וואס יא און נישט צו רעדן ביי א שבעה ל"ע

[מוטשע נישט]

דער שומר ישראל זאל אפהיטן שארית עמו מכל צרה וצוקה, אבער ווען די מדת הדין איז גובר, א איד גייט אוועק פון די וועלט און מען דארף אריבערגיין מנחם אבל די משפחה, איז דאס נישט א גרינגע עסק. מען ווייסט נישט וואס יא אדער נישט צו זאגן, וועלכע ווארט קען העלפן און וועלכע קען בלויז ערגער מאכן. בפרט ביי א טראגעדיע ווי א אינגע מענטש איז נפטר געווארן, אן עקסידענט וכו' רח"ל, מען פילט זיך פארלוירן, און אפט מאל איז מען זיך דעריבער מונע פון בכלל גיין מנחם אבל זיין.

אפשר קען מען דא אויסשמועסן דאס ענין, מען זאל מיטיילן די מיינונגען אויף די ריכטיגע צוגאנג דערצו, און דערמיט גרינגער מאכן סיי די מנחמים און סיי די אבלים.

[סאדאם חוסעין]

עס איז נישט דא קיין כלל אין דעם
יעדע מענטש איז אנדערש, מען דארף קענען די מהות פון די מענטש צו וועם מען גייט.
אויך ווענט זיך ווי נאנט מען איז מיט יענעם, מיט א נאנטע חבר וויל מען זיך אסאך מאל אויסרעדן זאכן וואס מיט א פלעינע חבר וויל מען דייקא נישט רעדן.

[לכאורה]

אגרא דבי טמיא שתיקותא (ברכות ו' ע"ב)

[אלי' מקוה יוד]

שאלת חכם חצי תשובה

נישט צו זאגן

די ריכטיגע צוגאנג דערצו, און דערמיט גרינגער מאכן סיי די מנחמים און סיי די אבלים.

כוירע האקט

[קאזאק]

אבלים האבן זייער הנאה און עס געבט זיי שטארק חיזוק ווען מען טוט דערמאנען שבחים פון דעם נפטר / נפטרת און ספעציעל זאכן וואס מענטשן קענען זיך אפלערנען וואס דאס וועט זיכער זיין א גרויסע זכות פאר די נשמה.

[מלה בסלע ודי לחכימא]

א מעשה שהי' וואס קען אייך צוניץ קומען.

פארציילט מיר א משפחה מיטגליד, ווען ער איז געזעצן שבעה נאך זיין טאטע וואס איז אוועק פונעם ביטירע מחלה ל''ע, האט אים איינער געפרעגט "איר זענט זיכער אז אייער טאטע האט געהאט א גוטען דאקטאר?" ער זאגט מיר איך האב געוואלט ענפערען "ניין! לאמיר אים גיין מחיה מתים זיין און נוצען א בעסערע דאקטער".

[קיקיון]

צווי עובדות מהיפך להיפך וואס איך האב מיגטגעהאלטען
מיר זענען געזעסען נאל א"א ע"ה
קומט אן א קוזין אן אדמור'ל און דערציילט בשם אבותיו די הויכע ענינים פון צינדען מיט שמן זית
דארט זיצט זיין עלטער פעטער א ת"ח מופלג וואס איז מגודל געווארען אין א רב'ס שטוב און
ער דרשנ"ט איך האב זיך געמוזט איינהאלטען

עס קומט אן א רב פונקט אינמיטען א שמיעס וואס ער האט נישט געקענט מיטהאלטען האט ער
ארויסגענימען א קליינע משניות םון טאש

This is not a time to distract them from mourning. Out of nervousness, we often make small talk because we do not know what to say. Don't fill in the time talking about happy subjects or inconsequential topics like politics or business.
Often, the best thing to say is nothing. A shiva call can sometimes be completely silent. If the mourner does not feel like talking at that time, so be it. Your goal is not to get them to talk; it is to comfort them. Your presence alone is doing that. By sitting there silently, you are saying more than words can. You are saying: "I am here for you. I feel your pain. There are no words."
And sometimes there aren't any. Here are examples of things not to say:
"How are you?" (They're not so good.)
"I know how you feel." (No you don't. Each person feels a unique loss.)

"At least she lived a long life." (Longer would have been better.)
"It's good that you have other children," or, "Don't worry, you'll have more." (The loss of a child, no matter what age, is completely devastating.)
"Cheer up – in a few months you'll meet someone new." (He/she has just lost the other half of their soul!)
"Let's talk about happy things." (Maybe later.)
Remember that speaking about the loved one they lost is comforting. It's alright if they cry; they are in mourning. It is all part of the important process of coming to grips with such a loss.
You should not overstay your visit. Twenty minutes will suffice. When other visitors arrive and space is a concern, it is certainly time to leave.

[דניאל אויערבאך]

א מעשה שהי' וואס קען אייך צוניץ קומען.

פארציילט מיר א משפחה מיטגליד, ווען ער איז געזעצן שבעה נאך זיין טאטע וואס איז אוועק פונעם ביטירע מחלה ל''ע, האט אים איינער געפרעגט "איר זענט זיכער אז אייער טאטע האט געהאט א גוטען דאקטאר?" ער זאגט מיר איך האב געוואלט ענפערען "ניין! לאמיר אים גיין מחיה מתים זיין און נוצען א בעסערע דאקטער".

אויזער משוגע איז אזא שאלה אקעגן די אמונה בד'

[yield]

איך וויל זאגן וואס די אבלים זאלן נישט זאגן.

ס'האט מיר דערציילט איינער וואס איז נישט געווען געזונט ר"ל, און ער האט זיך ברוך השם ארויסגעדרייט און ער איז געקומען מנחם אבל זיין, זיין שותף פון שפיטאל, און די קינדער האבן אים געזאגט,
קוק די האסט זיך ארויסגעדרייט און אונזער טאטע איז אוועק וכו', זייט דעמאלטס גייט ער נישט מנחם אבל זיין.

[טראבל מעיקער]

איך וויל זאגן וואס די אבלים זאלן נישט זאגן.

ס'האט מיר דערציילט איינער וואס איז נישט געווען געזונט ר"ל, און ער האט זיך ברוך השם ארויסגעדרייט און ער איז געקומען מנחם אבל זיין, זיין שותף פון שפיטאל, און די קינדער האבן אים געזאגט,
קוק די האסט זיך ארויסגעדרייט און אונזער טאטע איז אוועק וכו', זייט דעמאלטס גייט ער נישט מנחם אבל זיין.

Ouch