בן בוזי האט געשריבן:איך האב אין באזיץ אן אריגינעלע פאסט קארטל וואס מיין זיידע האט געקויפט אין טאכוי מיט 70 יאהר צוריק, אויף דער קארטל איז דא א בילד פון די מציבה, דאס אז מען האט פארקויפט און געקויפט אזעלכע קארטלעך ווייזט אז דער ציון פון אלעמאל געווען א סימבאלישע ארט פאר די געגנד.
בן בוזי האט געשריבן:איך האב אין באזיץ אן אריגינעלע פאסט קארטל וואס מיין זיידע האט געקויפט אין טאכוי מיט 70 יאהר צוריק, אויף דער קארטל איז דא א בילד פון די מציבה, דאס אז מען האט פארקויפט און געקויפט אזעלכע קארטלעך ווייזט אז דער ציון פון אלעמאל געווען א סימבאלישע ארט פאר די געגנד.
ארויף דערמיט ס'וואלט געווען גאר אינטערסאנט
עס איז נישטא דערויף מער פון וויפיל מ'האמיר שוין פון פריער ארויף געשטעלט, אבער עס ווייזט ווי געשריבן אויף דער בארימטקייט פונעם צדיק אין דער געגנד.
איך האב נישט געפונען דעם אנדערן קארטל וואס ער האט דעמאלטס געקויפט (כ'מיין אז אין פראג אדער ערגעץ ווי אין די געגנד) אויף וועלכע ס'איז דא א בילד פון דער שטיין אויפן "ראנשבורגער מקוה" (מקום הניחו לקול מבשר צו ערפינדען צום ערשטן מאל נאך א געוואלדיגע סגולה), כ'געדענק נישט אויף דער מאמענט דער געשיכטע פון יענע מקוה.
אטעטשמענטס
רעוו. אהרן הירשקאוויטץ, מסדר קידושין דעיר סיראקיוז והגלילית: [email protected] מורשת חכמי אמעריקא
בילדער ווי אזוי די בית החיים קוקט אויס היינט ציטאגס. א בנין איז געבויעט על מקום מנוחתו ר"ל, פון צוויי זייטען שטייט א גדר. די דריטע זייט איז די בנין, אין די פערטע זייט איז אפען צום ראוד.
רבי משה בן חסדאי מתקוּ, מחכמי בוהמיה בשנות ד'תתק"פ (1220) בערך. מושבו היה בעיר תקוּ בבוהמיה, הנקראת כיום טאחוב, והוא קבור בעיר וינר נוישטט הסמוכה לווינה (שו"ת מהר"י ברונא סימן כד). משה תקו = רבי משה תקו נודע בייחוד על שם חיבורו כתב תמים, בו באות לידי ביטוי תפיסות איזוטריות וקיצוניות בענייני אלהות. מתלמידיו נודע חכם אחד בשם רבי יונה בן שמואל מחכמי אשכנז. רבו היה רבי דוד בן קלונימוס ממינצבורג. תוכן עניינים [הסתרה] 1 חיבוריו 2 הגותו 3 לקריאה נוספת 4 קישורים חיצוניים חיבוריו[עריכת קוד מקור | עריכה] חיבר ספרים רבים, בהם פירוש על סדרים זרעים וטהרות מן המשנה, הדומה לפירושי רבי שמשון משאנץ, ותוספות על הש"ס. קטעים מפירושים אלה הובאו בדברי ראשונים אחרים. הרמב"ן למשל, מזכירו בחידושיו למסכת גיטין (דף ז'). כמו כן חיבר פירוש לתורת כהנים שנדפס בטעות על שם רבי שמשון משאנץ. חיבר גם פיוטים וסליחות, ואחת מהן, המתחילה במילים "אביוני מלך נאקת עמך", התפרסמה. כמו כן השיב תשובות רבות בהלכה שהובאו בספרי הראשונים. הגותו[עריכת קוד מקור | עריכה] בעת המחלוקת החריפה על הרמב"ם וספרי ההגות שלו מורה נבוכים וספר המדע, הגיעו כתבי הרמב"ם גם אליו (אולם כנראה שהוא לא הכיר את מורה הנבוכים). בעקבות זאת, הוא חיבר קונטרס גדול בשם כתב תמים שבו הוא משיג על הפילוסופים היהודיים כרב סעדיה גאון, רבי אברהם אבן עזרא והרמב"ם, ועל הפילוסופיה בכלל, ומגדיר את דעותיהם כמינות. בספרו טען רבי משה תקו כי עם היות הבורא לא גשמי, לעתים הוא מצמצם את עצמו ומופיע בצורה גשמית, והיכולת לעשות זאת היא עצמה מכח אינסופיותו. תפיסה זו של האלהות מוגדרת על ידי הרמב"ם כמינות, אף שהראב"ד כותב על הרמב"ם שרבים וטובים ממנו טעו וסברו שכל ביטויי ההגשמה שבתנ"ך על איברים הנמצאים אצל הבורא, מתפרשים כפשוטם. נוסף לביקורתו של רבי משה תקו על הפילוסופים היהודים, הוא תקף גם את חסידי אשכנז שבדורו שבראשם עמדו רבי שמואל החסיד ורבי יהודה החסיד, וטען שדעותיהם הובאו מספרי הקראים. הוא תקף גם את שיר היחוד שנתחבר על ידי חכם מבית מדרשם של חסידי אשכנז, על תפיסת האלהות האימננטית שלו, הקרובה לפנאנתאיזם (מהסוג הראשון שפורט שם). העקרון שהנחה את רבי משה תקו הוא עקרון הפשטות ושלילת החידושים. מחמת עקרון זה סירב לקבל פירושים אפולוגטיים ליישוב קשיים תאולוגיים, והעדיף לפרש את פסוקי התנ"ך כפשוטם, על אף הקושי שבביטויים האנתרופומורמיים; כך גם הסיק שהבורא שוכן בשמים ממעל ואינו אימננטי. דעתו הביקורתית כלפי פרק שירה הייתה שלדעתו אינו אלא זיוף פסבדוני. קונטרס זה לא שרד ברובו, והקטע ששרד נדפס לראשונה במאסף אוצר נחמד חלק ג. מהדורת פקסמיליה של כתב יד פריז בצירוף מבוא ומפתחות יצאה לאור על ידי יוסף דן, הוצאת מרכז דינור, ירושלים תשמ"ד. מספר קטעים נוספים שרדו כציטוטים בספר "ערוגת הבושם" של ר' עזריאל ב"ר אברהם, מתלמידי רבי יהודה החסיד. לקריאה נוספת[עריכת קוד מקור | עריכה] אוצר הגדולים, חלק ז', עמ' קנ"ז-קנ"ט. הרב מנחם מנדל כשר, תורה שלמה חלק ט"ז, עמ' רפ"ח-שכ"א, ובפרט בפרק ד' ואילך (עמ' ש"ח-שכ"א). הרב יעקב קורצוויל, הגשמת האלוהות בישראל?, מעליות כ"ה, תשס"ה, עמ' 343-354. און וועגן טאחובער חדר זעה דא
לוי יצחק האט געשריבן:1204 - איבער די 200'טע יארצייט פון הרה"ק ר' נחום ב"ר יוסף סופר מטאחוב זצ"ל, און די גרויסע סגולה צו לערנען משניות לע"נ ביום היארצייט. (דרעזנער)
היסטאריקער ר' אברהם יעקב לאנדא פון לאנדאן; ר' הערשל מאשקאוויטש פון אנטווערפן, וואס האט געפונען די סגולה.
פורים קטן האט געשריבן:אויף קול מבשר, זאגט דער איד וואס האט אנדעקט די סגולה, אז אין דעם ספר שטייט אז ער איז נפטר געווארן ב' דר"ח אייר, דאס הייסט א' אייר. אבער אין מליצי אש שטייט אז ס'איז געווען יום ד' (מיטוואך) ל' ניסן (א' דר"ח אייר). דער איד אויף קול מבשר זאגט אז מ'דארף נאכקוקען די אלטע לוח, ווען ס'איז דאן אויסגעקומען מיטוואך. אבער נאך איידער איך האב פארכאפט נאכצקוקען, האב איך פשוט געמאכט דעם חשבון אז מיטוואך קען נישט זיין ב' דר"ח אייר, ווייל דאן הייסט עס אז פסח איז געפאלן אויף א מאנטאג, און דאס איז אוממעגליך, ווייל "לא בד"ו פסח". (נאכדעם האב איך נאכגעקוקט אין בר-אילן, און געטראפן אז מיטוואך איז טאקע געווען א' דר"ח).
עכ"פ היוצא לנו מזה, איז גאנץ מעגליך (לפי המליצי אש) אז די יארצייט איז ל' ניסן, נישט א' אייר, און אויב אזוי דארף מען טוהן די סגולה ביום ל' ניסן.
נאר אויב האבן עס אידן געטוהן די סגולה ביום א' אייר, און ס'האט געהאלפן, איז יתכן צו מוכיח זיין פון דעם אז ער איז נפטר געווארן ב' דר"ח אייר (און ס'איז טאקע נישט געווען מיטוואך, ווי ס'שטייט אין מליצי אש), והדבר צריך בירור
לפי הקבלה שג' ימים לפני ולאחרי יארצייט שייך ג"כ ליארצייט קען מען היינט אויך ניצען די סגולה. אויך האב איך פארשטאנען אז נישט נאר לערנען משניות איז די סגולה, נאר יעדער דבר טוב.