אוסם פראדוקטן - שטיצן די מדינה בעקיפין

[מחותן]

און זייער אסאך היימישע סאטמערע שולען איז די ווענט פול מיט חרמות אזהרות ואיסורים נישט צו קויפן פראדוקטען פון אסם, יעדער וואס דרייט זיך און סאטמערע שולען האט עס שוין מן הסתם געזען,
די עיקר אויפברויז נעמט זיך פון די פאקט אז אויף איינע פון זייערע נאשרייען פעקליך שטייט אויף געשריבען, אז א חלק פון די הכנסות פון די פראדוקט גייט פאר א קרן וואס שטיצט די מדינ?ה הטמאה, און די קרן איז שוין גע'אסר'ט געווארען דורוך אסאך גדולי ישראל זצ"ל,

למעשה איז עס שווער צו פארשטיין, ווייל די מדינה פארדינט דאך בפועל פון יעדע פראדוקט וואס ווערט פאברעצירט און די מדינה דורוך שטייערן אדער ענפלוימעינט, דירעקט צו אומדירעקט פארדינט די מדינה פון יעדע פראדעקוט וואס זיי פאברעצירען און מיר קויפן, קימט אויס אז ווען אימער מיר קויפן א פראדוקט וואס ווערט געמאכט און די מדינה שטיצען מיר אומדירעקט די מדינה, צו זאל עס זיין די באליבטע שטראוס אייזקרים, אדער די זויערע פיקל פון בני עקיבא אדער די צפת'ער הדסים אא"וו,

איז שווער, מאי שנא האי מהאי?? פארוואס ווערט מען יעצט ווילד אז מען טאר נישט שטיצען די מדינה, אבער קויפן פראדוקטן וואס ווערט דארט געמאכט מעג מען יא??
איז די גאצע איסור יעצט נישט מער ווי א געפיל זאך ווייל עס שטייט ארויף געשריבען אויפן פעקל שווארץ אויף ווייס?? אדער איז עס באמת יא מער אסור, ווייל??

[גרויזאמער]

איז נישט פשט אז דא גייט עס מער דירעקט?

[ווארום]

ווער חתמ'עט דערויף?

[מחותן]

פארקערט, דא גייט עס פאר א קרן, וואס די קרן שטיצט די מדינה הטמאה

ווען די קויפסט שטראוס אייזקרים, האט די מדינה פארדינט טעקס אויף די שטיקל אייזקרים וואס די עסט, פלאס עס העפלט די מדינה'ס אקאנעמי, און דאס העלט ווייטער שטיפן די מדינה

[פליגל]

עס זענען דא אידן וואס קויפן טאקע נישט קיין זאכן וואס קומט פון דארט ווייל בעקיפין שטיצט מען זיי, דא איז עס במישרין וואס איז ווי מ'גיבט ממש פארן מדינה.

[mitzva man]

איז דא עפעס א מקור בספרי הגאון מסטמאר זצ"ל אדער בספרי בעל המנחת יצחק זצ"ל וכדומה אויף דעם ענין?

[פליגל]

איסור אויפן קרן קיימת איז נאך פון ביפאר די קריג.

[mitzva man]

אבער האט דער סטמארער רבי אדער פוסקים פון עדה החרדית זצ"ל ולהבל"ח שליט"א אמאל גזאגט/גשריבן אז מען זאל ניט קויפן פראדוקטן פון ארץ ישראל?

ממילא לגבי "אוסם" איז דאס - אפשר - א נייע שאלה, אבער לגבי סתם פראדוקטן, ווייסט איינער פון אזא איסור, אדער איז דאס אלעס בהשפעת הנטו"ק שכידוע השפעתם הולכת וגוברת?

[פאטאקי08]

ווער גיט די הכשר?

[בשמים]

אבער האט דער סטמארער רבי אדער פוסקים פון עדה החרדית זצ"ל ולהבל"ח שליט"א אמאל גזאגט/גשריבן אז מען זאל ניט קויפן פראדוקטן פון ארץ ישראל?

דאכט זיך אז די ערליכע אידן וואס וואוינען אין א"י זענען נישט מחוייב צו שטארבן פאר הונגער...

אבער די אסם איז א צווייטע מעשה, ווי אויבן דערמאנט.

[יגעתי ומצאתי]

סאטמאר רב זי"ע האט דאס תחילה געשריבן אין ויואל משה, למעשה האט מען זיך אויסגעטענה'ט אז עס איז א גזירה שאין הציבור יכול לעמוד בה האט ער עס אראפגענומען.

כך שמעתי מפי הרבה נכדי ר' נתן יוסף ז"ל שהיה בעת הטענות, ומפי אחד שיש בידו גוף הכתב יד שרואין המחיקה על סעיף זה.

[moshele11211]

ווער גיט די הכשר?

עדה גיט די הכשר אבער דעס איז נאר לגבי די כשרות פון זאך אבער נישט לגבי וואס מען רעדט דא

[בשמים]

ווער גיט די הכשר?

קלאפ אריין אין גוגל אימעדזשעס "אסם", וועסטו זעהן.

[מאנסיאנער]

ממילא לגבי "אוסם" איז דאס - אפשר - א נייע שאלה, אבער לגבי סתם פראדוקטן, ווייסט איינער פון אזא איסור, אדער איז דאס אלעס בהשפעת הנטו"ק שכידוע השפעתם הולכת וגוברת?

אסם איז בכלל נישט קיין נייע שאלה פאר 80 יאר צוריק זענען שוין אלע גדולי ישראל ארויסגעקומען מיט א איסור צו געבן געלד פאר די קרן קימת אין דא שטייט אפן אין גראב אז די געלט דייט פאר JNF וואס איז די קרן קימת פאנד
מיר וואונדערט נאר א צווייטע זאך פארוואס די עדה נעמט נישט אראפ די הכשר???

[דער תהילים איד]

איז דא א איסור אין שו"ע צו "קויפן" א פראדוקט פון א בעל עבירה וואס גייט מיט די געלט טוהן א איסור?

כמדומני שלא. (איך רעד פון הלכה, נישט געפיהלן).

טא, וואו קומט אהער דא די קול קורא וועגן 'גיבן צדקה' פארן קרן קימת?? דא רעדט מען פון א נייעם איסור שאין לו מקור, אז וויבאלד עס שטייט א סטיקער ווערט נשתנה די הלכה עס זאל הייסן ווי גיבן געלט דירעקט, און אזא איסור קאן נאר צושטאנד קומען דורך רבנים, און נישט דורך עסקנים...

[אמשטרדם]

בנוגע די הכשר פון עדה, מיר וואונדערט אויכעט פארוואס זיי געבן דערויף אן הכשר, און נאכמער וואונדער איז, וויבאלד זיי שרייבן קלאר אין זייער כשרות ביכל, אז זייער הכשר איז נישט נאר פארן 'הכשר', נאר אויכעט פאר זייטיגע איבלן ווי למשל גדרי צניעות וכדו', אויב אזוי פארוואס פארדעם געבן זיי א הכשר??? תיקו.

[מאנסיאנער]

איז דא א איסור אין שו"ע צו "קויפן" א פראדוקט פון א בעל עבירה וואס גייט מיט די געלט טוהן א איסור?

כמדומני שלא. (איך רעד פון הלכה, נישט געפיהלן).

טא, וואו קומט אהער דא די קול קורא וועגן 'גיבן צדקה' פארן קרן קימת?? דא רעדט מען פון א נייעם איסור שאין לו מקור, אז וויבאלד עס שטייט א סטיקער ווערט נשתנה די הלכה עס זאל הייסן ווי גיבן געלט דירעקט, און אזא איסור קאן נאר צושטאנד קומען דורך רבנים, און נישט דורך עסקנים...

עס איז נישט קיין שום נייער איסור מען רעד פון די קרן קימת פאנד וואס איז שוין געאאסרט געווארן דורך די גדולי ישראל פאר 80 יאר צוריק זיי נישט צו שטיצן אויף סיי וועלעכע אויפן

[דער תהילים איד]

ביטע איבערליינען.

[מאנסיאנער]

וואס זאל איך איבעליינען
כמדומה לי האב איך אלעס געענטפערט

[דער תהילים איד]

איך האב אנדערליינד צוויי שורות, פרוביר יעצט..

[שויתי'ניק]

תהילים איד וואס איז עס דען א חילוק אויף וועלכע אופן מען שטיצט זיי? אויב א פראצענט פון דעם סעיל גייט "טשעריטי" פאר די טריפה'נע מוסד טאר מען לויט די קול קורא און איסור פון די פריערדיגע גדולים, זיי נישט שטיצן אויף קיין שום וועג... כמדומה לי שזה פשוט מאוד...
און אדרבה ווער קען זיך יאווען עס צוצוברענגען אהער דעם קו"ק???

[מאנסיאנער]

יא איך האב אויך אונטערגעשטראכן

[ים רויבער]

בנוגע די הכשר פון עדה, מיר וואונדערט אויכעט פארוואס זיי געבן דערויף אן הכשר, און נאכמער וואונדער איז, וויבאלד זיי שרייבן קלאר אין זייער כשרות ביכל, אז זייער הכשר איז נישט נאר פארן 'הכשר', נאר אויכעט פאר זייטיגע איבלן ווי למשל גדרי צניעות וכדו', אויב אזוי פארוואס פארדעם געבן זיי א הכשר??? תיקו.

דאס וואס זיי שרייבן אז א פראצענט פון די געלט גייט פאר קרן קימת איז דאכט זיך מיר נאר אויף די וואס ווערן פארקויפט דאהי אבער אין א"י נישט קען זיין אז דאס איז פשט פון די עדה'ס הכשר

[דער תהילים איד]

איך פרעג זייער פשוט: צו איז דא אין שו"ע דערמאנט אזא איסור צו "קויפן" א פראדוקט פון איינעם וואס גיט דאס געלט פאר עבודה זרה?

און די ענטפער איז אז ניין.

און אז עס איז דא א קו"ק אז מען טאר נישט שטיצן דעם קרן קיימת, רעדט מען פון שטיצן דירעקט, אבער אז אוסם האט זיך איינגערעדט אז זיי גייען האבן בעסערע סעילס דורך שרייבן אז זיי גיבן אראפ טשעריטי פאר א פארק וואס די JNF בויעט, מיינט דאס נישט אז ווער עס קויפט דאס גיט צדקה פארן קרן קיימת. און אויב מעג מען קויפן ביי א עובד ע"ז, מעג מען קויפן ביי געשעפט וואס גיט געלט פארן קרן קיימת.

אויב האט רביה"ק מסאטמאר זי"ע 'געוואלט' אסר'ן צו קויפן פראדוקטן פון אר"י [פאר ווער עס וויל מקבל זיין דעם סיפור], איז דאס נישט קיין ענים הלכה, נאר א איסור למיגדר מילתא נגד הרשעים, א שטייגער ווי די איסור הליכה לכותל, און אויב האט ער דאס למעשה נישט גע'אסר'ט, איז נישטא דערויף קיין איסור מצד עצמו.

דערפאר זאג איך, אז אויב ווילן עטליכע ווארימע אידן יעצט אהערשטעלן אזא איסור, מוז דאס קומען פון ערנסטע רבנים יודעי דת ודין ויודעי השיטה, און נישט פון עסקנים.

כן נראה לעניית דעתי נכון.

[קרעמער]

איך פרעג זייער פשוט: צו איז דא אין שו"ע דערמאנט אזא איסור צו "קויפן" א פראדוקט פון איינעם וואס גיט דאס געלט פאר עבודה זרה?

און די ענטפער איז אז ניין.

איך קען נישט שו"ע אויסנווייניג, אבער א משנה האב איך פונקט געלערנט פאריגע וואך מיטוואך אין חק לישראל (עבודה זרה פרק א'): עִיר שֶׁיֶּשׁ בָּהּ עֲבוֹדָה זָרָה וְהָיוּ בָהּ חֲנוּיוֹת מְעֻטָּרוֹת וְשֶׁאֵינָן מְעֻטָּרוֹת, זֶה הָיָה מַעֲשֶׂה בְּבֵית שְׁאָן, וְאָמְרוּ חֲכָמִים, הַמְעֻטָּרוֹת אֲסוּרוֹת וְשֶׁאֵינָן מְעֻטָּרוֹת מֻתָּרוֹת:

ברטנורא:
היו בה חנויות מעוטרות - וסימן הוא להם שאותם חנויות של עבודת כוכבים לטול הכומרים מהם מכס:
ושאינן מעוטרות מותרות - דבאותם שאינם מעוטרות. לא שקלי מיניה מכס לע"ג ולא מטא לע"ג הנאה מנייהו.