ניגוני סאטמאר ומקורותיהם

[El Rushbo]

ווער זינגט דאס?

בני א"י?

[ניס קראכער]

א ריזיגער ישר כח, נהניתי.

1. שירה חדשה (רבי יוסל אשכנזי)

3. והאר עינינו (רבי יוסל אשכנזי)

ביידע האבן גאאאר אן אנדערע צורה און טעם ווי דער אופן ווי זיי ווערן היינט געזונגען.

גיי ווייס פארוואס מען האט עס געטוישט
אגב זעע איך אבער אז אין יענע יארן זענען די הקפה ניגונים אויך נישט געווען צו טאנצן....

[דונש]

מ'האט געטאנצו מיט א אנדערע ריטעם

[shalsheles]

אינטערסאנט ווערט נישט דערמאנט קיין ווארט אינעם קאווער איבער דעם רבי זי״ע.

[לאלתר לחיים]

אינטערסאנט ווערט נישט דערמאנט קיין ווארט אינעם קאווער איבער דעם רבי זי״ע.

זייער פשוט... דאס איס אלץ געווען סאטמאר..

[סאכדעס]

בכלל קוקט אויס ווי עס זינגען עס בני סאטמאר דאמעריקא, נאר זיי פרובירן צו טוישן ס'אקצענט, גיי פארשטיי...

[מי יודע]

זייער אינטערעסאנט די ניגונים
כ'האב נישט געוואוסט אשת חיל האט א שטייטע ניגון אויך, דאס איז דאך א באקאנטע ניגון, זע איך ס'איז פון תשי"ט

[יאצמעך]

לעצטענס געהערט ביי א שמחה א ניגון אויף כל מקדש וואס נאר די יוצאי סאנז סטריט האבן געקענט מיט זינגען, און געזאגט האבן זיי אז ס׳איז א סאטמארע ניגון.

איז דא מער ווי איין סאטמארע ניגון אויף כל מקדש, כ׳וואלט זייער געוואלט הערן די ניגון, עני העלפ?

[כא כא כא]

א שיינער אשכול דאס, שעקויעך פארן ארויף ברענגען.
קומט דא זייער גוט אריין די גוטע נייעס אז ביז געציילטע וואכן קומט אי''ה ארויס א נייע סידי פון ניגונים וואס מ'האט געזונגען ביים רבין זי''ע, סיי באקאנטע נאר ריכטיג אראפ געזונגען און סיי אפאר אומבאקאנטע (ווענד זיך פאר וועם). גאר שיין אראפ געזונגען מיט ר' שלמה זלמן הורוויץ און ר' יששכר גוטמאן מיט הערליכע יונגלעך סאלאס מיט א רייכע קווייער באגלייט מיט שיינע מוזיק
ווארטס מיט שפאנונג!!!!

[יאצמעך]

שיינע צוזאם שטעל פון צוויי זינגער, איינס פון קהלת מהר״א און איינס פון קהלת מהר״יי.

[farshlufen]

לעצטענס געהערט ביי א שמחה א ניגון אויף כל מקדש וואס נאר די יוצאי סאנז סטריט האבן געקענט מיט זינגען, און געזאגט האבן זיי אז ס׳איז א סאטמארע ניגון.

איז דא מער ווי איין סאטמארע ניגון אויף כל מקדש, כ׳וואלט זייער געוואלט הערן די ניגון, עני העלפ?

ס'איז בכלל דא אזא זאך ווי א סאטמארע כל מקדש?

מ'האט דאך געזונגען דאס וואס דער וואס דער רבי האט מכבד געווען האט געזינגען, אויך סקוליענער רבי זצ"ל האט געזונגען זיין כל מקדש כמנהגו ביים רבי'ןנס טיש.

[שלא נבוש]

אין ביהמ''ד הגדול אין וויליאמסבורג (מהרי''י) האט מען לעצטענס געטוישט די ניגון וואס מ'זינגט אויף פתחו לי, איך וואלט זייער געוואלט הערן א רעקארדינג פון דעם ניגון.

עני העלפ?

[קאווליר]

113 -1718-831-7000
דריקט עטליכע מאהל דעם # קנעפל

[שלא נבוש]

ישר כח (12 מאל)

[סוואליעווער אייניקל]

דער זיבעטע הקפה ניגון וואס אנדערע זינגען אויף יחי אדונינו, אט דאס איז א סלאנימער ניגון וואס דער רבי האט געהערט פון ר' יואל אשכנזי תרצ"ב,
אין ס' דרך המלך ווערט געברענגט אז דער רבי האט געהערט ר' יואליש זינגען דעם ניגון מיט ווערטער פון חשבון הנפש יוליש יוליש... ס'האט דעם רבי'ן געפאלן און האט דאס אהיים געברענגט,

און אנדערע הויפן ווי אין ראחמעסטריווקא ועוד זינגט מען טאקע דעם ניגון (די זיבעטע הקפה) אויף די ווערטער יבנה המקדש עיר ציון תמלא,

דער ניגון איז איינע פון די דריי זאכן וואס די רבי האט אהיים געברענגט פון ארץ ישראל תרצ"ב.

ווען דער רבי איז געווען אויפ'ן וועג צום שיף מיט די באגלייטונג פון גרויסע לייט פון דארט, אריינגערעכנט טברי' רב און נאך,
זענען געגאנגען אונטער'ן רבי'ן ר' יואל אשכנזי און ר' פייביש,

האט ר' יואל געזאגט פאר ר' פייביש,
ווען דער רבי (רבו מ'סלאנים) איז אהיים געפארן מיט יארן צוריק, האב איך פארפאסט א ניגון, אזוי:
(היינט זינגט מען עס אויף יחי אדונינו.., אדער דער רבי זאל לעבן, אונז פירן אקעגן...)
יואליש, יואליש, וואס וועט זיין מיט דיר,
דער רבי פארט שוין (דאך) אהיים,

יואליש, יואליש, וואס וועט זיין מיט דיר,
דער רבי פארט שוין (דאך) אהיים,
טראדידאדידאדידיי....

און אזוי ווייטער נאכאמאל,

דער רבי האט דאס געהערט, (אינמיטן רעדן מיט'ן טברי' רב) האט ער זיך אויסגעדרייעט צו ר' פייביש און געזאגט, דאס איז א גוטע ניגון פאר די הקפות, (נעם עס אהיים).

דער פון וועם איך האב עס געהערט פארציילן, האט געענדיגט,
אז ער טראכט אז וועגן דעם האט עס די רבי געוואלט פאר די הקפות, ווייל שמחת תורה שטימט די ווערטער גוט אריין...
ודפח"ח.

ר' יואל האט טאקע אליין 'פארפאסט' דעם ניגון אדער ארויף געלייגט זיינע ווערטער כנ"ל?

[פסיקתא]

דער זיבעטע הקפה ניגון וואס אנדערע זינגען אויף יחי אדונינו, אט דאס איז א סלאנימער ניגון וואס דער רבי האט געהערט פון ר' יואל אשכנזי תרצ"ב,
אין ס' דרך המלך ווערט געברענגט אז דער רבי האט געהערט ר' יואליש זינגען דעם ניגון מיט ווערטער פון חשבון הנפש יוליש יוליש... ס'האט דעם רבי'ן געפאלן און האט דאס אהיים געברענגט,

און אנדערע הויפן ווי אין ראחמעסטריווקא ועוד זינגט מען טאקע דעם ניגון (די זיבעטע הקפה) אויף די ווערטער יבנה המקדש עיר ציון תמלא,

דער ניגון איז איינע פון די דריי זאכן וואס די רבי האט אהיים געברענגט פון ארץ ישראל תרצ"ב.

ווען דער רבי איז געווען אויפ'ן וועג צום שיף מיט די באגלייטונג פון גרויסע לייט פון דארט, אריינגערעכנט טברי' רב און נאך,
זענען געגאנגען אונטער'ן רבי'ן ר' יואל אשכנזי און ר' פייביש,

האט ר' יואל געזאגט פאר ר' פייביש,
ווען דער רבי (רבו מ'סלאנים) איז אהיים געפארן מיט יארן צוריק, האב איך פארפאסט א ניגון, אזוי:
(היינט זינגט מען עס אויף יחי אדונינו.., אדער דער רבי זאל לעבן, אונז פירן אקעגן...)
יואליש, יואליש, וואס וועט זיין מיט דיר,
דער רבי פארט שוין (דאך) אהיים,

יואליש, יואליש, וואס וועט זיין מיט דיר,
דער רבי פארט שוין (דאך) אהיים,
טראדידאדידאדידיי....

און אזוי ווייטער נאכאמאל,

דער רבי האט דאס געהערט, (אינמיטן רעדן מיט'ן טברי' רב) האט ער זיך אויסגעדרייעט צו ר' פייביש און געזאגט, דאס איז א גוטע ניגון פאר די הקפות, (נעם עס אהיים).

דער פון וועם איך האב עס געהערט פארציילן, האט געענדיגט,
אז ער טראכט אז וועגן דעם האט עס די רבי געוואלט פאר די הקפות, ווייל שמחת תורה שטימט די ווערטער גוט אריין...
ודפח"ח.

ר' יואל האט טאקע אליין 'פארפאסט' דעם ניגון אדער ארויף געלייגט זיינע ווערטער כנ"ל?

ליין גיט ער שרייבט קלאר אז ר יואל האט פארפאסט דער ניגון
דער ניגון האט בייקומען תחיית המתים פאר כלל ישראל

דער ניגון זאל לעבען צי קיין אנטקעגען אנטקעגען וכו׳

[שאץ מאץ]

דאס איז נישט ר' יואליש'נס ניגון,
דער ניגון פלעגט מען זינגען ביי אלטע חסידי ירושלים מיט די ווערטער "יבנה המקדש עיר ציון תמלא"

[סוואליעווער אייניקל]

שוין!
האמער שוין א קלארע ויכוח...
איינער זאגט מיט זיכערקייט אז ער האט עס פארפאסט, און דער צווייטער זאגט מיט א זיכערקייט אז ס'איז אן אלטער ירושלימ'ער ניגון.

ומה יהא בסופו?

[גלאזער]

מ'זינגט עס אין ראחמיסטריווקא אויך דאכט זיך אויף די זיבעטע הקפה, אזוי ווי אין סאקמיר.
דער ניגון אמאל בין איך געגאנגען אין די גויאישע גאסן וכו', איז אויך אן אלט ניגון נהוג ביי כמה צו זינגען טאקע אויך ביי די הקפות.
מכל הלין, קוקט נישט אויס א ניגון וואס ר' יואל האט מחבר געווען תרצ"ב

[חאצקל פרייליך]

אגב, בינעך אמאל אין וויליאמסבורג געווען ביי הקפות ביים סקולענער רבי'ן זאל לעבן און געזונט זיין האט מען דארט געזונגען דעם ניגון (שוין אפשר צוויי צענדליג יארן זינט דאן איז אפשר נארט מיר דער זכרון, אבער כמעט כמעט זיכער אז דאס איז געווען טאקע דער זעלביגער ניגון די זיבעטער הקפה ניגון) אויף די ווערטער כי עמך מקור חיים באורך נראה אור. (לויטן געוואלדיגן ברען מיט וואס דער רבי מיטן עולם האבן עס געזינגען וואלט איך עס קלאר אידענטיפעצירט אלס סקולענער ניגון... אבער לפי מה ששמעתי מכבר - איך ווייס נישט, איך זאג נאר נאך מפי השמועה - אז דאס האט דער רבי געהערט בא"י קודם נסיעתו משם פון ר' יואל אשכנזי וואס ער האט עס פארפאסט פארן סלאנימער רבי'ן ווען ער איז אוועקגעפארן פון א"י און עס איבערגעזינגען פארן רבי'ן יואליש יואליש (אויף זיך כמובן) וואס וועט זיין מיט דיר דער רבי פארט שוין אהיים, האב איך געקלערט אז אפשר האט דער סקולענער רבי זצוק"ל אדער יבדלחט"א שליט"א עס ארויפגעלייגט אויף כי עמך מקור חיים).

[יין ישן]

אגב, בינעך אמאל אין וויליאמסבורג געווען ביי הקפות ביים סקולענער רבי'ן זאל לעבן און געזונט זיין האט מען דארט געזונגען דעם ניגון (שוין אפשר צוויי צענדליג יארן זינט דאן איז אפשר נארט מיר דער זכרון, אבער כמעט כמעט זיכער אז דאס איז געווען טאקע דער זעלביגער ניגון די זיבעטער הקפה ניגון) אויף די ווערטער כי עמך מקור חיים באורך נראה אור. (לויטן געוואלדיגן ברען מיט וואס דער רבי מיטן עולם האבן עס געזינגען וואלט איך עס קלאר אידענטיפעצירט אלס סקולענער ניגון... אבער לפי מה ששמעתי מכבר - איך ווייס נישט, איך זאג נאר נאך מפי השמועה - אז דאס האט דער רבי געהערט בא"י קודם נסיעתו משם פון ר' יואל אשכנזי וואס ער האט עס פארפאסט פארן סלאנימער רבי'ן ווען ער איז אוועקגעפארן פון א"י און עס איבערגעזינגען פארן רבי'ן יואליש יואליש (אויף זיך כמובן) וואס וועט זיין מיט דיר דער רבי פארט שוין אהיים, האב איך געקלערט אז אפשר האט דער סקולענער רבי זצוק"ל אדער יבדלחט"א שליט"א עס ארויפגעלייגט אויף כי עמך מקור חיים).

יא אין סקולען זינגט מען דעם ניגון יעדע וואך שבת ביי קידוש אויף כי עמך מקור חיים.

[פסיקתא]

מ'זינגט עס אין ראחמיסטריווקא אויך דאכט זיך אויף די זיבעטע הקפה, אזוי ווי אין סאקמיר.
דער ניגון אמאל בין איך געגאנגען אין די גויאישע גאסן וכו', איז אויך אן אלט ניגון נהוג ביי כמה צו זינגען טאקע אויך ביי די הקפות.
מכל הלין, קוקט נישט אויס א ניגון וואס ר' יואל האט מחבר געווען תרצ"ב

נישט פארשטאנען בכלל אז אין רחמיסטריווקא זינגט מען עס אין תשע... קען עס נישט זיין אז ר יואל אין תרצ האט עס מחבר געוועזען מסתם דער אהבה רבה ניגון וואס מען זינגט ביים טיש אין רחמיסטריווקא קען נישט זיין אז ר ר הערש האט עס מחבר געוועזען תר.. נאר עס מיז שטאמען פין מאור עניים איך האב גיט פארשטאנען.....

[yoy]

ווער געדענקט די אמאליגע קינדער פעיווארעיטס?
ויבטחו בך וכו' כי לא עזזזבת דורשיך ה'.
הטוב הטוב כי לא כלו וכו' כי מעולם כי מעולם וכו'

הטוב איז פון ר' אורי שווארץ

איך האב פארגעסן אבער אין קרית יואל איז דא א איד (נישט די ניק) ר' אורי שווארץ, וואס האט שוין מחבר געווען אסאך שיינע ניגונים. טאקע נישט אויף וועלט-בארימטע אלבומ'ס,
אבער אין סאטמאר זענען זיי וואויל באקאנט...
אזעלעכע סארט פאלקס מעלאדיס, פון דעם סארט פון וואס אונז רעדן, קורצע ארגינעלע זיסע פאלקס ניגונים'לעך אדער קינדער ניגונים.
אני מאמין... שזאת התורה לא תהא מוחלפת. ...
אוי אשרינו, מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו...
דאכט זיך אז ער האט אויך געמאכט דעם באקאנטן סימן טוב פון בעלז

קען איינער דא ציברעגען דעם אשרינו, מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו...
יאוי איז דעס שיין...
ר' אורי האט עס געמאכט בשנת תשמ"ג, לכבוד די נסיעה פון דעם ברך משה קיין ארץ ישראל

[yoy]

ווער געדענקט די אמאליגע קינדער פעיווארעיטס?
ויבטחו בך וכו' כי לא עזזזבת דורשיך ה'.
הטוב הטוב כי לא כלו וכו' כי מעולם כי מעולם וכו'

הטוב איז פון ר' אורי שווארץ

איך האב פארגעסן אבער אין קרית יואל איז דא א איד (נישט די ניק) ר' אורי שווארץ, וואס האט שוין מחבר געווען אסאך שיינע ניגונים. טאקע נישט אויף וועלט-בארימטע אלבומ'ס,
אבער אין סאטמאר זענען זיי וואויל באקאנט...
אזעלעכע סארט פאלקס מעלאדיס, פון דעם סארט פון וואס אונז רעדן, קורצע ארגינעלע זיסע פאלקס ניגונים'לעך אדער קינדער ניגונים.
אני מאמין... שזאת התורה לא תהא מוחלפת. ...
אוי אשרינו, מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו...
דאכט זיך אז ער האט אויך געמאכט דעם באקאנטן סימן טוב פון בעלז

קען איינער דא ציברעגען דעם אשרינו, מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו...
יאוי איז דעס שיין...
ר' אורי האט עס געמאכט בשנת תשמ"ג, לכבוד די נסיעה פון דעם ברך משה קיין ארץ ישראל

נישט דא קיין ענטפער??
תשמ"ג אידען, דרייען זיך נישט ארום אויף אונזער וועלטל??

[אביונה]

ווער געדענקט די אמאליגע קינדער פעיווארעיטס?
ויבטחו בך וכו' כי לא עזזזבת דורשיך ה'.
הטוב הטוב כי לא כלו וכו' כי מעולם כי מעולם וכו'

הטוב איז פון ר' אורי שווארץ

איך האב פארגעסן אבער אין קרית יואל איז דא א איד (נישט די ניק) ר' אורי שווארץ, וואס האט שוין מחבר געווען אסאך שיינע ניגונים. טאקע נישט אויף וועלט-בארימטע אלבומ'ס,
אבער אין סאטמאר זענען זיי וואויל באקאנט...
אזעלעכע סארט פאלקס מעלאדיס, פון דעם סארט פון וואס אונז רעדן, קורצע ארגינעלע זיסע פאלקס ניגונים'לעך אדער קינדער ניגונים.
אני מאמין... שזאת התורה לא תהא מוחלפת. ...
אוי אשרינו, מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו...
דאכט זיך אז ער האט אויך געמאכט דעם באקאנטן סימן טוב פון בעלז

קען איינער דא ציברעגען דעם אשרינו, מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו...
יאוי איז דעס שיין...
ר' אורי האט עס געמאכט בשנת תשמ"ג, לכבוד די נסיעה פון דעם ברך משה קיין ארץ ישראל

נישט דא קיין ענטפער??
תשמ"ג אידען, דרייען זיך נישט ארום אויף אונזער וועלטל??

איך קען דעם ניגון, אבער כ'האב נישט קיין רעקארדיג דערפון, [מען קען עס הערן אויף די טעיפ פונם קבלת פנים תשמ"ג אין ארץ ישראל, גיי זוך עס...]
ס'גייט עפעס מיט די ווערטער, אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו שאנו זוכים לקבל פני כבוד קדושת רבינו