וויליאמסבורג - וויפיל בתי מדרשות פעלט אויס פער גאס?

[סקאראמוטשי]

מעשה שהיה - פאר עטליכע יאר צוריק האט פאסירט אז ביי תשליך זענען די הימלען פלוצלינג נתקדר געווארן בעבים, פון ליכטיג איז געווארן טונקל אין געציילטע מינוטן.
דאן האט עס פאסירט... די הימלען האבן זיך גענומען וויינען פאר שמחה, זעענדיג ווי טויזנטער אידן בעטן דעם אויבערשטן משליך צו זיין אלע עוונות במצולות ים. אבער מיט ים'ן טרערן! ס'האט זיך אראפגעלאזט אזא מין שלאקס רעגן, א גאָס. מענער פרויען און קינדער האבן זיך גענומען לויפן אזש...

טייל משפחות האבן געכאפט שוץ אונטער די פארטשעס, אני הקטן האב געהאט די זכי' צו זעהן ווי איבראנער בית המדרש איז פארוואנדלט געווארן אין א מנינים צענטער, ס'האט זיך געטון א שטופעניש, נאסע פאדלאגע, שווארץ. וואס נישט.

אלנפאלס, פרעגט זיך די פראגע, וויפיל בתי מדרשות פעלט אויס פער גאָס?

[א דריטער]

ווענדט זעך וועכע גאס.

[ווישוואש]

לייג צו אן אנקעטע.

[בלא בלא בלא]

צ/ק

א מיליאן

[נתן בן ופסי]

מענין לענין מיין איך אז ראסס צווישען בעדפארד און לי, האט די מערסטע בתי מדרשים אויף איין גאס

עס האט 11?

[כאניש וואס צו טון]

וויליאמסבורג איז א געבענטשטע שטאט!
ווי אימער דו וואוינסט האסט א ביהמ"ד מיט א מקווה אין די מערסטנס 5 מינוט וואקינג דיסטענס

[יענקל יאזעפאוויטש]

זיכער פעלט אויס און וויליאמסבורג א מינימום פון הונדערט פינף און צוואנציג בתי מדרשים אויף יעדע גאס ווייל עס איז דאך קלאר ביי אלע עסקנים סדרנים און שדכנים אז די איינציגסטע לעזונג צום וויליאמסבורגע קריזיס (האסטע געוויסט אז ווילעמסבערג איז און א קריזיס? ) איז נאר אז מען וועט איינפירן א ווענעציע סטייל גאסן און מען זאל זיך נעמען פארן מיט שיפן אויף די גאסן קומט דאך אויס אז תשליך וועט מען זאגן אויף אלע גאסן און ווען עס וועט זיך נעמען רעגענען אינמיטן תשליך וועטיך ווערן א פיל ערגערע קריזיס במילא דארף מען אויפשטורעמען די גאנצע ברוקלינע יודנטום מען זאל זיך נעמען בויען הונדערטער בתי מדרשים אויף אלע שווקים ורחובות "לא יניח מקום ריקם"!

[גרויסע עם הארץ]

אפשר איז צייט צו ארויפבויען ווילאמסבורג מיט א שטאק?

[סקאראמוטשי]

יענקל, דו האסט דיר פאררעכנט. אויב וועט מען זאגן תשליך אויף אלע גאסן וועט דאך דער עולם זיין צושפרייט, פעלט דאך נישט אויס אזויפיל.
קום אריין קלארער.

נאר, זינט מען רעכנט פער גאָס, נישט פער גאַס, דאף מען מאכן א סטאטיסטיק וויפיל מענטשן וועלן זיין אינדרויסן אבער נישט גענוג נאנט צו זייער הויז, און לפי זה אויסרעכענען. והבן, כי עמוק הוא.

[א דריטער]

אפשר איז צייט צו ארויפבויען ווילאמסבורג מיט א שטאק?

דן וואוינסט נאך אויף גראונד לעוועל?

[גרויסע עם הארץ]

אפשר איז צייט צו ארויפבויען ווילאמסבורג מיט א שטאק?

דן וואוינסט נאך אויף גראונד לעוועל?

ניין, איך מיין צו זאגן אז מען דארף לייגן א פאנודעישן העכער די העכסטע בילדונג און מאכן א נייע שטאק, צו קענען אקאדאמירן די אלע איינוואוינער.

[שניי באל]

פרעג די מאנטריאלע אידן מיט זייער גזירה פון נאר צען מענטשן פער בית מדרש.

[אזוי גאר!]

מענין לענין מיין איך אז ראסס צווישען בעדפארד און לי, האט די מערסטע בתי מדרשים אויף איין גאס

עס האט 11?

14

[כאניש וואס צו טון]

דושינסקי, ויואל משה, עלעקסאנדר, קאלוב, דעעש, דעם דיין'ס שיל, פוילישע שטובל, אמסטרדאם
סנאך?

[אזוי גאר!]

געדענק נישט יעצט, אבער אמאל געמאכט די חשבון

[גרויסע עם הארץ]

דושינסקי, ויואל משה, עלעקסאנדר, קאלוב, דעעש, דעם דיין'ס שיל, פוילישע שטובל, אמסטרדאם
סנאך?

יאזעפאוויטש, שארמאש, בית מרדכי (עפעס אזוי), זלאטשוב(?)

[אסדר לסעודתא]

אפשר איז צייט צו ארויפבויען ווילאמסבורג מיט א שטאק?

נישט קיין נייע פלאן, דארפסט נאר ערלעדיגן ביי נחמן קאלער ער זאל לויפן אין וויליאמסבורג.

[נתן בן ופסי]

דושינסקי, ויואל משה, עלעקסאנדר, קאלוב, דעעש, דעם דיין'ס שיל, פוילישע שטובל, אמסטרדאם
סנאך?

יאזעפאוויטש, שארמאש, בית מרדכי (עפעס אזוי), זלאטשוב(?)

מענין לענין מיין איך אז ראסס צווישען בעדפארד און לי, האט די מערסטע בתי מדרשים אויף איין גאס
עס האט 11?

14

איז דאך יא דא 11

[קלאָצקאָפּ]

דושינסקי, ויואל משה, עלעקסאנדר, קאלוב, דעעש, דעם דיין'ס שיל, פוילישע שטובל, אמסטרדאם
סנאך?

אמסטערדאם?! וואו איז דאס?

יאזעפאוויטש, שארמאש, בית מרדכי (עפעס אזוי), זלאטשוב(?)[זידיטשוב]

[שמואל בארג]

אמסטערדאם?! וואו איז דאס?

אין האלאנד

[קלאָצקאָפּ]

ש'כח.

[כאניש וואס צו טון]

עפעס ליגט מיר אין קאפ אזא שיל

[אונגארישע הייזער]

פוץ דיר אויס ס'מוח...

לענינינו, ר' חיים פסח גאלדשטיין'ס קינדער האבן אויך עפעס א שטיקל ביהמ"ד / היכל התורה אויף דעם גאס פריוואט פאר זיך.

[אונגארישע הייזער]

אויך ר' מענדל זילבער האט א שטיקל פריימאנער ביהמ"ד אין 141 ראס סט. (איך מיין מען נוצט עס נאר פרייטיג צונאכטס).

האלט מיר שוין ביי 13

[יענקל יאזעפאוויטש]

יענקל, דו האסט דיר פאררעכנט. אויב וועט מען זאגן תשליך אויף אלע גאסן וועט דאך דער עולם זיין צושפרייט, פעלט דאך נישט אויס אזויפיל.
קום אריין קלארער.

די קריזיס איז אז עס טוט זיך א שרעקליכע טרעפיק ביי תשליך און דיו אילו ימי אפילו מען וועט מאכן אלע גאסן זאלן זיין ראוי פאר תשליך וועט נאך אלס די שטופעניש זיין היבש גרויס און במילא דארף מען זיך נעמען צו די עבודה החכם עיניו בראשו און בויען גענוג און נאך בתי מדרשים (מיט ווייבער שילן פארשטייצעך דיסקרימנעישאן) מען זאל חלילה נישט זיין קיין צועק לשעבר יעצט איז נאר די שטילקייט פארן שטורעם אין איך האף אז מען וועט זיך נישט אויפוועקן צו שפעט

נאר, זינט מען רעכנט פער גאָס, נישט פער גאַס, דאף מען מאכן א סטאטיסטיק וויפיל מענטשן וועלן זיין אינדרויסן אבער נישט גענוג נאנט צו זייער הויז, און לפי זה אויסרעכענען. והבן, כי עמוק הוא.

אאאאה יעצט באמערק איך דעם קמץ אונטערן ווארט גאס און איך הייב אן צוכאפן אז די שאלה איז טאקע פיל טיפער און ברייטער ווי איך האב פריער געמיינט אויב אזוי מיין איך אז איך העל עס לאזן פאר די קליגערע