אידישע וועלט פארומס

.... די איזראעליס לייגן א ג', אבער אין אידיש שרייבט מען אלעס דזש. פארוואס? ווייס איך נישט, אבער כך נוהגים. אשכנזים האבין קיינמאהל נישט געניצט דעם שטרויכל איבער דעם אות, מען האט געשריבען דזש, אדער זש, אדער טש. ביי די ספרדים זעט מען אין שמות גיטין נעמען וואס האבין אזוי גערופענע "ג רפה" (ווי...

פון ווי שטאמט די ווארט "קומזיץ"? איז דאס אן אלטע ווארט וואס מ'טרעפט שוין פון פופציג/הונדרעט יאר צוריק? מקורה של המילה קומזיץ ביידיש: פירוש הצירוף "קום זיץ" הוא "בוא שב". (מקור: ויקיפדיה) ווען איז דאס געווארן א ווארט? איך גלייב אז מיין זיידע ע"ה האט נישט געוויסט פו...

ס'איז שוין געווען?
בצערי"ך ירושלים

איך האב א מאל געזען שרייבן אויף א גרויסער צדיק דעם נוסח:
"צדיק עתק"...

ס'לוינט זיך צו הערן א קריאה פון שני וחמישי פר' מטות ביי די ליטאים. דער בעל קורא אטעמט ארויס א גאלאן ווארעמע קארבאן דיאקסייד ביי יעדע מפיק ה'. און פון דער אנדערער זייט בעט מען פון די אלע וועלכע זענען נישט קיין ליטאים נישט נערוועז צו מאכן דעם עולם מיט די מפיק ה"א'ס, נאר זאגן נארמאל ווי מ'האט אוי...

אין פרשת מסעי, דער ווארט רעמסס, איז אנדערש ווי דער ווארט רעמסס אין פרשת שמות. אין פרשת שמות איז דער עי"ן מיט א פת"ח, און דער שו"א פון דעם מ"ם איז א שו"א-נח. אין פרשת מסעי איז דער עי"ן מיט א שו"א, וואס איז א שו"א-נח, און דער שו"א פון דעם מ"ם איז א שו&...

אין די וואכעדיגע סדרא, דארף מען זיין פארזיכטיג:
אשה, איז א פרוי
אישה, איז איהר מאן
דער אונטערשייד איז דער ה', וואס ווערט אנגערופין "מפיק ה" - אויב מען הערט נישט דעם ה', מיינט דאס אשה א פרוי, אויב מען הערט דעם ה' מיינט דאס איהר מאן.

היינט וועלן מיר אנהייבן מיט א קבר ווי רוב מענטשן וואס זענען שוין אביסעלע ארומגעפארן אויף מקומות הקדושים, זענען שוין דארט געווען, דאס איז די קבר פון 'אביי ורבא'. ... בקיצור, עס איז דא דארט אסאך אינטערעסאנטע זאכן. אבער אלעס אויסער איין זאך: די קבר פון אביי ורבא... דאס הייסט אזוי: די קבר פון אביי ורבא...

היינט וועלן מיר אנהייבן מיט א קבר ווי רוב מענטשן וואס זענען שוין אביסעלע ארומגעפארן אויף מקומות הקדושים, זענען שוין דארט געווען, דאס איז די קבר פון 'אביי ורבא'. ... בקיצור, עס איז דא דארט אסאך אינטערעסאנטע זאכן. אבער אלעס אויסער איין זאך: די קבר פון אביי ורבא... דאס הייסט אזוי: די קבר פון אביי ורבא...

איידער איך שרייב עפעס וויל איך מגלה זיין, אז סיי ביי דיינע פריערדיגע תגובות און סיי יעצט האבעך זיך נישט גענומען די צייט צו עפענען די לינקס וואס האסט געברענגט. כי דחיקא לי שעתא טובא. בנוגע די יודי"ן נאך א צירי, כמדומה רעדט דער יעב"ץ אין עטליכע פלעצער. אויך אין די חומש וואס האט זיינע הגהות ...

הוזיל איז אזוי ווי תוספות ישינים.

דא איז א שיינע בילד פון די ערשטע יאהרן אין אמעריקא

איינס האט געשריבן:נניח שזה נכון (בהסתמך על כך ש"כל" מילה שאותו רשע "חידש" נקרא עברית ולא לשון קודש)
אם כך איך אומרים בלשון קודש "ברצינות"?

"כובד ראש" הוא מה שנקרא "ערנסט", נעשה "רצינות".

... אמאל האט דער פאנעווזער רב אריינגעקומען אין ביהמ"ד, מיט אויסרופן, א בחור וואס וועט קענען זאגן א עמוד גמרא אויסווענדיג אויפן לשון, וועט באקומען פון מיר א שטר געלט. רופט זיך אויס ברגע כמימריה דער אינגעלע חזק'ל: "פרה מטמא טומאת אוכלין הואיל והיתה לה שעת הכושר"... געהערט, אז דער פאנאו...

כמו כן זולתו אינו במקומו. אלא מבלי זה או כי אם לא. ואם הנך רוצה לעמוד על תיבה זו: צריך לכותבו: וזולת זה, אבל כאמור אין זה ההתבטאות הנכונה זה תלוי באם כותבים כהחזון איש, או כהקהלות יעקב... התכונתי ברצינות . דרך אגב אם ולא באם "רצינות" האט נישט מיט לשון הקודש, ס'איז ליידער "עיבריט"...

אין דעם געגענט פון די שטאט דיור איז געווען א קלענער שטעטיל מין דעם נאמען "טעט" (TET), ווער ווייס וואס איז געשעהן מיט דעם בית עולם דארט?

מען קען שרייבן דעם נאמען און ס'איז נישט נויטיג דערמאנען אז זי איז געווען זין פרוי, און ווער ס'ווייס וועט פארשטיין אליין.

מיללער האט געשריבן:'סוחר' זעלבסט איז אויך אראמיש, קען זיין אז די סוחרים פארהאנדלען/קריגען זיך ממילא זענען זיי 'תגרים' און דער שטעקן איז א מיטל אינעם 'תיגרא' האט ער געירשנט דעם נאמען פון זיין פאטער.

היתה כאניות סוחר, איז א פסוק אין משלי, ריינע לשון הקודש. נישט אראמיש.

farshlufen האט געשריבן:וואו אדער ווי?

וואו מיינט היכן, ווי מיינט כיצד, די פראגע איז געווען ווי אזוי מאכטמען אזא זאך?

לעצטענס געזעהן א בריעף פון א משולח, שרייבט אויף זיך: צעי"ר המשתל"ח.

לדעתי אין לשבור הראש על זה, ולנקוט בלשונות של 'עט' ו' קולמוס ' הנהוג מימי קדם, והעיקר להמשיך בזה האשכול לכתוב בלשון הקודש דוקא, ויישר כחם של כל החברים שבאו לכאן להעיר ולהאיר. מילים אלו נם לה"ק או ארמית? בהלכות גיטין מבואר, שארמית ולה"ק כחד נחשבו, כי שטר הכתוב בשתי לשונות פסול, והגט כתוב ל...

איך זוך א ווערטער בוך איבער זעצין פון אידיש אויף לשון הקודש, ווערטער וואס מען נוצט נישט אין טאג-טעגליכן רעדין.
צום ביי שפיל: אומפאזאנט. געזעלשאפט שפענדע.
א גוטער ווערטער בוך וועט זיכער לייזען דעם פראבלעם
שכוח

הרבנית לאה רוזנברג ע"ה אלמנת הגאון הגדול רבי ברוך זצ"ל ר"י סלבודקא בת הגה"צ רבי אברהם גרודז'נסקי הי"ד משגיח ישיבת סלבודקא בליטא אחותם של הרבניות וולבא וקרייזווירטה ע"ה צענדליגע בחורים פון סלאבאדקער ישיבה האבין געלערנט אין איהר הויז מין איהר מאן ר' ברוך זצ"ל, זיא א...

Gevald Geshrigen האט געשריבן:

ODOM האט געשריבן:איך זוך אין די ליסטע א ארטאדאקסישע קהילה אין א שטעטל מיט דעם נאמען "טעט", אין געגינט פון ד'ור.
א דאנק פאר ווער ס'קען מיר אראפבריינגען די ליסטע.

דא האסטו

https://drive.google.com/file/d/1Dj9L4x ... sp=sharing

שכויח
איך דאנק דיר זעער

איך זוך אין די ליסטע א ארטאדאקסישע קהילה אין א שטעטל מיט דעם נאמען "טעט", אין געגינט פון ד'ור.
א דאנק פאר ווער ס'קען מיר אראפבריינגען די ליסטע.

דער ליד איז געבויט אויף דעם פסוק אין ירמי'ז'-ל"ד:
וְהִשְׁבַּתִּי מֵעָרֵי יְהוּדָה וּמֵחֻצוֹת יְרוּשָׁלַ‍ִם קוֹל שָׂשׂוֹן וְקוֹל שִׂמְחָה קוֹל חָתָן וְקוֹל כַּלָּה כִּי לְחָרְבָּה תִּהְיֶה הָאָרֶץ.
און מעט בעט: עוד ישמע וכו'.
און מ'דארף זינגען בערי יהודה, און נישט בהרי יהודה.