פסח שני - למה נגרע?
די אחראים: יאנאש,אחראי,געלעגער
פסח שני - למה נגרע?
ווער עס קען ברענגען נאך גוטע ווערטער פונעם באדייט פון דעם גרויסן טאג.
- אטעטשמענטס
-
- פסח שני- למה נגרע.pdf
- (189.61 KiB) געווארן דאונלאודעד 293 מאל
שויתי השם לנגדי תמיד
-
moshele11211
- שר האלף
- תגובות: 1271
- זיך איינגעשריבן אום: זונטאג דעצעמבער 26, 2010 2:18 pm
פסח שני
ויהי אנשים אשר היו טמאים לנפש אדם ולא יכלו לעשת הפסח ביום ההוא, ויקרבו לפני משה ולפני אהרן ביום ההוא. ויאמרו האנשים ההמה אליו אנחנו טמאים לנפש אדם, למה נגרע לבלתי הקריב את קרבן ה' במועדו בתוך בני ישראל? ויאמר אליהם משה: עמדו ואשמעה מה יצוה ה' לכם. וידבר ה' אל משה לאמר. דבר אל בני ישראל לאמור איש איש כי יהיה טמא לנפש או בדרך רחוקה לכם או לדורותיכם ועשה פסח לה'...
"למה נגרע", שואלים הטמאים לנפש אדם בעמדם לפני משה ואהרן, צדיקי הדור, "לבלתי הקריב הפסח?" אמנם, היתה לנו ירידה עצומה, נפלנו לעמקי הטומאה והיינו טמאים לנפש, אולם אין אנו מוכנים להניח לכך. עז רצונינו לעבוד את ה', חזק חפצינו וכספינו לתקן את אשר עשינו, לשוב אל ה' ולעבדו בליבב שלם, ומדוע לא נוכל?
"עמדו", אומר להם משה רבינו, "ואשמעה מה יצווה ה' לכם". ובהכוונתו זו, שטרם התשובה אותה ישמע מהשם יתברך, מראה להם משה רבינו את הדרך לקראת הורדת דרך התיקון, פסח שני, לעולם: טרם יוכל הצדיק לסייע לך, טרם יוכל הצדיק לקחת את לבני נשמתך ולבנות מהם בנין מפואר לבורא, צריך הוא אותך. את עשייתך אתה, את רצונך העז, את תפילתך ואת מעשיך.
"עמדו", אומר להם משה, ואנו יודעים מחז"ל, במקום אחר, כי "אין עמידה אלא תפילה". אתם רוצים? התפללו! זעקו אל ה', ואזי אוכל לקרבכם אליו. ומכיוון שעמדו, מיד "וידבר ה' אל משה ... איש איש כי יהיה טמא לנפש או בדרך רחוקה ... ועשה פסח לה'". מיד גילה הקב"ה את דרך התשובה לעמו.
זהו המוטל עלינו על מנת שנוכל לזכות לתשובה ולהתקרב לבורא יתברך.
אולם, פסח שני הינו לימוד עצום נוסף, כי אכן: אין שום יאוש בעולם כלל. אף למי שנטמא לנפש אדם, אף מי שהינו בדרך רחוקה, אף למי שדומה כי אין שום סיכוי בעולם כלל שיתקרב לבורא יתברך, אף הוא, לו רק יתעקש, לו רק יתקרב באמת לצדיק האמת מתוך רצון נכונה, מתוך חפץ עז, להתקרב לבורא עולם, ויזעק ויתחנן לה': "למה נגרע לבלתי הקריב קרבן ה'?" למרות שטמאתי את נפשי, למרות שהתרחקתי מבורא עולם, למרות הכל, אני רוצה וחפץ ומשתוקק לעבוד את ה' לפחות מעכשיו, מנקודה זו והלאה, כי וודאי יש איזו דרך גם עבורי...
"ואז השם יתברך מרחם עליו וזוכה על ידי זה לתכלית העליה, וזוכה על ידי זה להוסיף פרשה בתורה, כי על ידי שמבקשין ומחפשין איה מקום כבודו, על ידי זה זוכין אחר כך להתגלות התורה" (עצות ישרות, מועדים)
www.breslev.org/pages.php?subaction=showfull&id=1211301724&ucat=36
"למה נגרע", שואלים הטמאים לנפש אדם בעמדם לפני משה ואהרן, צדיקי הדור, "לבלתי הקריב הפסח?" אמנם, היתה לנו ירידה עצומה, נפלנו לעמקי הטומאה והיינו טמאים לנפש, אולם אין אנו מוכנים להניח לכך. עז רצונינו לעבוד את ה', חזק חפצינו וכספינו לתקן את אשר עשינו, לשוב אל ה' ולעבדו בליבב שלם, ומדוע לא נוכל?
"עמדו", אומר להם משה רבינו, "ואשמעה מה יצווה ה' לכם". ובהכוונתו זו, שטרם התשובה אותה ישמע מהשם יתברך, מראה להם משה רבינו את הדרך לקראת הורדת דרך התיקון, פסח שני, לעולם: טרם יוכל הצדיק לסייע לך, טרם יוכל הצדיק לקחת את לבני נשמתך ולבנות מהם בנין מפואר לבורא, צריך הוא אותך. את עשייתך אתה, את רצונך העז, את תפילתך ואת מעשיך.
"עמדו", אומר להם משה, ואנו יודעים מחז"ל, במקום אחר, כי "אין עמידה אלא תפילה". אתם רוצים? התפללו! זעקו אל ה', ואזי אוכל לקרבכם אליו. ומכיוון שעמדו, מיד "וידבר ה' אל משה ... איש איש כי יהיה טמא לנפש או בדרך רחוקה ... ועשה פסח לה'". מיד גילה הקב"ה את דרך התשובה לעמו.
זהו המוטל עלינו על מנת שנוכל לזכות לתשובה ולהתקרב לבורא יתברך.
אולם, פסח שני הינו לימוד עצום נוסף, כי אכן: אין שום יאוש בעולם כלל. אף למי שנטמא לנפש אדם, אף מי שהינו בדרך רחוקה, אף למי שדומה כי אין שום סיכוי בעולם כלל שיתקרב לבורא יתברך, אף הוא, לו רק יתעקש, לו רק יתקרב באמת לצדיק האמת מתוך רצון נכונה, מתוך חפץ עז, להתקרב לבורא עולם, ויזעק ויתחנן לה': "למה נגרע לבלתי הקריב קרבן ה'?" למרות שטמאתי את נפשי, למרות שהתרחקתי מבורא עולם, למרות הכל, אני רוצה וחפץ ומשתוקק לעבוד את ה' לפחות מעכשיו, מנקודה זו והלאה, כי וודאי יש איזו דרך גם עבורי...
"ואז השם יתברך מרחם עליו וזוכה על ידי זה לתכלית העליה, וזוכה על ידי זה להוסיף פרשה בתורה, כי על ידי שמבקשין ומחפשין איה מקום כבודו, על ידי זה זוכין אחר כך להתגלות התורה" (עצות ישרות, מועדים)
www.breslev.org/pages.php?subaction=showfull&id=1211301724&ucat=36
שויתי השם לנגדי תמיד
-
טייבעלע
- שר עשרת אלפים
- תגובות: 10652
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יאנואר 11, 2012 4:00 pm
- לאקאציע: ביי אלאסקא
אז דו שרייבסט שוין וועלן מיר דאס פראבירן אביסקעלע אויסשמועסען לפי קט שכלנו והשגותינו.
וועלן מיר אריין קלערן אביסעל פונעם גרויסקייט פון דיזער טאג, וואס איז דאס א חילוק פון דער עצם קדושת יום חירותנו, יענער טאג איז דאך אראפגעקומען אן אור גדול נורא ואיום, עס האט אלעס ריינגעמאכט, ס'נישט געבליבן קיין פלעק, ליל שימורים הוא מן המזיקין, מען האט זוכה געוועהן צו א התגלות אלוקות, אני ד' ולא אחר, קיינער איז נישט מיטגעקומען, די פארכט איז געוועהן אין אלע וועלטן פונעם גרויסן התגלות, מען דארף נישט צודעם קיינע הסברים, דער געדאנק פון דעם אליין צושאקעלט כל אשר רוח באפו, מריש כל דרגין, די כוחות הרע זענען געווארן צוטאפעט, גארנישט אפיציעל געבליבן, נאר דער בעל צפון וואס דער בוית"ש האט געוואלט מיט דעם פארנארן די מצריים, אלעס אויזער דעם איז געהייליגט געווארן.
קומט מיט א טאג דערנאך, מען נעמט אוועק אלע מדריגות פונעם מענטשן, און אז דאס איז נישט גענוג, איז עטליכע טעג שפעטער, שטייט מען ביים ים, יונתי בחגוי הסלע בסתר המדריגה, מען איז ארומגענומען מיט נסיונות קשים ומרים מבית מבחוץ, מען טרעפט נישט קיין וועג ארויס, איין זייט זענען די מים הזדונים, אויף די צווייטע זייט זענען די נחשים השרפים, אויף אן אנדער זייט זענען מחנות מחנות מלאכי חבלה שרי מצרים, אלע ווילן פארשליגן דעם מענטשן, זאגט דער בוכ"ע דאנסמאל הראיני את מראיך השמיעני את קולך, לאז הערן דיין גבעט, עס איז מיר א פארגעניגן דאס צו הערן, און וויבאלד די קול פון גבעט איז געקומען פון די אידן, דאס איז געוועהן א קול חרישית פונעם טיפן הארץ, ואתם תחרישין, אפילו אתם שותקין, איז גלייך געקומען די גרויסע ישועה, און ווי דער הייליגער בארדיטשעבער רב זי"ע זאגט אז יענעם צייט פון קריעת ים סוף איז געוועהן פסקא זוהמתן, און די מים ההזדונים האט זיך איבערגעקערט אויף די רודפים אחריהם, עס איז געווארן נמתק כל הדינים, עס איז געוועהן רחמים וחסדים גדולים, בעתיקא תליא מילתא.
דאס איז דער דערהער אויף אלע דורות, מען זאל גדענקען אז אפילו מען איז צוגעקומען צו גרויסע און הויכע מדרגות, אבער רח"ל גלייך דערנאך זענען געקומען ביטערע נסיונות, און ה"י מען איז אנידער געפאלן פון אלעם וואס מען דערגרייכט, זאל מען וויסן אז דאס איז אלעס לצורך העלי' הבאה אח"כ, עס איז ערווארטעט אויף א צעקה, הראיני את מראיך, ביסט נישט פארפאלן, מען קען אנקומען צוריק אין געציילטע טעג צו די מדריגה ויבקעו המים, פסקא זוהמתן, שרעקט אייך נישט פון די נפילות, דאס איז דער דערהער וואס דער בוכ"ע רחמיו על כל מעשיו וויל אונז לערנען מיט דעם וואס מען נעמט אוועק די מדרגות גלייך נאך די גרויסע נאכט זמן חרותנו.
דאס איז גאנץ גוט אז מען האט זיך צוגעשטעלט און זיך געגרייט צום עצם יציאת מצרים, וואס איז אבער אויב מען איז געוועהן טמאים לנפש אדם, אדער בדרך רחוקה, מען האט זיך נישט אינטערסירט רח"ל אינעם גאנצען פארברייטונג וואס גייט קומען, מען האט זיך ווייטער געפירט אויף דרכים רחוקים, מען איז ה"י געבליבן ליגן אינעם טומאה, אבער נאך וואס זיי האבן געזעהן די גרויסקייט וואס האט זיך אפגעטוהן אין די הייליגע טעג, און מען קען דערנאך ממשיך זיין צו פארעכטן די גאנצע ימי העומ"ר, והקרבתם מנחה חדשה לד', זיי ערוועקן זיך פון זייער טיפן שלאף און שרייען, געוואלד, "למה נגרע" "למה נגרע", "למה נגרע לבלתי הקרי"ב קרבן ד' במועדו בתוך בני ישראל", יא זיי וויילן זיין בתוך בני ישראל, זיי ווילן אויך זיין פון די קרבים לעבודתו ית"ש ויתעלה.
זאגט דער בוכ"ע דער בעל הרחמים יא, זיי האבן א ריכטיגע טענה, זיי זענען אויך א חלק פון כלל ישראל, און דער בוכ"ע זאגט אז פאר זיי איז דא אן אנדער וועג, מען דארף נישט ארויסווארפן די חמץ פון שטוב, קודם זאל זיין דער עשה טוב, מען זאל נעמען און מקריב זיין א קרבן ביום ארבעה עשר לחודש השני, שטייט אין זוהר הקדוש אז מען רופט אויס אין הימ"ל אז נאך זיבן טעג זענען די טויערען אפן, מען נעמט אהן יעדער וואס קערט זיך צוריק, ועשה פסח לד', פסח מלשון דילוג וקפיצה, ער קען מאכען א קרבן פסח, און ארויף שפריגן די אלע מדרגות, שובה ישראל עד ד' אלוק', כי לא ידח ממנו נדח, מען קומט אהן, מען גרייכט עד הכסא הכבוד, דאס א געוואלדיגער דילוג וקפיצה.
דאס איז דער גרויסער טאג פון פסח שני, יא, אפי' מען האט ח"ו פארפאסט די גרויסע מאמענטן אין די טעג פון זמן חרותנו, היצטער איז דאס ברוב רחמיון וחסדיו נאכאמאל דא פאר אונז בני ישראל די ליבע קינדער פונעם טאטען דער בוכ"ע, זאל מען טאקע אויסנוצן די טעג וואס איז נאך פארבליבן די תרעין פתיחין, און מיר שרייען אויס, רצוננו לראות מלכנו, מיר ווילן זיין נאנט צו אונזער טאטע, אפי' די אלע שלעכטע כוחות די חמץ ליגט נאך טיף אינעווייניג אינעם שטוב, שאור שבעיסה מעכב, אבער דאס איז דער ציווי פונעם בוכ"ע אין דער טאג, מען קען שרייען אפי' עס איז נישט ארויסגעווארפן, דאס שרייען וועט שוין אלעס מבער זיין, און מיט די ספירה וואס מיר ציילן וועט מען משלים זיין די פריערדיגע טעג, און בסייעתא דשמיא וועט וועט מען זוכה זיין צו והקרבתם, קריבה תמה, מנחה חדשה לד', און דער בוכ"ע וועט אויך מבער זיין אלע אונזערע אויבים ושונאים בבית ומבחוץ, ברוחניות ובגשמיות און מען וועט זוכה זיין ברחמים ובחסדים גדולים במהרה בעידן דידן לביאת גוא"צ, אמן.
וועלן מיר אריין קלערן אביסעל פונעם גרויסקייט פון דיזער טאג, וואס איז דאס א חילוק פון דער עצם קדושת יום חירותנו, יענער טאג איז דאך אראפגעקומען אן אור גדול נורא ואיום, עס האט אלעס ריינגעמאכט, ס'נישט געבליבן קיין פלעק, ליל שימורים הוא מן המזיקין, מען האט זוכה געוועהן צו א התגלות אלוקות, אני ד' ולא אחר, קיינער איז נישט מיטגעקומען, די פארכט איז געוועהן אין אלע וועלטן פונעם גרויסן התגלות, מען דארף נישט צודעם קיינע הסברים, דער געדאנק פון דעם אליין צושאקעלט כל אשר רוח באפו, מריש כל דרגין, די כוחות הרע זענען געווארן צוטאפעט, גארנישט אפיציעל געבליבן, נאר דער בעל צפון וואס דער בוית"ש האט געוואלט מיט דעם פארנארן די מצריים, אלעס אויזער דעם איז געהייליגט געווארן.
קומט מיט א טאג דערנאך, מען נעמט אוועק אלע מדריגות פונעם מענטשן, און אז דאס איז נישט גענוג, איז עטליכע טעג שפעטער, שטייט מען ביים ים, יונתי בחגוי הסלע בסתר המדריגה, מען איז ארומגענומען מיט נסיונות קשים ומרים מבית מבחוץ, מען טרעפט נישט קיין וועג ארויס, איין זייט זענען די מים הזדונים, אויף די צווייטע זייט זענען די נחשים השרפים, אויף אן אנדער זייט זענען מחנות מחנות מלאכי חבלה שרי מצרים, אלע ווילן פארשליגן דעם מענטשן, זאגט דער בוכ"ע דאנסמאל הראיני את מראיך השמיעני את קולך, לאז הערן דיין גבעט, עס איז מיר א פארגעניגן דאס צו הערן, און וויבאלד די קול פון גבעט איז געקומען פון די אידן, דאס איז געוועהן א קול חרישית פונעם טיפן הארץ, ואתם תחרישין, אפילו אתם שותקין, איז גלייך געקומען די גרויסע ישועה, און ווי דער הייליגער בארדיטשעבער רב זי"ע זאגט אז יענעם צייט פון קריעת ים סוף איז געוועהן פסקא זוהמתן, און די מים ההזדונים האט זיך איבערגעקערט אויף די רודפים אחריהם, עס איז געווארן נמתק כל הדינים, עס איז געוועהן רחמים וחסדים גדולים, בעתיקא תליא מילתא.
דאס איז דער דערהער אויף אלע דורות, מען זאל גדענקען אז אפילו מען איז צוגעקומען צו גרויסע און הויכע מדרגות, אבער רח"ל גלייך דערנאך זענען געקומען ביטערע נסיונות, און ה"י מען איז אנידער געפאלן פון אלעם וואס מען דערגרייכט, זאל מען וויסן אז דאס איז אלעס לצורך העלי' הבאה אח"כ, עס איז ערווארטעט אויף א צעקה, הראיני את מראיך, ביסט נישט פארפאלן, מען קען אנקומען צוריק אין געציילטע טעג צו די מדריגה ויבקעו המים, פסקא זוהמתן, שרעקט אייך נישט פון די נפילות, דאס איז דער דערהער וואס דער בוכ"ע רחמיו על כל מעשיו וויל אונז לערנען מיט דעם וואס מען נעמט אוועק די מדרגות גלייך נאך די גרויסע נאכט זמן חרותנו.
דאס איז גאנץ גוט אז מען האט זיך צוגעשטעלט און זיך געגרייט צום עצם יציאת מצרים, וואס איז אבער אויב מען איז געוועהן טמאים לנפש אדם, אדער בדרך רחוקה, מען האט זיך נישט אינטערסירט רח"ל אינעם גאנצען פארברייטונג וואס גייט קומען, מען האט זיך ווייטער געפירט אויף דרכים רחוקים, מען איז ה"י געבליבן ליגן אינעם טומאה, אבער נאך וואס זיי האבן געזעהן די גרויסקייט וואס האט זיך אפגעטוהן אין די הייליגע טעג, און מען קען דערנאך ממשיך זיין צו פארעכטן די גאנצע ימי העומ"ר, והקרבתם מנחה חדשה לד', זיי ערוועקן זיך פון זייער טיפן שלאף און שרייען, געוואלד, "למה נגרע" "למה נגרע", "למה נגרע לבלתי הקרי"ב קרבן ד' במועדו בתוך בני ישראל", יא זיי וויילן זיין בתוך בני ישראל, זיי ווילן אויך זיין פון די קרבים לעבודתו ית"ש ויתעלה.
זאגט דער בוכ"ע דער בעל הרחמים יא, זיי האבן א ריכטיגע טענה, זיי זענען אויך א חלק פון כלל ישראל, און דער בוכ"ע זאגט אז פאר זיי איז דא אן אנדער וועג, מען דארף נישט ארויסווארפן די חמץ פון שטוב, קודם זאל זיין דער עשה טוב, מען זאל נעמען און מקריב זיין א קרבן ביום ארבעה עשר לחודש השני, שטייט אין זוהר הקדוש אז מען רופט אויס אין הימ"ל אז נאך זיבן טעג זענען די טויערען אפן, מען נעמט אהן יעדער וואס קערט זיך צוריק, ועשה פסח לד', פסח מלשון דילוג וקפיצה, ער קען מאכען א קרבן פסח, און ארויף שפריגן די אלע מדרגות, שובה ישראל עד ד' אלוק', כי לא ידח ממנו נדח, מען קומט אהן, מען גרייכט עד הכסא הכבוד, דאס א געוואלדיגער דילוג וקפיצה.
דאס איז דער גרויסער טאג פון פסח שני, יא, אפי' מען האט ח"ו פארפאסט די גרויסע מאמענטן אין די טעג פון זמן חרותנו, היצטער איז דאס ברוב רחמיון וחסדיו נאכאמאל דא פאר אונז בני ישראל די ליבע קינדער פונעם טאטען דער בוכ"ע, זאל מען טאקע אויסנוצן די טעג וואס איז נאך פארבליבן די תרעין פתיחין, און מיר שרייען אויס, רצוננו לראות מלכנו, מיר ווילן זיין נאנט צו אונזער טאטע, אפי' די אלע שלעכטע כוחות די חמץ ליגט נאך טיף אינעווייניג אינעם שטוב, שאור שבעיסה מעכב, אבער דאס איז דער ציווי פונעם בוכ"ע אין דער טאג, מען קען שרייען אפי' עס איז נישט ארויסגעווארפן, דאס שרייען וועט שוין אלעס מבער זיין, און מיט די ספירה וואס מיר ציילן וועט מען משלים זיין די פריערדיגע טעג, און בסייעתא דשמיא וועט וועט מען זוכה זיין צו והקרבתם, קריבה תמה, מנחה חדשה לד', און דער בוכ"ע וועט אויך מבער זיין אלע אונזערע אויבים ושונאים בבית ומבחוץ, ברוחניות ובגשמיות און מען וועט זוכה זיין ברחמים ובחסדים גדולים במהרה בעידן דידן לביאת גוא"צ, אמן.
יונתי בחגוי הסלע בסתר המדרגה הראיני את מראיך השמיעני את קולך כי קולך ערב ומראיך נאוה: (שה"ש ב יד)
teibele1 at birdlover.com
teibele1 at birdlover.com
פסח שני העניק להוויה החסידית את אחד הפתגמים החשובים, המשמשים גם הוראת-דרך בחיי היום-יום - "לעולם לא אבוד" (וביידיש: "עס איז ניטא קיין פארפאלן").
וכך אומר כ"ק אדמו"ר הריי"ץ על עניינו של היום: "פסח שני מלמדנו כי לעולם אין זה מאוחר מדי, תמיד אפשר לתקן". בדרך זו הוא מפרש את הפסוק: "איש כי יהיה טמא לנפש או בדרך רחוקה לכם" - "אפילו מי שהוא 'טמא' או 'בדרך רחוקה', ואפילו אם הדבר היה 'לכם' - שההתרחקות נעשתה מרצונו - גם אז בידו לתקן זאת" (היום-יום י"ד באייר).
ההזדמנות השנייה עדיפה
הרבי מליובאוויטש הרבה להזכיר פתגם זה והשתמש בו לעיתים תכופות. הוא אף הוסיף, שהלימוד מפסח שני הוא לא רק שתמיד אפשר לתקן, אלא שאם רוצים באמת לתקן, נותנים מלמעלה כוחות לעשות זאת אפילו במידה יתרה מאשר בדרך הישרה. וכך הוא כותב באחת מאיגרותיו: "ידוע פתגם... שהמוסר-השכל דפסח שני הוא שאצל יהודי לעולם לא אבוד. ואדרבה, פעמים שההזדמנות השנייה עדיפה מהראשונה בנוגע לפרטים, וכמרומז גם בעניין דפסח שני, שלא היה נצרך לביעור חמץ תחילה וכו'" (איגרות-קודש כרך כג, איגרת ח'תתיז).
במקום אחר (שם, איגרת ח'תתיב) הוא מציין, שבתיקון של פסח שני אין המגבלה של זמן. בעוד פסח ראשון הוא בן שבעת ימים, הרי פסח שני הוא יום אחד בלבד: "שהרי עניין התשובה הוא בשעתא חדא וברגעא חדא, ואינו זז משם עד שמוחלין לו, ועד שיהיה לרצון לפני ה' ומרוצה וחביב לפניו ית'". מכאן, שלא זו בלבד שאפשר לתקן, אלא התיקון יכול להיות במדרגה גבוהה יותר מאשר המצב הראשוני.
כוח התביעה
פסח שני גם מלמד אותנו על הכוח שיש בתביעה אמיתית שבאה מצד יהודי. כידוע, פסח שני ניתן לעם-ישראל לאחר שהיו יהודים שהיו טמאים בעת הקרבת הפסח, ובאו בתביעה "למה ניגרע". לכאורה זו תביעה משונה - בתורה נקבעו כללים איך ומתי צריכים לקיים כל מצווה וכיצד להקריב כל קרבן; אם הם לא עמדו בתנאים הנדרשים, מה מקום יש לטעון את טענת "למה ניגרע"?
אלא פסח שני מלמד אותנו, שיש דברים שהקב"ה נותן מעצמו, ותפקידם של בני-ישראל הוא לקבל ולקיים את ציווי ה'; ויש דברים שבאים רק על-ידי תביעה ודרישה מלמטה. כל עיקרה של מצווה זו לא באה אלא על-ידי הדרישה והתביעה של בני-ישראל, שזעקו "למה ניגרע", ומכוח תביעתם נתחדש הציווי של פסח שני.
אומר על כך הרבי מליובאוויטש (פסח שני תשד"מ): "מכאן למדים אנו הוראה נפלאה - שכאשר יהודי מרגיש שחסר לו משהו בעניין הקשור ביראת-שמים, בתורה ובמצוותיה, אינו סומך על אף אחד, לא על משה רבנו ואפילו לא על הקב"ה (כביכול), ואינו אומר 'אין לנו להישען אלא על אבינו שבשמים', אלא צועק ותובע: 'למה ניגרע'!".
ומוסיף הרבי: "לא זו בלבד שבקשה ותביעה זו אינה הפך התורה חס ושלום, אלא אדרבה - התורה ציוותה להתנהג כן, על-ידי אנשי כנסת הגדולה, שתיקנו, שכאשר יהודי מבקש את צרכיו מהקב"ה בעת תפילת העמידה - יאמר בתפילתו 'את צמח דוד עבדך מהרה תצמיח... כי לישועתך קיווינו כל היום', 'ותחזינה עינינו בשובך לציון'!
"ואינו מסתפק בכך שמבקש ודורש זאת בתפילה אחת - אלא חוזר על בקשה ותביעה זו בכל תפילה ותפילה, כמה פעמים בכל יום!... בני-ישראל מבקשים וצועקים - יחד עם דוד המלך, דוד מלכא משיחא - 'עד מתי!', ונמצא שעל-ידי זה שישראל מבקשים וצועקים על הגאולה - פועלים הם שהגאולה תבוא במהירות ובזריזות יתרה מכפי שהייתה באה לולא בקשה ותביעה זו".
וכך אומר כ"ק אדמו"ר הריי"ץ על עניינו של היום: "פסח שני מלמדנו כי לעולם אין זה מאוחר מדי, תמיד אפשר לתקן". בדרך זו הוא מפרש את הפסוק: "איש כי יהיה טמא לנפש או בדרך רחוקה לכם" - "אפילו מי שהוא 'טמא' או 'בדרך רחוקה', ואפילו אם הדבר היה 'לכם' - שההתרחקות נעשתה מרצונו - גם אז בידו לתקן זאת" (היום-יום י"ד באייר).
ההזדמנות השנייה עדיפה
הרבי מליובאוויטש הרבה להזכיר פתגם זה והשתמש בו לעיתים תכופות. הוא אף הוסיף, שהלימוד מפסח שני הוא לא רק שתמיד אפשר לתקן, אלא שאם רוצים באמת לתקן, נותנים מלמעלה כוחות לעשות זאת אפילו במידה יתרה מאשר בדרך הישרה. וכך הוא כותב באחת מאיגרותיו: "ידוע פתגם... שהמוסר-השכל דפסח שני הוא שאצל יהודי לעולם לא אבוד. ואדרבה, פעמים שההזדמנות השנייה עדיפה מהראשונה בנוגע לפרטים, וכמרומז גם בעניין דפסח שני, שלא היה נצרך לביעור חמץ תחילה וכו'" (איגרות-קודש כרך כג, איגרת ח'תתיז).
במקום אחר (שם, איגרת ח'תתיב) הוא מציין, שבתיקון של פסח שני אין המגבלה של זמן. בעוד פסח ראשון הוא בן שבעת ימים, הרי פסח שני הוא יום אחד בלבד: "שהרי עניין התשובה הוא בשעתא חדא וברגעא חדא, ואינו זז משם עד שמוחלין לו, ועד שיהיה לרצון לפני ה' ומרוצה וחביב לפניו ית'". מכאן, שלא זו בלבד שאפשר לתקן, אלא התיקון יכול להיות במדרגה גבוהה יותר מאשר המצב הראשוני.
כוח התביעה
פסח שני גם מלמד אותנו על הכוח שיש בתביעה אמיתית שבאה מצד יהודי. כידוע, פסח שני ניתן לעם-ישראל לאחר שהיו יהודים שהיו טמאים בעת הקרבת הפסח, ובאו בתביעה "למה ניגרע". לכאורה זו תביעה משונה - בתורה נקבעו כללים איך ומתי צריכים לקיים כל מצווה וכיצד להקריב כל קרבן; אם הם לא עמדו בתנאים הנדרשים, מה מקום יש לטעון את טענת "למה ניגרע"?
אלא פסח שני מלמד אותנו, שיש דברים שהקב"ה נותן מעצמו, ותפקידם של בני-ישראל הוא לקבל ולקיים את ציווי ה'; ויש דברים שבאים רק על-ידי תביעה ודרישה מלמטה. כל עיקרה של מצווה זו לא באה אלא על-ידי הדרישה והתביעה של בני-ישראל, שזעקו "למה ניגרע", ומכוח תביעתם נתחדש הציווי של פסח שני.
אומר על כך הרבי מליובאוויטש (פסח שני תשד"מ): "מכאן למדים אנו הוראה נפלאה - שכאשר יהודי מרגיש שחסר לו משהו בעניין הקשור ביראת-שמים, בתורה ובמצוותיה, אינו סומך על אף אחד, לא על משה רבנו ואפילו לא על הקב"ה (כביכול), ואינו אומר 'אין לנו להישען אלא על אבינו שבשמים', אלא צועק ותובע: 'למה ניגרע'!".
ומוסיף הרבי: "לא זו בלבד שבקשה ותביעה זו אינה הפך התורה חס ושלום, אלא אדרבה - התורה ציוותה להתנהג כן, על-ידי אנשי כנסת הגדולה, שתיקנו, שכאשר יהודי מבקש את צרכיו מהקב"ה בעת תפילת העמידה - יאמר בתפילתו 'את צמח דוד עבדך מהרה תצמיח... כי לישועתך קיווינו כל היום', 'ותחזינה עינינו בשובך לציון'!
"ואינו מסתפק בכך שמבקש ודורש זאת בתפילה אחת - אלא חוזר על בקשה ותביעה זו בכל תפילה ותפילה, כמה פעמים בכל יום!... בני-ישראל מבקשים וצועקים - יחד עם דוד המלך, דוד מלכא משיחא - 'עד מתי!', ונמצא שעל-ידי זה שישראל מבקשים וצועקים על הגאולה - פועלים הם שהגאולה תבוא במהירות ובזריזות יתרה מכפי שהייתה באה לולא בקשה ותביעה זו".
-
נחום וואהלינער
- שר האלפיים
- תגובות: 2750
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אקטאבער 21, 2015 4:49 pm
-
הײמישער זײגער
- שר שלשת אלפים
- תגובות: 3289
- זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יולי 14, 2020 11:46 am
Re: פסח שני - למה נגרע?
ארויף לכבוד היום
-
יעדער
- שר ארבעת האלפים
- תגובות: 4410
- זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש אקטאבער 30, 2021 11:01 pm
- פארבינד זיך:
Re: פסח שני - למה נגרע?
שכח
כאפט אריין טויזענטער מצות טעגליך:
ווען א יוד טוהט א מלאכה אינדערוואכען און ער טראכט אז אז ער טוהט עס יעצט ווייל יעצט מעג מען נאך אבער שבת גייט ער נישט הנה עשיית המלאכה הלזו למצוה יחשב תיכף כאלו עשה מצות עשה מעשיות בפועל ממש אגרא דכלה פרשת בהר
ווען א יוד טוהט א מלאכה אינדערוואכען און ער טראכט אז אז ער טוהט עס יעצט ווייל יעצט מעג מען נאך אבער שבת גייט ער נישט הנה עשיית המלאכה הלזו למצוה יחשב תיכף כאלו עשה מצות עשה מעשיות בפועל ממש אגרא דכלה פרשת בהר
