רבי מנחם מענדל (האחרון) מליובאוויטש זצ"ל - ג' תמוז תשנ"ד

[א גוט ווארט]

ווער עס קען ליבאוויטש היסטורי' ווייסט אז זיי זענען אדורך 60+ יאר מיטמאכעניש (פאר ת"ש) ווי אלע רוסישע און אוקריינישע בירגער ווי מ'האט געפלינדערט גאנצע שטעט און צופליקט מענטשען ווי פליגן כמה וכמה פעמים, אינדערצייט ווי די שכנ'ישע לענדער איז געווען רואיגער. ארעמקייט און רדיפות האט באגלייט דעם איד ה"י.

[שאהן הענניטי]

דו מיינסט צו זאגן לכאורה אז מ'קען קיין טענות נישט האבן!? מיינט דאס אויך אז שוין נאך פארן קומען קיין אמעריקא האבן זיי שוין אויסגעזעהן אזוי צו האלב אזוי?

[derech eretz]

איך האב לעצטנ'ס געזען א בריוו וואס הגאון הגדול בעל מנחת יצחק זצ''ל שרייבט צום אדמו''ר אין יארע ל''ג, לכבוד די הולדת השבעים שלו, שוין זייענדיג ראב''ד ירושלים. דאס איז אינטערעסאנט, ווייל דאן איז שוין געועון א שטיקל מערכה מיט ליבאוויטש.

מיינסט נאך טאקע אז אלע גדולים האבן געהאלטן פון אים לויט ווי ס'איז געווען באריכטעט אין "דער איד"?..
ס'איז ידוע ליודעי ח"ן אז איינער פון די גרעסטע קנאי'שע אדמורים אין א''י האט זייער שטארק געהאלטן פון אים, כאטש פון זיינע שיטות האט ער נישט געהאלטן.

אויב איינער וואס ווייסט פון דעם פאקט, איז א יודע ח''ן, בין איך ב''ה אויך אין כלל.

דו האסט נישט מדייק געועון אין מיינע ווערטער, איך האב קיין פראבלעם אז דער מנחת יצחק האט געהאלטן פון אים, ס'איז מיר נאר אינטערעסאנט אז זייענדיג אויף א קנאי'שע פאזיציע, האט ער געקענט שרייבן אזא בריוו.

דאס האב איך דיר געשריבן אז ס'איז געווען נאך אויף קנאישע פאזיציעס וואס האבן געהאלטן פון אים, איינער האט מער מורא געהאט פונעם סאטמארער שטעקן עס ארויס צו ווייזן אביסל בפומבי און איינער ווייניגער..

[מי חכם]

מיט וואסערע חלק אידישקייט איז חב"ד געשטאנען שענער פאר הונדערט יאר צוריק, ווי היינט?

זיי מסביר דיין קשיא, די האלטס אז הונדערט יאר צוריק איז ליבאוויטש געווען פונקט אזוי שוואך ווי היינט, אדער די האלטס אז היינט איז דאס פונקט אזוי שטארק ווי דעמאלס?

אפשר ווייסט טאקע איינער אביסל היסטורי וועגן ליבאוויטש ווייסן ווייס איך אז אינדערהיים זענען זיי געווען א קהילה מיט מסי"נ אויף אידישקייט און היינט איז א געפערליכע איבערקערעניש בעיקר רעד איך וועגן דאס צניעות דארט
ווען איז ליבאוויטש אנגעקומען קיין אמעריקא? זענען זיי אדורך א קריג און רוסלאנד? וויאזוי זענען זיי אלע אהינגעקומען קיין קראונהייטס? וכו'

אויף וואס איז געבויט דיין הנחה אז אין רוסלאנד איז צניעות געשטאנען אויף א העכערן ניווא ווי היינט? אויב עפעס איז היינט סאך בעסער ווי אמאל.

[חכם לב]

באולי אז דער אשכול זאל זיין באמת מובן פאר די באי פורומינו, וואלט געווען מן הנכון א באשרייבונג איבער די ריכטיגע פאקטן איבער תנועת חב"ד ובפרט דעם לעצטן רבי'ן. אדערווייל, זענען רוב עולם דא אונטערן איינדרוק פון דעם בליק וואס מען האט איינגעפירט אין סאטמאר צוליב חשש אתי לאמשוכי אבתרייהו, משום כמה וכמה מעשיות שהיו, ווי אויך די השפעה פון די ליטווישע פראפאגאנדע. מען ברויך פשוט צוריקגיין צו די צייטן בעפאר די למ"ד יארן, ווען דער רבי זי"ע פלעגט געבן רשות און אולי אויך מוטיגן די חב"דסקער שליחים צו האלטן דרשות און פארלערנען תורת חב"ד אינעם סאטמארן בית מדרש אין די ימים טובים.

נאר אזא באשרייבונג וועט שוין זיין צופיל פאר דעם מקום.

אראפשרייבן די "ריכטיגע" פאקטן איבער תנועת חב"ד און איבער זייער לעצטן רבי'ן וועט זיי נישט שטעלן אין אזא שיינעם ליכט [מילד גערעדט], בעסער אז מען איז נישט מאריך...

[מי חכם]

טאמער ווייז איך דיר אויף מיט ראיות ברורות אז רוב זאכן וואס דו גלייבסט אויף חב"ד איז שטותים, ביסטו גרייט צו ווערן א חב"ד'סקער?

[פרעגער]

טאמער ווייז איך דיר אויף מיט ראיות ברורות אז רוב זאכן וואס דו גלייבסט אויף חב"ד איז שטותים, ביסטו גרייט צו ווערן א חב"ד'סקער?

פונקט ווי איינער פרעגט: אויב דער ליובאוויטשער רבי וועט נתגלה ווערען, וועסטו אויך גיין קעגן משיח?

[גבאי ביהמד]

טייערע ידידים, עד כאן אומרים בשבת הגדול.

ביטע זאפארט אפשטעלן די סארט שמועסן, צווינגט אונז נישט ביטע צו נוצן אונזערע ווערקצייג.

ישר כח.

[אויפריכטיג]

דער אשכול איז ביז היינט געווען א מוסטער אז מען קען אויסשמועסן אויף אן ארענטליכן שטייגער אויך ענינים וואס זענען נישט אזוי פאזיטיוו לפי רוחם פון רוב שרייבער דא, לאמיר זען דאס ווייטער אנצוהאלטן, ויסכר פי דוברי שקר.

[ראובן ינקובסקי]

בס"ד

שמועה שמעתי שפעם אמר הרבי מליובאוויטש זי"ע על עצמו שהוא מנכדי רבי נחמן מברסלב זי"ע.
קבלתי את המידע הזה מאת רב חבד"י חשוב שליט"א.

איינער ווייסט אפשר נאך אינפראמאציע איבער דעם ענין?
ווייסט אפשר איינער ווי אזוי און פון וועלכע זייט קען זיך ארויף צויען דעם יחוס קיין ברסלב?

שאלתי מפי ידידי מחסידי חב"ד, והוא מאשר את השמועה, ומוסיף שזה נאמר ע"י הרבי זצ"ל לשניאור זלמן שזר, אבל סדר היחס עד לברסלב לא ידוע.

[מאנ-יימער]

געטראפן אויף היברו-בוקס
דאס אידישע ליכט פון פרשת בהר תשמ"ט

http://www.hebrewbooks.org/pdfpager.asp ... 32&hilite=

[מי חכם]

חידה: ווער ווייסט וואסערע לערן ביכער מען האט געניצט אין די סאטמארע מיידל שולע ביז תשכ"ז? און ווער קען כאפן ווי די שאלה קומט אריין אין די אשכול?

[מאנ-יימער]

דיין צווייטע קשיא פארענטפערט אביסל דיין ערשטע קשיא, גערעכט?

[שטארק זיך]

חידה: ווער ווייסט וואסערע לערן ביכער מען האט געניצט אין די סאטמארע מיידל שולע ביז תשכ"ז? און ווער קען כאפן ווי די שאלה קומט אריין אין די אשכול?

קהת...
און צוליב סיבות וועלעכע קומן אריין אינעם אשכול האט מען געטוישט...

[מי חכם]

נישט קה"ת, נאר מרכז לעניני חינוך דוכט זיך.

די נקודה איז, אז לאנג נאך וואס סאטמאר איז געווען אויף מעסער שטעך מיט בעלז, ווייט פון וויז'ניץ, און קלויזענבורג איז דאך אפגערעדט, איז אבער חב"ד געווען כשר. תשכ"ז האט מען געטוישט צוליב די ניסים סומאטאכע. דאס איז אקוראט וואס איך האב געשריבן אין דעם אשכול די גאנצע צייט.

[רבבה]

טאמער ווייז איך דיר אויף מיט ראיות ברורות אז רוב זאכן וואס דו גלייבסט אויף חב"ד איז שטותים, ביסטו גרייט צו ווערן א חב"ד'סקער?

איך וועל דיך פרעגין פארקערט ---- אויב איך וועל דיר אויפווייזען אז אלעס וואס דיא גלייבסט '''יא''' אויף חב''ד איז שטותים והבלים . וועסטו ווערין אויס חב''דסק'ר .

[רבבה]

נישט קה"ת, נאר מרכז לעניני חינוך דוכט זיך.

די נקודה איז, אז לאנג נאך וואס סאטמאר איז געווען אויף מעסער שטעך מיט בעלז, ווייט פון וויז'ניץ, און קלויזענבורג איז דאך אפגערעדט, איז אבער חב"ד געווען כשר. תשכ"ז האט מען געטוישט צוליב די ניסים סומאטאכע. דאס איז אקוראט וואס איך האב געשריבן אין דעם אשכול די גאנצע צייט.

נישט ווייל סטמר האט געהאט עפעס מיט ליובאוויטש . נאר פשוט ליובאוויטש איז ביז דעמאלטס געווען אויף low key .ביז תשכ''ג האט ר' אהרן קוטלר געלעבט אין עהר איז געווען אזוי וויא א שטורעם א וואלקאן אין ליובאוויטש האט נישט געוואלט מיט איהם אנפאנגען . עס איז אסאך ארומ צורעדען וויא ר' אהרן איז געווען דער באס אין יענע תקופה בארץ ובחו''ל .

[אשמע]

דער 20'סטער יארצייט קומט שוין צו גיין.
בילד גענומען פון צירק געצעלט.

[סטרעטענער אייניקל]

גם כמה ימים לאח"ז - ט' תמוז - הוא יאהרצייט 20 שנה להגה"ק מצאנז קלויזענבורג זי"ע.

[רימנובער אייניקעל]

דער 20'סטער יארצייט קומט שוין צו גיין.
בילד גענומען פון צירק געצעלט.

זכותו יגן עלינו ועל כל ישראל אמן.

[סטרעטענער אייניקל]

פעם סיפר לי יהודי אחד מאר"י ר' יוסל [והוא ירא ושלם], שאביו הגיע מהונגריא לאר"י אחרי המלחמה, ואיבד במלחמה אשה וילדים רח"ל, והיה שבור ורצוץ.
לאחר כמה שנים הוא התחתן, ונולדו לו כמה ילדים, ולא היה לו פרנסה, והיו ממש רעבים ללחם.
אמנם לפני המלחמה הוא היה שוחט, אבל כעת לא היה לו שום כסף לקנות חלפים וכו', וגם לא מקום לעבוד.
כמה אנשים אמרו לו שישלח את יוסל לעבוד, וככה יסייע בפרנסה [כפי שעשו רבים אז]. אבל הוא חשש כי בחור שהיה עובד היה ניזוק ברוחניות והיה עליו השפעות לא טובים. אבל מצד שני הרי צריך אוכל בבית...
והוא לא ידע מה לעשות.
אז מישהו אמר לו לכתוב מכתב לאדמו"ר מליובאוויטש ולשאול אותו מה לעשות. וככה הוא עשה, וגם כתב את תולדות חייו.
לאחר זמן מגיע לו מכתב שיבוא ל"דואר" כי הגיעה לו חבילה. הוא בא לשם וראה שזו חבילה מאמעריקא.
וכתוב שהשולח זה האדמו"ר מליובאוויטש [או המשרד שלו].
הוא פתח החבילה והיה שם 2 סכיני שחיטה חדשים של בהמות וגם של עופות, וכמה אבנים שמתקנים הסכין.
בראותו זאת אורו עיניו והוא קיבל קצת חשק להתעניין אם צריכים שוחט, ואכן בהשג"פ בדיוק אז התפנה מקום לשו"ב באיזה כפר והוא נהיה שם השוחט וגם מוהל, והיה לו פרנסה בריווח וממילא לא היה צריך לשלוח את יוסל לעבוד.
ור' יוסל אמר לי: בזכות זה נשארתי בישיבה ואולי גם בהיידישקייט שלי.
זי"ע

[dovidal]

הגאון רבי משה שליט"א
בחב"ד היה הרב מ"מ האדמור התשיעי מהבעש"ט ואומרים שהוא הרמ"מ נגד שמחת תורה שהוא יום התשיעי מחג הסוכות
ואמר רבי משה ג תמוז ג פעמים "תמוז" גימטרי, "שמחת תורה"

[רימנובער אייניקעל]

רבי מענדל פוטערפאס זצ"ל האט אמאל צוויי וואכען נאך די הסתלקות פונעם רבי'ן זיע"א פארבענגט מיט די תלמידים און ישיבת תומכי תמימים לויבאוויטש כפר חב"ד.

די פארברענגן איז געווען א'אנדערע סארט פארברענגן ס'האט כסדר געגאסען טרערן פון זיין אויגן.
און ער האט כסדר איבער גע'חזר'ט די ווערטער מיט טרערן און די אויגן.

די יצר הרע וויל אונז אריין ווארפן און יאוש מיט מרה שחורה ניין און ניין מיר וועלן אים בשום אופן דאס נישט געבען.

טאקע די צער איז שרעקליך טיף, און אונזערע הערצער זענען שרעקליך פארוונדעט און ס'גיסט בלוט.

אבער די רבי האט אונז געהייסן גיין פון פאראויס און ברענגען די גאולה האמיתית והשלימה תיכף ומיד ממש.

און מיר דארפן ער'פילן די רבי'ס הוראה בשלימות, מתוך שמחה וטוב לבב.

[יציב פתגם]

נייע אדעקטע בריוו פון הגאון בעל מנחת יצחק זצ"ל להאדמו"ר מליובאוויטש - לרגל יום הולדתו השבעים [קרעדיט: בחדרי חרדים]

שלמא רבא אל כבוד קדושת הרב הגאון הצדיק רשכבה"ג צי"ע פה"ח עה"י וכו' כקש"ת מוה"ר מנחם שניאורסאהן שליט"א אדמו"ר מליובאוויטש יצ"ו

אחדשת"ה כמשפט לכהדג"ק שליט"א,

הנני בזה בברכתי הלבביית לרגלי יום הולדת של כהדג"ק למלאות לכהדג"ק שבעים שנה ביום י"א ניסן הבעל"ט לאויט"א. ואשריו ואשרי דורו (תוס' עירובין די"ג ע"ב ד"ה נוח) בפעולותיו הנשגבות והשפעתו הגדולה להציל רבים מרדת שחת ולהכניסם תחת כנפי השכינה בכל מקומות מפוזריהם. כה יוסיף השי"ת לכהדג"ק אמיץ כח ושנות חיים טובים ארוכים להאיר עיני הרבים באהבת התורה וחסידות ויר"ש עד ביאת גואל צדק בבי"א.

ובהזדמנות הנעימה הזו, הנני לברך את כהדג"ק שליט"א וכל הנלווים לקדושתו בברכת שמחת חה"פ הבעל"ט בהכשר ויתרון, ונזכה לאכול מן הזבחים ומן הפסחים על קיר מזבחו לרצון בבי"א.

יצחק יעקב ווייס ראב"ד פעה"ק ת"ו

[יהיה כן]

נייע אדעקטע בריוו פון הגאון בעל מנחת יצחק זצ"ל להאדמו"ר מליובאוויטש - לרגל יום הולדתו השבעים.
קרעדיט: בחדרי חרדים

קיין רבותא, אין שו"ת מנחת יצחק ברענגט ער עם פילצאליגע מאל
דער מנח"י זצ"ל האט געהאט א שטארקע געפיל פון הכרת הטוב פאר ליובאוויטש, זיי האבן אים געשטיצט און ארויס געהאלפן קריגנדיג זיין פאסטן אין מאנטשעסטער )כך סיפר לי יד ימינו של המנח"י ר' יח"ד שליט"א(