רבי משולם זוסיא ב"ר אליער ליפמאן מאניפאלי זצוק"ל - ב' שבט תק"ס

[ימות המשיח]

ווי באקאנט זענען די צוויי הייליגע ברידער געגאנגען גלות, פון דערפל צו דערפל. אנקומענדיג אמאל צו א קרעטשמע, האבן זיי זיך אראפגעלייגט ביים ווינקל הינטער'ן אויוון זיך אפצורוען אביסל. ווי זיי הייבן אן איינצודרימלען, האבן די שיכור'ע גוים באמערקט די צוויי אידן, און זיי זענען געפאלן אויף א המצאה אז מ'וועט זיי אריינשלעפן אינעם רינג צו טאנצן אינאיינעם מיט זיי.

אומר ועושה, מ'איז צוגעגאנגען צום אויוון, און היות דער ר"ר אלימלך איז געליגן אין פארנט, האט מען אים גענומען און אים ארומגעשלעפט און געהייסן טאנצן א שטיק צייט, און דערנאך האט מען אים אפגעלאזט. ער גייט צוריק צו זיין ארט, אבער ס'נעמט נישט לאנג און די חברה זענען צוריק דא, זיי שלעפן אים ווידעראמאל ארויס און הייסן אים ווייטער טאנצן. אזוי האט זיך דאס איבערגע'חזר'ט מערערע מאל.

ווען דער ר"ר אלימלך איז צוריקגעקומען נאך עטליכע מאל טאנצן, האט דער ר"ר זושא גע'טענה'ט פאר אים אז ס'איז נישט קיין יושר. "א גאנצע צייט נעמט מען בלויז דיר, אין דער צייט וואס איך וויל אויך אפקומען מיינע עבירות!" ר"ר אלימלך האט אים געגעבן גערעכט, און זיי האבן זיך געטוישט פלעצער, ר"ר אלימלך פון הינטן און ר"ר זושא פון פארנט.

ס'גייט נישט אריבער קיין סאך צייט, און די שיכורים זענען דא. "אבער," רופן זיי אויס, "שוין גענוג געטאנצן מיט'ן אידל פון פארנט. יעצט וועלן מיר נעמען דעם הינטערשטן, זאל ער אויך טאנצן אביסל פאר אונז."

ווען ער האט געענדיגט, האט אים ר"ר זושא געזאגט: "זעט אויס אז ס'איז נאר דיר באשערט, מ'קען נישט טוישן וואס מ'וויל פון הימל..."

[חוץ פון דעם]

וואס איז די מקור פון וויקי?
מיין מקור איז די אניפאלי סענסוס פון יארע 1816

יעצט געטראפ'ן אין ספר תורת הרמ"ז ברענגט ער צוויי גרסאות, איינס תקל"ה אין איינס תקמ"ה.
אין די מאמר פון יציב פתגם אין עלים לתרופה שרייב ער תקמ"ה דארף מען אים אנפרעג'ן דעם מקור.
עי' כאן: viewtopic.php?p=890994#p890994

[farshlufen]

ברענגסט א ראי' פון א ספר וואס האט קיין פראבלעם זיך צו סותר זיין מני' ובי' בהעלם אחת אויפן זעלבן עמוד?

[חוץ פון דעם]

ברענגסט א ראי' פון א ספר וואס האט קיין פראבלעם זיך צו סותר זיין מני' ובי' בהעלם אחת אויפן זעלבן עמוד?

איכא דאמרי, ואי בעית אימא, איז אן אלטע אידישע זאך. ווערט שוין דערמאנט אין די גמרא.

[געדיך אוואש]

היינט נאכט איז די הילולא קדישא פין די גרויסע צדיק דער רבי ר' זושע מאניפולי זי"ע ועכי"א

זכותו יגן עלינו! אויסגעפינען לעצטע וואך אז איך בין א אייניקל.
שוין דארף איך צולייגען אין אלע מיינע כתבים ווי איך ברענג אראפ דער רבי ר' זושא, כמו שאמר אאמוזז"ל...

אינטערעסאנט צו הערן מער פרטים דערוועגן?
דורך וועלכע קינד\אייניקל פון רבי ר' זושא?

בנו הרה"ק רבי צבי מנחם מענדל זי"ע
ונכדו הרה"ק ר' יחיאל מיכל מקורימא זי"ע
עי' ערכו כאן
https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.p ... 69#p385999

איך בין זיך מתייחס צו משפחת עלעפאנט וואס האט א קבלה אז זיי זענען אייניקלעך פון רבי ר' זושא. אם קבלה נקבל.
אבער זיי זענען בבירור גמור נישט קיין אייניקלעך פון רבי יחיאל מיכל מקורימא. ואכמ"ל.

די "קבלה" [אויסער די מיינונג דורך ר' מיכל מקורימא] איז נישט ביי גאנץ משפחת עלעפאנט, נאר ביי אייניקלעך פון ר' אברהם עלעפאנט ב"ר אליעזר צבי ב"ר יצחק, וואס דער ר' אברהם איז געווען א איידעם ביי ר' יודא לייב קליין פון ניר-קאראס, וואס ער האט זיך מתייחס געווען צום רמ"א, מהרש"א וכו', און אויך צום רבין ר' זושא זי"ע.
אזוי זעהט אויס פונעם הקדמה פון ספר "עין הבדולח" וואס האט געשריבן א אייניקל פון דעם ר' אברהם, אז זיין טאטע ר' בעריש (ב"ר אברהם) האט אים מגלה געווען אז זיין מאמע האט זיך געהאלטן פאר א אייניקל פון דער רבי ר' זושא.

[נחוניא]

איך בין זיך מתייחס צו משפחת עלעפאנט וואס האט א קבלה אז זיי זענען אייניקלעך פון רבי ר' זושא. אם קבלה נקבל.
אבער זיי זענען בבירור גמור נישט קיין אייניקלעך פון רבי יחיאל מיכל מקורימא. ואכמ"ל.

די "קבלה" [אויסער די מיינונג דורך ר' מיכל מקורימא] איז נישט ביי גאנץ משפחת עלעפאנט, נאר ביי אייניקלעך פון ר' אברהם עלעפאנט ב"ר אליעזר צבי ב"ר יצחק, וואס דער ר' אברהם איז געווען א איידעם ביי ר' יודא לייב קליין פון ניר-קאראס, וואס ער האט זיך מתייחס געווען צום רמ"א, מהרש"א וכו', און אויך צום רבין ר' זושא זי"ע.
אזוי זעהט אויס פונעם הקדמה פון ספר "עין הבדולח" וואס האט געשריבן א אייניקל פון דעם ר' אברהם, אז זיין טאטע ר' בעריש (ב"ר אברהם) האט אים מגלה געווען אז זיין מאמע האט זיך געהאלטן פאר א אייניקל פון דער רבי ר' זושא.

איך מיין אז עס איז נישט ריכטיג. אויך די אייניקלעך פון די אנדערע קינדער פון ר' אליעזר צבי האבן געהאט אזא קבלה.

[מה ידידות]

Capture.JPG (87.12 KiB) געזען 2762 מאל

[געדיך אוואש]

Capture.JPG

פון וואנעט קומט דאס?

[אלד וויליאמסבורג]

Capture.JPG

פון וואנעט קומט דאס?

במקום אחר האב איך שוין געשריבן אז דער שרייבער פון דעם קונטרס איז זייער אומקראנט, ער האט ארויפגעקלעבט אז די שווער פון ר' יצחק עלעפאנט איז געווען די זעלבער ר' גרשון ראפאפורט פון סיגוט, וואס ר' משה ארי' פריינד איז געווען אן אייניקל, וואס בנוסף צו דעם אז עס איז נישט דא קיין מקור אויף דעם, שטומט עס נישט מיט די יארן עיי"ש, בנוסף אז עס איז בכלל נישט באקאנט אז זי האט געהאט עני שייכות צו סיגוט, אדרבה לויט די מסורה קימען זיי פון פראנקפורט.

viewtopic.php?p=1228654#p1228654

[געדיך אוואש]

ווי אזוי דער אויבנדערמאנטע ר' יודא לייב קליין פון ניר-קאראס איז א אייניקל פון רבי זושא, איז יא באקאנט?

[אלד וויליאמסבורג]

ר' יודא לייב קליין איז געווען פון אונגוואר, נישט פון קאראס, און זיין פאטער ר' מיכל קליין איז געווען פון א דארף רעמעט נעבן אונגוואר.

[אלד וויליאמסבורג]

לענין משפחת עלעפאנט און דאס יוחס צום רבין ר' זושא.
באמת קומט דאס אין אן עקסטער אשכול

די איינציגסטע פלאץ ווי עס ווערט געברענגט איז אין די סוף פון די הקדמה צום ספר עין הבדולח פון ר' חיים הערש מאנהיימער אב"ד אונגוואר, וואס דער מוציא לאור ר' זכריה עלעפאנט שרייבט איבער זיין פאטער ר' בעריש עלעפאנט, (ר' בעריש איז געווען א תלמיד פון ר' חיים הערש מאנהיימער)

היה לו דוד-זקן (עלטער-פעטער) הרב הגאון אב"ד דעיר קאשויא, ר' אברהם אבא הכהן זעלענפריינד זצ"ל, נכדו של בעל כתר כהונה ומגזע הש"ך, וחיבר כמה ספרים, ופעם אחד בא לידי ספרו, וראיתי בהקדמת הספר שאשתו (דודתה של אמי זקנתי) היתה מגזע המהרש"א ומהר"ם מלובלין ורמ"א, ואמרתי לאבי מורי: לא הגדת לי שאנחנו מגזע היחס גדולי ישראל האלה? והוא בענותנותו פרצה אנחה מלבו הטהור וכיחש לי שלא ידע מעולם מזה, ומה נפקא מינה אמר לי, אם אני מנכדי גאונים וגדולים, ואני עני ממעש מתי יגיעו מעשי למעשי אבותי, העיקר היא "יוחס עצמו" ומזה אין לי מאומה, הנה אמי היקרה ע"ה אמרה לי שהיא מגזע הרבי ר' זושא זצוק"ל, ואם אני אתייחס עמו הוא לא יתיחס עמי...

ר' בעריש איז געווען א זוהן פון ר' אברהם עלעפאנט פון קאראס און אן איידעם פון ר' משה אברהם אייזענבערגער פון קאראס, און ר' אברהם עלעפאנט איז געווען אן איידעם פון ר' יודא לייב קליין פון אונגוואר, עס איז קלאר אז ר' בעריש רעדט פון זיין מאמע מרת אסתר, און זי רעדט פון איר יוחס צום רבי ר' זושא, סיי ווייל ער רעדט פארדעם פון די יוחס פון זיין מאמע'ס זייט, און סיי זיי לשון איז זייער קלאר הנה אמי היקרה ע"ה אמרה לי "שהיא" מגזע הרבי ר' זושא זצוק"ל.

איי קומען די וואס זאגן אז ביי די עלעפאנט משפחה איז אזוי מקובל, אמת ווייל אלעס טרעקט צוריק צו דעם עין הבדולח, וואס זיי האבן געמיינט בטעות אז מען רעדט פון זיי, והא ראי' ווייל די אייזענבערגערס זאגן אויך אז זיי האבן אזוי מקובל, סא ביידע משפחות גאר? און אויסער דעם עין הבדולח איז נישט דא קיין איין פריערדיגע מקור דערצו, און אין די בית החיים אין קאראס איז נישט דא קיין איינער וואס שטייט נכד הרבי ר' זושא, נישט קיין אייזענבערגער'ס און נישט קיין עלעפאנט'ס, און אדרבה עס איז קלאר פון די לשון אין עין הבדולח אז ער רעדט פון זיין מאמע, סא פון דעם אליינס איז א הוכחה אז די אנדערע צוויי משפחות נישט.

יעצט לגבי משפחת קליין שרייבט ר' זכריה עלעפאנט ע"ה אין בעק פון דעם שער בלאט פון זיין "בית שמואל אחרון" דאס:

אבי היקר הרב ר' דובעריש עלעפאנט נ"י ויזרח עד ביאת הגואל בב"א. מצד אמו אסתר ז"ל הוא נכד ר' יודא לייב מאונגוואר אביו של ר' יודא לייב הנ"ל הי' הגביר המפואר המופלא ומופלג בתורה ויראה מו"ה ר' יחיאל מיכל קליין מעיר רעמעט (מחוז אונג') והוא הי' בן אחיו של בעהמ"ח ספר הקדוש הזה "בית שמואל אחרון" זצ"ל.
יחוסו של בעל המחבר הספר הקדוש הזה תראה על שער הספר (חלק שני) כי הי' נכד המהרש"א, והרמ"א, ומהר"ם מלובלין.
לפי אשר כתב הגאון בעל המחבר זצ"ל סדר יחוסו הי' זקיני הגביר ר' יחיאל מיכל דור שמיני להגאון המהרש"א, ודור שמיני להגאון ומהר"ם מלובלין, ודור תשיעי להגאון הרמ"א זכרם לברכה ואני דור רביעי מזקיני הגביר ר' יחיאל מיכל הנ"ל.
יחוסו של זקיני הגביר ר' יחיאל מיכל קליין ז"ל מעיר רעמעט ראיתי בספר פרס אבות שחיבר חתנו הגאון הגדול שלשלת היוחסין דודינו מרן ר' אברהם אבלי זעעלענפריינד שהי' אבדק"ק קאשוי במדינת אונגארין ואבדק"ק זאלאשיטץ והגליל במדינת פוילין, שם בהקדמה להספר כתב יחוסו של אשתו אסתר דודתינו בת הר' יחיאל מיכל הנ"ל.

נמצא אז די קליין משפחה איז אריגינעל וואלקנפעלד אייניקלעך פונעם ברודער פון "בית שמואל אחרון" רבי שמואל פאלקענפעלד וואס איז געווען רב אין בילגורייא פשעווארסק טארנאפאל און פוזנא, דהיינו די שווער פון ר' אברהם עלעפאנט איז געווער ר' יודא לייב קליין, און זיין פאטער ר' מיכל קליין איז געווען די זוהן פון דעם בית שמואל אחרון'ס ברודער.

עס איז אויך לכאורה קלאר אז ר' מיכל קליין אליינס איז נישט געווען קיין אייניקל פון רבי'ן רבי זושא, ווייל דער פרס אבות איז זיך נישט מתייחס צום רבי'ן רבי זושא, לכאורה איז ער נישט געווען קיין אייניקל, סא ממילא לכאורה דארף מען מברר זיין צו די ווייב פון זיין זוהן ר' יהודה לייב קליין-וואלקנפעלד פון אונגוואר, אויב זי איז געווען אן אייניקל פון רבין ר' זושא.

יעצט אין פארגלייך צו משפחות עלעפאנט און אייזענבערגער וואס שטאמען פון פראנקפורט, צו משפחת קליין-וואלקענפעלד, וואס שטאמט פון גאליציע, איז פשוט עס איז מער מסתבר אז זיי קענען זיין אייניקלעך פון רבין ר' זושא, ווי אונגערישע אידן וואס שטאמען פון דייטשלאנד.

ס'איז לכאורה דא ווער עס קען דאס נאכגיין כמדומה אז נחוניא הנ"ל האט שטארקע קאנעקשאנס אין אונגוואר, און קען דאס מברר זיין.

[געדיך אוואש]

פון די אייזנבערגער'ס זענען טאקע אויך דא וואס זענען אייניקלעך פון דעם ר' יודא לייב קליין, ווייל איינער פון די קינדער פון ר' משה אברהם איז געווען א איידעם ביי ר' יוסף יוזפא קליין אן אייניקל פון ר' יודא לייב, ממילא אויב איז ר' יודא לייב געווען א אייניקל פון דער רבי ר' זושא, זענען זיי דאך אויך.

[אלד וויליאמסבורג]

וועלכע קינד פון ר' משה אברהם איז געווען א איידעם ביי ר' יוסף יוזפא קליין, און ווער איז געווען די פאטער פון ר' יוזפא קליין?

[מה ידידות]

וועלכע קינד פון ר' משה אברהם איז געווען א איידעם ביי ר' יוסף יוזפא קליין, און ווער איז געווען די פאטער פון ר' יוזפא קליין?

ר' יצחק בן ר' משה אברהם אייזענבערגער. נשא מ' גיטל בת ר' יוסף יוזפא קליין מהומנא בן ר' ......(?) בן ר' יודא לייב קליין.

[לאנגווייליג]

1)
ווייסט איינער אויף א איידעם פון ר' זושא
ר' מנחם נחום?

2)
אזוי אויכעט ווייסט אפשר איינער אויף ר' אלחנן (חנה) ריישער פון בילגורייא וויאזוי ער איז א אייניקל פון ר' זושא?

3)
ר' אלחנן ריישער'ס טאכטער מרת שיינדל רחל איז געווען אשת ר' נפתלי ווייסבלום נכד ר' אלימלך
זי איז אוועק ר"ל פון די ערדציטערניש אין צפת תקצ"ו
איז דא א בילד פין איר מצבה?

[אחד מעיר]

1)
ווייסט איינער אויף א איידעם פון ר' זושא
ר' מנחם נחום?

לא היה ולא נברא.

2)
אזוי אויכעט ווייסט אפשר איינער אויף ר' אלחנן (חנה) ריישער פון בילגורייא וויאזוי ער איז א אייניקל פון ר' זושא?

תאוריה פון איינער וואס האט נישט קיין ראיות!

3)
ר' אלחנן ריישער'ס טאכטער מרת שיינדל רחל
זי איז אוועק ר"ל פון די ערדציטערניש אין צפת תקצ"ו
איז דא א בילד פין איר מצבה?

דאס ביסטו יא זיכער?

[לאנגווייליג]

א גוטן הרב אחד מעיר

1)
ווייסט איינער אויף א איידעם פון ר' זושא
ר' מנחם נחום?

לא היה ולא נברא.

מהיכי תיתי?
דאס פרעג איך ווייל אזוי זע איך דא:
https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7 ... 7%9C%D7%99

2)
אזוי אויכעט ווייסט אפשר איינער אויף ר' אלחנן (חנה) ריישער פון בילגורייא וויאזוי ער איז א אייניקל פון ר' זושא?

תאוריה פון איינער וואס האט נישט קיין ראיות!

אויף ר' אלחנן (חנה) ריישער פון בילגורייא ווייסטו עפעס? ווער איז ער געווען?
(דרך אגב וועמענ'ס תאורי'ה איז דאס?)

3)
ר' אלחנן ריישער'ס טאכטער מרת שיינדל רחל
זי איז אוועק ר"ל פון די ערדציטערניש אין צפת תקצ"ו
איז דא א בילד פין איר מצבה?

דאס ביסטו יא זיכער?

פרעגסט צי איך בין זיכער?
זיכער אז וואס? אז ער האט געהאט א טאכטער? אז זי איז אוועק אין צפת? פון א ערדציטערניש? (אפשר אז זי האט א מצבה?)

נאך איינער דא ווייסט עפעס מער פרטים אויף דעם?

[צפונית מזרחית]

ר' אלחנן ריישער'ס טאכטער מרת שיינדל רחל איז געווען אשת ר' נפתלי ווייסבלום נכד ר' אלימלך
זי איז אוועק ר"ל פון די ערדציטערניש אין צפת תקצ"ו
איז דא א בילד פין איר מצבה?

הרבנית שיינדל אשת הרה''ק ר' נפתלי מליזשענסק זי''ע נפטרה בעיר ליזשענסק ב' שבט שנת תר''ח, בת ס''ו

[אליעזר לאנדא]

ר' אלחנן ריישער'ס טאכטער מרת שיינדל רחל איז געווען אשת ר' נפתלי ווייסבלום נכד ר' אלימלך
זי איז אוועק ר"ל פון די ערדציטערניש אין צפת תקצ"ו
איז דא א בילד פין איר מצבה?

הרבנית שיינדל אשת הרה''ק ר' נפתלי מליזשענסק זי''ע נפטרה בעיר ליזשענסק ב' שבט שנת תר''ח, בת ס''ו

איז דאס זיכער אשת ר' נפתלי בר"א ?
זעה דא וואס מען שרייבט

לגופו של ענין, האט איינער מסתמא געמאכט א טשולונט פון משפחת אויערבאך נכדי התולדות און אשת ר' נפתלי וואס געוויסע ווילן זאגען אז זי איז ממשפחת אויערבאך של ר' זושא וואס איהר זוהן און שניר האבען געוואוינט אין צפת

בנוגע ר' חנה ריישר איינקיל פון ר' זושא איז דאס לכאו' א צירוף פון דער מסורה אז ר' נפתלי איז געוועהן א איידעם ביי ר' חנה דיישר (עיין בספר זרעא קדישא-לינסק) מיט איינמס מסורה/השערה/חלום אז ר' נפתלי איז געוועהן א איידעם ביי משפחת ר' זושא

[צפונית מזרחית]

ר' אלחנן ריישער'ס טאכטער מרת שיינדל רחל איז געווען אשת ר' נפתלי ווייסבלום נכד ר' אלימלך
זי איז אוועק ר"ל פון די ערדציטערניש אין צפת תקצ"ו
איז דא א בילד פין איר מצבה?

הרבנית שיינדל אשת הרה''ק ר' נפתלי מליזשענסק זי''ע נפטרה בעיר ליזשענסק ב' שבט שנת תר''ח, בת ס''ו

איז דאס זיכער אשת ר' נפתלי בר"א ?
זעה דא וואס מען שרייבט

100% זיכער,
הספק היא לגבי בעלה-הרה''ק ר' נפתלי מליזשענסק זי''ע

בהיות שמעתיק א' כתב AUG-08-1844
והשני כתב OCT-08-1844
ושניהם אינם התאריך של כ"ה מרחשוון שנת תר"ה

[אליעזר לאנדא]

ר' אלחנן ריישער'ס טאכטער מרת שיינדל רחל איז געווען אשת ר' נפתלי ווייסבלום נכד ר' אלימלך
זי איז אוועק ר"ל פון די ערדציטערניש אין צפת תקצ"ו
איז דא א בילד פין איר מצבה?

הרבנית שיינדל אשת הרה''ק ר' נפתלי מליזשענסק זי''ע נפטרה בעיר ליזשענסק ב' שבט שנת תר''ח, בת ס''ו

איז דאס זיכער אשת ר' נפתלי בר"א ?
זעה דא וואס מען שרייבט

100% זיכער,
הספק היא לגבי בעלה-הרה''ק ר' נפתלי מליזשענסק זי''ע

בהיות שמעתיק א' כתב AUG-08-1844
והשני כתב OCT-08-1844
ושניהם אינם התאריך של כ"ה מרחשוון שנת תר"ה

אויב עס איז געוועהן א צווייטע ר' נפתלי ווייסבלום אין ליזענסק האט ער לכאו' געהאט א ווייב אויך, איז אפשר איז עס איהר ?

ר' נפתלי איז אוועק בשנת תר"ה אדער תקצ"ט ? און בכלל וואס איז דער מקור אויפ'ן יום ושנת הפטירה ?

[ישראל אהרן]

וואס איז די מקור אז הרה"ר רבי נפתלי מליזענסק איז געווען אן איידעם ביי אן איינקעל פון הרה"ק רבי זושא מהאניפאלי?

[סוד שיח]

וואס איז די מקור אז הרה"ר רבי נפתלי מליזענסק איז געווען אן איידעם ביי אן איינקעל פון הרה"ק רבי זושא מהאניפאלי?

אצל איזה בן של ר' זושא?

[סוד שיח]

אצל איזה בן?