דארטן אז ביי א בן נח איז בכלל נישט דא די היתר פון מיתת הבעל, איז גאר שווער, (די פנ"י איז סתם אזוי שווער אבער די קושיא האב איך נאכנישט געזעהן פרעגן) חוץ אז מען וועט זאגן אזוי ווי הרב מיללער וויל זאגן אז זיי איז נישט אנגעגאנגען די איסור אשת איש נאר אלס כבוד פארן מלך, אבער די פשטות'דיגע מהלך איז נישט אזוי.
מיללער האט געשריבן:לענינינו, בני היכלא,
דער כתב סופר איז אביסל שווער, ווייל ביי פיקוח נפש איז דא א לאו פון לא תעמוד על דם רעך איעדער איד איז מחויב מציל צו זיין אן אנדערן אפי' ווען ער דארף דערוועגן עובר זיין על אחת מכל איסורין שבתורה, משא"כ דא ביי אברהם איז פונקט פארקערט אפי' מיט'ן זאגן אחותי את וועט זי מציל זיין אברהם פון מיתה, צו דער זעלבער צייט וועט זי אבער עובר זיין אויף איינס פון די דריי עבירות וואס מ'דארף זיך מוסר נפש זיין דערויף ונמצא שתדחה נפשה מפני נפשו, וואס אויף אזא פאל זאגט די גמרא מאי חזית דדמא דידך סומקא מדחברך.
ווי דערמאנט שוין אויבן האט שרה נישט עובר געווען וועגן זי איז קרקע עולם, אבער בעצם איז דאס א גרויסע מחלוקת, דער מהרי"ק שורש קסז און דער שבות יעקב האלטן אז מען מעג עובר זיין אויף גילו עריות כדי מציל צו זיין א צווייטען, און זיי ברענגען א ראי' פון אסתר, דער נוב"י קריגט אויף דעם און האלט אז פון אסתר איז נישט קיין ראי' ווייל עס איז געווען הצלת כלל ישראל, קען זיין אז דא הייסט עס אויך הצלת כלל ישראל ווייל פון אברהם האט דאך געמוזט ארויסקומען דאס אידישע פאלק.
